🔪 Van koksmes tot schilmesje: zo kies én slijp je keukenmessen
Snijd jij je komkommer met hetzelfde mes als waarmee je je brood smeert? Niet meer doen! Er zijn allerlei soorten keukenmessen die allemaal hun eigen toepassing hebben. Als je het juiste mes gebruikt voor elke klus, krijg je nettere stukjes, minder rafels en blijven je messen langer mooi. En met onze tips houd je ze zo lang mogelijk scherp.
In dit artikel lees je: 🔪 Welke verschillende soorten keukenmessen er zijn. 🔪 Welke messen je waarvoor gebruikt. 🔪 Wat je absoluut niet moet doen met je messen om ze scherp te houden. 🔪 Hoe je ze thuis zelf slijpt.
Lees ook: Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij welke kookplaat?
Iedereen die op zichzelf woont heeft bestek in huis. Van een simpel setje met mes, vork en lepel tot een uitgebreide collectie. Een mes is onmisbaar in de keuken, en wie graag kookt doet zichzelf tekort door alles met hetzelfde mes te willen doen. Bij het maken van een sandwich is het natuurlijk handig om je brood te besmeren met boter en dan je komkommer met datzelfde mes te snijden. Maar dat werkt natuurlijk helemaal niet goed. Pak er even een scherp mesje bij en je bent sneller klaar met nette plakjes zonder de komkommer aan gort te duwen.
Soorten messen
Omdat er talloze soorten 'scherpe messen' zijn, zetten we hier de meest voorkomende soorten even bij elkaar:
Koksmes
Een scherp puntig mes bedoeld voor hakken, snijden en fijnhakken van groenten, vlees en kruiden. Het mes heeft een breed lemmet (het metalen deel) en is meestal 20 centimeter lang.
Ontbijt/dinermes
Het mes dat iedereen heeft, onderdeel van je bestekset: je smeert er je brood mee, maar snijdt ook je aardappels en groenten. Voor het snijden van vlees minder geschikt.
©Carmen Steiner
Botermes
Komt niet veel voor. Het is een klein mesje zonder kartels en met een afgeronde punt. Is bedoeld om netjes boter mee te smeren. Je ziet het nog wel in restaurants bij de broodplank.
Gekarteld broodmes
Dit is een groot mes met flinke kartels. Speciaal vormgegeven om brood, stokbrood en broodjes te snijden zonder ze te pletten.
©master1305
Vleesmes
Mag eigenlijk niet ontbreken in de collectie. Dit mes heeft een lang, dun lemmet dat ideaal is voor het snijden van dunne plakken gebraden vlees of gevogelte. Je kunt hiervoor ook een koksmes gebruiken, maar als je toch aan het shoppen gaat is een goed vleesmes wel fijn. Zeker voor het in stukken snijden van kip en grotere stukken vlees (of bijvoorbeeld een knolselderij) is een groot stevig mes heel handig.
Keukenmesje/aardappelschilmesje
Een klein mes met een kort, scherp lemmet. Ideaal voor precisiewerk zoals het schillen en snijden van fruit, het schoonmaken van garnalen, of het verwijderen van zaden uit groenten. Ze kunnen vaak niet tegen water en roesten snel, maar zijn goedkoop en veelzijdig.
©DragonImages
Wat je absoluut niet moet doen met je messen
Snijd niks op je bord. Natuurlijk je boterham wel, maar je komkommer op je bord snijden met je nieuwe koksmes is de snelste weg naar een bot mes. Ook snijden op glazen, marmeren, of metalen onderleggers kan het lemmet snel bot maken. Gebruik altijd een snijplank van hout of plastic. Die van plastic kun je in de vaatwasser schoonmaken. Wel moet je ze vervangen als er een hoop sneetjes in het oppervlak zitten.
Handig, die sets met snijplanken!
Voor elk type eten een andere kleur
Laat je messen niet rondslingeren. Berg je messen veilig op in een messenblok, op een magneetstrip, of desnoods met de beschermhoes er nog omheen. Leg ze niet zomaar tussen het andere bestek in een laatje. Als je misgrijpt, snijd je jezelf.
©Peter Mayer
Was je messen niet in de vaatwasser. Het afwasmiddel maakt je lemmet bot. Na gebruik onder de kraan afspoelen met heet water of – als je kip hebt gesneden – kokend water, even afdrogen en je mes kan weer opgeborgen worden.
Gebruik geen mes voor het openen van blikjes of het loswrikken van dingen. Je maakt de punt krom.
Ook interessant: 5 huishoudelijke apparaten om gezond te koken
Zo houd je je messen scherp
Schaf een elektrische messenslijper aan. Deze machientjes zijn gebruiksvriendelijk en als je de instructies goed volgt, behaal je echt een prima resultaat. Niet zo goed als ze professioneel laten slijpen (zie hieronder) maar een hele verbetering vergeleken met niks doen.
Voor de echte handige Harry's: gebruik regelmatig een aanzetstaal. Een aanzetstaal helpt de rand van je mes recht te houden tussen het slijpen door. Het scherpt het mes niet echt, maar zorgt dat het de scherpe rand behoudt. Op YouTube staan handige video's met instructies, zoals deze:
Of laat je messen professioneel slijpen: afhankelijk van het gebruik, laat je je messen een paar keer door een professional onder handen nemen. Dit zorgt voor een optimale scherpte. Het kan lastig zijn om een partij te vinden die je messen wil slijpen; vraag eventueel bij bevriende koks of restaurants in je omgeving na wie de messen voor hen slijpt.