Wist je dat er op een pop negen keer meer bacteriën zitten dan op de etensbak van je hond of kat? Dat een speelgoedautootje twee keer zoveel bacteriën met zich meedraagt als een badkamerkraan? En dat er op één blokkenset net zoveel viezigheid zit als op dertien tandenborstels bij elkaar? Kinderspeelgoed regelmatig schoonmaken is dus geen overbodige zaak. In dit artikel lees je hoe je dat het beste kunt doen.

Lees ook: Veilig speelgoed voor jouw baby, peuter of kleuter: hier moet je op letten!

Het zijn overigens niet alleen bacteriën die zich thuisvoelen op het speelgoed van je kinderen. Ook bepaalde virussen, zoals het griepvirus, kunnen makkelijk urenlang overleven. Er bestaat dus een kans dat kinderen hier ziek van worden. Dat geldt vooral voor kleine kinderen. Niet alleen stoppen zij vaak speelgoed in hun mond, ook sabbelen ze graag op hun duim of vingers. Handjes die misschien net daarvoor vies speelgoed hebben vastgehouden …

12x speelgoed, 12x schoon!

Hieronder vind je een lijst van speelgoed dat je in bijna elk huis met kinderen wel vindt. Bij elk item staat specifieke uitleg over het schoonmaken ervan. 

1. Knuffels schoonmaken

Knuffels kunnen meestal in de wasmachine, maar kijk altijd eerst op het etiket voor specifieke wasinstructies. Gebruik een fijnwasprogramma en koud water om de kleuren te behouden. Doe knuffels niet in de droger, maar laat ze drogen aan de lucht, bij voorkeur in de zon om eventuele bacteriën te doden. Voor knuffels die niet in de wasmachine mogen, gebruik je een vochtige doek en een beetje zachte zeep. Veeg voorzichtig over het oppervlak en laat de knuffel aan de lucht drogen.

Hoe vaak moet je een knuffel schoonmaken? Regelmatig, bijvoorbeeld eens per maand. Vaker als het kind ziek is of als de knuffel erg vuil is.

💡 Extra tip: maak een foto van het wasetiket. Vooral bij een favoriete knuffel die overal mee naartoe wordt gesleept kan het gebeuren dat het etiket na verloop van tijd niet meer goed leesbaar is. 

©suthisak - stock.adobe.com

2. Lego schoonmaken

Je kunt Legosteentjes schoonmaken door ze in een waszak of kussensloop te doen en ze op een fijnwasprogramma in de wasmachine te wassen. Zorg dat de waszak of het kussensloop goed dicht zit – gebruik bijvoorbeeld een kussensloop met een rits. Voeg een beetje mild wasmiddel toe. Zorg ervoor dat je de Lego goed laat drogen voordat je kind er weer mee gaat spelen, om schimmelvorming te voorkomen.

Hoe vaak moet je Lego schoonmaken? Maandelijks, maar vaker als de blokjes vies zijn of als je kinderen er vaak op kauwen.

3. Houten speelgoed schoonmaken

Houten speelgoed maak je bij voorkeur schoon met de hand. Gebruik een doek en een mild reinigingsmiddel. Dompel het niet onder in water: daarvan kan het hout uitzetten en vervormen. Veeg het speelgoed af en laat het volledig drogen.

Hoe vaak moet je houten speelgoed schoonmaken? Eens per maand is ruim voldoende, tenzij het erg vuil is of er voedselresten op zitten of dat er op gekwijld is (denk bijvoorbeeld aan een bijtring)

4. Plastic speelgoed schoonmaken

Plastic speelgoed kun je wassen met warm water en een milde zeep. Gebruik een zachte borstel om alle hoekjes en gaatjes te bereiken. Spoel de speeltjes goed af om zeepresten te verwijderen en laat ze volledig drogen.

Hoe vaak moet je plastic speelgoed schoonmaken? Wekelijks, maar dagelijks als het speelgoed wordt gedeeld met andere kinderen of als een kind dat het speelgoed gebruikt ziek is.

©AllenChen

5. Puzzels schoonmaken

Puzzelstukjes kunnen je afvegen met een vochtige doek met een beetje mild reinigingsmiddel. Zorg ervoor dat alle puzzelstukjes volledig droog zijn voordat je ze weer opbergt, om kromtrekken te voorkomen.

Hoe vaak moet je puzzels schoonmaken? Alleen als ze vies zijn. 

6. Boekjes schoonmaken

Boeken maak je schoon door ze voorzichtig af te vegen met een droge doek. Vlekken? Probeer dan een gum of een beetje witte azijn. Zorg ervoor dat de pagina's volledig droog zijn voordat je het boek sluit.

Hoe vaak moet je boekjes schoonmaken? Alleen als ze vies zijn.  

7. Badspeelgoed schoonmaken

Badspeelgoed kan je reinigen door het te laten weken in een oplossing van azijn en water (één deel azijn op één deel water). Dit helpt om schimmel en meeldauw te verwijderen. Spoel ze daarna goed af en laat ze drogen.

Hoe vaak moet je badspeelgoed schoonmaken? Dit moet na elk gebruik worden schoongemaakt en gedroogd om schimmel en meeldauw te voorkomen.

💡 Meeldauw is een soort schimmel die zich vaak ontwikkelt op vochtige, warme plaatsen waar er weinig licht is. Het kan verschillende kleuren hebben, variërend van wit tot grijs, bruin of zwart, en het heeft meestal een poederachtige of harige textuur. Badspeelgoed is er in het bijzonder gevoelig voor, juist omdat het vaak niet volledig droogt. Meeldauw kan vieze luchtjes en gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals allergische reacties of ademhalingsproblemen.

©Martin Gallagher | martin - stock.adobe.com

💡 P.S. Ninja-eendje, piraten-eendje, confetti-eendje.... je kunt het zo gek niet bedenken of er is wel een badeendje van!

8. Poppen schoonmaken

Poppen kun je schoonmaken door ze af te vegen met een doekje dat is bevochtigd met een mild reinigingsmiddel. Voor hardnekkige vlekken maak je een pasta van zuiveringszout en water. Breng het aan op de vlek, laat het even intrekken en veeg het vervolgens af.

Hoe vaak moet je poppen schoonmaken? Maandelijks, of vaker als ze vies zijn. 

9. Elektronisch speelgoed schoonmaken

Elektronisch speelgoed moet voorzichtig worden schoongemaakt met een droge doek. Vermijd het gebruik van water of reinigingsmiddelen die het speelgoed kunnen beschadigen. Voor hardnekkig vuil, gebruik een wattenstaafje gedoopt in een beetje alcohol. Pas wel op dat je geen alcohol morst op de elektronische componenten: dat is geen goede combi!

Hoe vaak moet je elektronisch speelgoed schoonmaken? Maandelijks. Belangrijk is vooral dat je het stofvrij houdt. 

10. Speelgoedauto’s schoonmaken

Speelgoedauto's kun je schoonmaken met een tandenborstel en een mild reinigingsmiddel. Zorg ervoor dat je alle kleine onderdelen en wielen bereikt. Spoel ze af en laat ze volledig drogen.

Hoe vaak moet je speelgoedauto’s schoonmaken? Maandelijks, of vaker als ze vies zijn. 

©metelevan - stock.adobe.com

11. Bordspellen schoonmaken

Bordspellen kun je schoonmaken door de stukken af te vegen met een lichtvochtige doek en een mild reinigingsmiddel. Voor het bord gebruik je een droge doek. Zorg ervoor dat alle onderdelen volledig droog zijn voordat je ze weer opbergt.

Hoe vaak moet je bordspellen schoonmaken? Na elk gebruik, vooral als je kindje heeft zitten eten of drinken terwijl het spel op tafel lag.

12. Tekenspullen schoonmaken

Tekenspullen zoals kleurpotloden, markers en verfsets, kun je schoonmaken door ze af te vegen met een doek die is bevochtigd met een mild reinigingsmiddel. Laat ze volledig drogen voordat je ze weer opbergt.

Hoe vaak moet je tekenspullen schoonmaken? Na elk gebruik, vooral als ze vies zijn.

🧹 P.S. Ook altijd doen: de plek waar je kindje speelt, goed schoonmaken!

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.