Ik wil van mijn stadsverwarming af, kan dat?
Stadsverwarming is een duurzaam alternatief voor gas, erg waardevol tijdens de energietransitie. Toch zijn er een aantal redenen waarom stadsverwarming, of het warmtenet, nadelig kan zijn - bijvoorbeeld omdat warmteleveranciers de warmtewet gebruiken om de huidige prijzen te hanteren. Dat kan een drijfveer zijn om van je stadsverwarming af te willen. Kan dat, en zo ja: hoe doe je dat?
De stadsverwarming is een duurzaam alternatief voor gas. Tijdens het produceren van stroom of bij het verbranden van afval komt er warmte vrij. Dit is een soort restwarmte waar de industriële sector verder in principe niets mee doet. Door die warmte op te slaan en te transporteren via buizen (het warmtenet), kunnen huishoudens profiteren van de restwarmte. Het zorgt voor een warm huis of warm water uit de kraan bijvoorbeeld. Op het moment zijn ongeveer een half miljoen huishoudens via hun warmteleverancier aangesloten op het warmtenet. Dat is mooi, zou je zeggen, want deze efficiënte warmtevoorziening zorgt voor minder gebruik van aardgas en reduceert CO₂-uitstoot. Een goed staaltje denkwerk. Waarom zou je er dan toch vanaf willen stappen?
Stijgende prijzen maar geen vrije keuze
Dat heeft te maken met twee dingen. Allereerst met de tarieven. Door de warmtewet zijn de prijzen van alternatieve warmtebronnen gekoppeld aan de gasprijzen. Het ACM (Autoriteit Consument en Markt) houdt die prijzen in het vizier, zodat ze nooit hoger worden dan de gasprijs en alternatieve warmtebronnen aantrekkelijk blijven voor de consument. Jaarlijks wordt door het ACM het maximumtarief vastgesteld dat warmteleveranciers mogen vragen. Vervolgens komen warmteleveranciers met een tarief voor de stadsverwarming.
Maar nu de gasprijzen de pan uit rijzen, stijgen ook de kosten voor stadsverwarming. En dat is eigenlijk heel vreemd, omdat het leeuwendeel van de kosten van leveranciers van stadsverwarming helemaal niet gebaseerd is op gas. Er wordt op grote schaal gepleit de tarieven van stadswarmte los te koppelen van de gasprijs, onder andere door gemeenten, de Woonbond, Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis. (Bron: NOS). Maar zover is het nog niet.
De tweede reden is dat je als consument geen keuze hebt bij wie je je stadswarmte afneemt. Wie verwarmt met gas, kan kiezen tussen verschillende energieleveranciers en kan zo dus een zo voordelig mogelijk contract afsluiten. Bij stadsverwarming ligt dat anders. De warmtenetten worden namelijk lokaal beheerst door één warmteleveranciers. Als consument heb je dus geen keuze.
Weten welke warmtepomp bij jou past?
Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!
Stadsverwarming, is dat verplicht?
Woon je in een wijk met stadsverwarming, dan ben je niet verplicht om er gebruik van te maken. Daar moet wel een kleine kanttekening bij gezet worden: dit geldt als je een koophuis hebt. Huur je een woning, dan heb je die keuze niet: dan bepaalt de verhuurder. Heb je een koopwoning en wil je aan het warmtenet gekoppeld worden? Dat mag altijd, maar wel tegen betaling.
Warmtenetten vind je nog lang niet overal. Ze bevinden zich vooral in grotere steden zoals Rotterdam, Breda, Utrecht, of Amsterdam. Er liggen veel plannen op tafel om de warmtenetten uit te breiden om de energietransitie mogelijk te maken. Op dit moment lijken ze echter stil te liggen. De gemeente krijgt binnenkort de touwtjes in handen over de warmtenetten. Warmteleveranciers zijn het daar niet mee eens, en staken de financiering van de uitbreiding.
🔋 Hoe bespaar jij energie?
Doe mee met de Nationale Energiemonitor
Van het warmtenet af, wanneer kan het niet?
Meestal kan een warmteovereenkomst die na 2019 is aangegaan, beëindigd worden, maar in sommige gevallen mogen warmteleveranciers weigeren. De leverancier moet wel uit kunnen leggen waaróm je niet van de stadsverwarming afgesloten kan worden. Van het warmtenet af kan doorgaans niet wanneer:
❌ Je blokverwarming hebt. Dat houdt in dat er een heel blok huizen op één ketel zit en de warmte dus alsnog door de buizen die jouw huis verwarmen zal stromen.
❌ Je geen eigen aansluiting hebt.
❌Het nadelig is voor andere verbruikers wanneer zij bijvoorbeeld hogere kosten krijgen of niet meer van warmte voorzien worden door jouw afsluiting.
(Deze voorwaarden gelden over het algemeen voor kleinverbruikers met een aansluiting van max. 100 kW)
Stappenplan van de stadsverwarming af
✅ 1: Regel je nieuwe warmtevoorziening.
✅ 2: Check onder welke voorwaarden je bij jouw warmteleverancier van het warmtenet afgesloten kunt worden. Bij Vattenfall vind je ze bijvoorbeeld in de productvoorwaarden van Stadswarmte. Het kan ook in je warmteovereenkomst of algemene voorwaarden staan.
✅ 3: Dien een verzoek in om de aansluiting op te zeggen.
Wordt de afsluiting goedgekeurd door je leverancier van de stadswarmte? Dan stuurt deze je een eindafrekening van de laatste kosten. Bovendien mag de warmteleverancier een afsluittarief hanteren om je los te koppelen van het warmtenet. Voordat de leverancier dit doet, hoor je een offerte te ontvangen van de geplande kosten.
Gaat de leverancier van de stadswarmte niet akkoord met jouw verzoek om van het warmtenet af te stappen en krijg je schriftelijk een onderbouwing? Wanneer je het daar niet mee eens bent, kun je naar de geschillencommissie of de Onlinegeschillenbeslechting van de Europese Unie stappen.
Ik krijg mijn warmte anders geleverd, wat nu?
Het bovenstaande is geldig wanneer je zelf een overeenkomst hebt afgesloten met de warmteleverancier. Dat kan een energiebedrijf zijn of de gemeente. Heb je niet zelf een overeenkomst afgesloten met de gemeente of een energiebedrijf? In dat geval kan het zijn dat je je warmte geleverd krijgt via je verhuurder of de Vereniging van Eigenaren (VvE). Zij vallen niet onder de warmtewet, maar worden beschermd door het huurrecht. Als huurder of VvE-lid heb je geen recht op een eigen warmteovereenkomst, maar de VvE of de verhuurder heeft een warmteovereenkomst met de leverancier. Het huurrecht bepaalt hoeveel de verhuurder of VvE mag vragen voor de warmte. Als VvE-lid heb je overigens wel recht op inspraak rondom de beslissingen voor de warmtevoorziening.
Als huurder kun je voor vragen of geschillen naar de huurcommissie stappen. VvE-leden kunnen contact opnemen met de geschillencommissie.
Lees ook: Koopappartement verduurzamen? Dat gaat zo