ID.nl logo
Brandende vraag: is vapen net zo ongezond als roken?*
© Andrey Popov
Gezond leven

Brandende vraag: is vapen net zo ongezond als roken?*

Van tieners tot ouderen: je ziet steeds meer mensen rondlopen met een vaper. Dat je allerlei smaakjes aan zo’n e-sigaret kunt toevoegen, speekt veel mensen – vooral jongeren – aan. Ook denken veel mensen dat vapen minder ongezond is dan roken. Maar ís dat ook zo? ID.nl heeft het voor je uitgezocht (en geeft je tips om te stoppen).

🚬 In dit artikel krijg je antwoord op de volgende vragen: Wat is het verschil tussen roken en vapen? | Kan vapen je helpen als je wilt stoppen met roken? | Is vapen net zo slecht voor je als roken? | Wat kun je doen als je wilt stoppen met vapen en/of roken?

∗ Spoiler alert: ja!

Het verschil tussen roken en vapen

Vapen is, in vergelijking tot traditionele sigaretten, nog vrij nieuw. Waar een gewone sigaret bestaat uit tabak en nicotine en een flinke teerlaag in je longen achterlaat, bestaat de inhoud van een e-sigaret uit verschillende chemische componenten. Met behulp van waterdamp wordt de nicotine vrijgegeven. Er wordt geen tabak verbrand en er wordt geen teer geproduceerd.

Aan een e-sigaret kunnen smaakjes worden toegevoegd, wat het voor veel mensen aantrekkelijker kan maken. Bij reguliere sigaretten is dit juist zoveel mogelijk in de ban gedaan om roken minder te stimuleren. Voor e-sigaretten zijn er inmiddels wel soortgelijke regels ingesteld. Zo mogen producenten vanaf 1 januari 2023 geen nieuwe smaakjes meer op de markt brengen. Tot 1 oktober 2023 mogen nog wel de oude voorraden verkocht worden. Na die datum zijn is alleen de smaak 'tabak' nog toegestaan. Op de site van de overheid kun je alles nalezen over de regels voor de e-sigaret.

©fotofabrika

Helpt vapen bij het stoppen met roken?

Stoppen met roken is een van de beste beslissingen die je voor je lijf en je gezondheid kunt nemen. Roken schaadt namelijk zo’n beetje elk orgaan in je lichaam. Veel mensen stappen in eerste instantie van een sigaret over naar een vape, omdat dit zou helpen bij het stoppen. Per slot van rekening heb je nog steeds het gevoel dat je iets vasthebt en dat je rook uitblaast. In die zin kan het dus helpen om de overgang van sigaretten naar helemaal niets makkelijker te maken. Maar hierbij moet wel vermeld worden dat ook in e-sigaretten nog steeds nicotine zit* en dat is juist een stofje dat je verslaafd maakt. Het resultaat is vaak dat mensen e-sigaretten náást de traditionele sigaretten gaan gebruiken.

*= Er zijn ook vapes en e-liquids zonder toegevoegde nicotine verkrijgbaar.

Is vapen net zo slecht voor je als roken?

Vapen is in theorie iets minder schadelijk voor je dan het roken van een gewone sigaret. Maar omdat het een redelijk nieuw fenomeen is, is over de gevolgen op lange termijn nog maar weinig bekend. Daarnaast bevatten veel e-sigaretten toch sporen van nicotine, ook als ze zeggen dit niet te doen. Uiteindelijk betekent dit dus dat ook vapen enorm schadelijk voor je gezondheid is, zoals kinderlongarts Peter Merkus van het Radboudumc hier uitlegt. Je ademt tenslotte nog steeds chemicaliën in en daar worden je longen niet blij van. Sterker nog: je loopt met vapen zelfs het risico op een nieuwe longziekte: EVALI (E-cigarette or vaping use-associated lung injury).

 

©Pixelbliss - stock.adobe.com

Tips om te stoppen

Je zou, als je overweegt om te stoppen, kunnen kijken naar een afbouw in het nicotinepercentage zodat je er langzaam maar zeker steeds minder van binnen krijgt. Voor je gezondheid is het ’t beste om zowel met gewone sigaretten als met e-sigaretten te stoppen en niet de ene soort door de andere te vervangen.

Daarnaast is het ook belangrijk om het mentale aspect mee te nemen in het stopproces. Veel rokers roken een sigaretje op vaste momenten: ’s ochtends bij de krant en een kop koffie, tijdens het wachten op de bus of de trein of bij een glaasje wijn of bier. Dit soort momenten zijn extra moeilijk tijdens het stoppen en dus zul je een vervanging moeten vinden. Gun jezelf bijvoorbeeld elke keer een kleine (gezonde) snack als je zin krijgt in een sigaret.

Er zijn veel verschillende hulpmiddelen beschikbaar om je te helpen te stoppen met roken. Denk aan nicotinepleisters, kauwgum, apps of zelfs echte afkickprogramma’s. Ook het bekende boek van Allen Carr, Stoppen met roken, heeft al veel mensen geholpen. In ons artikel Goede voornemens: stoppen met roken kun je bovendien lezen welke apps voor je smartphone je kunnen helpen als je wilt stoppen.

Het belangrijkste is dat je een manier vindt die bij jou past. Daarnaast is het belangrijk dat je onthoudt dat het stoppen een geleidelijk proces is en dat een foutje niet betekent dat alles voor niets is geweest!

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 cirkelzagen voor een goede prijs
© MG | ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 cirkelzagen voor een goede prijs

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Deze keer in de categorie klussen en (ver)bouwen: vijf goede cirkelzagen voor een redelijke prijs.

Een cirkelzaag is bedoeld voor het maken van rechte, snelle sneden in hout, plaatmateriaal, kunststof en soms zelfs metaal. Je gebruikt 'm bijvoorbeeld om planken op maat te zagen, laminaat passend te krijgen of meubels te bouwen. Dankzij het roterende zaagblad kun je nauwkeurig werken, zeker in combinatie met een geleiderail of parallelgeleider. Veel modellen bieden ook de mogelijkheid tot verstekzagen, wat handig is voor hoeken of afwerkingen.

Bosch PKS 55 A

De Bosch PKS 55 A is een eenvoudige cirkelzaag die geschikt is voor standaard klussen in en om het huis. Hij werkt op netstroom en heeft een vermogen van 1200 watt. De zaagdiepte is instelbaar tot maximaal 55 mm bij 90 graden, en 38 mm bij 45 graden, waarmee je houten planken, panelen en plaatmateriaal netjes kunt zagen. De machine is uitgerust met een parallelgeleider voor rechte sneden en een doorzichtige zaaglijnindicator (CutControl), wat helpt om op de lijn te blijven zonder extra hulpmiddelen. Bij het zagen wordt het zaagsel automatisch opgevangen in een geïntegreerde opvangbox, wat het werkvlak redelijk schoon houdt. Deze zaag wordt geleverd met een standaard hardmetalen zaagblad, en het wisselen van het blad gebeurt met een inbussleutel. Voor wie af en toe wil zagen zonder veel poespas, is dit een praktische keuze.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 38 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 45

Metabo KS 55 FS

De Metabo KS 55 FS is een cirkelzaag die vooral praktisch is voor wie regelmatig nauwkeurig wil zagen in hout. Wat deze zaag onderscheidt, is de meegeleverde geleiderail, die je helpt om rechte sneden te maken zonder losse linialen of hulpstukken. Met een vermogen van 1200 watt en een zaagblad van 160 mm is hij krachtig genoeg voor de meeste klussen rond het huis of op de werkplaats. De maximale zaagdiepte bedraagt 55 mm bij 90 graden en 39 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor planken, multiplex of zelfs lichte balken. Je kunt de zaaghoek makkelijk instellen en de machine is voorzien van een aansluiting voor stofafzuiging. Het geheel wordt geleverd in een robuuste kunststof koffer, samen met de geleiderail en toebehoren zoals een parallelaanslag en inbussleutel. Alles bij elkaar een goed uitgeruste zaag voor wie graag strak en gecontroleerd werkt.

Zaagbladdiameter: 160 mm
Zaagdiepte: 55 mm bij 90°, 39 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 47°

Makita HS7601J

Deze cirkelzaag van Makita is een netstroommodel met een vermogen van 1200 watt. Hij is geschikt voor rechte zaagsneden in hout, multiplex of spaanplaat en biedt een maximale zaagdiepte van 66 mm bij 90 graden en 46 mm bij 45 graden. Het ontwerp is compact en relatief licht, waardoor hij goed hanteerbaar is, ook voor langere zaagklussen. De aluminium zool en beschermkap zijn stevig maar licht, wat bijdraagt aan het gebruiksgemak. Je kunt een stofzuiger aansluiten op de achterzijde voor schoner werken. De machine wordt geleverd in een stevige M‑Box koffer en is standaard voorzien van een zaagblad van 190 mm. De softstartfunctie zorgt ervoor dat de zaag rustig op gang komt, wat veiliger werkt en de kans op wegspringen vermindert.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 66 mm bij 90°, 46 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 45°

Makita DSS501ZJ

De DSS501ZJ is een compacte accucirkelzaag van Makita voor lichtere zaagklussen. Hij werkt op het Makita 18 V LXT-platform, dus handig als je al andere Makita-accu’s hebt: die kun je erop gebruiken. De zaag is ontworpen voor kleinere materialen zoals latten, laminaat en dunne planken, en heeft een zaagdiepte van 51 mm bij 90 graden. Door zijn lage gewicht (rond de 2,7 kg zonder accu) is hij goed te hanteren, ook boven schouderhoogte of op lastig bereikbare plekken. De voetplaat is kantelbaar tot 45 graden, wat verstekzagen mogelijk maakt. Hij wordt geleverd in een Makita-koffer (Makpac), maar zonder accu of lader. Dit model is bedoeld voor situaties waarin draagbaarheid en snelheid belangrijker zijn dan kracht of doorzaagcapaciteit.

Zaagbladdiameter: 136 mm
Zaagdiepte: 51 mm bij 90°, 35 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot circa 50°

DeWalt DCS573NT‑XJ

Deze DeWalt cirkelzaag is bedoeld voor wie zonder snoer wil werken en toch kracht nodig heeft. Het apparaat werkt op een 18 V XR-accu (niet meegeleverd), waardoor je flexibel kunt werken zonder beperkt te worden door een kabel. De zaag heeft een zaagdiepte tot 65 mm bij 90 graden en 50 mm bij 45 graden, wat voldoende is voor het meeste standaard timmerwerk. Dankzij de 190 mm zaagbladen kun je er door plaatmateriaal, planken en balken zagen zonder dat je de machine hoeft te forceren. Het magnesium zaagbladdeksel en de basis zorgen voor een lichte maar stevige constructie. De softstart en elektronische motorrem verhogen de veiligheid. De ingebouwde aansluiting voor stofafzuiging helpt het werkoppervlak overzichtelijk te houden, vooral bij binnengebruik.

Zaagbladdiameter: 190 mm
Zaagdiepte: 67 mm bij 90°, 51 mm bij 45°
Verstek mogelijk: ja, tot 57°

▼ Volgende artikel
Van deepfakes tot gekloonde stemmen: zo bescherm je jezelf tegen AI-oplichting
© terovesalainen
Huis

Van deepfakes tot gekloonde stemmen: zo bescherm je jezelf tegen AI-oplichting

Phishing was ooit makkelijk te herkennen: aan het slechte taalgebruik, vreemde afzenders (hallo Nigeriaanse prins!) en wazige logo's kon je meteen zien dat er iets niet klopte. Maar die tijd is voorbij. Dankzij AI kunnen oplichters nu overtuigende voicemails, video's en realtime chatsimulaties genereren die niet van echt te onderscheiden zijn. Dit kun je doen om jezelf te beschermen tegen deze nieuwe vormen van digitale oplichting.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Een nieuwe generatie digitale oplichting

AI verandert fundamenteel hoe cybercriminelen te werk gaan. Met voice-cloning kunnen ze iemands stem nabootsen op basis van een kort fragment. Deepfake-video werkt vergelijkbaar, maar dan met beeld: gezichten, lipbewegingen en mimiek worden digitaal gegenereerd of aangepast om jou te misleiden. Ook phishingmails worden met AI foutloos opgesteld, compleet met correcte opmaak, echte logo's en overtuigende toon. Webshops, bankomgevingen of overheidsportalen worden visueel nagebouwd tot in de kleinste details.

Criminelen zetten deze technieken steeds vaker in voor gerichte oplichting: een 'familielid' dat via WhatsApp om geld vraagt, een oplichter die zich voordoet als recruiter en via een deepfake-video een sollicitatiegesprek voert (om vervolgens geld of persoonlijke gegevens van de sollicitant los te krijgen) of een zogenaamde bekende die op sociale media een link deelt naar een schimmige webshop of crypto-site. Wat je ziet of hoort lijkt echt – en dat maakt het risico groot.

©Mdv Edwards

Waarom klassieke waarschuwingen niet meer werken

Lang was het advies: let op spelfouten, controleer de afzender en klik nooit zomaar op links. Maar in een tijd waarin AI moeiteloos professionele teksten schrijft en complete identiteiten nabootst, is dat niet meer genoeg. Phishingmails zijn strak vormgegeven en afgestemd op de ontvanger, inclusief gepersonaliseerde aanhef en inhoud die aansluit bij je recente activiteiten of interesses.

En het blijft niet bij mailtjes alleen. Oplichters gebruiken AI ook voor het genereren van spraakberichten en video. Daarbij zetten ze zoveel mogelijk kanalen in om slachtoffers te maken. Waar ze bij 'traditionele' kanalen als mail, sms en WhatsApp vooral kiezen voor korte berichten die urgent overkomen (Als je je bankrekening niet verifieert wordt je rekening afgesloten of Mam, help! Ik heb nú geld nodig!) kiezen ze op sociale media als Facebook, Instagram en LinkedIn een andere benadering. Daar creëren ze nep-profielen met AI-gegenereerde foto's en content, waarmee ze je vertrouwen proberen te winnen. Is dat gelukt, dan proberen ze daar misbruik van te maken via frauduleuze aanbiedingen of verzoeken om geld. Omdat er op sociale media zoveel persoonlijke informatie te vinden is, kunnen ze hun aanpak nauwkeurig afstemmen op het slachtoffer – met verwijzingen naar interesses, gezamenlijke vrienden of recente gebeurtenissen, waardoor het verhaal extra geloofwaardig lijkt.

Juist door die multichannel-aanpak is het lastiger geworden om alert te blijven. Je krijgt een alarmerend bericht via sms, terwijl op LinkedIn een geloofwaardig profiel je een vriendschapsverzoek stuurt. Of je wordt gebeld door een stem die klinkt als je dochter, vlak nadat je een verdachte e-mail hebt genegeerd. Die combinatie van persoonlijke timing, verschillende kanalen en slimme psychologische trucs maakt dat je sneller meegaat in het verhaal, zonder eerst goed na te denken.

©terovesalainen

Bitdefender Scam Copilot: wapen tegen AI-scams

Om gebruikers te helpen wapenen tegen deze moderne vorm van cybercrime heeft Bitdefender Scam Copilot ontwikkeld. Deze functie, beschikbaar in onder meer Bitdefender Premium Security, analyseert berichten, websites, meldingen en interacties op je apparaten in realtime. Scam Copilot detecteert oplichting niet alleen op basis van bekende patronen, maar gebruikt ook gedragsanalyse en AI om nieuwe, nog onbekende scams te herkennen.

Staat er een verdachte link in een bericht? Wordt een bericht verstuurd vanaf een domein dat sterk lijkt op een vertrouwd adres, maar subtiele afwijkingen bevat? Scam Copilot geeft direct een waarschuwing, nog voordat je klikt of reageert. Dat geldt ook voor verdachte formulieren, foute inlogpagina's en frauduleuze verzoeken die via sociale media of chat-apps worden verstuurd.

Daarnaast helpt Scam Copilot je om alerter te worden. Twijfel je of iets echt is of niet? Je kunt teksten, links of screenshots laten analyseren door de ingebouwde chatbot en krijgt je direct duidelijkheid of het te vertrouwen is – of dat het om een scam gaat.

Zo ontstaat er een slimme beveiligingslaag die zich aanpast aan de nieuwste technieken van criminelen. Scam Copilot werkt bovendien op al je apparaten: van smartphone tot laptop, op Android, iOS, macOS en Windows. 

⚠️ Wat kun je zelf doen om AI-fraude te herkennen?

Hoewel slimme beveiliging veel kan tegenhouden, blijft is het belangrijk dat je ook zelf alert blijft. Bij twijfel is het verstandig om: • Altijd extra kritisch te zijn bij onverwachte verzoeken om geld, zeker als ze via sociale media of chat binnenkomen. • Even telefonisch contact te zoeken met de afzender via een vertrouwd nummer. • Extra goed te letten op kleine afwijkingen in e-mailadressen, webadressen en taalgebruik. Let ook op signalen die net niet kloppen: een stem die onnatuurlijk klinkt, een video waarin lipbewegingen niet helemaal synchroon lopen, of een bericht dat op een vreemd moment komt. Hoe overtuigend AI ook is – het is (nog) niet perfect.

Digitale bescherming op alle fronten

Bitdefender Premium Security biedt uitgebreide bescherming tegen de moderne dreigingen van nu. Naast Scam Copilot krijg je toegang tot een wachtwoordmanager, onbeperkt VPN-verkeer en automatische monitoring van datalekken. Zo voorkom je dat inloggegevens op straat komen te liggen, of dat je ongemerkt verbinding maakt met een nepwebsite.

Cybercrime verandert razendsnel, maar met de juiste tools kun je risico's voorblijven. Scam Copilot is geen overbodige luxe, maar een onmisbare digitale hulp in een tijd waarin je niet altijd meer op alleen je ogen en oren kunt vertrouwen.