ID.nl logo
10 tips om verantwoord hout te stoken
© Vitaliy Mateha
Energie

10 tips om verantwoord hout te stoken

De houtkachel binnen bepaalt voor veel mensen de sfeer in huis. De geur, het interieur, het knisperen van het hout, dat is allemaal hartstikke leuk. En in de zomer stoken we buiten de vuurkorf of bbq op. Gezellig! Maar zit er aan al die gezelligheid misschien een ruw randje?

In dit artikel lees je over:

  • Hout stoken: je gezondheid, de buren en het milieu
  • Wat duurzaam stoken inhoudt 
  • 10 tips zodat je verantwoord kunt stoken

Ook interessant: De beste apps voor een zwoele zomeravond

Eén uur autorijden of één uur hout stoken? 

Ondanks dat het een echte sfeermaker is, is het buitenvuur toch niet zo onschuldig als het misschien lijkt. Want bij één uur lang stoken komt er wel 5 keer zoveel fijnstof vrij als bij één uur lang autorijden door de stad. Daarom is het belangrijk dat we op zo’n minst schadelijke manier hout stoken. In dit artikel lees je wat voor effect hout stoken heeft op je gezondheid, de buren en het milieu. En daarna geven we tien tips voor verantwoord stoken.

Je gezondheid

Bij het stoken van hout komen er giftige stoffen vrij als fijnstof, koolmonoxide en koolwaterstoffen. Deze stoffen hebben een negatief effect op de lucht die je inademt. Net als bij het inademen van rook, is de impact afhankelijk van hoelang je het inademt en wat er in de rook zit. 

Vooral voor mensen die last hebben van aandoeningen als astma, COPD of bronchitis is het inademen van rook en giftige stoffen gevaarlijk omdat het de klachten verergert. Ook ouderen en kinderen kunnen last krijgen ervan. Zij lopen een groter risico op benauwdheid, hoesten en een slechtere longfunctie. 

De buren 

Verkeerd hout stoken kan voor vervelende situaties in de buurt zorgen. Door verkeerd te stoken kunnen giftige stoffen in de buurt blijven hangen.

In hoeverre de buurt last heeft van de rook, hangt af van de windrichting, snelheid en de luchtkwaliteit in de buurt. Soms kan de rook wegwaaien, maar is de luchtkwaliteit slecht waardoor mensen met longklachten er alsnog veel last van hebben.

Het milieu 

Naast dat er stoffen vrijkomen die slecht zijn voor je gezondheid, komt er CO2 vrij. CO2 is een broeikasgas en dat ervoor zorgt dat warmte niet goed weg kan. De warmte blijft hangen, waardoor de aarde opwarmt. In een notendop is dit wat leidt tot klimaatverandering. Bovendien is een buitenvuur aanmaken niet erg duurzaam, omdat er veel warmte verloren gaat. 

Neem geen risico en gebruik een aansteker

Steek je vuur veilig aan!

Bestaat er eigenlijk wel zoiets als duurzaam stoken? 

Ja, gelukkig wel! Door het CO2 in de lucht in evenwicht te houden, warmt de aarde niet verder op. We kunnen het in evenwicht houden door hout te stoken dat uit klimaatverantwoord beheerde bossen komt. Bomen slaan CO2 op, waardoor het belangrijk is dat er niet meer hout gekapt wordt dan dat er groeit. Zo kunnen we de CO2 in de lucht in balans houden.

TIP Ondanks dat het aanplanten natuurlijk wel helpt, duurt het wel even voordat een zaadje is uitgegroeid tot een boom die CO2 opslaat. Maar klimaatverantwoorde bossen reguleren dit zo goed mogelijk. Met het hout uit deze bossen stook je dus duurzaam. 

©Milan - stock.adobe.com

10 tips om verantwoord hout te stoken

Je hebt gelezen dat verkeerd stoken overlast geeft voor jezelf, de buren en het milieu. De volgende 10 tips helpen je om meer verantwoord en daardoor minder schadelijk te stoken. 

  1. Gebruik brandbare blokken van geperst hout zonder toevoegingen die bij voorbaat uit verantwoord beheerde bossen komen. Dat kun je zien aan het FSC- of PEFC-keurmerk. 

  2. Stook alleen goed, natuurlijk gedroogd hout en nooit hout dat bewerkt of geverfd is. Blijf al helemaal weg van het stoken van papier of karton. Dat is overigens zelfs verboden. Goed, natuurlijk gedroogd haardhout is aan de lucht gedroogd. Dit proces duurt vaak wel een paar jaar, afhankelijk van het soort hout. Vergis je niet met haardhout dat ovengedroogd is. Om dat hout te drogen wordt veel energie verbruikt en dat is natuurlijk niet zo goed voor het milieu als natuurlijk gedroogd hout. Soms is ovengedroogd hout ook nog te vochtig, dat zorgt voor meer rookontwikkeling en schadelijke stoffen tijdens de verbranding. 

  3. Meet het vochtgehalte van het hout met een vochtmeter. Tussen de 15% en 20% betekent dat het gebruikt kan worden. Vochtig hout brandt namelijk nooit helemaal op waardoor ongezonde stoffen loskomen. Natuurlijk hout drogen duurt vaak wel een paar jaar, maar dit proces zorgt wel voor een vochtgehalte onder de 15%. Ovengedroogd haardhout blijft meestal hangen tussen de 20% en 25%. Met een vochtmeter meet je dit dus.

  4. Of kies voor bio-brandgel. Dat is een biologische brandstof waarmee je as en roetvrij stookt en bovendien voor maar weinig stank en luchtvervuiling zorgt. 

  5. Een goed alternatief voor traditionele bbq is een elektrische of gasbarbecue. Deze keuzes geven minder tot geen rook en dus minder overlast. Tegenwoordig vind je ook een elektrische of gas variant voor een vuurkorf.

  6. Let ook op het formaat van de bbq of vuurkorf. Een groter formaat, een groter vuur en meer houtverbruik.

  7. Minder stoken betekent minder overlast. Stook daarom niet elke dag, maar houd het stoken speciaal en kies belangrijke momenten uit. 

  8. Hoe minder rook, hoe beter! Dat doe je door hout te laten branden en niet te smoren. Dan komt er minder rook en schadelijke stoffen vrij. Houd het vuur op zo’n hoog mogelijke temperatuur door het hout losjes op te stapelen.

  9. Wist je dat de manier waarop je stookt van invloed is op de hoeveelheid giftige stoffen die vrijkomt? Met de Zwitserse aanmaakmethode, die overigens door de brandweer geadviseerd wordt, werk je het minst schadelijk.

  10. Let op de wind, de richting ervan en de snelheid. Komt de rook bij de buren terecht of blijft het hangen waardoor je de slechte stoffen langer inademt? Check daarom altijd de stookwijzer en het stookalert. Die vertellen je of het wel of niet verstandig is om de vuurkorf of bbq aan te zetten. 

Ben jij een echte liefhebber van de vuurkorf of bbq en kan jij deze lente niet zonder deze sfeermakers? Met deze 10 tips beperk je de overlast voor jezelf, de buren en het milieu! 


TIP
De Zwitserse aanmaakmethode werkt zo: Je stapelt het hout kruislings op elkaar, van dikke blokken onderin naar dunne houtjes bovenin en een aanmaakblokje erop. Vervolgens steek je het vuur van bovenaf aan. 


©Dmytro Sheremeta


🔥Hout stoken kent risico's, bescherm jezelf met goede brandbeveiliging!

Vraag een offerte aan voor brandbeveiliging :

▼ Volgende artikel
Zo deel je je keuken handig en logisch in
© Andy Dean Photography
Huis

Zo deel je je keuken handig en logisch in

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Je keuken slim indelen? Wij hebben tips voor:
  • Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak
  • Werkblad en kookplaat
  • Koelkast
  • Neem de keuken-driehoek als uitgangspunt
  • Kies de optimale werkhoogte
  • Opbergruimte

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!

▼ Volgende artikel
Cool artikel: zelf ijskoffie en ijsthee maken
© xMarshall
Huis

Cool artikel: zelf ijskoffie en ijsthee maken

Warm! Dorst! Hoog tijd dus voor ijskoffie en ijsthee. Je hoeft er niet eens voor naar de winkel: je kunt het binnen een paar minuten zelf maken, vaak gewoon met wat je al in huis hebt. Lekker verfrissend, en meestal ook gezonder én goedkoper dan wat je in de supermarkt vindt. In dit artikel lees je precies hoe je dat doet. Proost!

🧊 ➕ ☕ 🟰 😋
  • Zelf ijskoffie maken
    • Koud zetten
    • Met warme koffie
  • Extra luxe: affogato
  • Zelf ijsthee maken
  • 5x varieertips voor ijskoffie
  • 5x varieertips voor ijsthee

Lees ook: Geen ijsmachine, toch zelf ijs maken? Natuurlijk kan dat! 

Wie van koffie houdt, kan met ijskoffie alle kanten op. Je kunt koffie koud zetten (cold brew), of juist warme koffie gebruiken en die laten afkoelen.

In beide gevallen begint het met sterke koffie. Hoe sterker, hoe beter, want ijsblokjes verdunnen de smaak. Zet bijvoorbeeld een dubbele espresso of gebruik een koffiemachine op de hoogste intensiteit. Laat de koffie afkoelen, giet 'm over een glas vol ijsblokjes en voeg melk of plantaardige drink (haver, amandel of soja) toe als je dat lekker vindt.

Liever iets milders? Dan is cold brew een goed alternatief. Meng grofgemalen koffie met koud water in een kan of fles. Je moet er wel de tijd voor nemen, want je moet het daarna zo'n twaalf uur in de koelkast laten trekken. Daarna filter je het koffiedik eruit met een zeef of koffiefilter. Het resultaat is een zachte, cafeïnerijke drank die minder bitter is dan je zou verwachten – ideaal voor wie gewone zwarte koffie te scherp vindt. Verdun het naar smaak met melk, water of siroop, bijvoorbeeld vanillesiroop of hazelnootsiroop. Tip: je kunt ook wat meer maken dan je nodig hebt en dat in de koelkast bewaren (maximaal drie dagen). Heb je op een later tijdstip dan trek in ijskoffie, dan hoef je niet eerst twaalf uur te wachten.

Gebruik je een espressomachine, dan heb je meer controle over de smaak. Voor een krachtige ijskoffie kies een Arabica/Robusta-blend. Door de Robusta-bonen in deze melanges krijg je een pittige smaak en een stevige crèmelaag – ook lekker in ijskoffie.

Liever iets zachters of fruitigers? Ga dan voor 100% Arabica-bonen. Die zijn milder en hebben vaak meer nuance. Zulke bonen geven je ijskoffie een verfijnde smaak, soms met citrus- of bloemtonen.

Ook decafé werkt prima, bijvoorbeeld als je 's avonds nog iets kouds wilt drinken zonder daarna klaarwakker te liggen.

©annapustynnikova

IJskoffie of dessert? Wat maakt het uit: affogato ☝🏼is altijd lekker!

Traditionele ijskoffie maak je met ijsblokjes. Heb je zin in een luxe update? Dan is affogato echt iets voor jou. Schenk hiervoor een warme espresso over een bolletje vanille-ijs. Het ijs smelt deels, de koffie wordt iets zachter van smaak en samen vormen ze een combinatie om je vingers bij af te likken. Je serveert affogato in een glas of klein schaaltje, eventueel met wat geraspte pure chocolade, amandelschaafsel of een scheutje likeur erbij.

IJsthee: verkoelende dorstlesser

Ook ijsthee maak je in een paar simpele stappen. Gebruik losse thee of gewone theezakjes, maar zet het sterker dan je normaal zou doen. De thee wordt namelijk verdund zodra je er ijs aan toevoegt. Zwarte thee is een klassieker, maar groene thee, kruidenmengsels of gearomatiseerde soorten werken net zo goed. Let wel op: groene thee en kruideninfusies zijn gevoeliger voor een bittere nasmaak als je ze te lang laat trekken. Hou de trektijd dus korter dan bij zwarte thee. Hieronder lees je welke watertemperatuur je moet gebruiken en hoe lang je het mengsel moet laten trekken.

Zwarte thee: 95–100 °C, 4–5 minuten
Groene thee: 70–80 °C, 2–3 minuten
Kruideninfusies/rooibos: 95–100 °C, 5–6 minuten

©shersor

Laat de thee eerst een beetje afkoelen, of gebruik niet te veel ijs in één keer. Zo blijft de smaak in balans en voorkom je dat je thee bitter of waterig wordt. Je kunt de thee ook helemaal laten afkoelen op het aanrecht en daarna in de koelkast zetten – dan krijg je een heldere, frisse ijsthee zonder smaakverlies.

Voeg daarna eventueel smaakmakers toe zoals schijfjes citroen, munt of een beetje honing. Suiker los je het best op in de thee als die nog warm is, anders blijft het onder in je glas liggen. Houd je liever van minder zoet, dan kun je het ook bij een paar druppels citroen of een scheutje appelsap houden. Gebruik je verse vruchten zoals perzik of sinaasappel, snijd die dan in dunne plakjes en laat ze even meetrekken.

Gooi je ijsthee niet direct vol ijs, zeker niet als je hem lang wilt bewaren. Door de ijsklontjes vlak voor het serveren toe te voegen, blijft de smaak beter behouden. En als je slim bent, vries je wat van de thee zelf in als ijsklontjes. Zo wordt je drankje koud, zonder dat het verwatert.

Tot slot: experimenteren en bewaren

Het fijne aan zelf ijskoffie of ijsthee maken, is dat je eindeloos kunt variëren. Wissel af met kruiden, citrus, melksoorten of zoetmakers. Probeer eens een koude espresso met gecondenseerde melk of een groene ijsthee met gember en limoen. Hieronder hebben we zowel voor ijskoffie als ijsthee vijf smaakvariaties voor je verzameld.

Maak in één keer een grotere hoeveelheid en bewaar die in een afsluitbare fles in de koelkast. Zo heb je altijd iets klaarstaan als je behoefte hebt aan iets verfrissends én lekkers te drinken. Let er wel op dat vers gemaakte ijsthee en cold brew koffie maar een paar dagen houdbaar zijn. Drink het binnen drie dagen op, dan is de smaak op z'n best.  

©vikakurylo81 - stock.adobe.com

5 bijzondere ijskoffievariaties

Kokos-kardemom: kokosmelk, gemalen kardemom, honing
Sinaasappel-kaneel: geraspte sinaasappelschil, kaneelpoeder, ahornsiroop
Hazelnoot-salted caramel: hazelnotenmelk, karamelsiroop, snufje zeezout
Chocolade-chili: cacaopoeder, cayennepeper, bruine suiker
Rozemarijn-citroen: verse rozemarijn, citroensap, agavesiroop

5 bijzondere ijstheevariaties

Watermeloen-munt: watermeloensap, verse munt, limoen
Perzik-basilicum: verse perzik, basilicumblaadjes, honing
Hibiscus-granaatappel: hibiscusbloemen, granaatappelsap, stevia
Komkommer-dille: komkommer, verse dille, snufje zeezout
Ananas-tijm: ananasblokjes, tijmblaadjes, kokoswater

Smaakvariaties: hoe & wat

Tijdens het trekken (in de hete koffie/thee):

• Kruiden zoals kardemom, kaneel, rozemarijn, basilicum, dille, tijm
• Citrusschil (sinaasappel)
• Hibiscusbloemen

Na het afkoelen toevoegen:

• Verse sappen (watermeloen, granaatappel, citroensap)
• Verse stukjes fruit (perzik, ananas, komkommer)
• Melksoorten (kokosmelk, hazelnotenmelk, amandelmelk)
• Zoetmakers (honing, stroop, stevia)
• Verse kruiden die snel bitter worden (munt)

Extra smaakmakers:

• Cacaopoeder: eerst mengen met beetje heet water, dan toevoegen
• Zeezout: altijd op het laatst, naar smaak

Maak je ijskoffie

nóg lekkerder met een scheutje koffiesiroop