Probeer je af te vallen, maar kun je de chips, koekjes en chocolade 's avonds maar niet weerstaan? Dikke kans dat je snackt vanuit een bepaalde emotie. Diëtist en dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat geeft advies.

In dit artikel leggen we je uit wat emotie-eten is en waardoor het wordt getriggerd. We vertellen je wanneer het een probleem wordt en wat je eraan kunt doen. Ook we leggen uit hoe je emotionele honger van lichamelijke honger kunt onderscheiden.

Wat is emotie-eten?

Bij emotie-eten wil je een emotie die een probleem oplevert ontkennen, verzachten of 'goedpraten' met eten. “De meeste mensen herkennen emotie-eten wel in enige mate,” zegt Eveline van de Waterlaat, diëtist, dieetpsycholoog en schrijver van het boek Nu afvallen en nooit meer aankomen (ook verkrijgbaar via Bol.com), “maar het wordt pas echt een probleem als je er last van krijgt en als het met veel negatieve emoties gepaard gaat.”

In onze cultuur staan eten en drinken vaak voor gezelligheid, ontspanning en leuke dingen doen. Het roept gevoelens op die fijn zijn en verbondenheid geven. Als we te maken hebben met negatieve gevoelens, grijp je bij emotie-eten ook naar eten om te proberen dat fijne gevoel te creëren. Het is een enorme valkuil als je juist wilt afvallen of gezond leven.

Van de Waterlaat: “In plaats van negatieve gevoelens te begrijpen en op te lossen, kies je ervoor om ze te omzeilen door te eten. Ook kan het zijn dat je die negatieve gevoelens simpelweg ontkent. Als je het probleem van je overgewicht ontkent, kun je namelijk gewoon lekker blijven eten. En ook in positieve situaties kun je gaan eten. Bijvoorbeeld als je blij bent of als je je lekker wilt ontspannen. Uiteindelijk eindigt zo’n positieve aanleiding toch weer in negativiteit en schuldgevoel.”

Hoe ontstaat emotie-eten?

Emotie-eten hangt vaak samen met jojo-gedrag (meer weten daarover? Lees dan dit artikel). Er is een emotionele prikkel die bepaald eetgedrag veroorzaakt. Dit gedrag is er in de loop der jaren ingeslopen en gaat zich herhalen. Meestal zijn die gevoelens of emoties negatief. “Dat kan heel diep gaan,” zegt de dieetpsycholoog. “Het kan komen door opvoeding, bijvoorbeeld als je moeder in je jeugd ook een emotie-eter of altijd aan het diëten was.” Een andere oorzaak is chronische stress en moeite hebben om je gevoelens te uiten en te identificeren.

Bij emotie-eten gaat de honger niet over door te eten, dus eigenlijk heb je geen behoefte aan eten. Het onderliggende probleem is niet het eten zelf. “Het is vergelijkbaar met een soort junk,” zegt Van de Waterlaat. “Even alles verdoven of wegdrukken, en even niet voelen.” Het maakt afvallen een haast onmogelijke opgaaf.

“Je kunt gaan emotie-eten uit verveling, of doordat je je niet gezien voelt,” legt de dieetpsycholoog uit. “Het kan ook zijn dat je een baan hebt waarbij je onvoldoende uitdaging ervaart. Of dat je veel stress hebt met de kinderen en dat niet met je partner kunnen bespreken. Wat ik heel vaak zie in mijn praktijk bij emotie-eten is gedrag in een vorm van perfectionisme, pleasen en jezelf op de laatste plaats zetten.”

©lenushkab - stock.adobe.com

Emotie-eten: smal, medium, large en extra-large

Van de Waterlaat heeft het over small- en mediumvarianten van emotie-eten. Die doemen vaak op bij een heftige gebeurtenis of juist bij iets leuks zoals vakanties en feestjes. De dieetpsycholoog: “Bij de large en extra-large emotie-eters is vaak sprake van een oude pijn uit het verre verleden. Die pijn voel je nu, vaak onbewust, nog steeds. De pijn van leegte, gebrek en angst wordt gecompenseerd door iets dat wel fijn voelt, in dit geval eten.”

Snacktrek: hoe werkt emotie-eten in je lijf?

Wat er precies gebeurt in je lichaam bij emotie-eten is onduidelijk. Waarschijnlijk zorgen alle genoemde oorzaken voor (chronische) stress. Chronische stress verhoogt je cortisol-gehalte. De één is hier gevoeliger voor dan de ander. Dit cortisol-gehalte verhoogt je behoefte aan voedingsmiddelen met veel calorieën. Funest als je wilt afvallen.

Cortisol geeft een signaaltje aan je hersenen waardoor je honger krijgt. Je krijgt dan met name trek in voedingsmiddelen met veel vet en suiker. Oftewel: snacktrek! Ook zijn er aanwijzingen dat suikerrijke voedingsmiddelen je cortisol kunnen verhogen. Daardoor kom je in een vicieuze cirkel terecht. Ook alcohol zou je cortisol kunnen verhogen.

Is emotie-eten schadelijk?

“Dat hoeft niet, maar als het een probleem wordt wél,” zegt Van de Waterlaat. “Je merkt dat vooral vrouwen een verminderd zelfbeeld krijgen. Niet alleen omdat ze zwaarder worden, maar ook omdat ze het idee krijgen: het lukt mij niet. We denken vaak dat we gewoon wat meer discipline of doorzettingsvermogen moeten hebben en als het dan niet lukt, voelt het als falen. Daarnaast kom je ervan aan. Als je er steeds meer last van krijgt, kan het ook overgaan in een eetstoornis.”

©somemeans - stock.adobe.com

Binge-eating bij mannen en bij vrouwen

Emotie-eten lijkt op het eerste oog veel vaker voor  te komen bij vrouwen dan bij mannen. Maar het percentage binge-eating (binge eating disorder: BED, ofwel eetbui-stoornis) bij vrouwen en mannen is bijna gelijk: 1-4 % van de vrouwen en 1-3% bij mannen. “Waarschijnlijk hebben mannen meer last van emotie-eten dan gedacht wordt,” zegt de dieetpsycholoog, “maar ze praten er minder over. Je ziet dat de druk van het schoonheidsideaal ook bij mannen meer een rol gaat spelen.”

Wanneer wordt emotie-eten een eetstoornis?

Emotie-eten kan uiteindelijk tot een eetbuistoornis lijden wanneer je frequent, namelijk minimaal één keer per week gedurende minimaal drie maanden, forse eetbuien hebt en gevoelens van controleverlies ervaart. “Bij een eetbui-stoornis is de lijdensdruk forser en is er een extreem gevoel van schaamte- en schuldgevoel. De ernst van de stoornis wordt bepaald door de frequentie van de eetbuien,” legt Van de Waterlaat uit. “Een gemiddelde van één tot drie eetbuien per week is qua ernst licht; veertien of meer keer per week is zeer ernstig.”

Wat kun je doen tegen emotie-eten?

“Het jezelf niet kwalijk nemen. Daar begint het mee,” zegt de dieetpsycholoog. “En het krijgen van inzicht. Vaak komt het doordat we onze emoties of gevoelens niet goed kunnen duiden. Dan ontstaat er onrust en stress in je lichaam. Dan moet je gaan onderzoeken in je lichaam: waar heb ik nu echt behoefte aan? Hoe vaker je daarmee gaat oefenen, hoe meer je in het moment kunt ontdekken wat je behoefte is, en daarnaar luisteren.”

De uitdaging zit 'em dus in jezelf en je persoonlijkheid leren kennen. Daarnaast is de uitdaging om voor voldoende ontspanning, beweging en gezonde basisvoeding te zorgen. Van de Waterlaat: “Je ziet vaak emotie-eten als je de rest van de dag niet goed hebt gegeten; de gedachte dat gezond eten die dag toch al mislukt is, speelt hierbij een grote rol. Ook voldoende slaap en de slaapkwaliteit zijn heel belangrijk.”

Het verschil tussen lichamelijke honger en emotionele honger herkennen

Dit is één van de eerste dingen die dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat bespreekt met cliënten in haar praktijk die willen afvallen: het verschil tussen lichamelijke en emotionele honger. Hoe kun je dat onderscheiden van elkaar? Check dan onderstaande tabel.

Bron tabel: Slank Denken, Slank Leven, Doris Wild Helmering D. Hales

Vind je het moeilijk om een ongezond voedingspatroon te doorbreken? Hulp vragen kan ook de oplossing zijn. Bijvoorbeeld bij een coach, psycholoog of een diëtist die gespecialiseerd is in emotie-eten.

Er is niets lekkerder dan een vers kopje cappuccino in de ochtend. Maar om de perfecte cappuccino te maken, heb je wél een goede melkopschuimer nodig. Dit artikel vertelt je hoe je een goede melkopschuimer herkent, zodat jij voortaan cappuccino en latte macchiato maakt als een echte barista.

Lees ook: Cappuccino's, lattes en meer: melk opschuimen als een pro doe je zo

Een kopje zwarte koffie doet het altijd goed, maar soms wil je jezelf trakteren op iets speciaals. Een cappuccino, latte macchiato of een heerlijke verfrissende iced latte kan dan precies zijn waar je trek in hebt. Zonder een koffiezetapparaat met een stoompijpje of ingebouwde melkopschuimer is het alleen lastig om het perfecte schuim te maken. Je kunt in de weer gaan met een pannetje en een garde, maar het schuim wordt op die manier nooit zo romig en luchtig als het hoort. Wil je geen cappuccino met slap of lobbig schuim? Dan is het een goed idee om te investeren in een kwalitatieve melkopschuimer. Die herken je aan de volgende punten.

Handmatig of elektrisch 

Melkopschuimer zijn er in twee soorten: handmatig en elektrisch. Handmatige melkopschuimers zijn vaak lekker goedkoop, maar vereisen wel wat meer skills om lekker schuim te maken. Je moet namelijk zelf de plunjer op en neer bewegen en daarbij goed in de gaten houden of het schuim niet te slap of juist te luchtig wordt. Ook is het met een handmatige melkopschuimer moeilijker om een consistente textuur te creëren. Een elektrische melkopschuimer werkt een stuk makkelijker. Deze hoef je alleen maar aan te zetten; de motor doet de rest. Met een elektrische melkopschuimer heb je in een mum van tijd het perfecte schuim voor jouw cappuccino of latte macchiato. Vaak heeft dit type melkopschuimer ook een automatische opwarmfunctie, zodat je je melk niet eerst hoeft op te warmen in de magnetron. Daartegenover staat natuurlijk wel dat elektrische melkopschuimers vaak duurder zijn dan handmatige modellen, maar daar krijg je een hoop gemak voor terug. 

Verschillende standen

Veel elektrische melkopschuimers hebben meerdere standen voor het maken van verschillende soorten koffies. Zo is voor het werken in laagjes bij een latte macchiato steviger schuim nodig dan voor bijvoorbeeld een cappuccino. En voor het maken van iced latte is een speciale stand voor koud schuim onmisbaar. Sommige opschuimers hebben een stand die enkel verwarmt zonder schuim te maken, wat bijvoorbeeld handig is voor een latte of flat white. Ben jij gek van verschillende soorten koffies en vind je het leuk om daarmee te experimenteren? Dan is een melkopschuimer met drie of meer schuimstanden een slimme keuze. Maak je alleen af en toe cappuccino? Dan volstaat een model met één of twee standen.

©narong27

Instelbare temperatuur

Op sommige melkopschuimers heb je niet alleen keuze uit meerdere schuimstanden, maar kun je ook de temperatuur handmatig instellen. Waarom? Omdat dat nóg meer controle geeft over de kwaliteit van het schuim. Zo heb je voor delicate schuimsoorten zoals in een flat white geen hele hoge temperatuur nodig, namelijk zo rond de 50-55 °C, maar voor het romige schuim in een cappuccino is vaak een temperatuur van 60 tot 65 °C vereist. Boven de 70 °C wordt al gauw te heet: je proeft de melk dan minder goed en daarnaast kunnen de meeste melksoorten boven die temperatuur niet goed opschuimen. Handig: op veel melkopschuimers zit een automatische uitschakelfunctie die voorkomt dat de melk te heet wordt.

Capaciteit

Ook de capaciteit van een melkopschuimer heeft invloed op de kwaliteit van het schuim. Doe je te veel melk in je opschuimer, dan krijgt de melk niet genoeg ruimte om goed te kunnen circuleren en dus op te schuimen. Het resultaat kan dan slap en ongelijkmatig zijn, en bovendien kan de boel overkoken. Te weinig melk is ook niet goed: hierdoor warmt de melk te snel op, waardoor opschuimen ook moeilijker gaat en de melk zelfs kan aanbranden. Bedenk voordat je een melkopschuimer koopt daarom altijd goed hoeveel schuim je per keer gaat maken. Voor twee kopjes cappuccino heb je een melkopschuimer met een capaciteit van minstens 120 milliliter nodig. Zorg er daarnaast voor dat je je melkopschuimer altijd met minstens een derde melk vult en nooit verder dan het maximale vulstreepje.

Teksten zonder toestemming kopiëren van websites voor gebruik elders is uiteraard in strijd met het auteursrecht. Maar je mag ze wel voor eigen gebruik overnemen. Soms kom je op websites waar je de rechtermuisknop simpelweg niet kunt gebruiken om een stuk tekst te kopiëren. Hoe omzeil je deze beveiliging?

JavaScript uitschakelen

Veel websites gebruiken JavaScript om het gebruik van de rechtermuisknop op de inhoud uit te schakelen. In dat geval is de oplossing eenvoudig … Schakel voor die site JavaScript uit. Houd er rekening mee dat hierdoor bepaalde functies op die website niet meer kunnen werken.

We tonen hoe je dit doet in Chrome, in andere browsers zijn de stappen vergelijkbaar. Klik op de drie puntjes naast je profielafbeelding in de rechterbovenhoek en selecteer de optie Instellingen in het menu. Kies de optie Privacy en beveiliging en klik dan op Site-instellingen. Scrol naar beneden op deze pagina en klik op JavaScript. Bij Geen toestemming om JavaScript te gebruiken klik je op de knop Toevoegen om het gebruik van JavaScript door de website te blokkeren. Voer in het pop-upvenster het webadres in van de website waarop je JavaScript wilt uitschakelen en klik nogmaals op de knop Toevoegen. Ga dan terug naar de website waarvan je de tekst wilt kopiëren en klik op de knop Pagina opnieuw inladen. De kans is groot dat de kopieerbeveiliging is uitgeschakeld.

Geef de url in van de website waar JavaScript uitgeschakeld moet worden.

Over naar de leesmodus

Veel browsers hebben een leesmodus om de afbeeldingen en video’s op het scherm te minimaliseren, zodat je alleen de tekst te zien krijgt. Activeer die modus om de tekst die je nodig hebt te kopiëren. In Chrome klik je op de drie puntjes en selecteer je Meer hulpprogramma’s / Leesmodus. De tekst zal rechts in een zijvenster verschijnen. Vanaf daar zou je probleemloos de tekst moeten kunnen kopiëren.

Kopieer rechtstreeks uit de leesmodus.

Kopiëren uit de broncode

De laatste manier waar we aan denken, is de tekst rechtstreeks uit de broncode kopiëren. Met iedere browser kun je de broncode van de webpagina bekijken, maar die code is meestal ontzettend lang. Als je geen programmeur bent, raak je hierdoor overweldigd. Gelukkig zijn er online tools die de volledige broncode omzetten in tekst. Een sobere html-to-text-converter is www.txtify.it. Plak de url van de website die je wilt omzetten in het witte vak en klik op Convert.

Met een html-to-text-converter zet je de html-code om naar kopieerbare tekst.