ID.nl logo
🔪 Van koksmes tot schilmesje: zo kies én slijp je keukenmessen
© tatsushi - stock.adobe.com
Gezond leven

🔪 Van koksmes tot schilmesje: zo kies én slijp je keukenmessen

Snijd jij je komkommer met hetzelfde mes als waarmee je je brood smeert? Niet meer doen! Er zijn allerlei soorten keukenmessen die allemaal hun eigen toepassing hebben. Als je het juiste mes gebruikt voor elke klus, krijg je nettere stukjes, minder rafels en blijven je messen langer mooi. En met onze tips houd je ze zo lang mogelijk scherp.

In dit artikel lees je: 🔪 Welke verschillende soorten keukenmessen er zijn. 🔪 Welke messen je waarvoor gebruikt. 🔪 Wat je absoluut niet moet doen met je messen om ze scherp te houden. 🔪 Hoe je ze thuis zelf slijpt.

Lees ook: Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij welke kookplaat?

Iedereen die op zichzelf woont heeft bestek in huis. Van een simpel setje met mes, vork en lepel tot een uitgebreide collectie. Een mes is onmisbaar in de keuken, en wie graag kookt doet zichzelf tekort door alles met hetzelfde mes te willen doen. Bij het maken van een sandwich is het natuurlijk handig om je brood te besmeren met boter en dan je komkommer met datzelfde mes te snijden. Maar dat werkt natuurlijk helemaal niet goed. Pak er even een scherp mesje bij en je bent sneller klaar met nette plakjes zonder de komkommer aan gort te duwen.

Soorten messen

Omdat er talloze soorten 'scherpe messen' zijn, zetten we hier de meest voorkomende soorten even bij elkaar:

Koksmes

Een scherp puntig mes bedoeld voor hakken, snijden en fijnhakken van groenten, vlees en kruiden. Het mes heeft een breed lemmet (het metalen deel) en is meestal 20 centimeter lang.

Ontbijt/dinermes

Het mes dat iedereen heeft, onderdeel van je bestekset: je smeert er je brood mee, maar snijdt ook je aardappels en groenten. Voor het snijden van vlees minder geschikt.

©Carmen Steiner

Botermes

Komt niet veel voor. Het is een klein mesje zonder kartels en met een afgeronde punt. Is bedoeld om netjes boter mee te smeren. Je ziet het nog wel in restaurants bij de broodplank.

Gekarteld broodmes

Dit is een groot mes met flinke kartels. Speciaal vormgegeven om brood, stokbrood en broodjes te snijden zonder ze te pletten.

©master1305

Vleesmes

Mag eigenlijk niet ontbreken in de collectie. Dit mes heeft een lang, dun lemmet dat ideaal is voor het snijden van dunne plakken gebraden vlees of gevogelte. Je kunt hiervoor ook een koksmes gebruiken, maar als je toch aan het shoppen gaat is een goed vleesmes wel fijn. Zeker voor het in stukken snijden van kip en grotere stukken vlees (of bijvoorbeeld een knolselderij) is een groot stevig mes heel handig.

Keukenmesje/aardappelschilmesje

Een klein mes met een kort, scherp lemmet. Ideaal voor precisiewerk zoals het schillen en snijden van fruit, het schoonmaken van garnalen, of het verwijderen van zaden uit groenten. Ze kunnen vaak niet tegen water en roesten snel, maar zijn goedkoop en veelzijdig.

©DragonImages

Wat je absoluut niet moet doen met je messen

  • Snijd niks op je bord. Natuurlijk je boterham wel, maar je komkommer op je bord snijden met je nieuwe koksmes is de snelste weg naar een bot mes. Ook snijden op glazen, marmeren, of metalen onderleggers kan het lemmet snel bot maken. Gebruik altijd een snijplank van hout of plastic. Die van plastic kun je in de vaatwasser schoonmaken. Wel moet je ze vervangen als er een hoop sneetjes in het oppervlak zitten.

Handig, die sets met snijplanken!

Voor elk type eten een andere kleur
  • Laat je messen niet rondslingeren. Berg je messen veilig op in een messenblok, op een magneetstrip, of desnoods met de beschermhoes er nog omheen. Leg ze niet zomaar tussen het andere bestek in een laatje. Als je misgrijpt, snijd je jezelf.

©Peter Mayer

  • Was je messen niet in de vaatwasser. Het afwasmiddel maakt je lemmet bot. Na gebruik onder de kraan afspoelen met heet water of – als je kip hebt gesneden – kokend water, even afdrogen en je mes kan weer opgeborgen worden.

  • Gebruik geen mes voor het openen van blikjes of het loswrikken van dingen. Je maakt de punt krom.

Ook interessant: 5 huishoudelijke apparaten om gezond te koken

 Zo houd je je messen scherp

  • Schaf een elektrische messenslijper aan. Deze machientjes zijn gebruiksvriendelijk en als je de instructies goed volgt, behaal je echt een prima resultaat. Niet zo goed als ze professioneel laten slijpen (zie hieronder) maar een hele verbetering vergeleken met niks doen.

  • Voor de echte handige Harry's: gebruik regelmatig een aanzetstaal. Een aanzetstaal helpt de rand van je mes recht te houden tussen het slijpen door. Het scherpt het mes niet echt, maar zorgt dat het de scherpe rand behoudt. Op YouTube staan handige video's met instructies, zoals deze:

Watch on YouTube
  • Of laat je messen professioneel slijpen: afhankelijk van het gebruik, laat je je messen een paar keer door een professional onder handen nemen. Dit zorgt voor een optimale scherpte. Het kan lastig zijn om een partij te vinden die je messen wil slijpen; vraag eventueel bij bevriende koks of restaurants in je omgeving na wie de messen voor hen slijpt. 


â–¼ Volgende artikel
Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?
© Leonid Iastremskyi
Huis

Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?

Een was-droogzuil is ideaal als je ruimte wilt besparen. Maar hoe stapel je de apparaten op de juiste manier? De regel is simpel: de droger hoort altijd bovenop de wasmachine. Dat doe je met een speciale stapelkit, waarbij je vooraf goed let op gewicht, stabiliteit en ventilatieruimte. Hieronder lees je stap voor stap waar je op moet letten, hoe je de opstelling maakt en welke fouten je beter kunt vermijden.

Je leest waarom de droger altijd bovenop de wasmachine staat, welke voorbereidingen je moet treffen en hoe je de apparaten veilig stapelt. Ook bespreken we onderhoud, handige tips en veelgemaakte fouten die je beter kunt voorkomen.

Lees ook: Bespaar energie met een was-droogcombinatie met warmtepomp

Waarom de droger bovenop hoort

Een wasmachine is gebouwd om enorme krachten op te vangen. Tijdens het centrifugeren draait de trommel met hoge snelheid. Nat wasgoed verdeelt zich daarbij niet altijd gelijkmatig, waardoor de machine flink kan schudden. Om te voorkomen dat de machine omvalt of gaat schuiven, is hij zwaar uitgevoerd: er zitten betonblokken in, hij heeft een laag zwaartepunt en de trommel hangt in veren en schokdempers. Al die onderdelen samen zorgen ervoor dat de wasmachine stevig op zijn plek blijft staan, zelfs bij 1400 of 1600 toeren.

Een droger hoeft zulke krachten niet te verwerken. De trommel draait rustig rond en bevat alleen droog of bijna droog wasgoed. Daarom is de constructie lichter en ontbreekt het extra gewicht van betonblokken of water. Precies om die reden kan een droger niet dienen als stevige basis, maar hoort hij altijd bovenop de wasmachine.

Eerst checken, dan stapelen

Voordat je meteen begint met sjouwen, zijn er een paar dingen belangrijk. Stapelen kan alleen wanneer zowel je wasmachine als je wasdroger voorladers zijn. Logisch: bij een bovenlader-wasmachine zou je de klep niet meer kunnen openen, en een wasdroger met de klep aan de bovenkant: daar kun je in een stapelconstructie eigenlijk niet meer bij zonder huishoudtrapje. Meet daarna de beschikbare ruimte. De standaardbreedte van een wasmachine is zestig centimeter en de droger mag nooit breder zijn dan dat. Ook de beschikbare diepte is van belang: is die minder dan 55 centimeter, dan is stapelen meestal geen goed idee. Let daarnaast op de draairichting van de deuren en op de ventilatie-eisen, vooral bij een warmtepompdroger die voldoende luchttoevoer rondom nodig heeft.

©Samsung

Zo stapel je veilig

Zorg dat de wasmachine stevig staat: stel de stelvoeten af tot hij niet meer wiebelt en test dit met een kort centrifugeprogramma. Pas als de machine stabiel staat, kun je verder. Trek daarna de stekker uit het stopcontact en draai de kraan dicht. Schuif de wasmachine op zijn definitieve plek en monteer de stapelkit volgens de meegeleverde instructies. Bij merkspecifieke kits klik of schroef je onderdelen vast; universele varianten gebruiken vaak antislipstroken en een spanband.

Til de droger met twee personen en plaats hem in de geleiders van de kit. Zet de spanband strak zodat de droger niet kan verschuiven. Sluit vervolgens de droger aan. Bij een condens- of warmtepompdroger kun je de afvoerslang op de waterafvoer aansluiten, zodat je het waterreservoir niet steeds hoeft te legen. Gebruik altijd een geaard stopcontact en gebruik geen stekkerdoos.

Wil je de apparaten liever in een kast plaatsen, gebruik dan een dragende plank die voldoende gewicht aankan en veranker de kast aan de muur

Doe daarna een korte test: laat de wasmachine centrifugeren en controleer of de zuil niet beweegt. Zet vervolgens de droger even aan op lage temperatuur zonder was en luister of er resonantie optreedt. Activeer het kinderslot zodat knoppen niet per ongeluk worden ingedrukt.

Trillingsdempers nodig?

Bekijk het aanbod

Onderhoud en tips

Controleer regelmatig of de spanband nog strak zit en of de wasmachine stabiel staat. Reinig het pluizenfilter van de droger na elke beurt, want een verstopt filter kan zorgen voor hogere temperaturen en extra trillingen. Zorg dat de ventilatie-openingen niet worden geblokkeerd en gebruik geen verlengkabel die niet geschikt is voor zware huishoudelijke apparaten. Sluit de droger altijd rechtstreeks aan op een geaard stopcontact.

Wil je het geluid verminderen? Plaats dan rubberen trillingsdempers of een dempende mat onder de wasmachine. Daarmee voorkom je dat trillingen zich doorzetten naar de vloer en wordt de kans kleiner dat de stapelzuil gaat 'wandelen'. Heb je een houten vloer, dan is zo’n mat eigenlijk onmisbaar. Hout neemt trillingen makkelijker over dan steen of beton, waardoor het geluid harder doorklinkt.

Trilt je wasmachine erg tijdens het centrifugeren, verlaag dan de snelheid en controleer opnieuw of hij waterpas staat en de vloer stevig genoeg is.

Stapelen? Dit moet je onthouden

De volgorde is duidelijk: de droger hoort op de wasmachine. Gebruik altijd een stapelkit, controleer de afmetingen en zorg voor voldoende ventilatieruimte. Plaats de wasmachine waterpas, sluit alles correct aan en test de stabiliteit. Zo win je ruimte zonder in te leveren op veiligheid en levensduur.

â–¼ Volgende artikel
Tv-abonnementen worden niet goedkoper, rondkijken naar alternatieven loont
© ID.nl
Huis

Tv-abonnementen worden niet goedkoper, rondkijken naar alternatieven loont

Lineaire televisie raakt uit de gratie en steeds meer mensen kiezen voor uitgesteld tv kijken, bijvoorbeeld via een streamingdienst als NPO Start, KIJK of NLZIET. Loont het nog wel om een televisie-abonnement af te sluiten of te behouden?

Pricewise onderzocht wat er tegenwoordig wordt betaald voor televisie-abonnementen, streamingdiensten en sportzenders. Uit het onderzoek blijkt dat de meeste mensen nog steeds televisie kijkt via het tv-abonnement dat bij het internetabonnent wordt aangeboden. Gemiddeld wordt hier per maand zo'n 12 euro voor neergeteld als er gebruik wordt gemaakt van een aparte tv-ontvanger. Veel providers bieden echter ook een aparte tv-app aan, zodat je direct televisie kunt kijken op een smart-tv dat is voorzien van een besturingssysteem als Tizen of Google TV. Hiermee wordt per maand gemiddeld zo'n 2 à 3 euro bespaard op de abonnementsprijs.

Prijzen voor een online tv-streamingdienst

TV-streamingdienstPrijs per maand
NPO Plus (NPO-zenders + series en films)Gratis (met reclame) / € 2,95 (zonder reclame)
KIJK (SBS6, NET5, Veronica en SBS9)gratis (met reclames, niet door te spoelen)
NLZIET (alle Nederlandse zenders)€ 7,95 (met reclame) / € 9,95 (zonder reclame)
Videoland (RTL-zenders + films) € 5,99 (met reclame) / 10,99 (zonder reclame)

Televisie minder prominent aanwezig

Er zijn nog weinig mensen die op een vaste tijd voor de televisie gaan zitten om een regelmatig terugkerend programma te kijken, zoals een talkshow, actualiteitenrubriek of het nieuws. Kijk je slechts af en toe een programma? Dan kun je prima overweg met het gratis NPO Start, KIJK of de TV Gemist-functie van Videoland.

Wil je ook andere programma's kunnen terugkijken, dan is de goedkoopste versie van NLZIET de beste keuze. Voor extra buitenlandse zenders zoals BBC1, BBC2, BBC3, BBC4 en diverse themazenders, kun je ook NLZIET Extra overwegen: 11,95 euro per maand.

Met NLZIET Extra krijg je ook BBC-zenders en tal van thema-zenders

TV via kabel neemt af

Het aantal mensen dat een tv-abonnement afneemt via de traditionele kabel-exploitanten is in het eerste kwartaal van 2025 afgenomen met 1,30 procent, blijkt uit cijfers van De ACM Telecommonitor. Daarentegen steeg het aantal tv-abonnementen via glasvezel met 1,35 procent en hebben nu 2,12 miljoen huishoudens een televisie-abonnement bij een glasvezelprovider. Het aantal tv-abonnenten is afgenomen tot 920.000 huishoudens, een afname van 3,24 procent. Het totaal aantal huishoudens met een 'gewoon' televisie-abonnement ligt nu op 6,53 miljoen.



De kosten voor een regulier tv-abonnement liggen bij de internetproviders niet heel ver uit elkaar, gemiddeld ben je tussen de 10 en 12 euro kwijt. Wil je geen internet afnemen, maar alleen televisie kijken? Dat wordt je niet makkelijk gemaakt: allen Ziggo is de enige provider die een los televisie-abonnement aanbiedt. Daar betaal je dan wel gelijk de hoofdprijs voor: 24,61 euro per maand. Je krijgt dan digitale televisie via de traditionele coax-aansluiting, je hebt dan ook een televisie nodig met DVB-C-ondersteuning.

Wat kost een televisie-abonnement?

ProviderPrijs tv-abonnement per maand *
Ziggo€ 14
Delta € 15
KPN€ 12,50
Odido€ 12,50
Budget Internet€ 15
Youfone€ 15

*Op basis van basis tv-abonnement met ontvanger en terugkijken