ID.nl logo
Keuzehulp: de 6 beste soundbars van nu (2023)
© PXimport
Huis

Keuzehulp: de 6 beste soundbars van nu (2023)

Heb je interesse in een nieuwe soundbar? Keuzemogelijkheden te over, want bijna elk bekend audio- en televisiemerk biedt interessante producten aan. Daarom willen we je graag helpen door de beste soundbars van dit moment aan te bevelen.

In dit artikel bespreken we de zes beste soundbars van dit moment, geven we je enkele tips om zo goed mogelijk van je soundbar gebruik te maken en geven we antwoord op veelgestelde vragen over soundbars.

Lees ook: Dit is de ideale positie van je soundbar

Top 6 soundbars (2023)

Samsung HW-Q990C

Deze soundbar van Samsung is 1,23 meter breed en produceert een indrukwekkend surround sound effect. Er zijn ook een draadloze subwoofer en twee draadloze surround speakers bij inbegrepen. Samen leveren ze een volwaardige home cinema ervaring. Dolby Atmos technologie zorgt voor een ruimtelijk geluid. Er zijn meerdere speakers gericht naar boven en opzij. De forse subwoofer van 41 x 41 x 22 cm vergt behoorlijk wat ruimte.

De soundbar is eenvoudig aan te sluiten op de tv via HDMI ARC of optisch. Andere apparaten zoals een spelcomputer kunnen ook aangesloten worden. Via AirPlay of Chromecast kan muziek gestreamd worden vanaf een smartphone, mits de soundbar met wifi verbonden is. Google Assistent ondersteuning maakt stembediening mogelijk.

Pluspunten zijn de surround ervaring, smarthome functionaliteit, SpaceFit kalibratie en het complete pakket. Minpunten zijn dat de beste prestaties een Samsung tv vereisen, de plaatsing van de draadloze speakers cruciaal is, de prijs hoog, en het systeem veel ruimte inneemt.

Samsung HW-S60B

De HW-S60B soundbar van Samsung weet groot geluid te produceren ondanks het compacte en strakke ontwerp. Een groot voordeel is de ondersteuning voor virtuele Dolby Atmos en DTS:X audio, waardoor je thuis van surround sound kunt genieten. Daarnaast is de soundbar eenvoudig te bedienen via de SmartThings app.

Als je de soundbar gebruikt in combinatie met een compatibele Samsung tv, dan heb je toegang tot extra functies zoals draadloze ruimtelijke audio, Q-Symphony om de luidsprekers van zowel de soundbar als tv te gebruiken, en kamer-kalibratie. Helaas gaan deze extra mogelijkheden verloren als je de soundbar met een andere tv gebruikt.

Qua minpunten mist de soundbar enigszins dynamisch bereik en bass. Ook heeft de soundbar maar één HDMI-poort, zonder ondersteuning voor eARC. Tot slot is de draadloze verbinding beperkt tot Samsung televisies. Ondanks enkele beperkingen biedt de HW-S60B over het algemeen veel waar voor zijn geld als compacte soundbar met virtuele surround sound.

Sonos Arc

De Sonos Arc is geïntroduceerd in 2020 als Sonos' topmodel soundbar. Sindsdien zijn er een paar kleine upgrades doorgevoerd zoals ondersteuning voor DTS-formaten. Net als andere Sonos speakers is de Arc eenvoudig te configureren en biedt de bijbehorende app ondersteuning voor veel streamingdiensten. Ook AirPlay 2 en Trueplay-kalibratie zijn aanwezig.

Echter ontbreken HDMI-ingangen voor het aansluiten van andere bronnen. In combinatie met oudere tv's zonder eARC mis je daardoor Dolby Atmos weergave, terwijl de Arc juist uitblinkt met Atmos content vanwege de krachtige bovenliggende speakers.

De Arc is gebruiksvriendelijk en biedt veel opties voor muziekstreaming. Samen met de Era 300 surround speakers levert de Arc superieure prestaties. Het design is strak en minimalistisch. Minpunten zijn het ontbreken van HDMI-ingangen, de forse prijs voor het maximale systeem, en dat Trueplay-kalibratie alleen werkt met iOS-apparaten. Maar met name voor Dolby Atmos films en series is de Sonos Arc een uitstekende soundbar.

JBL Bar 1000

De JBL Bar 1000 is een krachtige 7.1.4 kanaals soundbar, net onder het topmodel Bar 1300. Het is een fors apparaat met 10 interne speakers en 2 draadloze surround speakers. Kenmerkend zijn de vastklikbare surround speakers voor extra breed geluid bij de tv. Losgekoppeld leveren ze meer omhulling maar minder breedte.

De JBL app is gebruiksvriendelijk en bevat enkele ingebakken streaming apps. Verder is er ondersteuning voor AirPlay 2, Chromecast en Bluetooth. Kalibratie is belangrijk voor optimale prestaties van de Multibeam technologie.

Voor het beste geluid moet de soundbar op ongeveer 3 meter van de luisterpositie staan, met de draadloze speakers erg dichtbij. Films klinken dynamisch en krachtig met goede dialogen. Verrassend genoeg klonk de soundbar indrukwekkender mét vastgeklikte speakers, ondanks iets minder omhulling.

Sterke punten zijn de afneembare speakers, veel streaming opties, het krachtige volume en de kalibratie. Minpunten zijn dat de draadloze speakers wat kracht missen, en dat het ontwerp wat functioneel en onverfijnd is. Maar voor actiefilms is de JBL Bar 1000 zeker een aanrader.

Yamaha True X 40A

De Yamaha True-X soundbar SR-X40A heeft een minimalistisch design met een ingebouwde subwoofer. Qua connectiviteit biedt hij AirPlay 2, Bluetooth, Chromecast en Spotify Connect. Het systeem kan uitgebreid worden met een draadloze subwoofer en surround speakers.

De soundbar produceert samen met de subwoofer een volwassen, gelaagd geluid. Spectaculaire effecten zijn niet het sterkste punt, maar er is veel detail en diepgang. Muziek klinkt natuurlijk en verfijnd. Dit maakt de Yamaha zeer geschikt voor series waar soundtrack belangrijker is dan actie.

Sterke punten zijn de muziekweergave en het minimalistische design. Ook de gedetailleerde surround is een pluspunt. Minpunten zijn de afwezigheid van Yamaha's eigen MusicCast platform, geen ondersteuning voor DTS:X en het beperkte aantal ingangen. Maar voor muziekliefhebbers en fans van soundtracks is de Yamaha True-X zeker het overwegen waard.

Sony HT-A5000

De Sony HT-A5000 heeft een fraai afgewerkte behuizing die past bij grote tv's. Er is één HDMI-ingang die geschikt is voor een PlayStation 5 en 4K120 ondersteunt. De soundbar kan uitgebreid worden met draadloze surround speakers en een subwoofer, maar die zijn aan de prijzige kant.

De bijbehorende Sony app biedt niet heel veel opties. Gelukkig is er een mooie onscreen interface om alle instellingen te regelen zoals de Sound Field modi voor 3D geluid. Die zorgen voor een ruimtelijke weergave van subtiele effecten, zoals in de Netflix film Roma.

Een sterk punt is zeker de Sound Field technologie voor een groots surround geluid, zelfs zonder extra speakers. De ingebouwde subwoofer mist wat finesse en kracht voor spectaculaire effecten. Voor films en games is een losse subwoofer aan te raden.

Sterke punten van de soundbar zijn de surround opties, fraaie afwerking, Sound Field techniek en LDAC ondersteuning. Minpunten zijn de hoge prijs van add-ons en de beperkingen van de ingebouwde subwoofer. Maar voor surround geluid vanuit één apparaat is de Sony HT-A5000 zeker indrukwekkend.


Tips voor je soundbar

Een soundbar vereist weinig ruimte, terwijl je met dit audiosysteem het tv-geluid aanzienlijk verbetert. Daarnaast kun je meestal ook nog audio vanaf andere bronnen afspelen, bijvoorbeeld een smartphone, tablet, blu-ray-speler of spelcomputer. Hoe vind je een soundbar die naadloos bij jouw wensen past?

Een soundbar is kortgezegd een langgerekte luidspreker. Voor dit specifieke formaat is een belangrijke reden. Het apparaat vormt namelijk altijd een combinatie met een televisie. Vanwege het smalle ontwerp kun je een soundbar voor of onder de televisie kwijt. Aangezien smart-tv’s vaak aan de wand hangen, leveren fabrikanten vaak muurbevestiging mee. Op die manier positioneer je de langgerekte speaker netjes onder de televisie. Een soundbar is een eenvoudige oplossing om het blikkerige geluid van de televisie te verbeteren. Stemmen klinken minder schel en zijn daardoor duidelijker verstaanbaar, terwijl speciale effecten van films en series beter tot hun recht komen. Het geluid klinkt over de gehele linie veel voller. Een soundbar is dan ook een prijsvriendelijke optie voor filmliefhebbers die geen ruimte hebben voor een home-cinemaset.

Subwoofer

©PXimport

De achilleshiel van een soundbar is vrijwel altijd de basweergave. Begrijpelijk, want vanwege de slanke behuizing hebben de aanwezige woofers te weinig spierballen om het laag van voldoende diepgang te voorzien. De betere soundbars bevatten om die reden een losse subwoofer. Die zet je ergens op de vloer neer, waarna het geluid heel wat meer bas bevat. Explosies en wilde achtervolgingen beleef je hierdoor een stuk intenser, terwijl ook muziek meer diepgang in het laag krijgt. Meestal is de subwoofer draadloos met de soundbar verbonden, al bestaan er ook audiosystemen die een snoertje gebruiken. Geen ruimte voor een subwoofer? Er bestaan ook slanke modellen die je moeiteloos onder de bank of salontafel schuift!

Aansluitopties

©PXimport

Het aansluiten van een soundbar op de televisie is gelukkig geen hogere wiskunde. Je gebruikt hiervoor in de meeste gevallen een hdmi-kabel, waarna de soundbar het geluid van de televisie overneemt. Luxere soundbars hebben meerdere hdmi-inputs om bijvoorbeeld een spelcomputer, blu-ray-speler en/of mediastreamer te koppelen. Is er slechts één hdmi-poort beschikbaar en wil je het geluid van diverse audiovisuele bronnen afspelen?

De techniek arc (audio return channel) biedt een passende oplossing, mits deze functie zowel op de soundbar als televisie beschikbaar is. Zodra je een spelcomputer, blu-ray-speler of mediastreamer op de televisie aansluit, stuurt de beeldbuis het audiosignaal door naar de soundbar. Afhankelijk van het product zijn er soms ook optische, coaxiale en analoge aansluitingen beschikbaar. Hiermee kun je bijvoorbeeld een cd-speler, dvd-speler of televisie zonder hdmi-arc-poort aansluiten.

Bluetooth en wifi

Voor muziekliefhebbers heeft een soundbar met bluetoothondersteuning veel meerwaarde. Vanaf een smartphone of tablet stream je in dat geval rechtstreeks liedjes naar de soundbar. Denk bijvoorbeeld aan een Spotify-afspeellijst of audiobestanden die op het mobiele apparaat staan opgeslagen. Er bestaan ook soundbars met een draadloze netwerkadapter en/of bekabelde netwerkaansluiting. Het audiosysteem meld je dan aan op het (wifi)netwerk. Veel fabrikanten stellen voor Android- en iOS-gebruikers een mobiele app beschikbaar, zodat je het audiosysteem via het thuisnetwerk kunt bedienen. Je past met de mobiele app bijvoorbeeld audio-instellingen aan en je hebt toegang tot diverse online muziekdiensten. Daarnaast kun je wellicht ook muziekservers binnen het thuisnetwerk benaderen, bijvoorbeeld een NAS of pc met audiobestanden.

Multiroom audio

©PXimport

Soundbars met een netwerkfunctie ondersteunen veelal de techniek multiroom audio. Zoals de naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Vanuit de mobiele app bepaal je welke nummers je in welke ruimte wilt afspelen. Loop vanuit de woonkamer bijvoorbeeld naar de keuken, terwijl in beide ruimtes hetzelfde liedje klinkt. Het gebruik van multiroom audio is veelal merkgebonden. Gebruik je bijvoorbeeld een soundbar van Samsung, dan heb je andere geschikte speakers van de Zuid-Koreaanse fabrikant nodig om van ‘meerkamergeluid’ te genieten. Via Google Cast Audio en Apple AirPlay 2 bestaan er overigens wel twee universele oplossingen voor multiroom audio.

Surround-effecten

©PXimport

Fabrikanten van soundbars vermelden in marketinguitingen vaak allerlei hippe surround-formaten, bijvoorbeeld dts virtual:x of dolby atmos. Eigenlijk is dat maar vreemd, want zo op het oog bestaat een soundbar uit slechts een enkele luidspreker. Wie een soundbar grondiger bestudeert, ontdekt echter meerdere kleine speakertjes. Fabrikanten proberen deze zogeheten audiodrivers dermate te richten (naar de zijkant of naar boven), dat ze middels weerkaatsing min of meer een surround-ervaring creëren. Bij de betere soundbars werkt dat redelijk goed, al biedt een home-cinemaset met losse surround-speakers een realistischere surround-ervaring. Sommige soundbars breid je overigens optioneel uit met (draadloze) achtergrondspeakers!


Veelgestelde vragen

Waar plaats je een soundbar?

Voor het plaatsen van een soundbar bestaan er twee mogelijkheden. Staat de televisie op een meubel, dan zet je de langgerekte speaker simpelweg voor de beeldbuis. Belangrijk is dat de behuizing niet te hoog is, want anders blokkeer je mogelijk het signaal van de afstandsbediening. Als de televisie aan de muur hangt, ligt het voor de hand om de soundbar ook aan de wand te bevestigen. Aan de achterkant zijn er vaak schroefgaten aanwezig of de fabrikant levert muurbevestiging mee. In een enkel geval dien je een optioneel verkrijgbare beugel te kopen.

Hoe sluit je een soundbar aan op de televisie?

In veruit de meeste gevallen sluit je een soundbar met een hdmi-kabel aan op de televisie. Een voorwaarde is dat de televisie en soundbar met arc overweg kunnen (zie volgende vraag). Is er geen ondersteuning voor deze techniek of ontbreekt er een hdmi-poort? In dat geval leg je tussen beide apparaten een optische kabel. Let dan overigens wel op dat de beoogde soundbar een optische ingang bevat, want dat is niet altijd het geval.

Wat is arc?

Voluit geschreven staat arc voor audio return channel. Deze techniek kan via een geschikte hdmi-poort beelden vanaf een versterker, receiver of soundbar naar de televisie sturen, waarbij het geluid vanaf de televisie direct wordt teruggestuurd. Op die manier ontvangt de soundbar onder meer geluid van televisiezenders, tv-apps (Netflix en NPO Start) en audiovisuele bronnen die op de televisie zijn aangesloten. Denk in dat laatste geval bijvoorbeeld aan een blu-ray-speler of tv-decoder. Nagenoeg alle recente soundbars en televisies ondersteunen arc.

Welke resterende aansluitingen bevat een soundbar?

Naast een hdmi-arc-poort tref je op de betere soundbars vaak extra hdmi-inputs aan. Hierop sluit je bijvoorbeeld een blu-ray-speler, tv-decoder of spelcomputer aan. Beeld stuurt de soundbar via de hdmi-arc-uitgang door naar de televisie, terwijl het apparaat zelf het audiospoor verwerkt. Sluit je een audiovisuele bron met ondersteuning voor 4K-resolutie aan, check dan even of de soundbar daarmee overweg kan. Veel soundbars hebben ook nog een analoge aansluiting om afspeelapparatuur te koppelen. Tot slot tref je mogelijk nog een usb-poort aan om muziek vanaf een externe opslagdrager af te spelen.

Hoe speel je muziek af op een soundbar?

Beschikt de soundbar over wifi of een bekabelde netwerkaansluiting, dan stream je muziek vanaf online diensten als Spotify of Deezer. Voor de bediening gebruik je dan doorgaans een app op een smartphone of tablet. Daarnaast ondersteunen de meeste producten bluetooth. Hiermee stuur je vanaf een mobiel apparaat rechtstreeks muziek naar de soundbar. Als alternatief kun je wellicht een usb-opslagdrager met audiobestanden of een cd-speler op de soundbar aansluiten.

Wat is multiroom audio?

Multiroom audio betekent letterlijk ‘meerkamergeluid’. Geschikte speakers, receivers, muziekstreamers en dus ook soundbars staan via het (draadloze) netwerk met elkaar in verbinding. Luister bijvoorbeeld in de woonkamer, hal en (bij)keuken naar hetzelfde nummer. Voor het gebruik van multiroom audio heb je doorgaans producten van hetzelfde audiomerk nodig. Uitzonderingen zijn producten die Google Cast Audio en Apple AirPlay 2 ondersteunen.

Wat is Google Cast Audio en Apple AirPlay 2?

Google Cast Audio en Apple AirPlay 2 zijn twee protocollen waarmee je muziek kunt streamen. Veel recente soundbars ondersteunen één of beide protocollen. Handig is dat je geschikte afspeelapparatuur van verschillende merken met elkaar kunt combineren binnen een multiroom audio-netwerk. Google Cast Audio-ondersteuning zit in diverse apps ingebakken, waaronder Spotify, Deezer, SoundCloud en Tidal. Apparaten met Apple AirPlay 2-ondersteuning stuur je aan vanaf een iPhone, iPad, Mac of pc.

Wat is Dolby Atmos, Dolby Digital 5.1, DTS:X en DTS digital surround?

Films die een dergelijk surround format bevatten, kan de soundbar zonder morren afspelen. Via virtuele surround-technieken weerkaatsen er audiogolven tegen de wand of het plafond, waardoor het geluid iets ruimtelijker klinkt. Om praktische redenen is het fijn wanneer de beoogde soundbar Dolby Digital en DTS accepteert, aangezien veel films deze formaten ondersteunen. Meer weten? Lees dan dit uitgebreide artikel.

Wat is aptx?

Aptx is een bluetoothstandaard waarmee je muziek in hoge kwaliteit naar een audiosysteem kunt sturen. Voorwaarde is dat de gebruikte smartphone of tablet en soundbar met deze standaard overweg kan. Verder heb je goede flac-bestanden of een abonnement bij een hoogstaande online muziekdienst als Tidal nodig. Wanneer je aptx gebruikt voor het afspelen van muziek, is de kwaliteit vergelijkbaar met die van cd’s.

Wat is het verschil tussen een soundbar en soundplate?

Wellicht kom je bij je zoektocht naar een geschikte soundbar ook termen als soundplate of soundbase tegen. Dit zijn audiosystemen waarbij je de televisie boven op de soundbar zet, waardoor de tv dus enkele centimeters hoger staat. Het voordeel van deze producten is dat ze vanwege de diepe klankkast al een subwoofer hebben ingebouwd. Een tip als je naar zo'n product kijkt: vergeet niet het maximale draaggewicht te controleren.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!