Toen Apple de iPhone X uitbracht, ging dat gepaard met een grootse stap voorwaarts. De verwachtingen voor de tiende Apple Watch lagen daarom hoog, vooral toen er geruchten opdoken over een compleet nieuw ontwerp. De werkelijkheid blijkt uiteindelijk minder revolutionair: dit is hetzelfde horloge dat we al jaren kennen, maar dan groter, dunner en met vooral één belangrijke nieuwe functie.

De Apple Watch is qua design misschien wel Apples meest eenduidige apparaat ooit. Al sinds de eerste editie in 2014 heeft het horloge hetzelfde ontwerp, met zijn gebolde zijkanten en zwarte, vierkante oled-scherm in het midden. Ja, de smartwatch heeft met de jaren kleinere randen en een groter display gekregen, maar jaar op jaar waren het kleine aanpassingen op basis van het jaar ervoor.

Bij de presentatie van de Series 10 sprak Apple over een 'compleet nieuw design', maar eigenlijk herhaalt het bedrijf hier zijn strategie van de afgelopen tien jaar. Het enige echt grote verschil zit eigenlijk in de omvang. Het scherm is qua grootte nu vergelijkbaar met de Apple Watch Ultra, waardoor je meer informatie kunt aflezen. Bij dagelijks gebruik merkten we daar alleen wat van in de Workout-app, die tijdens het sporten één regel aan extra informatie laat zien.

Daarnaast kun je ook het ingebouwde toetsenbord beter bedienen op het schermpje, hoewel je daar beperkt bent tot de Engelse taaloptie. Apple gebruikt een vorm van AI om te voorspellen wat je schrijft en om foutieve inputs te voorkomen, iets dat in het Nederlands nog niet werkt.

©Bastiaan Vroegop

Dunner, maar toch lomp

Het horloge is ook dunner. Ergens is dat logisch: techbedrijven zoals Apple proberen continu hun gadgets dunner en compacter te maken. Maar in combinatie met het nu grotere display voelt het ook wat vreemd. Een dun horloge voelt logisch in een minimalistisch ontwerp, maar deze Watch is naast dun op een andere manier weer veel groter geworden. Onder de streep voelt het horloge ondanks zijn beperkte dikte hierdoor wat lomp aan.

Het ingebouwde scherm gebruikt een nieuw type oled-scherm dat beter vanuit zijwaartse hoeken afgelezen kan worden - iets dat bij dagelijks gebruik werkelijk een meerwaarde heeft. Het is makkelijker om vanuit je ooghoek een binnenkomend berichtje te lezen, zonder dat je daar het horloge helemaal jouw kant op moet draaien. Ook is de tijd vanuit meer hoeken beter leesbaar, iets dat toch wel essentieel voelt op een horloge.

De smartwatch heeft nieuwe wijzerplaten om gebruik te maken van het grotere scherm, waarbij cijfers en foto's zo breed mogelijk worden afgebeeld om nadruk te leggen op de dunnere schermranden. De nieuwe wijzerplaat Reflecties beweegt zijn achtergrond mee met de bewegingen van je pols, waardoor het lijkt alsof je naar een glinsterend analoog horloge kijkt. Erg trippy.

©Bastiaan Vroegop

Slaapapneu

En dan is er de belangrijkste nieuwe gezondheidsfunctie: de herkenning van slaapapneu. Sensoren in de Apple Watch Series 10 kunnen via een algoritme detecteren of je tijdens je nachtrust symptomen van slaapapneu hebt en wellicht even met de huisarts moet afspreken. Tijdens de presentatie benadrukte Apple het belang hiervan: het gros van de getroffenen zou namelijk helemaal niet weten van hun apneu-problemen, omdat het tijdens het slapen gebeurt. Door een horloge te dragen zou je weleens kunnen ontdekken of jij één van deze onwetende getroffenen bent.

Of dat goed werkt is lastig testen zonder zelf toevallig slaapapneu te hebben, wat niet het geval was. Wel kunnen we benadrukken dat de snellere oplaadtijd het makkelijker maakt om het horloge 's nachts te dragen. Apple belooft tachtig procent lading na een kwartier op de oplader, wat ook ruwweg aansluit op onze ervaringen. We lieten het horloge tijdens het douchen en aankleden opladen, waarna er weer voor zo'n 24 uur aan accutijd in zat. Door even snel op te laden red je het dus al snel tot de volgende dag.

©Bastiaan Vroegop

Keuzestress

Daar komt bij dat de Series 10 de line-up ietwat vertroebelt. Vroeger was de keuze snel gemaakt: je haalde een Apple Watch SE als je een budgetmodel zocht en een Series als je een middenmoter wilde, of je investeerde in een Ultra bij gebruik van extreme sporten. Daarbij was de SE de kleinste en de Ultra het grootste model.

Het scherm van de Series 10 is echter pakweg net zo groot als bij de Ultra 2. Daarnaast kun je het nieuwe horloge ook kopen met een titanium-behuizing, waarbij de prijs omhoogschiet van 449 naar 799 euro – slechts honderd euro goedkoper dan de Ultra 2. Ga je dan voor het wat lompere Ultra-ontwerp met een langere accuduur en extra actieknop, of toch voor de dunnere Series 10? de keuze is lastiger dan voorheen.

©Bastiaan Vroegop

Conclusie

De Series 10 is een wat timide update voor de Apple Watch geworden. Het horloge is iets groter en dunner, maar in grote lijnen ruwweg hetzelfde als zijn voorgangers. De detectie van slaapapneu is veelbelovend, maar het is tegelijkertijd een erg specifieke functie waar je niet direct een horloge voor zult kopen. Wij zouden de Series 10 alleen halen als je echt toe bent aan een nieuwe smartwatch en binnen het ecosysteem van Apple wilt blijven.

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!