10 vragen over je zorgverzekering

1. Wat zit er in een zorgverzekering?

De overheid heeft wettelijk bepaald wat er minimaal gedekt moet zijn in het basispakket. Dit betekent dat iedereen dezelfde basiszorg vergoed krijgt, ongeacht welke verzekering je afsluit. Zo betaal je bijvoorbeeld niet voor een bezoek aan de huisarts of voor verloskundige zorg. Ook een bezoek aan een medisch specialist, een ziekenhuisverblijf en de meeste medicijnen worden vergoed, maar dit gaat wel van je eigen risico af. Brillen en lenzen, orthodontie en fysiotherapie voor niet-chronische aandoeningen zijn dan weer niet in het basispakket opgenomen.

Per 1 januari 2023 verandert het basispakket iets. Zo verdwijnt de vergoeding voor vitamine D en de combinatietest voor de screening van een ongeboren kind wordt niet langer vergoed. Hiervoor in de plaats wordt de NIPT-test toegevoegd aan het basispakket. De herstelzorg na corona wordt verlengd tot 1 augustus 2023. Op de website van de Rijksoverheid vind je welke kosten er worden vergoed.

2. Ben ik verplicht een zorgverzekering te nemen?

Woon of werk je in Nederland, dan ben je verplicht een basisverzekering af te sluiten. Doe je dat niet, dan krijg je binnen enkele maanden een boete. Dit geldt ook voor je kind: binnen vier maanden na de geboorte dien je je kind in te schrijven bij een verzekeraar. Er is evenwel een uitzondering: als je wegens je geloof geen zorgverzekering wilt afsluiten, dan hoeft dat niet. Je betaalt dan in plaats van een premie een bedrag aan de Belastingdienst. Dit bedrag is net zo hoog als de premie die je anders zou betalen.

Een aanvullend pakket is nooit verplicht. Je mag dus zelf weten of je je extra verzekert.

3. Wat is het verschil tussen een naturapolis en een restitutiepolis?

Bij het afsluiten van een verzekering kun je kiezen uit een natura- of een restitutiepolis. Het grootste verschil daartussen is de vrije zorgkeuze. Zo bepaal je met een restitutiepolis zelf naar welke zorgaanbieder je gaat, zonder dat dit invloed heeft op de vergoeding vanuit je verzekeraar. Met een naturapolis vergoedt je zorgverzekeraar alleen de kosten van zorgverleners waarmee een contract is afgesloten. Komt het een keer voor dat je met een naturapolis een behandeling krijgt van een niet-aangesloten zorgverlener, dan krijg je vaak maar 75% tot 80% van de kosten vergoed.

Een ander verschil tussen een natura- en een restitutiepolis, is de manier van declareren. Bij natura dient de zorgverlener de rekening rechtstreeks bij de verzekeraar in. Bij restitutie moet je soms de rekeningen eerst zelf betalen en kun je het bedrag daarna declareren.

Verder is er ook een verschil in prijs. Zo kan een naturapolis enkele honderden euro’s goedkoper zijn dan een restitutiepolis.

4. Kan ik overal terecht met mijn zorgvraag?

Alleen als je een restitutiepolis hebt afgesloten, kun je met je zorgvraag bij iedere zorgaanbieder terecht. Bij een naturapolis ben je afhankelijk van zorgverleners die een contract hebben met je verzekeraar. Het is in principe mogelijk met een naturapolis zelf je zorgaanbieder te kiezen, maar dit heeft wel tot gevolg dat een aanzienlijk deel van je kosten niet wordt vergoed. Het loont dus om te controleren of de zorgverleners van jouw keuze een contract hebben met je verzekeraar.

5. Wat houdt het eigen risico in?

Als je gebruikmaakt van zorg uit het basispakket, dan betaal je het eerste deel aan zorgkosten die onder het eigen risico vallen bijna altijd zelf. In 2023 is het eigen risico 385 euro. Dit betekent dat je dus de eerste 385 euro aan kosten zelf betaalt.

Er zijn uitzonderingen. Zo betaal je bij huisartsen- en verloskundige zorg geen eigen risico, noch bij nacontroles en reiskosten bij orgaandonatie. Voor kinderen tot 18 jaar betaal je voor zorg die binnen het basispakket van je zorgverzekering valt ook geen eigen risico. Het eigen risico is door de overheid ingevoerd, omdat je maandelijkse premie dan lager blijft en je bewuster wordt van de kosten voor zorg.

Als je in het aankomende jaar verwacht weinig zorgkosten te maken, dan kun je ervoor kiezen je eigen risico te verhogen met bijvoorbeeld 100 of zelfs 500 euro. Je krijgt dan een korting op je maandelijkse premie, maar als je zorg nodig hebt betaal je zelf meer geld.

6. Heeft het zin om een tandartsverzekering te erbij te nemen?

Voor kinderen tot 18 jaar worden de meeste tandartsbehandelingen gedekt in de basisverzekering, terwijl voor volwassenen de tandartszorg daar in de meeste gevallen buiten valt. Als je echt zeer ernstige problemen aan je tanden hebt of naar de kaakchirurg moet, dan wordt dat vergoed. Heb je een slecht gebit en verwacht je in het komende jaar veel behandelingen nodig te hebben bij de tandarts, dan kan het lonen om een aanvullende tandartsverzekering af te sluiten. Je kunt je tandarts vragen om een offerte te maken van de behandelingen die in het komende jaar nodig zijn. Vervolgens kun je zelf zorgverzekeringen vergelijken om te berekenen wat een aanvullende verzekering je gaat kosten.

7. Ben ik ook gedekt in het buitenland?

Als je op vakantie gaat naar het buitenland blijf je verzekerd voor zorg, ongeacht naar welk land je gaat. De zorgkosten die je in het buitenland maakt, worden alleen vergoed als de zorg die je krijgt niet kan wachten tot je weer in Nederland bent. Kortom: spoed wordt vergoed. Let erop dat zorgverleners in het buitenland een hogere vergoeding kunnen vragen dan de zorgaanbieders in Nederland; dat het verschil moet je zelf betalen. Met sommige reisverzekeringen kun je de vergoeding laten aanvullen. Dit kan lonen als je bijvoorbeeld reist naar landen als de VS, Canada of Zwitserland, waar de zorgkosten veel hoger zijn dan in Nederland. Verder kun je een Europese gezondheidskaart aanvragen. Je hoeft kosten in het buitenland dan niet zelf voor te schieten.

8. Wat zijn aanvullende verzekeringen en wanneer hebben die zin?

Met aanvullende verzekeringen kun je zorgkosten vergoed krijgen die je met een basispakket zelf zou moeten betalen. Het gaat hier om bijvoorbeeld extra fysiotherapie, behandelingen bij de tandarts of orthodontist en brillen en lenzen. Sluit je een aanvullende polis af, dan worden ook deze kosten, al dan niet deels, gedekt.

Er is niet in de wet opgenomen welke kosten een verzekeraar moet vergoeden bij een aanvullend pakket. Het loont dus om aanvullende zorgverzekeringen goed te vergelijken op de voorwaarden. Een aanvullende verzekering heeft vooral zin als je op termijn verwacht veel kosten te maken bij de tandarts of orthodontist. En we benadrukken hier "op termijn", aangezien veel kosten niet op de eerste dag van je verzekering ingaan. Of in andere woorden: je krijgt een nieuwe kroon niet een dag na het afsluiten van je tandartsverzekering vergoed. Daarvoor moet je bijvoorbeeld al zes maanden verzekerd zíjn.

9. Hoe zit het met gezinsdekking?

Eén polis voor het hele gezin: dat is wel zo overzichtelijk, toch? Absoluut, maar de kans bestaat dat een van de gezinsleden dan oververzekerd zal zijn, met name wanneer niet iedereen dezelfde zorgwensen heeft. Stel dat jij een bril nodig hebt, maar je partner niet: dan zal er toch voor de complete polis een aanvullende brilverzekering afgesloten moeten worden. Gebruiken jullie allebei alleen de zorg uit het basispakket, dan kan het zijn dat jullie bij dezelfde verzekeraar het beste uit zijn.

Er zijn overigens ook aanvullende verzekeringen speciaal voor gezinnen, die vaak erg uitgebreide dekking bieden. De vraag is of je zo’n omvangrijk pakket nodig hebt. In de praktijk zullen veel mensen met een dergelijke polis oververzekerd zijn.

Kinderen onder de 18 kunnen geen eigen verzekering afsluiten, dus zij worden meeverzekerd op jouw polis. Niet automatisch: je moet je kind wel aanmelden bij de verzekeraar. Heb je toch gekozen voor een ander pakket dan je partner? Verzeker je kind(eren) dan bij de ouder met de hoogste dekking.

10. Wat is een collectieve zorgverzekering?

Als werknemer of lid van een sportclub kun je soms aanspraak maken op een collectieve zorgverzekering. Dit is een verzekering die samen met een grote groep mensen wordt afgesloten. Door middel van een collectieve zorgverzekering krijg je nu nog vaak korting op de premie; dit is de zogeheten collectiviteitskorting. Daarnaast krijg je aanvullende vergoedingen, gericht op jouw persoonlijke (werk-)situatie.

Vanaf 2023 mag er op het basispakket echter geen korting meer worden gegeven. Iedereen betaalt voor dezelfde basisverzekering dus dezelfde premie. Voor aanvullende verzekeringen geldt de korting op de premie nog wel.