Het iconische speelgoedmerk LEGO heeft een eigen versie van de arcade-klassieker Pac-Man uitgebracht. Iedereen met heimwee naar deze game-klassieker of Lego-fans die op zoek zijn naar een paar uur verrassend veel bouwplezier heeft er een prachtige koop aan.

Wie is er niet mee opgegroeid? LEGO-steentjes? Nee, Pac-Man! Dit videospel behoort tot de absolute top in de geschiedenis van de arcadespellen en staat in hetzelfde rijtje als Pong, Space Invaders en Donkey Kong. Ondanks dat het aanvankelijk alleen op geldverslindende spelautomaten in donkere speelhallen en hoekjes van cafés en snackbars gespeeld kon worden, werd het al vroeg razend populair. Pac-Man was dan ook een van de eerste spellen die uitkwamen voor spelcomputers als de Commodore 64, de Sega, Nintendo en natuurlijk ook de pc. Op al die plaatsen en inmiddels natuurlijk ook online wordt het tot op de dag van vandaag gespeeld. Met 54 jaar is het spel ook maar even jonger dan LEGO, een ander iconisch merk en product. De laatste brengt nu een erg mooie bouwset uit met verrassende elementen waarmee Pac-Man op een (half hoge) speelhalautomaat helemaal tot leven komt.

Arcade-klassieker

Pac-Man is een doolhofspel waarbij het hoofdkarakter alle punten in het parkoers moet opeten zonder door de oprukkende spoken te worden vermorzeld. Het speelveld is tweedimensionaal en ook verder ontbreekt het aan elke vorm van aansprekende animaties. Het is juist die subtiele eenvoud die Pac-Man zo intens maakt om te spelen. Stoppen is eigenlijk niet mogelijk, net zoals het na een Game-Over ook niet mogelijk is om níet direct opnieuw te beginnen. De figuren uit het spel - de driekwart pizza Pac-Man en ook de vier spoken Blinky, Pinky, Inky en Clyde - zijn iconen geworden die vaak ook buiten het spel worden gebruikt in reclames en films.

LEGO kent zijn klassiekers

Pac-Man is niet de eerste game-klassieker die LEGO uitbrengt. Eerder waren er de Atari 2600 en het Nintendo Entertainment System, de laatste compleet met jaren tachtig retro-tv én een werkende Super Mario Bros. En nu dus een zeer fraaie LEGO-versie van een Pac-Man speelhalkast compleet met subtiele extra’s of, in computergame-termen, een easter-egg.

Hoewel aangemerkt als 18+ is er eigenlijk geen bezwaar de set ook door jongere kinderen te laten bouwen. Heel moeilijk wordt het niet, al zijn er zeker wel enkele momenten waarop geconcentreerd bouwen vereist is. Toch zal de set zeker vooral AFOLS aanspreken, de Adult Fans of LEGO. Zij zijn de belangrijkste doelgroep van dit soort sets, die vooral bedoeld zijn om eenmalig te bouwen en dan een mooie plek te geven, in plaats van ze na de eerste opbouw weer af te breken en de steentjes gebruiken om er iets anders mee te bouwen. Dat LEGO hiermee verder van de oorspronkelijke visie op spelen en leren staat is duidelijk, maar het succes van deze 18+-producten doet alle kritiek verstommen. Om deze reden is de serie waarin deze display-modellen nu uitkomen ook veranderd van Creator Expert naar LEGO Icons.

Bouwtekening 

De Pac-Man-set van LEGO bestaat uit 2651 bouwstenen. Een deel daarvan is onvermijdelijk erg klein en minder geschikt voor alternatieve bouwsels. Gegeven de adviesprijs van LEGO komt dat tot een prijs van 10,18 cent per steen, een prijs die LEGO-fans doorgaans nog net acceptabel achten. Om de set volledig op te bouwen kost het je, afhankelijk van je ervaring met het bouwen van LEGO, tussen de vijf en zeven uur. De handleiding is in print beschikbaar, maar ook online als pdf. De laatste is handiger: wanneer je de pdf namelijk bekijkt op een tablet of laptop, kun je inzoomen als iets eens net even minder duidelijk te zien is. In totaal zitten er 459 stappen in het bouwproces; enkele daarvan zijn nog opgedeeld in kleinere stapjes. Opvallend (en iets wat niet vaak voorkomt bij LEGO) is dat bij stap 57 ook weer stenen losgemaakt moeten worden omdat ze alleen nodig blijken te zijn geweest om drie losse delen te fixeren. Later worden al deze stenen ook nog weer gewoon gebruikt.  

Printplaat

Het meest uitdagende is de bouw van de eigenlijke game. De bouw van dit deel lijkt heel toepasselijk op het solderen van componenten op een printplaat. Het begint met twee zwarte Technic-baseplates vol gaten die aan elkaar gekoppeld worden en daarna gat voor gat gevuld met ofwel een van de vele puntjes op het parkoers ofwel juist een routedeel. Hier komt ook bij uitstek het vakmanschap van de LEGO-designers naar voren: zij weten niet alleen op ongekend verrassende wijze een Pac-Man-doolhof te herscheppen, maar brengen daarbinnen ook nog eens een reeks elkaar najagende en bewegende Pac-Man-figuren tot leven. Dit is echt een prachtig onderdeel om te bouwen. Opvallend is dat wanneer het echt complex wordt, LEGO in de handleiding een techniek toepast die tot dusverre vooral alleen door concurrerende merken bouwsteentjes gebruikt werd, namelijk het uit-grijzen van alles wat al in de voorgaande stappen is gebouwd. Is het een voorbode dat dit vaker gaat gebeuren? Een aanpassen aan de oudere LEGO-bouwer? Of misschien juist wel om het weer ontdekken van LEGO voor de oudere fans gemakkelijker te maken? Hoe dan ook, handig is het zeker.

Bewegende figuurtjes

De beweging van de Pac-Man-figureren in het doolhof komt niet van een motor, maar wordt met een kleine zwengel aan de rechterkant van de arcade-kast aangestuurd. Hiervoor worden als 'de printplaat' bijna klaar is aan de achterzijde een klein aantal tandwielen en assen geplaatst. Het werkt probleemloos. Dat er op de doos van de LEGO-set Batteries included staat komt dus niet omdat er hubs of motoren in de set zitten, maar doordat er een Electric Light-brick wordt gebruikt. Dit is een met een kleine LED uitgeruste transparante steen. Deze zit aan de rechtervoorzijde achter het venster bij de sleuf waar je op de originele kast 25 dollarcent moest inwerpen voor de volgende game.  Hier niet nodig, maar wel mooi dat ook dit detail het in het LEGO-ontwerp heeft gehaald. Onbekend is hoe lang de LED meegaat en hoe je die ooit moet vervangen. Maar omdat de LED alleen aanspringt wanneer er op een grote knop wordt gedrukt, zal dit wel niet heel snel nodig zijn. 

Liefde voor details

De waardering voor deze LEGO-set komt ook door de liefde waarmee het product is ontworpen. Dit laatste is namelijk geen garantie bij de Deense speelgoedfabrikant, maar gelukkig wel bij dit jaren tachtig-icoon. Dit blijkt uit de geprinte bouwhandleiding waarin behalve goede uitleg over de bouw ook informatie over het ontwerpproces én de geschiedenis van het spel wordt gegeven. Hoewel zeker geen koffietafelboek, is het mooi dat LEGO de moeite neemt ook jongere bouwers die misschien Pac-Man wel helemaal niet kennen, mee te nemen in die geschiedenis. Subtiel is ook de kleine Pac-Man die onderaan de pagina laat zien hoe ver je bent in de totale bouw.

Easter-egg

Maar het blijkt ook uit de bouw zelf. Want naast de prachtige printplaat en uiteindelijk de hele speelhalkast zitten er nog twee extra onderdelen in de set. Eén daarvan is een grote Pac-Man met twee spoken (10 x 15 centimeter groot). Een bescheiden aantal raderen onder de figuren zorgt ervoor dat, wanneer je een knop aan de achterzijde indrukt, de drie figuren 180 graden omdraaien. Pac-Man wordt van gejaagde de jager én, net als in de game, het uiterlijk van de spoken verandert. Van gekleurde jagers zijn zij ineens de blauwe gejaagden op de vlucht voor Pac-Man. Dit simpele omkeereffect is briljant in al zijn eenvoud. 

Dat geldt iets minder voor de easter-egg die in de kast zelf zit. Wie de achterzijde van de gamehalkast opent, ziet daar een miniatuurweergave van dezelfde gamehalkast mét Pac-Man op het scherm, een lamp, barkruk, prullenbak en een LEGO-minifiguur.   

Stickers

Een punt waar de liefde iets minder lijkt, is bij de stickers. 18 telt deze set er en enkele daarvan zeer groot én prominent aanwezig. LEGO-stenen die een opdruk behoeven kunnen of zelf door LEGO-fabriek bedrukt worden, of bouwers moeten ze zelf voorzien van een sticker. LEGO-fans zijn geen liefhebbers van de stickers. Een steen met een sticker wordt na jaren altijd vies rondom de sticker en bovendien lukt het LEGO maar matig de kleur van een sticker volledig gelijk te krijgen aan die van de stenen. Stickers vallen dus op en dan niet in positieve zin. Gelukkig zijn de drie platen die bovenin de naam Pac-Man vormen wel bedrukt, evenals de 113 blauw-zwarte elementen die het parkoers van Pac-Man markeren. Stickers horen niet op een iconisch showmodel.

Al met al: een aanrader

LEGO 10323 Pac-Man is een geslaagde LEGO-set. Het is een plezier om te bouwen en het resultaat is aansprekend. De slimme manier waarop in de set Pac-Man en de spoken tot leven komen is echt heel mooi gemaakt én een genot om zelf te maken. Samen met de easter-egg en de grote Pac-Man met omkeereffect is het een heel leuke set geworden die voldoende aanspreekt en veel herinneringen oproept. Gezien de doelgroep van het product en de prijs zou je dan wel mogen verwachten niet nog eens met stickers bezig te moeten zijn voor de laatste aankleding. Op dit punt kan LEGO nog verbeteren. Verstandige AFOLS laten de stickers achterwege; ook zonder verdient LEGO Pac-Man het ergens in huis of mancave een mooie plek te krijgen.

🎮 P.S. Echt helemaal fan van Pac-Man? Dan is dit peper-en-zoutstel vast iets voor jou!

🎮 P.S. 2: Lees ook: Terug naar toen met een ‘mini’ of tv-game

Met de Dyson V16 Piston Animal kun je draadloos stofzuigen én dweilen, mits je het dweilopzetstuk er ook bij koopt. Dyson mikt met deze steelstofzuiger op huishoudens met dieren, maar de antiklitborstels blijken ook handig om lange menselijke haren op te zuigen. Een review van deze twee-in-één-gadget.

Dyson staat bekend om zijn premium apparatuur met stevige prijzen, en dat is bij de V16 Piston Animal niet anders. De stofzuiger heeft een adviesprijs van 849 euro. Wil je daar ook de Submarine-dweilborstel bij, dan ben je in totaal bijna 1000 euro kwijt. Dyson kennende zullen deze prijzen binnen een jaar wel enigszins dalen, waardoor de V16 Piston Animal een betere prijs-kwaliteitverhouding krijgt.

Verbeterd ontwerp

Het ontwerp van de stofzuiger steekt goed in elkaar. De kunststof behuizing voelt degelijk aan en heeft een matzwarte afwerking, wat wij persoonlijk mooier vinden dan het grijs van voorgaande Dyson-stofzuigers. De verwijderbare batterij aan de onderkant blijft een goede zet, net als het lcd-schermpje in je gezichtsveld. Op dit scherm zie je hoelang je nog kunt stofzuigen (of dweilen) en via grafieken welk soort vuil je opzuigt.

©Rens Blom

Het is fijn dat je het HEPA-filter aan de achterzijde van de stofzuiger kunt losdraaien om hem te wassen. Zo blijft de stofzuiger op de lange termijn zelf zo schoon mogelijk.

©Rens Blom

Een prettige verbetering in de V16 Piston Animal ten opzichte van vorige geteste Dyson-modellen is het stofreservoir. De draadloze steelstofzuiger heeft een opvangbak van 1,3 liter. Door een hendeltje te gebruiken, pers je het opgezogen vuil samen en raakt het stofreservoir minder snel vol. Wanneer je het stofreservoir boven je vuilnisbak leegt, valt de inhoud netjes naar beneden. Bij andere geteste Dyson-stofzuigers wil het vuil door de kracht van het geopende stofreservoir nog weleens in een cirkel omlaag dwarrelen, waardoor een deel buiten je vuilnisbak belandt. Het is goed om te zien dat Dyson hiervan heeft geleerd.

©Rens Blom

Haren opzuigen

Effectieve stofzuigers bouwen doet Dyson al jaren, en daar vormt de V16 Piston Animal geen uitzondering op. De ster van de show is een nieuwe brede zuigmond met een speciale structuur om lange haren op te zuigen zonder dat ze vastklitten in de bewegende onderdelen van het mondstuk. Dat mondstuk werkt als een trein, hebben we de afgelopen vier weken gemerkt in een huishouden met twee verharende katten, een nog erger verharende oppashond én een vriendin met lang haar. De V16 Piston Animal zuigt de complete vloer schoon, waarbij delen van kattenbakkorrels, broodkruimels, ander vuil en dus al die haren soepel de stofzuiger in verdwijnen. Dat is best een prettig aanzicht, zeker dankzij het ingebouwde laserlicht dat een deel van je vloer groen laat oplichten om beter te zien wat je opzuigt.

©Rens Blom

Slim aan die vernieuwde brede zuigmond is dat hij werkt op harde vloeren én tapijt of een kleed. De stofzuiger past zijn manier van zuigen aan als hij een andere ondergrond detecteert. Je kunt in één moeite dus je hele kamer stofzuigen, wat een fijne manier van werken is die past bij de hoge prijs van de stofzuiger.

Dyson levert de V16 Piston Animal met drie extra opzetstukken. Een langere, smallere zuigmond tovert de stofzuiger om tot een flinke kruimeldief, terwijl de twee-in-één-zuigmond bedoeld is voor tafels, traptreden en andere kleine oppervlakken. Het meest interessant vinden we een kleine zuigmond met dezelfde antiklitconstructie als de grote zuigmond. Deze kleine zuigmond leent zich goed om de bank, stoelen en je matras te stofzuigen.

©Rens Blom

De Dyson V16 Piston Animal heeft drie zuigmodi: de zuinige ecostand, de automatische stand en de boost-modus voor maximale zuigkracht. De automatische stand is het nuttigst, want die schakelt automatisch naar boost zodra hij veel vuil tegenkomt. Wij konden de stofzuiger zo'n 60 minuten gebruiken op de automatische stand. De accu opladen duurt grofweg vierenhalf uur.

Dweilen vraagt om versie 3

Voor 149 euro extra koop je de V16 Piston Animal met een dweilmond, door Dyson de Submarine 2.0 genoemd. Dat komt omdat er al een dweil met Submarine 1.0-techniek is, die overigens niet werkt met de V16 Piston Animal. Andersom kun je de 2.0-dweil niet gebruiken met vorige Dyson-apparaten. Makkelijk upgraden of uitwisselen zit er dus niet in.

©Rens Blom

Over de 1.0-dweil waren we niet heel enthousiast, en hoewel de 2.0-versie beter is, blijft het dweilen wat wiebelig en krijgen we snel strepen. De waterbak legen is wel eenvoudiger. Al met al een prima gadget om de vloer even op te frissen, maar een serieuze dweil biedt nog steeds beter resultaat.

©Rens Blom

Conclusie: Dyson V16 Piston Animal kopen?

De Dyson V16 Piston Animal is een krachtige en complete steelstofzuiger voor mensen met huisdieren en/of lange haren. De stevige prijs is begrijpelijk, maar niet mals. Dat kan wachten op een aanbieding de moeite waard kan maken. De optionele dweilmond à 149 euro weet ons niet helemaal te overtuigen.

JBL breidt zijn Junior-serie uit met de JBL Junior FREE, de eerste open-ear koptelefoon van het merk die speciaal is ontworpen voor kinderen. Het model combineert een open ontwerp met ouderlijk toezicht via een app en een maximale geluidssterkte van 85 decibel, zodat kinderen veilig kunnen luisteren zonder volledig afgesloten te zijn van hun omgeving.

De Junior FREE maakt gebruik van JBL's OpenSound-technologie, waarbij geluid via luchttrillingen naar het oor wordt geleid zonder de gehoorgang af te sluiten. Daardoor horen kinderen nog wat er om hen heen gebeurt, wat handig is tijdens huiswerk of onderweg. Tegelijkertijd beperkt de ingebouwde JBL Safe Sound-functie het volume tot 85 decibel, een niveau dat als veilig wordt beschouwd voor jonge oren. Ouders kunnen via de JBL Headphones-app het volume en de luistertijd in real-time volgen, en krijgen dagelijkse of wekelijkse rapporten over gebruik en geluidsblootstelling.

Het ontwerp is afgestemd op kinderen: lichtgewicht, flexibel en gemaakt van zacht siliconenmateriaal. De open-ear constructie rust op het oor in plaats van erin, wat volgens JBL extra comfort biedt bij langdurig gebruik. De grotere knoppen maken de bediening eenvoudig, en de spatwaterdichte behuizing (IPX4) moet de koptelefoon bestand maken tegen dagelijkse ongelukjes. De batterij houdt het tot tien uur vol, en met tien minuten opladen komt daar nog eens drie uur bij.

JBL heeft ook gedacht aan speelse details. De verpakking kan worden omgevormd tot een telefoonstandaard en in de doos zitten stickers waarmee kinderen hun koptelefoon kunnen versieren.

©JBL

De JBL Junior FREE is vanaf november verkrijgbaar in paars, turquoise en perzik. De adviesprijs is 69,99 euro.