Is vintage jouw middle name? Dan is schatzoeken op markten en tweedehands sites dé manier om jouw interieur bij elkaar te sprokkelen. Die stoel uit de fifties kan met een nieuwe bekleding nog jaren mee, en lampen en meubels uit die tijd zijn nog volop te vinden. Maar hoe zit dat met keukenapparaten zoals een koelkast en koffiezetapparaat, is het slim en duurzaam om daar een vierdehands exemplaar van te kopen?

In dit artikel lees je of het slim is om tweedehands keukenapparatuur te komen. Wat zijn de energieslurpers en welke apparaten kun je prima tweede- of derdehands kopen? Plus tips voor het vinden van nieuwe apparaten met een vintage look.

Lees ook: Design of budget: zo vind je meubels die bij jouw portemonnee passen

Niet doen: energieslurpers

Om maar meteen antwoord te geven op bovenstaande vraag: over het algemeen is het niet slim om een ouder apparaat te kopen, al zijn de looks vele malen beter dan de nieuwste apparatuur. Vooral oudere koelkasten en vriezers zijn echte energieslurpers en daarom niet duurzaam en al helemaal niet fijn voor de portemonnee. Bovendien zal er sneller iets kapotgaan en de vraag is of er nog onderdelen te vinden zijn. Vervang die oude apparaten dus door de veel zuinigere nieuwe versies in een mooi retro-model. Net echt, maar helemaal van nu.

Volgens Milieucentraal is het altijd beter om een koelkast of vriezer van 10 jaar of ouder te vervangen door een nieuw exemplaar, ook als hij het nog doet. Kies dan voor eentje met een zuinig, donkergroen energielabel.

©altitudevisual - stock.adobe.com

Wél door naar een volgende ronde

Gaat het om een apparaat dat je niet zo vaak gebruikt, zoals een broodrooster of keukenmachine? Dan is een tweedehands exemplaar van iemand overnemen juist milieuvriendelijker dan een nieuwe aanschaffen. Meestal zijn dit soort apparaten niet veel zuiniger geworden de afgelopen jaren en kun je er dus nog prima jaren mee voort. En zijn ze kapot, dan is repareren vaak nog een optie en duurzamer dan een nieuw exemplaar aanschaffen. Gaat het om een apparaat met een energielabel, zoals een oven, dan kun je deze meestal beter wel vervangen.

Twee tips voor het kopen van een ouder apparaat

Meer tips over de aankoop van tweedehands apparatuur vind je op Kieskeurig.nl

Repareren kun je leren

Hoe ouder het apparaat, des te meer kans dat ie het op een dag laat afweten omdat er een onderdeel kapot is. Wil je nog geen afstand doen van je favoriete vintage keukenapparaat, dan kom je al googelend en met how-to video's op YouTube een heel eind. Toch een beetje tricky, dat gepriegel met elektriciteit? Bezoek dan eens een Repair Café bij jou in de buurt. Hier vind je vrijwilligers met gouden handen die je graag helpen een apparaat te repareren.

©Eugene Sergeev

Refurbished keukenapparatuur

Refurbished telefoons en computers ken je vast wel, maar wist je dat er ook tweedehands keukenapparaten zijn die je - gecheckt en voorzien van garantie - kunt aanschaffen? Het is een duurzame keuze en je betaalt voor de wat duurdere merken soms wel 40 procent minder dan voor een nieuw apparaat. Refurbished apparaten zien eruit als nieuw en functioneren ook zo. Meestal krijg je er een jaar garantie op.

Retro versus vintage

Zijn de nieuwste keukenapparaten voor jou veel te strak en saai, dan word je waarschijnlijk heel gelukkig van meer kleur en rondere vormen in huis. Veel merken snappen dat en brengen daarom collecties op de markt die uit de fifties lijken te komen, maar toch echt kortgeleden van de band zijn gerold. De barbieroze en mintgroene koelkast van Smeg is hier een goed voorbeeld van en mateloos populair. Dit merk heeft sowieso een aantal retro parels in het assortiment om je vingers bij af te likken. Wat dacht je van een waterkoker of een broodrooster

Het verschil tussen retro en vintage

De termen retro en vintage worden vaak door elkaar gehaald en gebruikt, maar dat is niet juist. Vintage betekent namelijk dat iets écht oud is en retro is zo gemaakt dat het líjkt alsof het oud is. Vintage betekent dat het meubel, accessoire of apparaat uit de jaren 50 tot 80 van de vorige eeuw stamt en meestal gaat het dan ook om iets dat echt kenmerkend voor die tijd is. De ronde vormen en kleuren van de sixties bijvoorbeeld of de teakhouten kasten van de jaren 50.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.