Zo werken de sensoren op je racefiets en dit heb je eraan
Sport en technologie gaan altijd al hand in hand, en het wielrennen is daar een van de absolute voorlopers in. Technologische hulpmiddelen helpen je niet alleen alles uit je training te halen, ze kunnen ook zorgen voor extra motivatie, en bovendien is het erg leuk om je eigen lichaam als cijfertjes in actie te zien. Daan, de fiets-expert van ID.nl, legt het graag uit.
Dit artikel in het kort: Fietscomputer| Hartslagmeter| Cadansmeter of frequentiemeter | Wattagemeter of vermogensmeter
Ook interessant voor jou: Wat, waarom en hoe: de 10 meestgestelde vragen over indoor fietsen
Meten is weten, maar wat meet je precies, en waarom meet je het? Je kunt een hoop informatie uit een handjevol sensoren halen, zodat je een stuk efficiënter kunt trainen.
Fietscomputer
Alles valt of staat bij een fietscomputer. Je kunt in principe ook je smartphone gebruiken, maar een fietscomputer is speciaal gemaakt om alle belangrijke data te kunnen analyseren en opslaan. We richten ons in dit artikel ook vooral op het hogere prijssegment: er bestaan wel degelijk goedkopere apparaten, maar die meten vaak niet meer dan je snelheid en de afstand.
Ben je bereid wat meer te investeren, dan gaat er een wereld voor je open. Garmin is het bekendste merk, op de voet gevolgd door Wahoo, Mio en Sigma. De verschillen tussen de merken en modellen zitten hem vooral in de lay-out van de menu’s en het scherm zelf. Qua basisfuncties liggen ze een stuk dichter bij elkaar, maar daarover straks meer. Fietscomputers hebben doorgaans al standaardfuncties als gps, een snelheidsmeter en een hoogtemeter ingebouwd.
Je fietscomputer monteer je doorgaans aan het stuur van je racefiets. Op die manier kun je tijdens het fietsen bepaalde data aflezen. Maar die data moeten natuurlijk wel ergens vandaan komen. Daarom bestaan er verschillende sensoren die je aan je fiets of je lichaam kunt bevestigen.
© KKF - stock.adobe.com
Hartslagmeter
De hartslagmeter is misschien wel de belangrijkste sensor voor recreatieve fietsers. Je hartslag op een bepaald moment is een goede indicatie van je inspanningsniveau. Is je hartslag te hoog – afhankelijk van je lichaamsbouw en andere factoren zo rond de 160 of hoger – dan rijd je ‘in het rood’, en zul je sneller moe worden. Tijdens een lange rit blijf je daar dus ruim onder, maar even een heuveltje op knallen is natuurlijk wel altijd een lekker gevoel. Ook achteraf geeft je hartslag een goede indicatie van je prestaties.
Een hartslagmeter kan op verschillende plekken worden gebruikt. De meeste merken houden het bij een band die je om je borstkas doet. Als je hart klopt, worden er elektrische signalen verstuurd. De hartslagband vangt die signalen op, waardoor je een zeer nauwkeurige meting krijgt, zonder vertraging. Normale hartslagbanden kosten zo tussen de 30 en 40 euro.
©Oleg Breslavtsev - stock.adobe.com
Ook meer inzicht in de prestaties van je lichaam?
Met een hartslagmeter train je precies in de goede zone!
Cadansmeter
Een van de simpelste sensoren die je kunt krijgen voor op de racefiets, is de cadansmeter. Iedereen die weleens op een fiets zit, weet dat er een bepaald beentempo is waarin het fietsen gewoon lekkerder gaat. Dat beentempo hangt voor een groot deel van jezelf af, maar meestal ligt het zo rond de negentig rotaties per minuut. Is je cadans lager dan dat, dan moet je naar een lichtere versnelling schakelen. Een te hoge of te lage trapfrequentie zorgt ervoor dat je minder efficiënt in de rondte rijdt.
Een cadansmeter bestaat vaak uit niet meer dan en klein blokje dat je aan de crank (de ‘arm’) van je pedaal plakt. Elke keer dat je pedaal een volledige rotatie maakt, wordt dat geregistreerd door de cadansmeter. Zo kun je in realtime zien hoe vaak je de afgelopen minuut bent rondgedraaid, en of je nog op de juiste versnelling aan het trappen bent. Losse cadansmeters kosten doorgaans ook een paar tientjes.
©Photographer@TORWAI
Wattagemeter
Wattage is een begrip dat de wielerwereld al een aantal jaar volledig in de greep geeft. Simpel gezegd is wattage de kracht waarmee jij op een bepaald moment op je pedalen drukt. Hoe meer kracht, des te harder je gaat, maar des te zwaarder het voor je is. Professionele wielrenners weten door de vermogensmeter precies welk wattage ze voor een bepaalde tijd aankunnen. Op die manier hoeven ze niet meer te kijken naar de snelheid, de afstand of het stijgingspercentage van een klim, ze houden slechts hun wattagemeter in de gaten.
Wielerpuristen zijn niet altijd even blij met deze ontwikkeling, maar die is er nu eenmaal. Wattagemeters zijn voor huis-, tuin- en keukenfietsers niet zo nodig, maar als je een datafreak bent, is zo’n krachtmeter wel het walhalla van de sensoren. Het is ook leuk om je piekwattage te meten als je bijvoorbeeld volle bak de Keutenberg op knalt.
We zeggen het maar vast: vermogensmeters zijn een stuk duurder dan een paar tientjes. De versie die is ingebouwd in je crank kost makkelijk meer dan 100 euro, de pedaalversie meestal rond de 500 euro, al verschillen de prijzen behoorlijk. Niet iets wat je zomaar even voor je verjaardag vraagt, dus, maar als je je fietstochtjes naar een semiprofessioneel niveau wil tillen, is het absoluut de moeite waard.
Wat vindt Daan?
Persoonlijk houd ik heel erg veel van data. Niet alleen die van mij, maar ook die van anderen. Ik ga er altijd goed op als Mathieu van der Poel zijn volledige trainingsgegevens openbaar maakt – niet dat ik ook maar enigszins in de buurt kom, maar toch.
Ik gebruik zelf een fietscomputer van Wahoo, met hartslagmeter en cadansmeter. Ik ken mezelf inmiddels goed genoeg om te weten welke gemiddelde hartslag ik goed aankan, en in het vlakke Zuid-Holland is dat ruim voldoende. Misschien dat ik bij mijn volgende racefiets een vermogensmeter overweeg, maar om nou een sensor te kopen die meer kost dan mijn tweedehands racefiets destijds deed, vind ik ook weer een beetje overdreven.
©pavel1964 - stock.adobe.com
Ik vroeg het ook aan Sam van Esch, die beduidend harder fietst dan ikzelf.
Sam, sensoren op je fiets, of niet?
Zeker! Ik heb ze allemaal.
Gebruik je ze ook allemaal?
Op zich wel. Ik moet wel zeggen dat ik tijdens het fietsen vooral op mijn wattage let, en eigenlijk niet meer op mijn hartslag. Maar achteraf kijk ik daar wel weer naar.
Heb je een favoriet merk, of maakt dat je niet zoveel uit?
Al mijn sensoren zijn van Garmin, mijn fietscomputer ook. Alleen de wattagemeter is van Stages.
Zijn er sensoren die je mist?
Niet sensoren, maar het lijkt me supergaaf om een soort visualisatie van de data te hebben op het scherm, in plaats van alleen maar cijfertjes. Dat kunnen ze vastmaken.