Wanneer de temperaturen dalen, krijgen veel mensen last van hun handen en voeten. Ze worden koud, voelen gevoelloos of tintelend aan, en kunnen zelfs pijn gaan doen. Heb je hier ook last van? Lees dan verder voor meer uitleg en handige tips.

De symptomen van winterhanden en -tenen

Kenmerkend voor winterhanden en -tenen zijn in de eerste plaats de koude, bleke en gevoelloze vingers en tenen. Daarnaast kunnen ze ook gaan jeuken, een branderig gevoel geven, of pijnlijk en rood aanvoelen. In ernstige gevallen kunnen de handen en voeten zelfs gaan opzwellen en donkere, blauwrode plekken vertonen. Ook kunnen er blaasjes, wondjes en zweren ontstaan, bijvoorbeeld door het krabben tegen de jeuk. Behalve de handen en voeten kunnen ook andere lichaamsdelen last krijgen van winterhanden en -tenen, zoals je onderarmen, enkels, oren, neus en benen. De klachten treden vooral op bij temperaturen onder de 10 graden, vandaar de naamgeving.

Lees ook: Winterblues? Zo breng je weer een beetje zon in je leven!

Hoe ontstaan winterhanden en -tenen?

Winterhanden en -tenen worden veroorzaakt door een verminderde bloedsomloop in de kleine bloedvaten van met name de handen en voeten. Dit gebeurt bij lage temperaturen als beschermingsreactie: het lichaam probeert warmteverlies te beperken door minder bloed naar de uiteinden te sturen. Maar bij sommige mensen gaat dit proces niet goed en blijft de bloedtoevoer te lang laag. Hierdoor koelen de handen en voeten te veel af.

©zhikun sun

Wie krijgen winterhanden en -tenen?

Niet iedereen heeft evenveel last van winterhanden en -tenen. De kans wordt groter als er ook familieleden last van hebben. Vrouwen krijgen de klachten vaker dan mannen. Verder spelen leefstijlfactoren een rol. Rokers hebben bijvoorbeeld een groter risico, net als mensen die weinig bewegen of erg slank zijn. Bepaalde medicijnen, zoals bloeddrukverlagers, kunnen de bloedvaten vernauwen en het risico op winterhanden en -tenen vergroten. Ook hoge leeftijd en overgewicht zijn risicofactoren, omdat de bloedsomloop dan vaak minder optimaal is.

©FabbriDG

Hoe kun je winterhanden en -tenen voorkomen?

Gelukkig zijn er manieren om de ongemakken van winterhanden en -tenen te voorkomen. Allereerst is het belangrijk om je lichaam goed te beschermen tegen de kou. Draag mutsen, sjaals, handschoenen en warme, goed isolerende kleding wanneer het vriest. Let op dat schoenen, handschoenen en kleding niet te strak zitten, want dan snijden ze de bloedtoevoer af. Verder is het verstandig om veel te bewegen en sporten. Spieractiviteit zorgt er namelijk voor dat het bloed beter rondgepompt wordt. Doe ook regelmatig oefeningen met je handen en voeten, zoals je vuisten ballen of je tenen spreiden. Dat houdt de bloedsomloop op gang. Zorg voor een gezond gewicht en eet gevarieerd en gezond om bloedvatproblemen te voorkomen. Drink voldoende water en beperk je alcoholgebruik. Stoppen met roken verkleint eveneens het risico op winterhanden en -tenen aanzienlijk.

©zhikun sun

Wat kun je doen tegen winterhanden en -tenen?

Heb je ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch last van winterhanden of -tenen, dan zijn er gelukkig manieren om de klachten te verzachten. Allereerst is het zaak om je handen en voeten voorzichtig op te warmen, bijvoorbeeld door ze onder je oksels of tussen de bovenbenen te houden. Smeer de huid regelmatig in met een vette crème om uitdroging tegen te gaan. Draag thermo-ondergoed, sokken en handschoenen van materialen als wol en zijde die de warmte vasthouden. Blijf de handen en voeten regelmatig bewegen om de bloedsomloop op gang te houden. Neem eventueel een ontstekingsremmer tegen de pijn. Probeer stress te verminderen, want dat is gunstig voor de doorbloeding. Ga zo nodig langs de huisarts voor advies over aanvullende behandelingen, zoals speciale zalven of voedingssupplementen.

©zhikun sun

Wil jij meer weten over gezondheid? Kijk dan onze video!

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇