ID.nl logo
Review Ecoflow River 2 Max met 160W Solar Panel – Powerstation met zonnepanelen
Energie

Review Ecoflow River 2 Max met 160W Solar Panel – Powerstation met zonnepanelen

De Ecoflow River 2 is volgens Ecoflow 'hét ideale antwoord op de recente stroomonzekerheid en komt goed van pas bij de hoge energieprijzen', aldus het persbericht. 'Je kan alsnog gerust en betaalbaar de winter doorkomen dankzij EcoFlow.' Dat is wat we gaan uitvogelen in deze review, waarin we de powerstation en zonnepanelen onder de loep leggen.

Goed
Conclusie

Ecoflow kan zich beter blijven concentreren op de reizende gebruikers. Want we kunnen ons goed voorstellen dat mensen die vaak kamperen verlegen zitten om dit soort powerstations. Vakantiegangers doen er wel goed aan te kijken naar Ecoflow-producten, omdat die voor een hoop gemak en comfort kunnen zorgen. Ga je in zonnigere maanden op pad, dan kunnen je energiekosten tot het minimum beperkt worden. En dan heb je dat geld er wél zo uit. Kwestie van schoenmaker blijf bij je leest – want nee, tijdens de wintermaanden kun je met deze producten geen geld besparen.

Plus- en minpunten
  • Snel opgeladen
  • Genoeg (soorten) aansluitingen
  • Prima reiskompaan
  • Zonnepanelen
  • Ongeschikt voor de wintermaanden
  • Ventilator maakt lawaai
  • Marketing geeft een vertekend beeld
  • Investering

In deze review kijken we naar twee producten: de Ecoflow River 2 Max en de 160W Solar Panel. De River 2 is een powerstation: in feite een soort noodaggregaat die je op verschillende manieren kunt opladen. Dat kan met een simpele stekker, maar ook door de zonnepanelen van hetzelfde merk aan te sluiten op het apparaat. Dan kun je onafhankelijk en “gratis” stroom opwekken, aangezien je gebruikmaakt van het licht van de zon. Daar kleven wel flinke kanttekeningen en hoge prijskaartjes aan. De powerstation die wij testen kost 599 euro; de zonnepanelen kosten 399 euro.

Een snelle rekensom leert dat we dan een investering bereiken van ruim duizend euro. Ecoflow biedt daarnaast andere powerstations aan van 299 en 799 euro. Het verschil zit hem voornamelijk in het aantal wattuur. De River 2 biedt 256Wh aan, terwijl de Max 512Wh en de Pro 768Wh hebben. Wanneer je de Max oplaadt via het stroomnetwerk, dan is die daar een uurtje mee bezig. Doe je dit via de optionele zonnepanelen, dan kan dit drie tot zes uur kosten. Dat laatste hoeft geen probleem te zijn; zeker niet als we met die zonne-energie apparaten in huis van stroom kunnen voorzien.

Kun je geld besparen met de Ecoflow River 2 Max?

Aan wat voor apparaten moeten we dan denken? Nou, wat dacht je van een elektrisch dekentje, een elektrische voetenwarmer of kleine elektrische kachels? De gasprijzen zijn de laatste tijd verre van stabiel, waardoor warmte opwekken via elektriciteit een betaalbaar alternatief is voor veel mensen thuis. De boodschap van Ecoflow dat we met hun producten geld kunnen besparen op de lange termijn klinkt als muziek in de oren, maar we moeten eerlijk zeggen: we komen al gauw bedrogen uit. Dat heeft te maken met het simpele rekensommetje hierboven en het zonlicht.

Stel dat je alsnog het goedkopere model in huis haalt, en investeert in de zonnepanelen; dan komt je uit op een bedrag van 700 euro. Dat is een hoop geld. Dan mag de powerstation bijna tien jaar meegaan, aldus de fabrikant, een kortetermijnoplossing lijkt dit voor veel mensen niet te zijn. Als je nu al problemen hebt met het betalen van je energierekening, dan is de kans zeer klein dat je 700 euro (over) hebt voor dit energieopwekkende pakket. Maar goed, stel dat je dat geld wel hebt en alles in huis haalt, dan nog is er een groot obstakel. Want hoe zit het met het zonlicht?

©Wesley Akkerman

De zonnepanelen deden niets

Tijdens de testperiode van een aantal weken is het ons geen moment gelukt stroom op te wekken met de 160W Solar Panel. Nu staat de winter weliswaar niet bekend om zijn grote aantal zonne-uren, maar we hadden niet verwacht dat we helemaal niets zouden opwekken. De zon schijnt hier in de ochtend tussen 09:00 en 12:00 op het balkon, maar alleen wanneer die besluit achter de wolken vandaan te komen, natuurlijk.

Hoewel dit natuurlijk niet helemaal representatief is voor het product in het algemeen (we kunnen ons niet voorstellen dat fabrikanten zonnepanelen uitbrengen die het h elemaal niet doen), is het wel een goede weergave van wat je kunt verwachten tijdens de winter. Er zijn veel momenten waarop de Ecoflow 160W Solar Panel dus geen zonlicht opvangt, waardoor je geen gebruik kunt maken van de 'gratis' stroom. Dan heb je dus een flinke smak geld geïnvesteerd, om er vervolgens achter te komen dat dit deels voor niets geweest is. En met al die hoge prijzen is dat behoorlijk zuur.

We hebben hierover natuurlijk navraag gedaan bij de vertegenwoordiger van de fabrikant, en daar kregen we het volgende antwoord op. Als je het antwoord leest, dan is duidelijk dat dit resultaat meer met de weersomstandigheden dan met het product te maken hebben.

"Het laadvermogen wordt beïnvloed door de sterkte en de hoek van het licht. Om het uitgangsvermogen te verhogen, kiest u een tijdstip van de dag waarop het zonlicht het sterkst is (uren rond het middaguur), en houdt u het draagbare zonnepaneel in een hoek van 90° ten opzichte van de zon. Probeer het draagbare zonnepaneel niet te gebruiken op bewolkte dagen of op schaduwrijke plaatsen."

©Wesley Akkerman

Midden in de nacht opladen

Gelukkig hebben we nog een alternatief achter de hand. Vaak is het zo dat energieleveranciers in de nacht een lagere prijs voor stroomgebruik rekenen. Je kunt dan besluiten de Ecoflow River 2 (Max / Pro) ’s nachts op te laden, maar wat bereik je daar dan mee? Wat dat voor je persoonlijke situatie betekent kun je uitrekenen door het verschil van het normale en het daltarief uit te rekenen. De prijzen voor elektriciteit vind je vaak op de website of binnen de app van de energieleverancier. Is dat verschil groot genoeg, dan kun je je vast wel een situatie voorstellen zoals we hem nu gaan schetsen.

Stel: je laadt de powerstation in de nacht op. Als ik even kijk naar mijn persoonlijke situatie dan ben ik 0,16697 euro kwijt per kWh bij mijn leverancier. Dat is het normale tarief. Het daltarief bedraagt 0,15487 euro per kWh. (Ja, ik heb nog een contract lopen.) Je ziet het al: dat verschil is niet immens groot. Maar voor jou kan dit wellicht wel een verschil maken. Als je de Ecoflow dan midden in de nacht oplaadt tegen dat gereduceerde tarief, dan kan dat wellicht snel een paar tientjes schelen op de energierekening op jaarbasis wanneer je bepaalde producten via dit station gaat gebruiken.

Tip van de redactie

Je kunt een slimme stekker kopen en daar de powerstation op aansluiten. Via de gratis app van de stekker (of wandcontactdoos of stekkerblok) kun je mogelijk een schema instellen waarop je hem activeert en deactiveert. Zo kun je bijvoorbeeld instellen dat het gekoppelde apparaat – in dit geval de Ecoflow River 2 Max – alleen tussen 02:00 en 03:00 uur opgeladen wordt. Dan weet je honderd procent zeker dat je altijd oplaadt tegen dat gereduceerde tarief.

Ecoflow River 2 in de praktijk

Hoe lang de Ecoflow River 2 Max meegaat in de praktijk, ligt maar net aan de producten die je erop aansluit. Wil je bijvoorbeeld gewoon je telefoon opladen, dan zie je dat verbruik niet eens staan op het externe display of binnen de app. Maar sluit je er een elektrische deken op aan (die van mij heeft een wattage van 120 watt) dan schiet het energieverbruik omhoog. De River 2 Max geeft dan aan hoeveel uren de accu nog meegaat. Dat varieert meestal ergens tussen de drie en dertien uur, afhankelijk van hoe hoog je dat dekentje instelt en hoe vaak het de boel verwarmt.

Je kunt daar in principe een avondje mee vol maken. En als dit op basis van opgewekte zonne-energie kan, zit je er warmpjes bij. Je hoeft dan de verwarming niet zo hoog in te stellen. Met een lekker dekentje en een fijne trui is het prima uit te houden in de avond. Ben je genoodzaakt de Ecoflow River 2 op basis van het nachttarief op te laden, dan voelt de winst niet meer zo groot. Dan duurt het simpelweg veel te lang voordat je de investering eruit hebt, zeker wanneer je dit soort producten koopt om de koude wintermaanden door te komen. Daar gaan jaren overheen.

Roofzuchtig op een falende markt

Het is jammer om te zien dat Ecoflow op de eerder gestelde manier consumenten probeert over te halen te investeren in zijn producten. Want het voelt nu een beetje alsof de fabrikant roofzuchtig probeert te profiteren van een falende energiemarkt, voornamelijk de markt voor gas. Die mensen zoeken terecht naar alternatieven en komen dan al gauw aan bij elektrische warmtebronnen, maar ook dat kost mettertijd natuurlijk een hoop geld. Dan kunnen we een energieplafond hebben, maar ook daar lijken steeds meer haken en ogen aan te zitten. Enfin, dit is voor niemand een pretje.

Dat gezegd hebbende zijn de producten van Ecoflow alles behalve slecht. Tijdens het schrijven van de recensie hebben we de zonnepanelen namelijk op het balkon laten staan, en toen kwamen we erachter dat er – warempel – toch wat energie op binnenkwam. Maar er was nooit genoeg licht om de accu volledig op te laden, helaas. Dat ligt meer aan het weer en het klimaat, dan aan de producten – dat is wel iets dat we allemaal in het achterhoofd moeten houden. De powerstation is verder gemakkelijk in gebruik te nemen en biedt ook voldoende (soorten) aansluitingen aan.

Ecoflow River 2 Max en 160W Solar Panel – conclusie

Maar om nou te zeggen dat dit de investering van minimaal zevenhonderd tot maximaal twaalfhonderd euro waard is – nee, dat allerminst. Zeker niet op korte termijn en al helemaal niet voor alleen in de winter. Je kunt dan beter kijken naar zonnepanelen voor op het dak. Ook wanneer je huurt kan dat geregeld worden, via de gemeente of (sociale) woningcorporatie. Je bent dan wellicht een vast bedrag per maand kwijt voor het gebruik of de huur van die panelen, maar die hebben wel een hogere opbrengst en stellen je in staat veel beter om te gaan met je energieverbruik.

Ecoflow kan zich beter blijven concentreren op de reizende gebruikers. Want we kunnen ons goed voorstellen dat mensen die vaak kamperen verlegen zitten om dit soort oplossingen. Vakantiegangers doen er wel goed aan te kijken naar Ecoflow-producten, omdat die voor een hoop gemak en comfort kunnen zorgen. Ga je in zonnigere maanden op pad, dan kunnen je energiekosten tot het minimum beperkt worden. En dan heb je dat geld er wél zo uit. Kwestie van schoenmaker blijf bij je leest – want nee, tijdens de wintermaanden kun je met deze producten geen geld besparen.

Disclaimer: het hoge cijfer is gebaseerd op het product in het algemeen en niet zozeer op het gebruik in de wintermaanden. Qua functies en opties tref je niet snel beter aan -- maar mensen die tijdens de wintermaanden geld willen besparen, kunnen beter alternatieve opties overwegen.

💡Wil jij zelf groene stroom opwekken? Overweeg zonnepanelen!

▼ Volgende artikel
Zonneplan Charge 2: Altijd goedkoop je elektrische auto opladen
© Zonneplan
Mobiliteit

Zonneplan Charge 2: Altijd goedkoop je elektrische auto opladen

Je elektrische auto opladen kan vanaf nu net een stukje makkelijker en efficiënter. Zonneplan lanceert namelijk de Charge 2, een nieuw laadpaalsysteem waarmee je je elektrische auto nog slimmer oplaadt. Dat scheelt niet alleen in het algehele enegieverbruik van het elektrische wagenpark in Nederland, je merkt het ook meteen zelf in je portemonnee.

Partnerbijdrage – in samenwerking met Zonneplan.

Dagtarief

Elektrische auto's worden doorgaans aan het begin van de avond opgeladen. Dat is niet zo gek, want dan weet je zeker dat je de volgende dag met een volle accu weer de weg op kunt. Maar waar lang niet iedereen bij stilstaat, is dat dat helemaal niet elke avond nodig is.

Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de EV-rijders wekelijks minder dan 400 kilometer rijdt. Dat is vergelijkbaar met de gemiddelde actieradius van een elektrische auto. Je hoeft dus helemaal niet iedere avond tijdens piektijden je batterij op te laden, maar veel mensen doen dat wel, en dan dus ook meteen tegen het hoge dagtarief. Met een elektrische laadpaal van Zonneplan, zoals de nieuwe Charge 2, hoef jij daar in ieder geval niet meer aan mee te doen.

Powerplay

Wat maakt de Zonneplan Charge 2 dan zo revolutionair ten opzichte van andere laadpalen? Dat komt voor een groot deel door Powerplay. Powerplay is een slim algoritme dat ervoor zorgt dat je elektrische auto altijd op de meest zuinige en efficiënte manier wordt opgeladen. Stroom kost niet op elk moment van de dag even veel, en het Powerplay-algoritme zoekt precies uit wanneer de batterij van je auto het best kan worden opgeladen.

Als je auto is ingeplugd, wordt de accu zoveel mogelijk opgeladen tijdens daluren. Dat scheelt sowieso al flink in de kosten ten opzichte van het normale dagtarief van je energieleverancier. En daar hoef je zelf bijna niets voor te doen: je stelt alleen een eindtijd in waarop je wil vertrekken, en het slimme algoritme zorgt ervoor dat je batterij zo goedkoop mogelijk wordt opgeladen zodat je de volgende dag weer met een volle accu de weg op kunt.

Watch on YouTube

Gratis laden

Met de Zonneplan Charge 2 laad je op bepaalde momenten zelfs helemaal gratis. Het kan gebeuren dat het stroomnet tijdelijk een overschot aan energie heeft. Op die momenten kost stroom helemaal niets. De Charge 2 herkent die momenten en zorgt ervoor dat je elektrische auto juist dan wordt opgeladen.

En dat kan behoorlijk aantikken. Op sommige momenten krijg je zelfs geld toe, omdat de landelijke netbeheerder TenneT vergoedingen betaalt voor het flexibel afnemen van energie. Een gemiddelde gebruiker kan op die manier tot wel 2000 kilometer per jaar gratis rijden. Dat komt voor tweederde van de EV-rijders dus neer op meer dan vijf weken per jaar gratis de weg op. Alles wat je daarvoor hoeft te doen is je auto zoveel mogelijk ingeplugd laten, en Powerplay doet de rest.

©Zonneplan

Lage kosten

Maar ook zonder stroomoverschotten ben je met de laadpalen van Zonneplan stukken goedkoper uit. Zelfs elektrische rijders met een gewoon dynamisch energiecontract betalen zo'n 25 procent meer voor het opladen van hun accu, terwijl gebruikers met een vast energiecontract bijna het dubbele kwijt zijn.

Ben je aangewezen op een openbare laadpaal, dan betaal je ruim twee keer zoveel als met een laadpaal van Zonneplan. Snelladen langs de weg kost zelfs vier tot vijf keer zoveel. Met een laadpaal van Zonneplan en Powerplay rijd je gemiddeld voor slechts 2,89 euro per honderd kilometer, terwijl snelladen bij FastNed doorgaans meer dan 11 euro per honderd kilometer kost.

Charge 2

En dat alles wordt dus nog een stukje beter met de nieuwe laadpaal van Zonneplan. De Charge 2 is nóg uitgebreider dan zijn voorganger. Door het slimme Powerplay-algoritme bespaar je dus al een kwart van de kosten die je maakt met een normaal dynamisch energiecontract.

De laadpaal zelf is ook nog een stukje beter geworden. Allereerst is hij in een nieuw jasje gestoken, zodat hij er nog wat beter uitziet. Bovendien krijgt de Charge 2 zijn software-updates draadloos, dus daar hoef je zelf ook amper meer iets voor te doen.

Je bestelt de Charge 2 bovendien gewoon online, tegen een scherpe prijs. Een professionele installateur zorgt ervoor dat de laadpaal komt te staan waar je hem wil hebben en dat alles naar behoren werkt. Alles bij elkaar heb je de Zonneplan Charge 2 in minder dan 3 jaar volledig terugverdiend.

©Zonneplan

Conclusie

Met de nieuwe Charge 2-laadpaal van Zonneplan laad je altijd op de goedkoopst mogelijke manier op. Het slimme Powerplay-algoritme berekent precies wanneer stroom het goedkoopst is, en alleen op die momenten wordt je elektrische auto opgeladen. Zo betaal je nooit het volle stroomtarief, laad je zelfs een kwart goedkoper op dan met een normaal dynamisch energiecontract, en rijd je gemiddeld 2000 kilometer per jaar zonder ook maar een cent te betalen.

De Zonneplan Charge 2 is vanaf nu online te bestellen.

▼ Volgende artikel
Ho ho ho: zo fotografeer je de magie van kerst
© Alexandra Surkova
Huis

Ho ho ho: zo fotografeer je de magie van kerst

De feestdagen hebben iets bijzonders. Kerstmis is het perfecte moment om fijne momenten vast te leggen met je camera of smartphone. Zo kun je ze later altijd weer terughalen. We helpen je graag op weg met tips en ideeën om deze kerst de mooiste foto's te maken.

Ga jij de verlichte kerstboom, de rijkelijk gedekte tafel, het samenzijn met je dierbaren of de verlichte stad fotograferen? Met de juiste tips en fotografietechnieken maak je schitterende foto’s. Houd je camera deze kerst dus binnen handbereik! We geven inspiratie en tips voor de volgende onderwerpen:

🎄 Kerstboom

🥂 Kerstdiner (of -ontbijt, of -lunch)

👪 Portretten van vrienden en familie

🌃 Lichtjes in de stad

Lees ook: Slimme kerstverlichting: haal de kerstsfeer in huis

🎄Kerstboom: van close-up tot licht-effecten

Ongeveer 90 procent van de huishoudens in Nederlanders heeft een kerstboom staan, grote kans dus dat ook jij er weer flink werk van hebt gemaakt. Je wilt je boom natuurlijk mooi vastleggen, maar hoe doe je dat het best?

Begin met de basis. Zorg dat er genoeg licht in de kamer is, maar niet te fel, zodat de warme gloed van de kerstlampjes zichtbaar blijft. Gebruik een statief om te voorkomen dat je foto onscherp wordt. Kies daarna een goede compositie. Speel met hoeken en afstanden tot de boom: maak bijvoorbeeld een close-up van een ornament, waarbij de rest van de boom zacht vervaagt op de achtergrond. Of probeer de hele boom in beeld te krijgen. Of dat laatste lukt, hangt af van de ruimte die je in de kamer hebt.

©Jordi Prat Puig | jordieasy

BOKEH

Ken je die foto's waarin de (kerst)lichtjes veranderen in zachte, gloeiende vlekjes? Dat heet bokeh, en je kunt dit heel makkelijk zelf creëren met je kerstboom. Het enige wat je nodig hebt, is een ander hoofdonderwerp dat je iets voor de boom plaatst.

Zet de iso-waarde van je camera laag, bijvoorbeeld ISO 100. Gebruik een groot diafragma (een klein F-getal) en stel scherp op een voorwerp dicht bij de camera, zoals een kaars of een kerststukje. Zorg ervoor dat de lichtjes van de boom wat verder weg staan. Die zullen dan vervagen tot die mooie bokeh-effecten. Probeer te spelen met de afstand en waar je scherpstelt om het effect precies goed te krijgen. Dit werkt trouwens niet alleen met een camera, maar ook met de portretmodus op veel smartphones.

©holdstillandclick

Kerstdiner: sfeer en smaak

Kerst draait om samenzijn en … eten! Die feestelijke eettafel vráágt er gewoon om door jou vastgelegd te worden.

Begin met een foto van de hele gedekte tafel. Als je de tafel al vroeg dekt, kun je foto's maken bij daglicht, wat zorgt voor een frisse sfeer. Fotografeer je vlak voor het diner, dan geeft het warme, zachte licht juist een romantisch effect. Een statief kan handig zijn, maar tijdens het eten zelf kan dat onpraktisch zijn. Wees dan niet bang je iso-waarde te verhogen. Moderne camera’s hebben minder last van ruis, en eventuele ruis kun je eenvoudig wegwerken tijdens het nabewerken.

Varieer met je standpunt om je foto interessant te maken. Een lage hoek vanaf de rand van de tafel geeft veel diepte. Wil je liever een overzichtsfoto van bovenaf? Gebruik dan een keukentrapje.

Als je de hele tafel hebt gefotografeerd, zoom dan in op de details. Denk aan het zilveren bestek, het kerstservies en de glinsterende kristallen glazen. Kies een klein F-getal om je onderwerp scherp te maken en de achtergrond subtiel te vervagen. Zo voeg je een professioneel tintje toe aan je foto’s en laat je jouw oog voor detail zien.

Lees ook: Handige tip (bijvoorbeeld voor kerst): zo krijg je wijn snel gekoeld

GRATIS Minicursus: Fotograferen tijdens de feestdagen

Gratis minicursus op Zoom Academy

Je wilt natuurlijk niet de hele avond met een camera rondlopen, maar een foto van die prachtig opgemaakte borden kun je best even maken, toch? Probeer eens recht van boven te fotograferen voor een leuk perspectief op het gerecht. Dat kan prima en snel met je smartphone.

Vergeet ook niet om de sfeer en interactie vast te leggen. Denk aan het aansnijden van het hoofdgerecht of de twinkelende ogen van een kind bij het zien van het toetje. Juist die spontane momenten maken je foto's extra bijzonder.

©Suzi Media

Kerstportretten: van spontaan tot geposeerd

Hoe maak je warme en intieme portretten tijdens kerstbijeenkomsten? Het geheim zit in het vastleggen van spontane momenten. Die vertellen vaak het beste verhaal en zijn het leukst om later terug te zien.

Denk aan kinderen die spelen met hun neefjes en nichtjes, familieleden die lachen om een oude anekdote, of een verraste blik bij het uitpakken van een cadeau. Om zulke momenten vast te leggen, is het belangrijk om alert te blijven en je camera binnen handbereik te houden. Laat hem gerust aanstaan en gebruik autofocus voor snelheid.

Kies een korte sluitertijd om bewogen beelden te voorkomen. Je kunt ook auto-iso inschakelen en fotograferen in de S/Tv-stand (sluitertijdvoorkeuze). Zo regelt de camera de rest van de instellingen, en kun jij je volledig richten op het vastleggen van die mooie momenten.

©rimmdream

Naast spontane foto’s kunnen geposeerde portretfoto’s ook een mooie toevoeging zijn aan je fotoalbum. Kies een plek met goed licht en een mooie achtergrond, zoals de kerstboom of een feestelijk versierde haard. Veel mensen voelen zich wat meer op hun gemak met iets in hun handen, zoals een glas of een cadeau. Zorg dat iedereen goed zichtbaar is en gebruik een grotere scherptediepte (een hoger F-getal) om te zorgen dat iedereen scherp op de foto staat. Zo creëer je een sfeervol groepsportret dat een mooie herinnering vormt.

Lichtjes in de stad

Even een frisse neus halen na het diner? Neem je camera mee, want tijdens de feestdagen zijn de meeste dorpen en steden prachtig verlicht. In het centrum hangen sfeervolle lichtjes in de winkelstraten, etalages zijn feestelijk versierd, en overal zie je kerstverlichting.

Kijk eens naar composities waarin de verlichting de hoofdrol speelt. Denk aan reflecties in het water of op natte klinkers, een silhouet van een opvallend gebouw met kerstverlichting op de voorgrond, of een rustige zijstraat waar de lichtjes een intieme sfeer geven.

Zoek je meer levendigheid? Bezoek een kerstmarkt of fotografeer mensen die genieten van de feestelijke sfeer in de straten. Deze momenten geven je foto's extra dynamiek en maken ze nog specialer.

©dimbar76

⭐ LICHTSTERRETJES ⭐

Een creatieve manier om de kerstlichtjes in de stad vast te leggen, is door het maken van 'lichtsterretjes'. Dit doe je door een klein diafragma te gebruiken, bijvoorbeeld F 14 of hoger. Hoe hoger het getal, hoe sterker het ster-effect wordt. Speel met de instellingen om te ontdekken wat je het mooiste vindt.

Let op: bij een klein diafragma heb je een langere sluitertijd nodig om voldoende licht op te vangen. Een statief is daarom onmisbaar om scherpe foto's te maken zonder bewegingsonscherpte. Zo geef je de kerstverlichting een extra feestelijke uitstraling in je foto's.

Een creatieve manier om de kerstlichtjes in de stad vast te leggen, is door het maken van ‘lichtsterretjes’. Die kun je maken door een klein diafragma te gebruiken (een hoog F-getal dus, bijvoorbeeld F 14). Speel met de precieze waarde om te zien hoe het ster-effect zich vormt. Je hebt hierbij wel een statief nodig, omdat je bij een klein diafragma een langere sluitertijd nodig hebt om nog goed te belichten.