De Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 is een slimme, elektrische tandenborstel die tijdens de introductie een adviesprijs had van 299 euro. Inmiddels is de tandenborstel wat langer op de markt, waardoor de prijs gezakt is. Dat maakt hem mogelijk interessanter voor veel mensen. Tijd om te kijken hoe deze tandenborstel in de praktijk bevalt. ID.nl-redacteur Wesley heeft hem uitgeprobeerd.

Wanneer je een eerste blik werpt op de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900, dan heb je niet meteen het idee te maken te hebben met een ontzettend dure elektrische tandenborstel. Het design is minimalistisch en naast wat led-lampjes en een enkele knop valt er niets te beleven. Dat is niet per se een nadeel, omdat het product an sich strak oogt. Dat gaat voor een deel ten koste van de functionaliteit, aangezien je nu veel functies via een gratis te downloaden app bedient.

Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900

De slimme tandenborstel wordt geleverd met een draagbare oplaadcase, die van leerachtig materiaal gemaakt is. Dat geeft het pakket een wat meer premium gevoel mee, ook al is het (gelukkig) geen echt leer. Binnen die case kun je de 9900 kwijt, evenals twee tandenborstelkopjes. Er is helaas geen ruimte voor een oplaadkabel. Maar aangezien je de hoes kunt opladen met een usb-c-kabel, is de kans groot dat je die waarschijnlijk toch al bij je hebt voor je smartphone.

De basis is vrij slank en comfortabel.

Verder krijg je een draadloze oplader waarop je de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 kunt plaatsen. Die oplader bestaat uit twee onderdelen die je van elkaar af kunt halen en heel gemakkelijk schoonmaakt. Er zit ook een stroomkabel bij; dit is een usb-c-kabel die in een adapter past. Aangezien de kabel los te gebruiken is, kun hem ook via andere opladers of stroombronnen opladen. En door de usb-c-aansluiting is er altijd wel een oplader in de buurt.

Opvallend aan deze slimme tandenborstel is dat je maar één type borstel hebt. Als verstokte gebruiker van een elektrische Braun-tandenborstel vergeet ik nog wel eens welk kopje ik had of nodig heb en dat levert vaak een kort stressmoment op. Meestal past het opzetborsteltje wel dat ik uiteindelijk in huis haal, maar bij deze Philips hoef je dus nergens over na te denken: het is één smaak en niet anders. Wil je toch een andere poetsbehandeling, dan kun je die via de Sonicare-app activeren op je smartphone.

Het langwerpige tandenborstelkopje.

Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 met app

Je koppelt de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 via bluetooth aan je Android-smartphone of iPhone. Binnen de app krijg je tips en trucs te zien voor betere poetsresultaten, evenals een overzicht van alle momenten dat je de tandenborstel gebruikt hebt. Mocht je dus ook maar érgens over twijfelen, dan kun je met een paar keer tikken meer leren over algemene tandenborsteltips en je eigen poetsgedrag. In de basis een heel fijn idee, maar er valt wel een kanttekening bij te plaatsen.

Die kanttekening is dat de app alles bij benadering doet en het op algemeenheden houdt. Tijdens het tandenpoetsen kun je begeleiding activeren, die je in realtime feedback geeft over je poetsgedrag. Je ziet waar je nog wat beter je best moet doen en waar het goed gaat. Ook krijg je middels een timer te zien wanneer het tijd is om de volgende sectie van je gebit schoon te maken. Na afloop zie je in een overzicht staan waar het allemaal goed ging en waar je de volgende keer beter je best moet doen.

Het bovenste deel van de oplader, waar je de tandenborstel in parkeert.

De app maakt onderscheid tussen de binnen- en buitenkant van je gebit. Per regio krijg je een bepaalde tijd voorgeschreven en binnen die tijd moet je alles schoonmaken. Omdat de app de tandenborstel niet precies volgt en alleen aangeeft waar die wanneer moet poetsen, kun je achteraf niet even snel bijsturen om een achtergesteld plekje van extra aandacht voorzien. Natuurlijk kun je dat wel zelf besluiten – maar die resultaten worden dan niet meegenomen binnen de Sonicare-app.

Het kan dus zijn dat de app denkt dat je slechter gepoetst hebt dan dat je daadwerkelijk gedaan hebt en dat levert een vertekend beeld op van je poetsgedrag. In de tandenborstel zit een sensor die weet of je aan de binnen- of buitenkant poetst, maar ook dan weer alleen wanneer je je aan de regels van de borstel houdt. Wijk je van het script af, dan werkt de poetsbegeleiding dus niet. En daardoor zijn de resultaten, die je altijd kunt raadplegen, ook minder waardevol (zeker wanneer dit vaak gebeurt).

Rechts zie je de draadloze oplader.

Binnen de app kun je kiezen voor verschillende soorten poetsbeurten en dat is erg fijn. Ik ben bijvoorbeeld erg fan van het programma dat rekening houdt met je tandvlees. De poetsbeurt duurt daardoor wel wat langer: meer dan drie minuten. Maar in het kader van welzijn waren dit twee mooie rustmomenten op de dag. In de ochtend, maar ook zeker in de avond. Tijdens die drie minuten en twintig seconden ben je alleen bezig met je gebit en verder met helemaal niets...

...Tenzij je smartphone ineens afgaat en begint te trillen. Voor elke poetsbeurt moet je namelijk je smartphone erbij pakken en bluetooth activeren, want anders kan de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 logischerwijs geen verbinding maken. Dat vond ik zelf nogal een obstakel, omdat ik mijn smartphone soms wel eens wegleg. Ik snap dat het inherent is aan het product, maar dit – samen met de soms tegenvallende resultaten – zorgt ervoor dat ik snel uitgekeken ben op poetsbegeleiding.

De feedback van de app.

Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 zonder app

Je kunt er ook voor kiezen om de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 zonder app te gebruiken, maar dan is de ervaring wel veel minder premium. Zonder app kan de tandenborstel gelukkig via de led-ring onderop feedback geven over je poetsgedrag. Als je te veel druk zet of te hard schrobt, verandert die van kleur. Ook kun je de intensiteit aanpassen. Je krijgt toegang tot drie standen. Tot slot weet je wanneer de accu leeg is of wanneer je het borstelkopje moet vervangen.

Je krijgt dus geen toegang tot uitgebreide feedback zoals in de app en – belangrijker nog – je kunt niet van poetsstand veranderen. En dan is het ineens wel jammer dat er geen alternatieve borstelkopjes bestaan. Wanneer je liever niet elke dag de app wilt gebruiken, is er nog wel een tussenweg. Je stelt hem gewoon één keer in en laat de app dan links liggen. Via trillingen in het handvat voel je wanneer het tijd is om van mondregio te wisselen, dus gelukkig is de tandenborstel niet volledig onbruikbaar.

De oplaadkabel is best lang.

Poetsen met Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900

Omdat ik al jarenlang gebruikmaak van een elektrische Oral-B-tandenborstel was ik voornamelijk erg benieuwd naar het schone mondgevoel dat de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 zou kunnen gaan opleveren. De Braun-kopjes die ik doorgaans gebruik zijn rond en best flexibel. Ze geven me het idee dat ik per tand schoonmaak, ongeacht de hoek die ik hanteer. Tot nu toe had ik geen reden om van tandenborstel(kop) te wisselen; brengt de 9900 daar verandering in?

Ja en nee. Ik ben zeer enthousiast over de poetskwaliteit en het langwerpige borsteltje. Want ik heb daadwerkelijk het idee dat mijn tanden schoon zijn en dat mijn tandvlees rustig en minder geïrriteerd is. Dat borsteltje pakt meteen een breed deel van mijn gebit mee, waardoor ik ook minder geneigd was hevig heen en weer te bewegen. Daarbij wel aangetekend dat dat afhankelijk is van de hoek van de tandenborstel. Bij de voortanden hield ik hem bijvoorbeeld rechtop, waardoor er meer bewegingen nodig waren.

Het hoesje.

Dat resulteerde soms in wat spatgevaar. Zeker wanneer je de wat langere programma’s gebruikt, dan kan de hoeveelheid speeksel en tandpasta snel oplopen. Wanneer je daar met je snel pulserende borstel (van 62.000 poetsbewegingen per minuut!) langs komt, dan springt er nog wel eens wat omhoog. Dat laatste merk ik eigenlijk nooit met de tandenborstel(kop) van Braun.

Verder wil ik benadrukken dat de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 behoorlijk stil is voor een elektrische tandenborstel en dat de vele trilbewegingen aangenaam aanvoelen. De tandenborstel zelf ligt comfortabel in de hand en met een enkele pakbeweging haal je hem zo van de lader. Ook plaats je hem moeiteloos terug. Aan de toegankelijkheid ligt het dus niet. De accu gaat maximaal veertien dagen mee, maar dat is sterk afhankelijk van hoe vaak je poetst en met welk programma.

Er is geen ruimte voor de oplaadkabel.

Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 kopen?

Ik heb de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 als een ontzettend fijne tandenborstel ervaren. Hij poetst lekker, geeft me een schoon gevoel en is zacht voor mijn tandvlees (wat een voordeel is, aangezien mijn tandarts altijd zegt dat ik gevoelig tandvlees heb). Hij oogt prima, ligt lekker in de hand en de trilbewegingen in de mond voelen aangenaam. Maar dit is niet genoeg om de prijs te rechtvaardigen (op moment van schrijven is de laagste prijs 229 euro).

Aangezien het een slim product is, kun je de Philips Sonicare DiamondClean Prestige 9900 samen met een app gebruiken. Via de app krijg je toegang tot extra opties, die helaas zonder app niet beschikbaar zijn. Ook kun je in realtime feedback krijgen, maar die gaat dan weer niet verder dan wat algemeenheden. Daardoor merk ik dat ik de tandenborstel minder met de app ben gaan gebruiken; met één keer instellen werkt die verder namelijk ook prima zonder. Dan maar geen feedback en tips.

Wanneer je helemaal geen app gebruikt, dan voelt de ervaring een beetje karig. Daardoor raden we aan hem wel minimaal met app uit te proberen of in te stellen. Daarna hoef je niet per se constant de app aan te hebben staan. Aan het comfort en de poetskwaliteit ligt het niet. Maar de prijs maakt het wat lastig – al zijn concurrerende modellen vaak even duur. Zodra de prijs onder de 200 euro zakt, dan is dit gevoelsmatig een heel aantrekkelijk pakket, waarmee je gebit schoon voelt en is.

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️