Warmtepompen zijn er in verschillende soorten en maten. De meeste warmtepompen bestaan uit een binnenunit en een buitenunit. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende typen buitenunits. De meeste buitenunits zijn een zogeheten monoblock of split. Wat is het verschil tussen beide typen en wanneer kies je voor de een of voor de ander? Is er iets te kiezen? We leggen het uit!

In samenwerking met LG

Uitzonderingen

Laten we voordat we dieper ingaan op de monoblock en de split eerst nog even kijken naar het totaalplaatje. Feit is dat niet iedere warmtepomp een buitenunit heeft; er zijn twee typen warmtepompen die géén buitenunit hebben. Dit zijn de bodemwarmtepomp en de ventilatieluchtwarmtepomp:

·         Een bodemwarmtepomp haalt warmte uit de bodem. Er wordt een bodembron aangelegd door leidingen te boren in de ondergrond van jouw tuin. Doordat dit hele systeem zich ondergronds bevindt, staat of hangt er geen zichtbaar apparaat in je tuin. Geen buitenunit dus.

·         Luchtwarmtepompen halen warmte uit ofwel de buitenlucht, ofwel de ventilatielucht in jouw woning. Bij de laatste optie is er óók geen buitenunit. Een ventilatiewarmtepomp haalt zijn warmte uit de aanwezige lucht in de woning en hoeft dus geen lucht van buiten de woning aan te trekken . Daarom is er geen buitenunit nodig.

Twee smaken: split en monoblock

De bodemwarmtepomp en de ventilatiewarmtepomp vormen samen maar een klein deel van de warmtepompen in Nederland, omdat ze niet altijd toepasbaar of te kostbaar zijn. De meest voorkomende optie is daarom de luchtwaterwarmtepomp mét een buitenunit. Daarin kennen we dus twee smaken: de split en de monoblock.

 De split-buitenunit wordt in Nederland het meest geplaatst. Deze buitenunit is bij lagere vermogens qua afmetingen gelijk aan de bekendere airco-buitenunit (zo’n 110 centimeter breed, 50 centimeter diep en 75 centimeter hoog). Split-buitenunits worden in de regel geplaatst op een garagedak, in de tuin of ze worden aan de gevel gehangen. Leidingen verbinden de buitenunit met de unit in de woning. Het koelcircuit wordt verdeeld over de binnen- en buitenunit van de warmtepomp en er loopt een koudemiddel door de leidingen.

Hierin zit het belangrijkste verschil met de monoblock. Bij een monoblock-warmtepomp, zoals de LG Therma V Monobloc, zit het volledige koelcircuit van de warmtepomp in de buitenunit en lopen de leidingen met warm water van buiten naar binnen. Omdat het volledige koelcircuit in de buitenunit zit, is de buitenunit groter en zwaarder dan die van de split buitenunit. Binnen is daardoor minder ruimte nodig. In de regel zijn monoblocks zwaarder, en dus minder geschikt om aan een gevel te monteren.

Welke type kiezen?

De keuze voor een split of monoblock wordt vaak ingegeven door de beschikbare ruimte binnen en buiten het huis. Heb je binnen weinig ruimte, dan is het logischer te kiezen voor een monoblock-oplossing. Kun je daarentegen buiten alleen een buitenunit plaatsen door hem op te hangen aan de gevel, dan zul je eerder kiezen voor een split-systeem.

Wat ook een rol speelt is de bevoegdheid van de installateur: iedere installateur mag een monoblock-warmtepomp plaatsen, maar voor het aansluiten van een split-warmtepomp heeft een installateur een zogeheten F-gassen-certificering nodig. Heeft een installateur deze niet, dan zal hij altijd kiezen voor een monoblock-oplossing. Omdat bij een monoblock het hele koelcircuit in de buitenunit zit, blijft het koudemiddel ook in de buitenunit, waardoor de verbinding met de binnenunit eenvoudiger is. Hoewel de prestaties meestal vergelijkbaar zijn, is een monoblock meestal iets duurder in aanschaf. Monoblocks zijn daarentegen wel eenvoudiger aan te sluiten, waardoor de installatiekosten iets lager liggen. 

Hydrosplit-systeem

LG biedt, naast monoblock en split, nog een derde mogelijkheid aan: het zogeheten hydrosplit-systeem. Een hydrosplit-warmtepompsysteem werkt op dezelfde manier als een splitsysteem. Het grote verschil is echter dat in plaats van koelmiddel-leidingen tussen de binnen- en buitenunits zoals bij een split-systeem, een hydrosplit waterleidingen gebruikt. Het gebruik van water voor verwarming zorgt voor een veiligere woonomgeving, omdat het risico dat er koelmiddel in het interieur van een huis lekt, wordt geëlimineerd. Er zijn verschillende opties voor binnenunits beschikbaar voor hydrosplit-systemen, zoals wandmodellen en IWT-units (all-in-one-modellen met een geïntegreerde buffer voor tapwater). All-in-one-modellen zijn overigens ook geschikt voor split-systemen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.