Het iconische speelgoedmerk LEGO heeft een eigen versie van de arcade-klassieker Pac-Man uitgebracht. Iedereen met heimwee naar deze game-klassieker of Lego-fans die op zoek zijn naar een paar uur verrassend veel bouwplezier heeft er een prachtige koop aan.

Wie is er niet mee opgegroeid? LEGO-steentjes? Nee, Pac-Man! Dit videospel behoort tot de absolute top in de geschiedenis van de arcadespellen en staat in hetzelfde rijtje als Pong, Space Invaders en Donkey Kong. Ondanks dat het aanvankelijk alleen op geldverslindende spelautomaten in donkere speelhallen en hoekjes van cafés en snackbars gespeeld kon worden, werd het al vroeg razend populair. Pac-Man was dan ook een van de eerste spellen die uitkwamen voor spelcomputers als de Commodore 64, de Sega, Nintendo en natuurlijk ook de pc. Op al die plaatsen en inmiddels natuurlijk ook online wordt het tot op de dag van vandaag gespeeld. Met 54 jaar is het spel ook maar even jonger dan LEGO, een ander iconisch merk en product. De laatste brengt nu een erg mooie bouwset uit met verrassende elementen waarmee Pac-Man op een (half hoge) speelhalautomaat helemaal tot leven komt.

Arcade-klassieker

Pac-Man is een doolhofspel waarbij het hoofdkarakter alle punten in het parkoers moet opeten zonder door de oprukkende spoken te worden vermorzeld. Het speelveld is tweedimensionaal en ook verder ontbreekt het aan elke vorm van aansprekende animaties. Het is juist die subtiele eenvoud die Pac-Man zo intens maakt om te spelen. Stoppen is eigenlijk niet mogelijk, net zoals het na een Game-Over ook niet mogelijk is om níet direct opnieuw te beginnen. De figuren uit het spel - de driekwart pizza Pac-Man en ook de vier spoken Blinky, Pinky, Inky en Clyde - zijn iconen geworden die vaak ook buiten het spel worden gebruikt in reclames en films.

LEGO kent zijn klassiekers

Pac-Man is niet de eerste game-klassieker die LEGO uitbrengt. Eerder waren er de Atari 2600 en het Nintendo Entertainment System, de laatste compleet met jaren tachtig retro-tv én een werkende Super Mario Bros. En nu dus een zeer fraaie LEGO-versie van een Pac-Man speelhalkast compleet met subtiele extra’s of, in computergame-termen, een easter-egg.

Hoewel aangemerkt als 18+ is er eigenlijk geen bezwaar de set ook door jongere kinderen te laten bouwen. Heel moeilijk wordt het niet, al zijn er zeker wel enkele momenten waarop geconcentreerd bouwen vereist is. Toch zal de set zeker vooral AFOLS aanspreken, de Adult Fans of LEGO. Zij zijn de belangrijkste doelgroep van dit soort sets, die vooral bedoeld zijn om eenmalig te bouwen en dan een mooie plek te geven, in plaats van ze na de eerste opbouw weer af te breken en de steentjes gebruiken om er iets anders mee te bouwen. Dat LEGO hiermee verder van de oorspronkelijke visie op spelen en leren staat is duidelijk, maar het succes van deze 18+-producten doet alle kritiek verstommen. Om deze reden is de serie waarin deze display-modellen nu uitkomen ook veranderd van Creator Expert naar LEGO Icons.

Bouwtekening 

De Pac-Man-set van LEGO bestaat uit 2651 bouwstenen. Een deel daarvan is onvermijdelijk erg klein en minder geschikt voor alternatieve bouwsels. Gegeven de adviesprijs van LEGO komt dat tot een prijs van 10,18 cent per steen, een prijs die LEGO-fans doorgaans nog net acceptabel achten. Om de set volledig op te bouwen kost het je, afhankelijk van je ervaring met het bouwen van LEGO, tussen de vijf en zeven uur. De handleiding is in print beschikbaar, maar ook online als pdf. De laatste is handiger: wanneer je de pdf namelijk bekijkt op een tablet of laptop, kun je inzoomen als iets eens net even minder duidelijk te zien is. In totaal zitten er 459 stappen in het bouwproces; enkele daarvan zijn nog opgedeeld in kleinere stapjes. Opvallend (en iets wat niet vaak voorkomt bij LEGO) is dat bij stap 57 ook weer stenen losgemaakt moeten worden omdat ze alleen nodig blijken te zijn geweest om drie losse delen te fixeren. Later worden al deze stenen ook nog weer gewoon gebruikt.  

Printplaat

Het meest uitdagende is de bouw van de eigenlijke game. De bouw van dit deel lijkt heel toepasselijk op het solderen van componenten op een printplaat. Het begint met twee zwarte Technic-baseplates vol gaten die aan elkaar gekoppeld worden en daarna gat voor gat gevuld met ofwel een van de vele puntjes op het parkoers ofwel juist een routedeel. Hier komt ook bij uitstek het vakmanschap van de LEGO-designers naar voren: zij weten niet alleen op ongekend verrassende wijze een Pac-Man-doolhof te herscheppen, maar brengen daarbinnen ook nog eens een reeks elkaar najagende en bewegende Pac-Man-figuren tot leven. Dit is echt een prachtig onderdeel om te bouwen. Opvallend is dat wanneer het echt complex wordt, LEGO in de handleiding een techniek toepast die tot dusverre vooral alleen door concurrerende merken bouwsteentjes gebruikt werd, namelijk het uit-grijzen van alles wat al in de voorgaande stappen is gebouwd. Is het een voorbode dat dit vaker gaat gebeuren? Een aanpassen aan de oudere LEGO-bouwer? Of misschien juist wel om het weer ontdekken van LEGO voor de oudere fans gemakkelijker te maken? Hoe dan ook, handig is het zeker.

Bewegende figuurtjes

De beweging van de Pac-Man-figureren in het doolhof komt niet van een motor, maar wordt met een kleine zwengel aan de rechterkant van de arcade-kast aangestuurd. Hiervoor worden als 'de printplaat' bijna klaar is aan de achterzijde een klein aantal tandwielen en assen geplaatst. Het werkt probleemloos. Dat er op de doos van de LEGO-set Batteries included staat komt dus niet omdat er hubs of motoren in de set zitten, maar doordat er een Electric Light-brick wordt gebruikt. Dit is een met een kleine LED uitgeruste transparante steen. Deze zit aan de rechtervoorzijde achter het venster bij de sleuf waar je op de originele kast 25 dollarcent moest inwerpen voor de volgende game.  Hier niet nodig, maar wel mooi dat ook dit detail het in het LEGO-ontwerp heeft gehaald. Onbekend is hoe lang de LED meegaat en hoe je die ooit moet vervangen. Maar omdat de LED alleen aanspringt wanneer er op een grote knop wordt gedrukt, zal dit wel niet heel snel nodig zijn. 

Liefde voor details

De waardering voor deze LEGO-set komt ook door de liefde waarmee het product is ontworpen. Dit laatste is namelijk geen garantie bij de Deense speelgoedfabrikant, maar gelukkig wel bij dit jaren tachtig-icoon. Dit blijkt uit de geprinte bouwhandleiding waarin behalve goede uitleg over de bouw ook informatie over het ontwerpproces én de geschiedenis van het spel wordt gegeven. Hoewel zeker geen koffietafelboek, is het mooi dat LEGO de moeite neemt ook jongere bouwers die misschien Pac-Man wel helemaal niet kennen, mee te nemen in die geschiedenis. Subtiel is ook de kleine Pac-Man die onderaan de pagina laat zien hoe ver je bent in de totale bouw.

Easter-egg

Maar het blijkt ook uit de bouw zelf. Want naast de prachtige printplaat en uiteindelijk de hele speelhalkast zitten er nog twee extra onderdelen in de set. Eén daarvan is een grote Pac-Man met twee spoken (10 x 15 centimeter groot). Een bescheiden aantal raderen onder de figuren zorgt ervoor dat, wanneer je een knop aan de achterzijde indrukt, de drie figuren 180 graden omdraaien. Pac-Man wordt van gejaagde de jager én, net als in de game, het uiterlijk van de spoken verandert. Van gekleurde jagers zijn zij ineens de blauwe gejaagden op de vlucht voor Pac-Man. Dit simpele omkeereffect is briljant in al zijn eenvoud. 

Dat geldt iets minder voor de easter-egg die in de kast zelf zit. Wie de achterzijde van de gamehalkast opent, ziet daar een miniatuurweergave van dezelfde gamehalkast mét Pac-Man op het scherm, een lamp, barkruk, prullenbak en een LEGO-minifiguur.   

Stickers

Een punt waar de liefde iets minder lijkt, is bij de stickers. 18 telt deze set er en enkele daarvan zeer groot én prominent aanwezig. LEGO-stenen die een opdruk behoeven kunnen of zelf door LEGO-fabriek bedrukt worden, of bouwers moeten ze zelf voorzien van een sticker. LEGO-fans zijn geen liefhebbers van de stickers. Een steen met een sticker wordt na jaren altijd vies rondom de sticker en bovendien lukt het LEGO maar matig de kleur van een sticker volledig gelijk te krijgen aan die van de stenen. Stickers vallen dus op en dan niet in positieve zin. Gelukkig zijn de drie platen die bovenin de naam Pac-Man vormen wel bedrukt, evenals de 113 blauw-zwarte elementen die het parkoers van Pac-Man markeren. Stickers horen niet op een iconisch showmodel.

Al met al: een aanrader

LEGO 10323 Pac-Man is een geslaagde LEGO-set. Het is een plezier om te bouwen en het resultaat is aansprekend. De slimme manier waarop in de set Pac-Man en de spoken tot leven komen is echt heel mooi gemaakt én een genot om zelf te maken. Samen met de easter-egg en de grote Pac-Man met omkeereffect is het een heel leuke set geworden die voldoende aanspreekt en veel herinneringen oproept. Gezien de doelgroep van het product en de prijs zou je dan wel mogen verwachten niet nog eens met stickers bezig te moeten zijn voor de laatste aankleding. Op dit punt kan LEGO nog verbeteren. Verstandige AFOLS laten de stickers achterwege; ook zonder verdient LEGO Pac-Man het ergens in huis of mancave een mooie plek te krijgen.

🎮 P.S. Echt helemaal fan van Pac-Man? Dan is dit peper-en-zoutstel vast iets voor jou!

🎮 P.S. 2: Lees ook: Terug naar toen met een ‘mini’ of tv-game

Wie nog altijd met de muis door elk menu klikt of herhaaldelijk dezelfde tekst typt, verspilt ongemerkt uren per maand. Gelukkig heeft Windows een grote voorraad verborgen sneltoetsen, verfijnde muisinstellingen en gratis automatiseringstools. Daarmee voer je voortaan elke taak in een handomdraai uit.

De basis van sneller werken is leren navigeren zonder de muis te gebruiken. Begin bij de verkenner: druk op Windows-toets+E en de bestandsbeheerder springt open, ongeacht het programma waarin je zit. Wil je direct naar de adresbalk om een pad te typen, tik dan Ctrl+L. Zodra je de gewenste map hebt gekozen, open je het contextmenu met Shift+F10; dat bespaart de omweg via de rechtermuisknop.

Wisselen tussen geopende vensters gaat bliksemsnel met Alt+Tab. Houd de toetsen ingedrukt, schuif met de pijltoetsen naar het doelvenster en laat los. Werk je met veel identieke vensters, bijvoorbeeld meerdere Word-documenten? Roep deze numeriek op. Met Windows-toets+1 open of activeer je het eerste pictogram op de taakbalk. Met Windows-toets+2 doe je dat met het tweede enzovoort.

Wanneer je een bestand een andere naam wilt geven, selecteer dat dan en druk op F2 in plaats van langzaam te dubbelklikken. Herhaal je een opdracht, zoals het hernoemen van een reeks foto's, gebruik dan de functietoets telkens opnieuw als je door de lijst bladert.

Supersnelle tekst

Wie veel typt, verspilt vaak seconden aan muisgeklungel bij het selecteren van tekst. Laat dat verleden tijd worden door je selectiepaden met het toetsenbord aan te leren. Plaats de cursor aan het begin van een woord, houd Shift ingedrukt en druk op Ctrl+PijltjeRechts om in één keer het woord te selecteren. Je voegt extra woorden toe door de pijltjestoets opnieuw te gebruiken, of je kiest Ctrl+Shift+PijltjeOmlaag voor een complete alinea.

Wil je alles in een document markeren, dan blijft de toetscombinatie Ctrl+A onovertroffen. Na het selecteren is het knippen, kopiëren of plakken met respectievelijk Ctrl+X, Ctrl+C en Ctrl+V sneller dan welke contextmenu-optie dan ook. De toetscombinatie Ctrl+Shift+V wordt vaak vergeten. Hiermee plak je de tekst zonder opmaak in allerlei apps, zoals Edge, Teams en de nieuwe Notepad.

Heb je een fout gemaakt? Bekijk je aanpassingen met Ctrl+Z en herhaal een ongedaanmaking met Ctrl+Y.

Nog een kleine tijdwinst bij het tikken: gebruik Ctrl+Backspace om direct het vorige woord te wissen in plaats van letters. Door deze commando's in je spiergeheugen op te slaan, hoef je nooit naar de muis te grijpen.

Snelle muisinstellingen

Traag cursorgedrag kost meer tijd dan je denkt, maar Windows laat je de muis tot op de millimeter finetunen. Open Start, typ Muisinstellingen en klik op Muisinstellingen bovenaan de resultaten. Gebruik vervolgens Aanvullende muisinstellingen om in het klassieke venster terecht te komen.

Onder het tabblad Aanwijzeropties verplaats je de schuif Selecteer een snelheid voor de aanwijzer naar rechts. Doe dit tot de cursor de volledige breedte van het scherm kan afleggen met een ontspannen polsbeweging van vijf centimeter. Schakel Precisie van de aanwijzer verbeteren uit. Deze versnelling remt of versnelt de cursor afhankelijk van je beweging en maakt precieze kliks minder voorspelbaar.

Ga daarna terug naar het hoofdvenster en activeer Inactieve vensters schuiven. Dankzij deze functie hoef je niet langer op een venster te klikken om het eerst te activeren. Je scrolt simpelweg met het wiel boven het gewenste venster en de inhoud schuift meteen.

Vensters ordenen

Zoek je constant naar het juiste venster, dan is Snap Assist je geheime wapen. Druk op Windows-toets+PijltjeLinks of Windows-toets+PijltjeRechts om het huidige venster op de helft van het scherm te plaatsen. Windows toont als je je muis beweegt miniaturen van de resterende apps. Kies met de pijltjestoets of klik een keer om de andere helft op te vullen.

Combineer daarna Windows-toets+PijltjeOmhoog om het venster in een kwadrant te krijgen, ideaal voor drie of vier documenten naast elkaar. In Windows 11 verschijnt bij Windows-toets+Z een rastermenu. Druk direct het bijbehorende cijfer in om de positie te kiezen en je handen blijven op het toetsenbord.

Wil je alles opzij schuiven? Ga dan met de muis boven de taakbalk hangen en gebruik Windows-toets+D om het bureaublad te tonen. Herhaal de toetscombinatie om de vorige indeling terug te halen.

Voor grote projecten creëer je aparte werkomgevingen met Windows-toets+Ctrl+D. Wissel daarna via Windows-toets+Ctrl+PijltjeRechts of Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks. Sluit een desktop met Windows-toets+Ctrl+F4 zonder dat je programma's verliest. Met deze vensterdiscipline bespaar je tijd en voorkom je ruis.

Snel starten en zoeken

Als je elke handeling via het startmenu opzoekt, verspil je kostbare seconden. Oefen daarom met het dialoogvenster Windows-toets+R. Typ bijvoorbeeld cmd en druk op Ctrl+Shift+Enter om de opdrachtprompt direct als administrator te openen.

Wil je even snel een systeemtool opstarten? De tools msinfo32, dxdiag en powercfg.cpl liggen allemaal binnen handbereik via hetzelfde venster. Voor gewone bestanden is de toetscombinatie Windows-toets+S je ideale zoekfunctie. Nadat je een term hebt ingevoerd, gebruik je Tab om naar het filtergebied te springen en kies je met de pijltjestoetsen tussen Documenten, Mappen, Instellingen en Web. Door vervolgens op Enter te drukken, open je direct het bovenste resultaat zonder de muis te gebruiken.

Vind je niet wat je zoekt? Open dan Instellingen, navigeer met Alt+PijltjeRechts naar Privacy & Beveiliging en selecteer Zoeken in Windows. Daar kun je kiezen voor Uitgebreid zoeken. Daarmee zoek je niet alleen in de standaardmappen maar je hele pc. Door deze combinatie van snelle opdrachtregelaars en gefilterde zoekacties verschijnt elk bestand precies wanneer jij het nodig hebt, zonder vertraging of extra muisbeweging.

Sneller zonder spierpijn

Productiviteit verdampt zodra polsen of schouders protesteren, dus ergonomie is geen luxe maar voorwaarde. Begin met het toetsenbord: leg je duimen op de spatiebalk en laat je wijsvingers zweven boven F en J, zodat de afstand naar iedere sneltoets wordt verkleind. Precies, daarom zitten die voelbare streepjes op die knoppen.

Houd je pols recht en verplaats je arm vanuit je elleboog. Windows helpt mee. Werk je lang met kleine letters op hoge resolutie, roep dan met de Windows-toets+Plustoets het Vergrootglas. Met Ctrl+Alt+I kies je voor omgekeerde kleuren, waarmee je je ogen ontlast. Door comfort prioriteit te geven blijven snelheidstrucs niet alleen langer hangen, ze worden ook deel van een houdbare routine voor dagelijks computerwerk.

Werk slimmer

Je bespaart geen uren door harder te werken, maar door slimmer te klikken en bewuster te typen. De basis is simpel: houd je handen op het toetsenbord, laat Windows het zware werk doen en pas de muis aan jouw manier van bewegen aan. Met slimme sneltoetsen navigeer je razendsnel door bestanden en vensters. Met geoptimaliseerde muisinstellingen raak je nooit meer de cursor kwijt en dankzij pauzeherinneringen blijven je spieren ontspannen. Alle functies zitten al in Windows, dus je hoeft niets te installeren of beheren. Begin vandaag met één reeks toetsen, voeg er morgen een tweede aan toe enzovoort. Zo bespaar je tijd en ontzie je je spieren.

 Lees ook: Onmisbare sneltoetsen op je MacBook en iMac

Herken je dat? Gesprekken in een drukke ruimte die steeds lastiger te volgen zijn. Muziek die doffer klinkt dan vroeger. Of familieleden die zeggen dat de tv wel erg hard staat. Veel mensen merken pas laat dat hun gehoor langzaam achteruitgaat. Toch kun je daar iets aan doen – en dat begint met luisteren. Letterlijk én figuurlijk.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Schoonenberg HoorSupport

Hoe weet je of je gehoor achteruitgaat?

Gehoorverlies ontstaat vaak geleidelijk. Je hersenen vullen ontbrekende klanken vanzelf aan, waardoor je het niet meteen merkt. Hierdoor raak je niet alleen sneller vermoeid, maar zijn het ook anderen die eerder merken dat je niet goed hoort: je vraagt mensen steeds vaker of ze willen herhalen wat ze net gezegd hebben, of je zet het volume van de stereo of televisie hoger dan vroeger.

Een eenvoudige manier om in te schatten hoe het met je gehoor staat, is jezelf een cijfer te geven. Hoe beoordeel jij je gehoor op een schaal van 1 tot 10? Scoor je lager dan een 6, dan is dat een goed moment om actie te ondernemen. Hoe eerder je erbij bent, des te beter je er iets aan kunt doen.

Laat je gehoor eens testen

Vermoed je gehoorverlies? Bij Schoonenberg HoorSupport kun je gratis en vrijblijvend een hoortest doen. De audicien onderzoekt hoe goed je hoort en jullie bespreken samen wat voor jou belangrijk is. Met ruim 140 vestigingen in Nederland is er altijd wel een locatie bij jou in de buurt.

In de winkels staan gecertificeerde audiciens klaar om uitleg te geven over moderne hooroplossingen zoals de AudioNova S9. Zo ervaar je opnieuw hoe rijk geluid kan zijn – van stemmen en muziek tot de alledaagse geluiden die je misschien ongemerkt was kwijtgeraakt.

©Schoonenberg HoorSupport

©Schoonenberg HoorSupport

©Schoonenberg HoorSupport

Probeer de AudioNova S9 zelf uit

Review.nl organiseert samen met Schoonenberg HoorSupport een testpanel voor de AudioNova S9. Deelnemers mogen het toestel uitgebreid uitproberen en hun ervaring delen. Je krijgt daarbij professionele begeleiding van de experts van Schoonenberg.

Wil je meedoen of meer weten over de test? Meld je aan via de Review.nl-pagina. Daar lees je alles over deelname, de planning en wat er van je wordt verwacht.

Ook als je niet in het testpanel wordt geselecteerd, kun je natuurlijk een hoortest plannen bij een vestiging van Schoonenberg HoorSupport. Zo ontdek je zelf of de AudioNova S9 of een ander model bij jou past.

©Schoonenberg HoorSupport