ID.nl logo
Huis

Zes van de beste usb-c-adapters getest

Laptops worden steeds dunner, mede dankzij usb-c dat de vele invoer- en uitvoerpoorten uit het verleden vervangt door één kleine multifunctionele poort. Maar dan heb je wel een adapter of hub nodig om bijvoorbeeld een externe schijf, scherm of andere randapparatuur aan te sluiten. Wij hebben er zes van getest. Wat zijn de beste usb-c-adapters?

Usb type-c is een compacte, uniforme stekker voor de gelijktijdige overdracht van audio, video, ‘networking’, data en stroom over één smalle 24-polige kabel. Kabel en stekker zijn symmetrisch en omkeerbaar. Het maakt dus niet uit hoe je de stekker aansluit. Wat misschien niet voor iedereen even duidelijk is, is dat usb type-c of kortweg usb-c een fysieke standaard is die bruikbaar is met verschillende interfaces.

Tegelijk met usb-c ontwikkelde het ‘USB Implementers Forum’ in 2014 de communicatiestandaard usb 3.1 gen 2 die overdrachtssnelheden toelaat tot 10 Gbit/s. Dat is twintig keer sneller dan usb 2.0 en dubbel zo snel als usb 3.0, dat, om de verwarring compleet te maken, door het Forum herdoopt werd tot usb 3.1 gen 1. Maar ook Thunderbolt 3, ontwikkeld door Intel, gebruikt de usb type-c stekker en kabel. Die communicatiestandaard haalt snelheden tot 40 Gbit/s, acht keer sneller dan usb 3.0 (ofwel usb 3.1 gen 1) en vier keer sneller dan usb 3.1 gen 2. Thunderbolt 3 is minder populair dan usb 3.1 als gevolg van de hoge licentiekosten die fabrikanten aan Intel moeten betalen om het te mogen gebruiken.

Interessant is dat al die nieuwe standaarden achterwaarts compatibel zijn. Minder interessant is dat het voor de consument niet altijd even duidelijk is welke doorvoersnelheden haalbaar zijn met een usb-c apparaat. Aan de buitenkant zie je immers niet wat aan de binnenkant als standaard ondersteund wordt. Tenzij de fabrikant het juiste logo gebruikt, maar dat is lang niet altijd het geval. De geteste adapters ondersteunen minimaal usb 3.1 gen 1, sommige zijn compatibel met usb 3.1 gen 2 en twee halen Thunderbolt 3-snelheden, maar slechts één heeft een officiële Thunderbolt-licentie (Lenovo).

Gebruik je een snellere adapter op een tragere poort dan zal die wel werken, maar op een lagere snelheid en eventueel met minder mogelijkheden. Met name video verbruikt nogal wat bandbreedte en een adapter die bijvoorbeeld claimt gelijktijdig drie full-hd-monitoren te kunnen aansturen zal daar alleen maar in slagen bij een laptop of pc met voldoende snelle usb-c-poort.

We hebben zes usb-c-adapters/hubs getest, variërend in prijs van 72 tot maar liefst 483 euro. Bekijk hieronder de testresultaten en lees daarna de individuele reviews.

©PXimport

Lenovo USB-C Travel Hub

©PXimport

De Lenovo USB-C Travel Hub is niet groter dan een pakje sigaretten en met een gewicht van minder 80 g zeer draagbaar. Deze usb3.1-gen1 reishub (5 Gbit/s) is ‘bus-powered’ en heeft dus geen externe voeding nodig. De gebruikte usb-c-poort moet wel 3A op 5V kunnen leveren en de hub ze werkt dus niet met 5V-Vbussen die maar 1,5 A of 0,9 A leveren.

De zestien cm lange usb-c-aansluiting is vast gemonteerd aan de zijkant van het zwarte vierkante hubje. Deze reishub heeft vier functies: vga- en hdmi-video aan de ene kant en gigabit ethernet en usb3.0-type-a aan de andere zijde. De usb-poort levert maximaal 900 mA. De vga-poort ondersteunt maximaal 1080p@60Hz-video. Voor hdmi is dit maximaal 2160p@30Hz. Je kunt de video-uitgangen niet tegelijkertijd gebruiken. Als beide videoconnectoren ingeplugd zijn, functioneert alleen de hdmi-poort.

De Lenovo Travel Hub werkte probleemloos met alle testapparatuur en vertraagde de toegang tot de externe schijf niet. Windows 10 herkent deze hub automatisch en activeert direct de juiste driver.

Lenovo USB-C Travel Hub

6Score60

  • Pluspunten

  • Compact

  • Geen driver nodig

  • Compatibiliteit

  • Minpunten

  • Videopoorten niet tegelijk bruikbaar

Lenovo ThinkPad Thunderbolt 3 Dock Gen 2

©PXimport

De Lenovo ThinkPad Thunderbolt 3 Dock Gen 2 is bedoeld voor bureaugebruik. Het zwartrode dock zelf is redelijk compact en kan optioneel trouwens aan een monitorvoet worden gemonteerd. De externe voeding is echter bijna even groot als het dock zelf. Hij levert 135 Watt en hij moet zo krachtig zijn omdat je met dit dock ook een aangesloten laptop kan laden. Ook andere apparatuur kan zichzelf via het dock opladen of er stroom van trekken. Eén van de usb-c-poorten is trouwens van het ‘always on’-type dat stroom blijft leveren als de aangesloten computer uitgeschakeld wordt.

De meegeleverde 50cm lange Thunderbolt-kabel is verwisselbaar, maar moet je dan wel in de specifieke Thunderbolt-poort op de achterkant prikken. Vergissing met de usb-c poort op de voorkant is mogelijk, maar behalve dat het dock dan niet werkt kan dit verder geen kwaad. De meegeleverde Safety-brochure toont trouwens visueel de correcte manier van aansluiten.

Het Lenovo ThinkPad Thunderbolt 3-dock werkt alleen met een specifieke driver op de hoogste snelheid. Bij compatibele ThinkPad-computers van Lenovo is de noodzakelijke Thunderbolt 3-driver al in de fabriek geïnstalleerd. Gebruik je het dock zoals wij deden met een laptop van een ander merk dan dien je de drivers te installeren vóór je het dock toestemming geeft om te verbinden.

De Intel Thunderbolt-software activeert zichzelf overigens automatisch zodra je het dock met je pc of laptop verbindt. Je kunt het dock vervolgens ofwel niet, ofwel eenmalig of ofwel permanent de toestemming geven om te verbinden. De drivers werken alleen met de 64bit-versies van Windows 7 en Windows 10. Na installatie moet je de pc opnieuw starten.

De hdmi- en displayport-uitgangen ondersteunen 2160p@60Hz met de meegeleverde Thunderbolt3-kabel en 30Hz met een gewone usb-c-kabel. Alleen wanneer het dock met de Thunderbolt-kabel met de pc verbonden is, kan je drie full hd- of twee uhd-schermen tegelijk gebruiken. Het dock neemt de standaard audioaansluiting over en schakelt die van de computer uit. Je kunt dit natuurlijk zelf weer wijzigen als je dat wilt. De 3,5mm-analoge audiopoort op de voorkant heeft vier polen en is geschikt voor hoofdtelefoon of headset.

Ook dit Lenovo-dock herkende alle testapparatuur en vertraagde de toegang tot de externe schijf niet.

Lenovo ThinkPad Thunderbolt 3 Dock Gen 2

8Score80

  • Pluspunten

  • Veel poorten

  • Nieuwste technologie

  • Kan laptop opladen

  • Minpunten

  • Omvangrijke voeding

  • Prijzig

Targus USB-C Universal Dual Video 4K Docking Station

©PXimport

Dit Targus-dock heeft intern een Thunderbolt3-hostinterface op 40 Gbit/s, maar het is geen écht Thunderbolt3-dock: de Intel Thunderbolt-software herkent het niet, de één meter lange verbindingskabel voor de laptop is een gewone usb 3.1 Gen 1-kabel en de usb-c uitgang aan de linkerzijkant is dat ook. Beide poorten hebben een maximale bandbreedte van 5 Gbit/s.

Nu claimt Targus ook geen volledige Thunderbolt3-compatibiliteit, het bedrijf vermeldt uitsluitend de snelle interne Thunderbolt3-hostinterface, nodig om tegelijk twee 4K-monitoren te kunnen bedienen via de hdmi- en displayport-uitgangen op de achterkant. Daarvan zijn er vier, maar die ondersteunen tegelijk slechts twee monitoren tot 2160p op 60 Hz. Het Intel Thunderbolt3-logo met het bliksemsymbool ontbreekt trouwens op zowel het dock als de meegeleverde kabel.

Hoe kan dit dock dan 4K-displays aansturen via een gewone usb3.1-gen1-koppeling met de laptop of pc? Het geheim zit hem in de gebruikte DisplayLink DL 6950-chipset. Dankzij slimme compressie (DL3 codec) slaagt die erin om via een relatief trage usb-verbinding toch perfecte, vertragingsvrije 4K-beelden door te geven die met het oog niet te onderscheiden zijn van ongecomprimeerde beelden. De soc van deze DisplayLink-chipset ondersteunt trouwens tot 5K-video, maar het Targus-dock houdt het voor alle duidelijkheid op maximaal 4K.

Deze chipset verzorgt ook de usb-, GbE- en analoge audio-verbindingen van het dock. Je hebt er wel een speciale driver voor nodig, maar Windows 10 installeert die automatisch wanneer je het dock aansluit. De DisplayLink-driver is daarnaast voor zowat alle denkbare platformen beschikbaar, ook voor bijvoorbeeld Android en Chrome OS.

Dit Targus-dock heeft een extra 19,5V-stroomuitgang waarmee je laptops zonder usb-c poort met laadfunctie toch van stroom kunt voorzien tot 100 Watt. De benodigde stroomkabel en verwisselbare uiteinden voor verschillende laptop-merken zijn meegeleverd. Ook levert Targus een usb-c naar usb-a adapter mee. Op die manier kan je dit dock ook gebruiken met oudere laptops.

Dit dock werkte probleemloos met al onze testapparatuur en vertraagde de toegang tot de externe testschijf niet.

Targus USB-C Universal Dual Video 4K Docking Station w/100W Power

8Score80

  • Pluspunten

  • Werkt ook zonder usb-c

  • Veel poorten

  • Kan laptop opladen

  • Minpunten

  • Omvangrijke voeding

  • Duur

  • Geen Thunderbolt3-uitgang

Eminent Type-C Multiport Dock

©PXimport

Dit usb3.1gen1-dock op 5 Gbit/s is net zo compact en licht als de reis-docks van Lenovo, Xtorm en StarTech.com. De 13cm lange usb-c-kabel is vast gemonteerd aan één kant van het zwartgrijze aluminium kastje. Alle poorten bevinden zich aan de tegenoverliggende zijde. Het betreft het klassieke viertal GbE, usb 3.1 type-a, usb 3.1 type-c en hdmi. De type-c-poort levert tot maximaal 60 Watt vermogen via usb ‘power delivery’ (pd). Heb je dus een laptop met een usb-c-stroomadapter dan kan het dock daarop aansluiten en levert het dock via zijn eigen usb-c-kabel stroom aan de laptop.

De hdmi-uitgang van de Eminent Type-C Multiport Dock ondersteunt maximaal 2160p video op 60 Hz, dit op voorwaarde dat de type-c poort van je laptop de ‘DP (DisplayPort) Alt Mode’ ondersteunt. Soms is dit te herkennen aan het dp-logo naast de type-c poort. Sowieso heeft elke laptop met Thunderbolt 3 of usb-c 3.1 gen 2 deze videomodus ingebouwd. Bij oudere laptops (meestal van vóór 2016) met een poort van het type usb-c-3.1-gen1 werkt de video-uitgang echter mogelijk niet. Bij de gebruikte Dell-testlaptop kregen we in elk geval perfect beeld met deze Eminent dock. Ook de andere poorten werkten perfect en dit zonder vertragingen tegenover de eigen usbc-poort van de laptop.

Eminent heeft in dezelfde reeks verschillende convertoren met aan de ene kant een type-c en aan de andere zijde een vga-, displayport- of hdmi-poort. Die zijn nog iets compacter en goedkoper dan het geteste dock en interessant als je alleen een video-adapter nodig hebt. Interessant is ook de Eminent AB7875 4K DisplayPort-converter met een lange kabel van 1,8 meter. Al die converters gebruiken dezelfde chipset en werken dus ook alleen met DP Alt Mode.

Eminent Type-C Multiport Dock

6Score60

  • Pluspunten

  • Compact

  • Geen driver nodig

  • Stevig

  • Minpunten

  • Geen led-indicator

  • Geen ethernet-led-indicator

Xtorm USB-C Hub 5-in-one

©PXimport

Deze usb3.1-gen2-hub (10 Gbit/s) neem je gemakkelijk overal met je mee, mede dankzij het compacte formaat en lage gewicht van 65 gram. Het chassis bestaat uit geborsteld grijs aluminium en voelt stevig aan. De 15cm lange usb-c-kabel is vast gemonteerd aan de zijkant.

Ernaast is een usb-c-poort die tot 60 Watt stroom levert aan een laptop met usb-c-laadaansluiting; de usb-c-voeding van de laptop sluit je dan aan op de hub. De GbE-poort bevindt zich aan de andere kopse kant. Alle andere poorten zitten aan de achterkant. Het betreft een usb-a-3.1-gen1-poort en een hdmi-poort die maximaal 2160p video op 60 Hz levert. Ook heeft de hub een sd- en micro-sd-kaartlezer. Zo kopieer je onderweg bijvoorbeeld gemakkelijk foto’s naar een laptop.

De Xtorm USB-C Hub werkte probleemloos met alle testapparatuur en vertraagde de toegang tot de externe schijf niet. Windows 10 herkent deze hub automatisch en activeert direct de juiste driver. Van hetzelfde apparaat bestaan nog iets goedkopere varianten met één, drie en vier aansluitingen.

Xtorm USB-C Hub 5-in-one

7Score70

  • Pluspunten

  • Compact

  • Geen driver nodig

  • Geheugenkaartlezer

  • Minpunten

  • Geen led-indicator

StarTech.com USB-C Multiport Adapter

©PXimport

Deze usb3.1-gen1-adapter is niet veel groter dan de reisadapter van Lenovo en heeft bovendien een vast gemonteerde usb-c-kabel die je in het zwarte plastic kastje verbergt. Deze erg draagbare usb-c-reisadapter weegt maar 58 gram. Door het ‘wrap around’-ontwerp zit de platte, flexibele usb-c-kabel wel vast aan de rechterzijkant, wat het moeilijker maakt om de weinig wegende adapter mooi plat op een werkvlak neer te leggen.

De GbE-, hdmi- en usb-c en usb-a-poorten bevinden zich aan de achterkant. De type-c-poort kan een aangesloten laptop van stroom voorzien met een maximaal vermogen van 92 Watt. Die ‘power delivery’ werkt natuurlijk alleen als de adapter aangesloten is op een host-laptop met usb-c-poort die usb power delivery 2.0 of 3.0 ondersteunt. Is dat niet het geval dan geeft de adapter geen stroom door. Datzelfde geldt trouwens voor alle geteste adapters met usb-c-pd-poort. Voor een voldoende krachtige usb-voedingsadapter moet je zelf zorgen. De hdmi-poort levert 2160p op 30 Hz op voorwaarde dat de usb-c-poort van de laptop de dp alt-mode ondersteunt.

Ook de StarTech.com-adapter werkte perfect in alle testen en vertraagde de externe harde schijf niet. Het bedrijf heeft in dezelfde DKT30-productreeks een hele serie usb-c-adapters met meer of minder poorten die allemaal dezelfde chipsets gebruiken.

StarTech USB-C Multiport Adapter

6Score60

  • Pluspunten

  • Compact

  • Geen driver nodig

  • Wrap-around-kabel

  • Minpunten

  • Prijzig

  • Plastic chassis

Conclusie

Alle geteste adapters en hubs doorstonden de compatibiliteits- en snelheidstesten met vlag en wimpel. Een keuze zal dus gebaseerd zijn op hoeveel poorten je wil en of je een compacte portable adapter of een uitgebreidere bureau-adapter wenst. Daarbij speelt ook de prijs een rol. Het valt op dat de prijzen van de geteste usb-c-adapters sterk verschillen, zelfs al zijn ze functioneel erg vergelijkbaar. We hebben niet direct een verklaring voor die soms grote prijsverschillen. Best Getest is de ThinkPad Thunderbolt 3 Dock Gen 2 van Lenovo. Slimme Koop is de USB-C Hub 5-in-one van Xtorm.

Conclusie

▼ Volgende artikel
Schrobben zonder stress: je elektrische tandenborstel als schoonmaakhulp in huis
© ID.nl
Gezond leven

Schrobben zonder stress: je elektrische tandenborstel als schoonmaakhulp in huis

Ga je een nieuwe elektrische tandenborstel kopen? Gooi vooral de oude niet weg! Met een nieuw setje (goedkope) opzetborstels heb je ineens een ultieme schoonmaakhulp in handen. Je krijgt 10 tips voor lastige schoonmaakklusjes waar je nu moeiteloos je tanden in zet.

Dankzij de roterende of trillende borstelkop werkt een elektrische tandenborstel perfect voor schoonmaakklusjes op lastige plekken of bij hardnekkig vuil. Heb je geen oudje meer liggen? Eenvoudige elektrische borstels van het drogisterijhuismerk zijn al prima inzetbaar als slimme schoonmaakhulp.

Lees ook: Dé 15 dingen die je altijd vergeet schoon te maken (maar nu niet meer!)

1. Lichtschakelaars

Bij het normale schoonmaakrondje worden lichtknoppen vaak over het hoofd gezien. Maar na verloop van tijd worden ze toch echt smoezelig, vooral als je ze vaak met vette of natte vingers aan en uit zet. Met een elektrische tandenborstel met een droge(!) opzetborstel maak je de schakelaar eenvoudig schoon: het vuil wordt als het ware losgetrild. De ronddraaiende borstelkop komt ook in de kiertjes rond de schakelaar, waar je met een doek lastig bij komt. Klaar? Neem dan af met een (weer droge) microvezeldoek om echt alle viezigheid weg te vegen.

2. Spoelbakken en werkbladranden

In de kier tussen spoelbak en keukenblad verzamelt zich vuil dat nauwelijks weg te krijgen is met een spons. Gebruik een elektrische borstel met een drupje afwasmiddel of ontvetter om dit randje schoon te maken. Laat de borstelkop rustig draaien langs de randen, spoel na met warm water en droog af.

3. Zolen en randen van sneakers

Witte zolen, rubberen randen en reliëflogo’s op schoenen fris je eenvoudig op met een elektrische tandenborstel en een papje van baking soda en water. Breng het mengsel aan op de vieze plekken en laat de draaiende borstel het vuil loswerken. Zo hoef je niet te schrobben met kracht. Werkt goed bij sportschoenen, sneakers en kinderschoenen.

4. Tussen toetsen of knopjes

Op toetsenborden, afstandsbedieningen en andere elektronische apparaten blijven stof en kruimels hangen. Met een droge borstelkop kun je vuil los trillen tussen de knoppen. Gebruik geen water, maar veeg het losgeborstelde vuil weg met een doek of zuig het op met een stofzuiger met smal mondstuk.

©splitov27

5. Fietsketting

Een elektrische tandenborstel is ook handig bij het onderhoud van je fiets. Smeer de ketting in met een ontvetter die specifiek geschikt is voor fietsonderdelen en laat de borstelkop het opgehoopt vuil, oude smeermiddelen en roest losmaken. Gebruik een opzetkop die je specifiek voor dit soort klussen bewaart. Spoel daarna grondig af en droog. Vergeet niet om daarna de ketting opnieuw in te smeren met een geschikte fietskettingolie of -vet.

6. Randen van douchedeuren of -wanden

Kalkaanslag en zeepresten hechten zich aan de rubbers en randen van douchedeuren. De elektrische tandenborstel werkt deze aanslag moeiteloos weg, vooral in combinatie met schoonmaakazijn. Laat kort inwerken, borstel schoon, en spoel na.

7. Ventilatieroosters

Ventilatieroosters of luchtopeningen zijn lastig schoon te houden. Met een droge borstelkop borstel je stof van de lamellen zonder dat het alle kanten op vliegt. Je kunt de borstel ook licht vochtig maken en daarna alles afnemen met een doek.

8. Sieraden

Sieraden met steentjes of fijne details kun je voorzichtig schoonmaken met een elektrische tandenborstel. Gebruik wat lauw water met een drupje afwasmiddel, laat de borstelkop zacht draaien, en werk vuil uit de randjes. Ideaal voor ringen, oorbellen of kettingen die je niet wilt beschadigen.

9. Kinderstoel

Kruimels, sap en plak verdwijnen niet zomaar uit de kieren van een kinderstoel. Met een elektrische borstel en een beetje afwasmiddel werk je dat vuil er makkelijk uit. Let op: niet te nat maken bij houten stoelen.

10. Douchekoppen, kraanonderdelen en bevestigingen

Op en rondom de douchekraan, de glijstang of de wandbevestiging van de douchekop blijven vaak vette zeepresten zitten. Met een elektrische tandenborstel en wat allesreiniger kom je makkelijk langs de randjes en rubbers. Even borstelen, naspoelen en droogwrijven.

💪 Schrobben zonder stress

Een elektrische tandenborstel met een aparte opzetkop is eigenlijk onmisbaar als je houdt van snel en grondig schoonmaken. Perfect voor randjes, kieren, rubber, profiel en reliëf. Reserveer een borstel alleen voor schoonmaak en je hebt een nieuwe favoriet in het keukenkastje!

▼ Volgende artikel
Uit de hoge hoed: zo genereer je random getallen in Excel
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

Uit de hoge hoed: zo genereer je random getallen in Excel

Af en toe heb je in Excel willekeurige getallen nodig voor een steekproef, om formules te testen of om een voorbeeld samen te stellen. Uiteraard kun je zelf wat cijfers op het toetsenbord roffelen, maar veel gemakkelijker is dit door Excel zelf te laten uitvoeren.

In drie stappen laten we zien hoe je Excel random getallen kunt laten genereren:

  • Typ de formule ASELECT in, voor decimalen tussen 0 en 1
  • Pas de waarden aan naar decimalen tussen 1 en 1000
  • Laat Excel gehele getallen genereren door ASELECT met GEHEEL te combineren

Een andere kant van Excel: Lol in Excel: laat het resultaat zien in emoji's

Stap 1: Willekeurige decimalen

Wanneer je in een cel de formule =ASELECT() typt, zal Excel een willekeurig getal tussen 0 en 1 vormen. Sleep die formule naar beneden om de kolom verder te vullen met lukrake getallen tussen 0 en 1. Dit zullen telkens waarden zijn van vijftien decimalen. Als je niet zover na de komma wilt werken, dan kun je de cellen selecteren en in het tabblad Start in de groep Getal de knop Minder decimalen gebruiken.

Wil je andere getallen, druk dan op de functietoets F9 zodat alles opnieuw berekend wordt. Je moet er wel rekening mee houden dat iedere keer dat je iets in dit rekenblad toevoegt of wijzigt, alle random waarden opnieuw worden berekend. Dus als je ergens in een cel bijvoorbeeld Hallo typt en je drukt op Enter, zullen alle ASELECT-waarden wijzigen. Dat los je op door al deze waarden te selecteren, te kopiëren en op dezelfde plaats te plakken met Plakken speciaal / Waarden plakken.

De formule =ASELECT() vormt willekeurige getallen tussen 0 en 1.

Stap 2: Reeks begrenzen

Dit zijn dus allemaal getallen kleiner dan 1. Wil je getallen tussen 1 en 10, dan kun je in de kolom daarnaast de formule =1+9*(A1) toepassen, in de veronderstelling dat het eerste gegenereerde getal van daarnet in A1 staat. Sleep dan het resultaat naar beneden en dan krijg je ook daar een kolom met waarden tussen 1 en 10.

Wil je willekeurige getallen tussen 1 en 100, dan wordt de formule =1+99*(A1). Voor getallen tussen 1 en 1000 is de formule =1+999*(A1) enzovoort.

In kolom C vragen we random waarden tussen 1 en 100, gebaseerd op de waarden van kolom A.

Stap 3: Raster vullen

Wil je gehele getallen tussen twee grenswaarden laten vormen door Excel, dan combineer je ASELECT met GEHEEL. Deze formule zal bijvoorbeeld willekeurige gehele getallen vormen kleiner dan 1000: =GEHEEL(ASELECT()*1000)

Het getal 1000 zal er zelf nooit bij staan. Sleep deze formule naar beneden om de kolom met willekeurige getallen te vullen en in dit voorbeeld hebben we de formule ook naar enkele kolommen daarnaast gesleept.

Ook hier dezelfde opmerking: om de random waarden te fixeren, moet je ze kopiëren en plakken als waarden.

Wanneer we de cellen naar beneden en naar rechts kopiëren, krijgen we een rooster met willekeurige getallen.