ID.nl logo
10 tips om verantwoord hout te stoken
© Photographer Vitaliy Mateha www.mateha.com
Energie

10 tips om verantwoord hout te stoken

De houtkachel binnen bepaalt voor veel mensen de sfeer in huis. De geur, het interieur, het knisperen van het hout, dat is allemaal hartstikke leuk. En in de zomer stoken we buiten de vuurkorf of bbq op. Gezellig! Maar zit er aan al die gezelligheid misschien een ruw randje?

In dit artikel lees je over:

  • Hout stoken: je gezondheid, de buren en het milieu
  • Wat duurzaam stoken inhoudt 
  • 10 tips zodat je verantwoord kunt stoken

Ook interessant: De beste apps voor een zwoele zomeravond

Eén uur autorijden of één uur hout stoken? 

Ondanks dat het een echte sfeermaker is, is het buitenvuur toch niet zo onschuldig als het misschien lijkt. Want bij één uur lang stoken komt er wel 5 keer zoveel fijnstof vrij als bij één uur lang autorijden door de stad. Daarom is het belangrijk dat we op zo’n minst schadelijke manier hout stoken. In dit artikel lees je wat voor effect hout stoken heeft op je gezondheid, de buren en het milieu. En daarna geven we tien tips voor verantwoord stoken.

Je gezondheid

Bij het stoken van hout komen er giftige stoffen vrij als fijnstof, koolmonoxide en koolwaterstoffen. Deze stoffen hebben een negatief effect op de lucht die je inademt. Net als bij het inademen van rook, is de impact afhankelijk van hoelang je het inademt en wat er in de rook zit. 

Vooral voor mensen die last hebben van aandoeningen als astma, COPD of bronchitis is het inademen van rook en giftige stoffen gevaarlijk omdat het de klachten verergert. Ook ouderen en kinderen kunnen last krijgen ervan. Zij lopen een groter risico op benauwdheid, hoesten en een slechtere longfunctie. 

De buren 

Verkeerd hout stoken kan voor vervelende situaties in de buurt zorgen. Door verkeerd te stoken kunnen giftige stoffen in de buurt blijven hangen.

In hoeverre de buurt last heeft van de rook, hangt af van de windrichting, snelheid en de luchtkwaliteit in de buurt. Soms kan de rook wegwaaien, maar is de luchtkwaliteit slecht waardoor mensen met longklachten er alsnog veel last van hebben.

Het milieu 

Naast dat er stoffen vrijkomen die slecht zijn voor je gezondheid, komt er CO2 vrij. CO2 is een broeikasgas en dat ervoor zorgt dat warmte niet goed weg kan. De warmte blijft hangen, waardoor de aarde opwarmt. In een notendop is dit wat leidt tot klimaatverandering. Bovendien is een buitenvuur aanmaken niet erg duurzaam, omdat er veel warmte verloren gaat. 

Neem geen risico en gebruik een aansteker

Steek je vuur veilig aan!

Bestaat er eigenlijk wel zoiets als duurzaam stoken? 

Ja, gelukkig wel! Door het CO2 in de lucht in evenwicht te houden, warmt de aarde niet verder op. We kunnen het in evenwicht houden door hout te stoken dat uit klimaatverantwoord beheerde bossen komt. Bomen slaan CO2 op, waardoor het belangrijk is dat er niet meer hout gekapt wordt dan dat er groeit. Zo kunnen we de CO2 in de lucht in balans houden.

TIP Ondanks dat het aanplanten natuurlijk wel helpt, duurt het wel even voordat een zaadje is uitgegroeid tot een boom die CO2 opslaat. Maar klimaatverantwoorde bossen reguleren dit zo goed mogelijk. Met het hout uit deze bossen stook je dus duurzaam. 

©Milan - stock.adobe.com

10 tips om verantwoord hout te stoken

Je hebt gelezen dat verkeerd stoken overlast geeft voor jezelf, de buren en het milieu. De volgende 10 tips helpen je om meer verantwoord en daardoor minder schadelijk te stoken. 

  1. Gebruik brandbare blokken van geperst hout zonder toevoegingen die bij voorbaat uit verantwoord beheerde bossen komen. Dat kun je zien aan het FSC- of PEFC-keurmerk. 

  2. Stook alleengoed, natuurlijk gedroogd hout en nooit hout dat bewerkt of geverfd is. Blijf al helemaal weg van het stoken van papier of karton. Dat is overigens zelfs verboden. Goed, natuurlijk gedroogd haardhout is aan de lucht gedroogd. Dit proces duurt vaak wel een paar jaar, afhankelijk van het soort hout. Vergis je niet met haardhout dat ovengedroogd is. Om dat hout te drogen wordt veel energie verbruikt en dat is natuurlijk niet zo goed voor het milieu als natuurlijk gedroogd hout. Soms is ovengedroogd hout ook nog te vochtig, dat zorgt voor meer rookontwikkeling en schadelijke stoffen tijdens de verbranding. 

  3. Meet het vochtgehalte van het hout met een vochtmeter. Tussen de 15% en 20% betekent dat het gebruikt kan worden. Vochtig hout brandt namelijk nooit helemaal op waardoor ongezonde stoffen loskomen. Natuurlijk hout drogen duurt vaak wel een paar jaar, maar dit proces zorgt wel voor een vochtgehalte onder de 15%. Ovengedroogd haardhout blijft meestal hangen tussen de 20% en 25%. Met een vochtmeter meet je dit dus.

  4. Of kies voor bio-brandgel. Dat is een biologische brandstof waarmee je as en roetvrij stookt en bovendien voor maar weinig stank en luchtvervuiling zorgt. 

  5. Een goed alternatief voor traditionele bbq is een elektrische of gasbarbecue. Deze keuzes geven minder tot geen rook en dus minder overlast. Tegenwoordig vind je ook een elektrische of gas variant voor een vuurkorf.

  6. Let ook op het formaat van de bbq of vuurkorf. Een groter formaat, een groter vuur en meer houtverbruik.

  7. Minder stoken betekent minder overlast. Stook daarom niet elke dag, maar houd het stoken speciaal en kies belangrijke momenten uit. 

  8. Hoe minder rook, hoe beter! Dat doe je door hout te laten branden en niet te smoren. Dan komt er minder rook en schadelijke stoffen vrij. Houd het vuur op zo’n hoog mogelijke temperatuur door het hout losjes op te stapelen.

  9. Wist je dat de manier waarop je stookt van invloed is op de hoeveelheid giftige stoffen die vrijkomt? Met de Zwitserse aanmaakmethode, die overigens door de brandweer geadviseerd wordt, werk je het minst schadelijk.

  10. Let op de wind, de richting ervan en de snelheid. Komt de rook bij de buren terecht of blijft het hangen waardoor je de slechte stoffen langer inademt? Check daarom altijd de stookwijzer en het stookalert. Die vertellen je of het wel of niet verstandig is om de vuurkorf of bbq aan te zetten. 

Ben jij een echte liefhebber van de vuurkorf of bbq en kan jij deze lente niet zonder deze sfeermakers? Met deze 10 tips beperk je de overlast voor jezelf, de buren en het milieu! 


TIP
De Zwitserse aanmaakmethode werkt zo: Je stapelt het hout kruislings op elkaar, van dikke blokken onderin naar dunne houtjes bovenin en een aanmaakblokje erop. Vervolgens steek je het vuur van bovenaf aan. 


©Dmytro Sheremeta


🔥Hout stoken kent risico's, bescherm jezelf met goede brandbeveiliging!

Vraag een offerte aan voor brandbeveiliging :

▼ Volgende artikel
Review Samsung The Frame Pro – Hoeveel beter is de Pro-versie écht?
© Samsung
Huis

Review Samsung The Frame Pro – Hoeveel beter is de Pro-versie écht?

Lifestyle-tv's zijn populair en Samsung weet dat als geen ander. The Frame, een tv die ook dienstdoet als kunstkader, is een succes. Nu ook Hisense en TCL een gelijkwaardig concept op de markt hebben, heeft de Koreaanse fabrikant een verbeterde versie klaarstaan.

Goed
Energy label
Conclusie

The Frame Pro is ideaal als stijlvolle muur-tv dankzij het matte scherm en de draadloze One Connect Box. De helderheid en kleur zijn verbeterd, maar het contrast blijft wat teleurstellen. Gamers moeten rekening houden met extra input-lag via de One Connect Box; de micro-HDMI is beter, maar minder praktisch. De tv oogt het mooist met heldere content en heeft een complete smart-omgeving. Wel is hij duidelijk duurder dan de gewone The Frame.

Plus- en minpunten
  • Mat scherm weert reflecties
  • Goede piekhelderheid, degelijk contrast
  • Slank design, verwisselbaar kader
  • Wandbeugel én voet bijgeleverd
  • Wireless One Connect Box
  • Goede beeldverwerking
  • Vijf HDMI 2.1-aansluitingen en gaming-features
  • One UI/Tizen smart-tv met zeven jaar updates
  • Apple AirPlay 2 en Google Cast
  • Ingebouwde Art Store
  • Lokale dimming levert beperkte verbetering
  • Matige geluidskwaliteit
  • Geen ondersteuning voor Dolby Vision of DTS-audio
  • Hogere input-lag via de draadloze One Connect Box
  • Prijzig
Samsung QE65LS03F The Frame Pro

Prijs: 1899 euro
Wat: Ultra HD 4K, 144 Hz, Edge QLED LCD-tv met lokale dimming
Schermformaat: 65 inch (139 cm)
Aansluitingen: 5x HDMI (5x v2.1 (48 Gbit/s), eARC, ALLM, VRR, 4K144), 2x usb, 1x usb-C, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 5 (802.11ac), wireless One Connect Box
Extra’s: HDR10, HLG, HDR10+ Adaptive, One UI Tizen 9, AirPlay 2, Google Cast, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, dual tuner, CI+-slot, NQ4 AI Gen3-processor, Art Store, verwisselbaar kader
Afmetingen: 1457 x 867 x 257 mm (incl. voet)
Gewicht: 22 kg (incl. voet)
Energieverbruik: SDR 112 kWh/1000h (F) / HDR 211 kWh/1000h (G)

Het kader aan de muur

The Frame Pro is expliciet ontworpen om aan de muur te hangen. De rug is immers helemaal vlak, en een superslanke muurbeugel is inbegrepen. Het ontwerp oogt als een minimalistisch kunstwerk, met een smal zwart frame rond het beeld. Met behulp van een magnetisch kader dat over het zwarte frame gaat, geef je de behuizing een witte of houtkleurige uitstraling. Een teakhouten kader wordt overigens meegeleverd.

Zet je de tv toch liever op een tv-meubel, dan hoef je daar geen extra spullen voor aan te schaffen; er zitten namelijk ook voetjes in de doos. De bevestiging aan het toestel is schroefloos en kan in twee posities: een hoge of lage bevestiging, zodat je eventueel een soundbar onder het scherm kunt plaatsen. De stabiliteit van de plastic voetjes laat wel iets te wensen over; bij zijdelingse druk is er duidelijk beweging merkbaar.

©Samsung

Aansluitingen

De One Connect Box is al jaren een kernonderdeel van het The Frame-concept: alle aansluitingen zitten in een externe unit, zodat er naar de tv zelf slechts één dunne kabel loopt. Bij The Frame Pro is dat idee verder doorgetrokken. De verbinding tussen de tv en de One Connect Box verloopt nu draadloos, waardoor je alleen nog een stroomkabel naar het scherm hoeft te leiden, en die laat zich doorgaans vrij gemakkelijk wegwerken. In de draadloze Connect Box vind je vier HDMI 2.1-poorten, twee usb-poorten, ethernet, wifi 5, bluetooth, een optische uitgang en een DVB-T2/C/S2-tuner met CI+-slot. Samsung claimt een draadloos bereik tot 10 meter zonder kwaliteitsverlies; in onze test ging 6 meter inderdaad probleemloos. Een stevige muur ertussen zorgde echter af en toe voor korte beelduitval.

Voor gamers is het een gemengd verhaal. De HDMI-poorten ondersteunen 4K144, ALLM en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync compatible), en poort 3 biedt ARC/eARC. Maar de draadloze verbinding zorgt wel voor extra vertraging: in 4K60 zagen we een input-lag van zo'n 40 à 45 ms. Om dat te omzeilen heeft Samsung op de tv zelf een micro-HDMI-aansluiting geplaatst die dezelfde gamefuncties ondersteunt. Daarmee daalde de input-lag naar 13,5 ms bij 4K60 (en 8,5 ms bij 2K120). Niet heel elegant, maar wel effectief. Daarnaast zit er op de tv ook nog een usb-c-poort, bedoeld voor bijvoorbeeld een webcam.

Lees ook: Review Samsung QE55LS03B The Frame – Kunstwerk én tv

De One UI/Tizen smart-tv

Eén ding moet je Samsung nageven: ze leveren een indrukwekkende hoeveelheid functies in hun smart-tv-omgeving. Dat vereist wel een goede organisatie, maar die heeft Samsung ondertussen wel onder de knie. Het startscherm toont alles wat met tv-kijken en streaming te maken heeft. Centraal in beeld vind je de laatst gespeelde bron en aanbevelingen (uit Samsung TV Plus). Onderaan staat een rij met favoriete apps die je naar voorkeur kunt ordenen en aanpassen. Je kunt ook live-tv en HDMI-ingangen in deze rij plaatsen. Scrol verder naar beneden en je vindt rijen met aanbevelingen per app. Verwijder je een app uit de rij met favorieten, dan verdwijnt ook de rij met aanbevelingen uit die app.

Naast een erg ruim app-aanbod ondersteunt deze Samsung ook AirPlay 2 en Google Cast. Via de pictogrammen links op het startscherm kun je naar Daily+ navigeren, waar je alle functies vindt die minder met tv-kijken te maken hebben. Denk aan SmartThings (de IoT-omgeving), Workspace (allerlei functies voor computergerelateerd werk op de televisie), Philips Hue, Samsung Food en Fitness-apps. De Art-sectie bespreken we verderop.

De afstandsbediening is de vertrouwde Samsung-remote, maar deze keer in het wit. Hij is klein en eenvoudig vormgegeven, met een ingebouwde oplaadbare batterij en een fotovoltaïsch paneel aan de achterkant. Leg je hem met dat paneel naar boven, dan laadt hij vanzelf op via omgevingslicht. Voor een snellere laadbeurt is er ook een usb-c-poort aanwezig. De toetsen voelen prettig aan en hebben een lichte, precieze aanslag. Door het beperkte aantal knoppen is de bediening snel te doorgronden. De instellingenknop linksboven opent niet alleen het instellingenmenu, maar ook de kleur- en nummertoetsen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Kunst in overvloed

Om de kunstfunctie waar te maken, biedt Samsung sinds de eerste generatie van The Frame een eigen kunst-app. Navigeer op het startscherm naar links en open daar de Art-sectie. Je krijgt toegang tot meer dan 3000 kunstwerken, afkomstig uit grote musea en uiteenlopende collecties, van klassieke meesters tot moderne kunst en fotografie. Toegang tot de volledige Art Store kost 4,99 euro per maand, al zijn de eerste drie maanden gratis. Wie niet wil betalen, kan gebruikmaken van het gratis aanbod Art Streams, met elke maand dertig nieuwe werken rond een thema. Daarnaast zijn er nog andere opties: zo kun je je eigen foto's tonen met behulp van vooraf gemaakte sjablonen. The Frame Pro functioneert op die manier als een fraai digitaal fotokader. Wie iets speelsers wil, kan kiezen voor AI-gegenereerde kunst: selecteer een aantal sleutelwoorden uit een vaste lijst en de tv genereert een passend beeld.

De SmartThings-app is daarbij een handige aanvulling, vooral om door de Art Store te bladeren. Je kunt sorteren op artiest, genre, medium, kleur, museum, thema of populariteit. Via de instellingen pas je bovendien het gedrag van de Art Mode aan. Zo kun je helderheid en kleurtemperatuur finetunen en instellen hoe de tv omgaat met de ingebouwde bewegings- en lichtsensor. De Art Mode schakelt automatisch uit wanneer er geen beweging wordt gedetecteerd of het licht wegvalt. Dat is zinvol, want de Art Mode verbruikt nog steeds stroom, doorgaans tussen de 60 en 90 watt.

Mat scherm oogt als papier

Een van de grootste troeven van The Frame Pro is het matte scherm. Dat heeft twee duidelijke voordelen. Allereerst heb je nauwelijks last van reflecties. Zwakke lichtbronnen verdwijnen bijna volledig en zelfs fel of direct licht wordt sterk verzacht en uitgesmeerd. Daardoor blijft het beeld goed zichtbaar in ruimtes waar gewone tv's snel hinder ondervinden. Daarnaast versterkt het matte scherm de kunstbeleving. Het beeld oogt minder als een helder, glimmend display en meer als papier, wat vooral bij klassieke kunst heel mooi werkt. Er is wel een keerzijde: een mat scherm drukt het contrast iets. En precies daar komen we uit bij het volgende punt.

©Samsung

Beeldkwaliteit

De meest opvallende verbetering van The Frame Pro is de overstap naar Neo QLED-achtergrondverlichting. In theorie levert dat niet alleen rijkere kleuren op dankzij de Quantum Dots, maar ook beter contrast door local dimming. In de praktijk blijkt die uitvoering echter beperkt: Samsung gebruikt edge-ledverlichting, waarbij de leds alleen langs de onderrand van het scherm zitten. De local dimming werkt daardoor alleen in 24 verticale kolommen. Dat is beduidend minder verfijnd dan echte full-array local dimming.

Het VA-paneel zelf heeft een behoorlijk eigen contrast van ongeveer 4.500:1. Maar omdat de dimming slechts in kolommen werkt, kan de tv dat contrast in testpatronen nauwelijks verbeteren. Dat zie je terug in films: de zwarte balken boven en onder het beeld blijven zichtbaar grijs, donkere scènes worden nooit echt diepzwart en heldere details – zoals sterren – kunnen plaatselijke halo's veroorzaken. Met andere woorden: op het gebied van contrast is de vooruitgang beperkt.

Op helderheid scoort de The Frame Pro wél merkbaar beter. In Filmmaker Mode (HDR) haalt hij een piek van 926 nits op een venster van 10% en ongeveer 697 nits op een volledig wit scherm. Dat is een forse stap vooruit ten opzichte van de vorige The Frame, die rond de 500 nits bleef hangen. De Quantum Dots leveren bovendien een breed kleurbereik van 94% P3. De kalibratie in Filmmaker Mode is over het algemeen uitstekend, al ogen sommige tinten wat te helder en verliezen ze daardoor nuance. Bij SDR presteert The Frame Pro eveneens goed, al kunnen rode tinten en huidkleuren soms wat flets overkomen. In zowel SDR als HDR blijft het zwartdetail wel netjes behouden. 

©Samsung

Zeer goede beeldverwerking, matige audio

The Frame Pro maakt gebruik van dezelfde rekenmodule als topmodel S95F: de NQ4 AI Gen3-processor. Die levert zichtbaar mooie resultaten, met goede deinterlacing, sterke ruisonderdrukking en nette upscaling. De bewegingsscherpte van het paneel zelf is echter wat beperkt, waardoor snelle voorwerpen soms een lichte dubbele rand krijgen. Motion interpolation werkt wel overtuigend; de processor grijpt snel en meestal correct in, zonder opvallende artefacten. De AI-modus kun je beter uitgeschakeld laten; die zorgt zelden voor een aantrekkelijk beeld.

Ondanks het slanke ontwerp heeft Samsung een 2.0.2-audiosysteem met 40 watt vermogen ingebouwd. Dat klinkt op papier aardig, maar in de praktijk ontbreekt vooral bas, waardoor muziek aan warmte en body verliest. De hoogtekanalen voegen weinig toe en het surround-effect blijft mager, zelfs met Dolby Atmos-bronnen. Voor dagelijks tv-kijken zijn de dialogen helder genoeg, maar wie ook muziek of films met impact wil horen, ontkomt eigenlijk niet aan een soundbar.

Conclusie

Als lifestyle-tv blijft The Frame Pro een aantrekkelijke keuze met een paar duidelijke troeven. Het matte scherm geeft kunst een overtuigende, bijna papieren uitstraling en houdt hinderlijke reflecties goed tegen. De draadloze One Connect Box maakt ophangen aan de muur bovendien bijzonder eenvoudig.

De stap vooruit ten opzichte van de gewone The Frame zit vooral in helderheid en kleurweergave. Het contrast blijft echter achter, en dat is jammer: een sterker zwartniveau had The Frame Pro echt naar een hoger niveau getild. Voor gamers is dit toestel ook niet ideaal: de draadloze verbinding zorgt voor merkbare input-lag. De micro-HDMI-poort op de tv zelf biedt wel een snellere optie, maar is minder praktisch.

De tv komt het best tot zijn recht met heldere beelden en kunstweergave. De kalibratie en beeldverwerking zijn uitstekend, en de Tizen-interface biedt een ruim app-aanbod, inclusief AirPlay 2 en Google Cast. Het prijskaartje blijft wel aan de hoge kant; je betaalt duidelijk extra voor de lifestyle-uitstraling.

▼ Volgende artikel
Usb-stick als sleutel: een hardware-slot voor je pc
© Rafa Irusta - stock.adobe.com
Huis

Usb-stick als sleutel: een hardware-slot voor je pc

Natuurlijk heb je een wachtwoord ingesteld om te voorkomen dat hackers fysiek toegang krijgen tot je pc, maar er is nog een andere beveiligingsmaatregel die je kunt nemen. Met een eenvoudige usb-stick maak je een fysieke sleutel die dienstdoet als extra beveiligingslaag.

Windows 11 heeft een ingebouwde mogelijkheid om zo’n veilige usb-sleutel te maken, maar toch gebruiken we liever een gratis app van derden: USB Raptor. Deze freeware geeft iets meer controle over hoe zo’n sleutel werkt. Download en installeer USB Raptor. Eerst moet je een encryptiewachtwoord instellen. De software heeft standaard als wachtwoord default ingesteld en dit moet je uiteraard wijzigen. Schrijf het nieuwe wachtwoord ergens veilig op. Daarna plug je de usb-stick in en kies je de juiste stationsletter. Gebruik een usb-stick met een hoge lees-/schrijfsnelheid zodat je sneller kunt inloggen.

Natuurlijk verander je het onveilige encryptiewachtwoord.

k3y-bestand

Vervolgens klik je op de knop Create k3y-file. Dit is een specifiek wachtwoordbestand dat deze tool zoekt om de computer van de gebruiker te ontgrendelen. Als USB Raptor het k3y-bestand niet kan vinden, omdat de usb-stick bijvoorbeeld niet in de pc zit, wordt de pc automatisch vergrendeld. Ga dan terug naar het scherm Simple configuration en schakel de beveiliging in door een vinkje te zetten in het vakje naast Enable USB Raptor. Er volgt dan een waarschuwing dat de software is ingeschakeld en dat je het encryptiewachtwoord niet kunt veranderen.

Schakel de beveiliging in.

Backdoor-login

Voordat je USB Raptor gebruikt, raden we aan een backdoor-login te maken voor het geval dat je de sleutel ooit zou kwijtraken. Klik in de rechterbovenhoek van de app op het vakje Advanced configuration. Ga naar het tabblad Lock features en kijk onderaan in de groep Backdoor access. Daar klik je op Generate RUID file. Hierdoor plaatst de tool een bestand op het bureaublad waarmee je het vergrendelingsscherm kunt omzeilen wanneer je het wachtwoord zou vergeten en de usb-stick uit de pc wordt verwijderd.

Dit is een lange alfanumerieke sleutel, opgeslagen in het DAT-formaat. Je kunt het openen met Kladblok. Je kunt die sleutel bijvoorbeeld opslaan in een e-mailaccount of in een veilige wachtwoordmanager. Vanaf nu heb je een beveiligde sleutel die je pc veiliger maakt en die bovendien een backdoor heeft, mocht er iets misgaan. Label de beveiligingssleutel zodat je hem nooit verwisselt met andere usb-sticks. Wil je de sleutel niet langer gebruiken, dan open je de app opnieuw en haal je het vinkje weg bij Enable USB Raptor.

Met de Generate RUID file maak je een lange extra sleutel om de beveiliging te omzeilen.