Let je op je stroomverbruik, maar blijft je energierekening hoog uitvallen? De kans is groot dat je apparaten in huis hebt staan die ongemerkt veel energie slurpen. Dit artikel helpt je je grootverbruikers op te sporen, energiezuinige apparaten te herkennen én je apparaten slim te gebruiken.

Hoeveel stroom huishoudelijke apparaten gebruiken, is helaas niet 1-2-3 te achterhalen. Over het algemeen verbruiken apparaten veel stroom als ze al lang in gebruik zijn en een laag energielabel hebben, maar daar is lang niet alles mee gezegd. Ook factoren als grootte, instellingen en de mate van gebruik bepalen wat je jaarlijks per apparaat kwijt bent aan energiekosten.

Zo wordt de wasmachine in een gezin met drie kinderen veel vaker aangezet dan in een eenpersoonshuishouden. Gebruik je dan ook telkens een wasprogramma met hoge temperaturen, dan zul je dat absoluut merken in de kosten. En heb je een enorme televisie met een hoog energielabel, dan ben je meer geld kwijt dan bij een kleinere televisie met datzelfde energielabel. Ook het bouwjaar van apparaten speelt vaak een rol: moderne modellen zijn in de meeste gevallen energiezuiniger dan oudere modellen.

Gemiddelden kWh-verbruik

Om toch een idee te geven van hoeveel stroom huishoudelijke apparaten verbruiken, heeft de Rijksoverheid een overzicht opgesteld van het gemiddelde kWh-verbruik (kilowattuur) per jaar van de grootste energievretende apparaten in huis. Om uit te rekenen wat dit verbruik jaarlijks kost, vermenigvuldigen we het aantal kWh met het huidige plafondtarief van 0,40 euro per kWh.

Verbruik per apparaat

De gemiddelden van de Rijksoverheid zijn dus slechts een indicatie; jouw persoonlijke energieverbruik kan veel hoger of juist lager uitvallen. Wil je inzicht krijgen in hoeveel jouw huishoudelijke apparaten precies verbruiken, dan bestaan er meerdere handige tools die je daarbij kunnen helpen. De meest gebruikelijke is de energiemeter; deze plaats je simpelweg tussen het stopcontact en het betreffende apparaat, waarna hij direct het elektriciteitsverbruik van het apparaat begint te registreren. De gegevens lees je af van het display. Een energiemeter is erg accuraat en kost nog geen twee tientjes.  

Iets geavanceerder is de slimme stekker, die je net als de energiemeter tussen het stopcontact en het apparaat installeert, maar die de gegevens rechtstreeks naar een app verzendt. Zo kun je op je smartphone zien hoeveel een apparaat per dag, per uur en soms zelfs per minuut verbruikt. Ook geeft zo’n app het aan wanneer bepaalde apparaten in verhouding veel energie verbruiken. Andere energiebesparende functies van slimme stekkers zijn bijvoorbeeld het op afstand bedienen van je apparaten (handig als je de tv bent vergeten uit te zetten) en het aan- en uitzetten van apparaten volgens een schema. De prijzen van slimme stekkers kunnen nogal variëren, afhankelijk van de functies die een stekker biedt.

©Daisy Daisy

Bij huishoudelijke apparaten die buiten het gebruik om niet op standby staan, zoals een stofzuiger met snoer of een vaatwasser, kun je het verbruik ook meten met behulp van een eenvoudig rekensommetje. Op de verpakking (of als je deze kwijt bent: op het internet) kun je het stroomverbruik van het apparaat in watt vinden. Dit omrekenen naar kilowattuur doe je door het stroomverbruik in kilowatt te vermenigvuldigen met de tijd in uren dat je het toestel dagelijks gebruikt. Je jaarlijkse verbruik bereken je vervolgens door dit getal te vermenigvuldigen met 365 (dagen). Benieuwd naar hoeveel je hier uiteindelijk voor betaalt? Doe dan de uitkomst keer het bedrag dat je per kWh betaalt.

Hoe herken je energiezuinige apparaten?

Ben je erachter gekomen welke apparaten de oorzaak zijn van jouw hoge energierekening? Dan is het tijd voor stap twee: de apparaten vervangen door energiezuinige varianten. Energiezuinige apparatuur is grotendeels te herkennen aan het energielabel. Energielabels lopen van A (donkergroen) tot en met G (rood), waarbij A het zuinigst in energie betekent. Bij sommige apparaten loopt het energielabel tot A+++, zoals bij ovens, wasdrogers en airco’s. Alle informatie over energielabels vind je op deze site.

Op het energielabel staat ook het gemiddelde verbruik in kWh vermeld, bijvoorbeeld per jaar of per honderd wasbeurten. Dat geeft je een concreter beeld van het geschatte energieverbruik en de kosten die daarmee gepaard gaan (zie het rekensommetje hierboven).

©ER - ID.nl

Pas wel op dat je je niet blindstaart op het energielabel. Hoewel dit een duidelijke indicatie geeft van de energiezuinigheid van een apparaat, spelen er ook andere aspecten mee. Kleinere apparaten verbruiken bijvoorbeeld aanzienlijk minder energie dan grote apparaten. Die Amerikaanse koelkast met openslaande deuren staat dan misschien prachtig in je keuken, maar voor je portemonnee is-ie minder gunstig, zelfs met een hoog energielabel. Ga liever voor een wat kleinere koelkast met hetzelfde energielabel.

Voor energiezuinige apparaten moet je doorgaans iets dieper in de buidel tasten dan voor minder zuinige apparaten, maar uiteindelijk verdien je dit gegarandeerd terug.  

Apparaten per soort vergelijken

Ook binnen apparaatsoorten kun je met het oog op energiebesparing slimme keuzes maken. Neem de stofzuiger: een steelstofzuiger scoort dan wel hoger op gebruiksgemak, maar verbruikt over het algemeen veel meer stroom dan een stofzuiger met snoer. Dat komt omdat steelstofzuigers na elke beurt weer (gedeeltelijk) worden opgeladen. Ook als de accu vol is, blijven deze stofzuigers voor sluipverbruik zorgen.

Nu de gasprijzen hoog liggen, kun je ook flink op je vaste lasten besparen door een inductiekookplaat aan te schaffen. Een inductiekookplaat verbruikt jaarlijks gemiddeld 175 kWh, wat neerkomt op zo’n 70 euro. Een gasfornuis kost jaarlijks gemiddeld 104 euro; ruim dertig euro meer. Kijk ook eens kritisch naar je televisie. Moderne smart-tv’s zijn met een gemiddeld verbruik van 55 kWh per jaar (22 euro) veruit het zuinigst. Oudere plasma-tv’s zijn enorme grootverbruikers (gemiddeld 365 kWh per jaar) en worden dan ook al een aantal jaar niet meer geproduceerd.

Tips voor slim gebruik van apparaten

Wanneer je de grootste energievreters in huis hebt opgespoord en vervangen, kun je nog een hoop doen om je energiekosten zo laag mogelijk te houden. Ten eerste is het belangrijk dat je oude apparaten ook daadwerkelijk weggooit. Het heeft weinig zin om een energiezuinige televisie aan te schaffen als je je oude televisie vervolgens op de slaapkamer zet. Onderaan de streep kan dit zelfs zorgen voor méér verbruik.

©Trik

Ga daarnaast verstandig om met je huishoudelijke apparatuur. Zet de vaatwasser en wasmachine op het ecoprogramma, draai pas een was als de trommel vol is en doe de tv uit als niemand kijkt. Hoeft je kleding of beddengoed niet op korte termijn droog te zijn? Laat het dan eens drogen aan de lucht. En heb je wel nog oude apparaten in huis, zorg er dan voor dat deze uitstaan als je ze niet gebruikt (dus niet op standby). Dit geldt vooral voor grote apparatuur, zoals computers en televisies. Door je sluipverbruik tot een minimum te beperken, bespaar je volgens Milieu Centraal al snel zo’n honderd euro per jaar!

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

Wie afgelopen seizoen de wedstrijden van Nederlandse teams in het Europees voetbal wilde kijken, moest dat doen via Ziggo – op de publieke netten zijn deze wedstrijden namelijk niet meer te zien. Je hoefde daarvoor geen  klant bij de provider te zijn, maar je moest je wél registeren. Na ingrijpen van het Commissariaat voor de Media vervalt deze registratie nu.

De UEFA-competities vallen deels onder de evenementenlijst, wat betekent dat deze wedstrijden voor minimaal 75% van de Nederlandse huishoudens gratis en zonder drempels toegankelijk moeten zijn. Het Commissariaat voor de Media beschouwt verplichte registratie, waarbij persoonsgegevens als naam, e-mailadres postcode, huisnummer en mobiele telefoonnummer gedeeld moeten worden, als een te hoge drempel. Hierover ontving het meldingen van kijkers die het aanmaken van een account als een obstakel ervaarden. Ook belangenorganisaties spraken hun zorgen uit, met name over de toegankelijkheid voor digitaal minder vaardige mensen, zoals ouderen. Na onderzoek heeft het Commissariaat laten weten dat de verplichte registratie niet voldeed aan de regels uit de Mediawet.

Dat betekent dus dat je vanaf 21 januari, wanneer het UEFA-voetbalseizoen wordt hervat, wedstrijden van Nederlandse clubs kunt streamen via Ziggo Go zonder eerst een account aan te maken. De wedstrijden zijn nu direct toegankelijk via de app op je smart-tv, laptop, tablet en smartphone. Registreren blijft wel mogelijk voor wie wedstrijden buiten Nederland wil streamen.

Voetbalfans die via Ziggo Sport Free de wedstrijden van Nederlandse clubs streamen, kunnen nu ook genieten van meer voetbalcontent. Het populaire Ziggo Sport Highlights-programma, waarin alle wedstrijden van een avond worden samengevat, is voortaan ook via streaming beschikbaar.

Het UEFA-voetbalseizoen gaat op 21 januari verder met onder andere de Champions League-wedstrijd Rode Ster Belgrado-PSV (21.00 uur). Op 22 januari speelt Feyenoord thuis tegenBayern München (21.00 uur). Beide wedstrijden zijn live te zien via Ziggo Sport Free, Ziggo Sport (kanaal 14) en Ziggo Sport Totaal.

Lees ook: Je Android-tablet of smartphone koppelen aan je tv

Lang werden compressors vooral gebruikt in garages, de industrie en de bouw. Moderne compressors zijn echter zo compact en goedkoop geworden, waardoor ze prima inzetbaar zijn voor doe-het-zelvers en hobbyisten. Ben je een volbloed klusser, dan kom je al snel op een punt dat je tijdens het werk echt geniet van een compressor.

Perslucht

Een compressor is een apparaat dat perslucht produceert. Met die lucht onder druk kun je verschillende werkzaamheden uitvoeren, zoals banden oppompen, oppervlakken en objecten schoonblazen, voorwerpen zandstralen, verf spuiten, en spijkers en brads schieten. Brads zijn ultrafijne spijkertjes – een soort naaldspijkers – die je onder druk in het hout schiet en die je nauwelijks ziet zitten.

Als je dus een fietsband wilt opblazen en daarna de bekleding van een stoel wilt vastnieten, dan verwissel je gewoon het pneumatische gereedschap dat aangesloten is op dezelfde compressor. Dat verwisselen gaat trouwens ontzettend snel dankzij een speciale snelkoppeling. Een belangrijk voordeel van het werken met perslucht is dat al die gereedschappen licht van gewicht zijn terwijl ze toch een enorme kracht hebben.

©Adisorn

Drukvat

Een compressor zuigt lucht aan uit de omgeving, perst die samen en stuwt de samengeperste lucht via een luchtslang naar het aangesloten luchtgereedschap. De ketel of het drukvat van een compressor doet dienst als opslagplaats van lucht die zo goed als mogelijk op een constante druk wordt gehouden. Wanneer de druk door het gebruik daalt, zal de compressor aanslaan en nieuwe lucht aanzuigen en samenpersen. Hoe meer lucht er beschikbaar is, hoe langer het gereedschap kan worden gebruikt, maar ook hoe meer ruimte er nodig is om de lucht op te slaan. Een nadeel van een groot drukvat is dat het langer duurt voordat de luchtdruk opnieuw op bedrijfsniveau is. 

Oliegesmeerd of olievrij

Er zijn verschillende soorten compressors. Er zijn lichte draagbare en minicompressors, maar als doe-het-zelver koop je beter een stevig model dat voldoende druk kan produceren. Op die manier kom je later niet tot de vaststelling dat het toestel niet krachtig genoeg is voor het gereedschap dat je op het oog hebt.

Ruwweg verdeelt men compressors in oliegesmeerde en olievrije typen. Een oliegesmeerde uitvoering is over het algemeen stiller, maar vergt wel iets meer onderhoud. De oliegesmeerde compressor is goedkoper dan zijn olievrije tegenhanger, maar je moet er wel op letten dat je regelmatig het oliepeil checkt en de olie ververst. Een nadeel is dat je oliegesmeerde toestellen beter niet kunt inzetten als het kouder is dan 5°C. De olie kan door de kou verdikken, en dat is kwalijk voor een goede werking van het apparaat. 

©Natallia

Waar op letten?

Je hoeft niet per se naar een speciaalzaak te stappen om een compressor aan te schaffen. In elke doe-het-zelfzaak zie je verschillende modellen. Toch zijn er een paar zaken waar je op moet letten. Allereerst is er het aanzuigvermogen, dat aangeeft hoe snel het drukvat zich vult en hoe vlug de benodigde luchtdruk op peil is.

Heel belangrijk is het aantal bar. Dat is de kracht waarmee de lucht naar buiten wordt geblazen. Bij al het luchtgereedschap dat in de schappen ligt, lees je hoeveel bar het nodig heeft. Als je een spijkerpistool koopt dat 8 bar nodig heeft, moet de compressor deze druk dus wel kunnen produceren. De grootte van de tank bepaalt hoelang je de beschikking hebt over een constante druk. Hoe groter de tank, hoe langer je van dezelfde druk kunt genieten. Dat is vooral belangrijk voor wie verf gelijkmatig wil spuiten.

©navintar

Prijzen

Als je een compressor aanschaft, zitten daar meestal een paar tools bij waarmee je typische basisklussen met perslucht kunt uitvoeren. Anders moet je die hulpmiddelen afzonderlijk kopen. Een compressor voor de doe-het-zelver kost om en nabij de 150 euro. Een bandenpomp met spanningsmeter heb je voor 23 euro, een brad-tacker kost 90 euro, een blaaspistool 9 euro en een zandstraalpistool 35 euro.

Onderhoud

Zo'n compressor heeft nauwelijks onderhoud nodig. Het belangrijkste aandachtspunt is dat je het restvocht dat zich in de buffertank ophoopt af en toe laat weglopen via een aftapkraantje. Dat vocht komt vrij doordat de warme lucht in het apparaat afkoelt en er dus condens ontstaat. Door de hogere druk zal de temperatuur in de tank immers toenemen. Controleer zoals eerder gezegd ook het oliepeil bij oliegesmeerde uitvoeringen.