ID.nl logo
10 tips om verantwoord hout te stoken
© Vitaliy Mateha
Energie

10 tips om verantwoord hout te stoken

De houtkachel binnen bepaalt voor veel mensen de sfeer in huis. De geur, het interieur, het knisperen van het hout, dat is allemaal hartstikke leuk. En in de zomer stoken we buiten de vuurkorf of bbq op. Gezellig! Maar zit er aan al die gezelligheid misschien een ruw randje?

In dit artikel lees je over:

  • Hout stoken: je gezondheid, de buren en het milieu
  • Wat duurzaam stoken inhoudt 
  • 10 tips zodat je verantwoord kunt stoken

Ook interessant: De beste apps voor een zwoele zomeravond

Eén uur autorijden of één uur hout stoken? 

Ondanks dat het een echte sfeermaker is, is het buitenvuur toch niet zo onschuldig als het misschien lijkt. Want bij één uur lang stoken komt er wel 5 keer zoveel fijnstof vrij als bij één uur lang autorijden door de stad. Daarom is het belangrijk dat we op zo’n minst schadelijke manier hout stoken. In dit artikel lees je wat voor effect hout stoken heeft op je gezondheid, de buren en het milieu. En daarna geven we tien tips voor verantwoord stoken.

Je gezondheid

Bij het stoken van hout komen er giftige stoffen vrij als fijnstof, koolmonoxide en koolwaterstoffen. Deze stoffen hebben een negatief effect op de lucht die je inademt. Net als bij het inademen van rook, is de impact afhankelijk van hoelang je het inademt en wat er in de rook zit. 

Vooral voor mensen die last hebben van aandoeningen als astma, COPD of bronchitis is het inademen van rook en giftige stoffen gevaarlijk omdat het de klachten verergert. Ook ouderen en kinderen kunnen last krijgen ervan. Zij lopen een groter risico op benauwdheid, hoesten en een slechtere longfunctie. 

De buren 

Verkeerd hout stoken kan voor vervelende situaties in de buurt zorgen. Door verkeerd te stoken kunnen giftige stoffen in de buurt blijven hangen.

In hoeverre de buurt last heeft van de rook, hangt af van de windrichting, snelheid en de luchtkwaliteit in de buurt. Soms kan de rook wegwaaien, maar is de luchtkwaliteit slecht waardoor mensen met longklachten er alsnog veel last van hebben.

Het milieu 

Naast dat er stoffen vrijkomen die slecht zijn voor je gezondheid, komt er CO2 vrij. CO2 is een broeikasgas en dat ervoor zorgt dat warmte niet goed weg kan. De warmte blijft hangen, waardoor de aarde opwarmt. In een notendop is dit wat leidt tot klimaatverandering. Bovendien is een buitenvuur aanmaken niet erg duurzaam, omdat er veel warmte verloren gaat. 

Neem geen risico en gebruik een aansteker

Steek je vuur veilig aan!

Bestaat er eigenlijk wel zoiets als duurzaam stoken? 

Ja, gelukkig wel! Door het CO2 in de lucht in evenwicht te houden, warmt de aarde niet verder op. We kunnen het in evenwicht houden door hout te stoken dat uit klimaatverantwoord beheerde bossen komt. Bomen slaan CO2 op, waardoor het belangrijk is dat er niet meer hout gekapt wordt dan dat er groeit. Zo kunnen we de CO2 in de lucht in balans houden.

TIP Ondanks dat het aanplanten natuurlijk wel helpt, duurt het wel even voordat een zaadje is uitgegroeid tot een boom die CO2 opslaat. Maar klimaatverantwoorde bossen reguleren dit zo goed mogelijk. Met het hout uit deze bossen stook je dus duurzaam. 

©Milan - stock.adobe.com

10 tips om verantwoord hout te stoken

Je hebt gelezen dat verkeerd stoken overlast geeft voor jezelf, de buren en het milieu. De volgende 10 tips helpen je om meer verantwoord en daardoor minder schadelijk te stoken. 

  1. Gebruik brandbare blokken van geperst hout zonder toevoegingen die bij voorbaat uit verantwoord beheerde bossen komen. Dat kun je zien aan het FSC- of PEFC-keurmerk. 

  2. Stook alleen goed, natuurlijk gedroogd hout en nooit hout dat bewerkt of geverfd is. Blijf al helemaal weg van het stoken van papier of karton. Dat is overigens zelfs verboden. Goed, natuurlijk gedroogd haardhout is aan de lucht gedroogd. Dit proces duurt vaak wel een paar jaar, afhankelijk van het soort hout. Vergis je niet met haardhout dat ovengedroogd is. Om dat hout te drogen wordt veel energie verbruikt en dat is natuurlijk niet zo goed voor het milieu als natuurlijk gedroogd hout. Soms is ovengedroogd hout ook nog te vochtig, dat zorgt voor meer rookontwikkeling en schadelijke stoffen tijdens de verbranding. 

  3. Meet het vochtgehalte van het hout met een vochtmeter. Tussen de 15% en 20% betekent dat het gebruikt kan worden. Vochtig hout brandt namelijk nooit helemaal op waardoor ongezonde stoffen loskomen. Natuurlijk hout drogen duurt vaak wel een paar jaar, maar dit proces zorgt wel voor een vochtgehalte onder de 15%. Ovengedroogd haardhout blijft meestal hangen tussen de 20% en 25%. Met een vochtmeter meet je dit dus.

  4. Of kies voor bio-brandgel. Dat is een biologische brandstof waarmee je as en roetvrij stookt en bovendien voor maar weinig stank en luchtvervuiling zorgt. 

  5. Een goed alternatief voor traditionele bbq is een elektrische of gasbarbecue. Deze keuzes geven minder tot geen rook en dus minder overlast. Tegenwoordig vind je ook een elektrische of gas variant voor een vuurkorf.

  6. Let ook op het formaat van de bbq of vuurkorf. Een groter formaat, een groter vuur en meer houtverbruik.

  7. Minder stoken betekent minder overlast. Stook daarom niet elke dag, maar houd het stoken speciaal en kies belangrijke momenten uit. 

  8. Hoe minder rook, hoe beter! Dat doe je door hout te laten branden en niet te smoren. Dan komt er minder rook en schadelijke stoffen vrij. Houd het vuur op zo’n hoog mogelijke temperatuur door het hout losjes op te stapelen.

  9. Wist je dat de manier waarop je stookt van invloed is op de hoeveelheid giftige stoffen die vrijkomt? Met de Zwitserse aanmaakmethode, die overigens door de brandweer geadviseerd wordt, werk je het minst schadelijk.

  10. Let op de wind, de richting ervan en de snelheid. Komt de rook bij de buren terecht of blijft het hangen waardoor je de slechte stoffen langer inademt? Check daarom altijd de stookwijzer en het stookalert. Die vertellen je of het wel of niet verstandig is om de vuurkorf of bbq aan te zetten. 

Ben jij een echte liefhebber van de vuurkorf of bbq en kan jij deze lente niet zonder deze sfeermakers? Met deze 10 tips beperk je de overlast voor jezelf, de buren en het milieu! 


TIP
De Zwitserse aanmaakmethode werkt zo: Je stapelt het hout kruislings op elkaar, van dikke blokken onderin naar dunne houtjes bovenin en een aanmaakblokje erop. Vervolgens steek je het vuur van bovenaf aan. 


©Dmytro Sheremeta


🔥Hout stoken kent risico's, bescherm jezelf met goede brandbeveiliging!

▼ Volgende artikel
Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard
© Wesley Akkerman
Huis

Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

Uitstekend
Conclusie

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen aanraden om over te stappen vanaf het 2021-model – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Plus- en minpunten
  • Sneller
  • Hoger contrast
  • Groter scherm
  • Geen echte grote stap vooruit
  • Bekende minpunten

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

▼ Volgende artikel
Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?
© Hedgehog94
Huis

Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

⏱ Dit artikel in het kort:

Een nieuwe vriezer kopen? Bedenk dan goed waar je het meeste aan hebt: een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie. Een vrieskast is een staande vriezer met overzichtelijke lades, die er van buiten uitziet als een koelkast. Een vrieskist is een liggende vriezer met veel opbergruimte (tot wel 600 liter). Een koelvriescombinatie combineert een koelkast en vriezer in één apparaat en heeft vaak een relatief klein vriesgedeelte.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Coole tip: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.