Wat is usb-c audio en kan het de audiojack vervangen?

Er is een hoop te doen omtrent usb-c. Niet alleen is dit de standaardpoort die we straks overal op aantreffen en waarmee we onze apparaten kunnen opladen, ook is het zo dat de aansluiting nog veel meer in z’n mars heeft. Zo kun je bijvoorbeeld muziek beluisteren via de poort.

Voordat we antwoord kunnen geven op de vraag wat usb-c audio precies is, moeten we eerst nog even terug naar de usb-c-poort. Dit is een gestandaardiseerde aansluiting die je sinds 2014 op allerlei apparaten aantreft, en die vanaf 2024 verplicht is in de Europese Unie.

Smartphones, laptops, camera’s en meer producten moeten allemaal usb-c ondersteunen voor het opladen. Op zich een prima idee, omdat je dan als consument alleen maar aan een usb-c-kabel hoeft te denken wanneer je een apparaat wil opladen of wanneer je bekabeld gegevens uit wil wisselen tussen producten.

In 2016 heeft de organisatie achter het usb-protocol USB Audio Device Class 3.0 gepubliceerd, met als doel dat de poort ook audio door kan sturen. Daarmee zou de usb-c-poort dus ook dienst kunnen doen als vervanger van de koptelefoonaansluiting. Echter, in tegenstelling tot die audiojack, verstuurt usb-c audio de gegevens alleen digitaal; er is dus geen analoog signaal, zoals bij die oude poort. Daar is immers ook een digital-to-analog converter (dac) voor nodig en die zit niet altijd ingebakken in moderne smartphones. Het is dan aan de koptelefoon om het signaal te versterken.

De voordelen van usb-c audio

Tussen usb-c audio en de koptelefoonaansluiting zit dus al een groot verschil. Dat biedt voordelen voor de fabrikant van bijvoorbeeld smartphones, die daardoor intern ruimte overhoudt voor andere onderdelen. En voor jou als consument geldt dat je zelf kunt investeren in een goede dac, en daarmee het geluid kunnen laten klinken zoals je zelf het prettigst vindt. Je zit dan niet vast aan het generieke geluid dat een smartphone soms produceert. Bovendien zorg je met een externe dac potentieel voor minder ruis en gaat de accuduur van je smartphone erop vooruit, omdat die minder energie verbruikt.

De nadelen van usb-c audio

Maar er kleven ook nadelen aan het gebruik van usb-c audio. Niet alleen moet je zelf investeren in een externe dac, ook kan het zijn dat je toestel alsnog meer energie verbruikt wanneer je een analoge koptelefoon met (meegeleverde) dac koopt. Die moet namelijk aangedreven worden door je smartphone. Bovendien is het zo dat je één poort vaker gebruikt. Er gaat elke dag een usb-c-kabel in, aangezien je die voor audio en opladen (en mogelijk meer) gebruikt, waardoor de kans op slijtage toeneemt. Daarnaast kun je een telefoon niet opladen tijdens het luisteren.

Mogelijk vind je online wel ergens een soort dubbele usb-c-kabel die koptelefoons en oplaadkabels tegelijkertijd accepteert, maar dat ziet er niet echt tof uit. En dan heb je nog het probleem met compatibiliteit. Je kunt niet van buitenaf zien of een usb-c-koptelefoon werkt met jouw smartphone. In het ergste geval werkt de audio niet, maar je kunt er ook achter komen dat bijvoorbeeld de inline volumeknoppen niet werken. En als je een dac koopt om geen gedoe te hebben met aansluiten, dan moet je veel geld investeren in de betere opties – goedkopere dacs zijn geen lang leven beschoren.

Beter dan audiojack?

Het is niet voor niets dat de koptelefoonaansluiting al jarenlang populariteit geniet onder muziekliefhebbers. Niet alleen klinkt de audio goed, ook heb je geen geëmmer met aansluiten. Bovendien is de audiokwaliteit vaak even gokken als je helemaal overgaat op usb-c audio.

Daarom is het op dit moment nog zo dat usb-c audio geen goede vervanger is van de aux-aansluiting, ongeacht wat fabrikanten beweren. Is het een zeer gemakkelijke optie? Dat wel, maar ook omdat het ons een beetje opgelegd wordt sinds Apple ‘heel moedig’ de koptelefoonaansluiting weghaalde.

Gelukkig heb je nog een alternatief waar je naar kunt kijken: bluetooth. Dat is waarschijnlijk de grootste concurrent van usb-c audio. Versie 5.0 verscheen in 2016 (inmiddels zijn we aanbeland bij 5.3), en die verviervoudigde het bereik, verdubbelde de snelheid en verhoogde de data-overdacht met een factor van acht voor Low Energy-apparaten. Over het algemeen klinkt audio over bluetooth ook nog steeds niet net zo goed als aux, maar ze worden wel steeds beter en klinken desondanks – voor een wellicht minder getraind oor – fantastisch. Zonder gedoe met kabels en adapters.