Windows is op pc’s qua marktaandeel nog altijd heer en meester, maar er wordt aan de stoelpoten gezaagd: Chromebooks zijn al jaren een goedkope (en veilige!) optie. Ook Valve, het bedrijf achter game-platform Steam en games als DOTA en Counter-Strike, zit niet stil. Op de achtergrond is Valve hard bezig om Linux klaar te stomen voor gaming. Heeft dit de potentie om de pc-markt op zijn kop te zetten, of is dit weer een van de vele floptheorieën onder de noemer ‘20XX wordt het jaar van Linux op de desktop’?

De discussie over het beste gaming-platform gaat vrijwel altijd over de verschillen tussen de bekende consoles (Microsoft Xbox, Sony PlayStation, Nintendo Switch etc.) en een computer met Windows. Linux is, als we de Steam Hardware Survey mogen geloven, voor gamers een niche besturingssysteem waar amper een procent gebruik van maakt. Het opensource-besturingssysteem heeft duidelijke voordelen, maar waarom slaat het dan nog niet aan? En zou daar binnenkort verandering in kunnen komen?

01 Linux leren gebruiken

Eén van de meest gebruikte argumenten om Linux links te laten liggen, is het gebruiksgemak van Windows of macOS. De workflow van Windows en macOS is verschillend, maar deze besturingssystemen zijn ondertussen geëvolueerd naar een systeem waarvan de basisfuncties duidelijk en gebruiksvriendelijk zijn. Linux daarentegen, zorgt al voor vragen vóór de installatie begint: welke distributie moet ik gebruiken? Ubuntu is het populairst met veel direct beschikbare tutorials, maar voor beginnende Linux-gamers is SteamOS een goed alternatief. Ubuntu heeft, ondanks de mooie interface, toch nog een kleine leercurve voordat gamers aan de slag kunnen. Hoewel dit sommigen zal afschrikken, is het voor de meer ervaren computergebruikers de moeite waard. SteamOS is een stuk simpeler in gebruik. Er kunnen, na het inloggen, direct games geïnstalleerd worden en alles dat op het platform beschikbaar is, zal zonder problemen werken.

©PXimport

Gamen op macOS

©PXimport

02 Hardware-support

Linux heeft lang een slechte naam gehad om z’n beperkte hardware-support en beroerde drivers, maar die tijden zijn voorbij. Zowel AMD als Nvidia komen regelmatig met updates en ook de nieuwste hardware is nu vanaf dag één te gebruiken op Linux. Laptopgebruikers met een Intel i-gpu kunnen genieten van moderne drivers, maar pas wel op met slaapstand en hibernate bij het sluiten van de laptop. Veel distributies en hardware-combinaties gaan niet goed samen met de hibernate-functie, waardoor er data verloren kunnen gaan.

De audiodrivers die vroeger nog weleens voor problemen zorgden, zijn tegenwoordig uitstekend. Sterker nog, door het gebruik van opensource-audiodrivers, zijn er veel meer mogelijkheden dan in Windows. Echoreductie en vergelijkbare features kunnen nog weleens voor problemen zorgen, maar voor de populaire Linux-distributies is er online genoeg informatie te vinden om dat op te lossen.

©PXimport

03 De correcte drivers

Na het installeren van een Linux-distributie, zijn er nog een aantal zaken die moeten gebeuren voordat je kunt gamen. Linux is een opensource-besturingssysteem en daar horen eigenlijk opensource-drivers bij, maar of dit verstandig is, is afhankelijk van de gebruikte hardware. AMD geeft officiële ondersteuning aan de opensource-drivers en de prestaties daarvan zijn ook uitstekend, maar dit is bij Nvidia niet het geval. Er zijn opensource-drivers beschikbaar van Nouveau, maar deze zijn reverse-engineered van de closedsource Nvidia-driver. Ondanks het goede werk van de Nouveau-community, ligt het prestatieniveau van de closedsource- drivers een stuk hoger. Zeker bij nieuwe grafische kaarten is het verschil groot, maar ook de grafische kaarten van een paar generaties terug doen het beter op de officiële Nvidia-drivers.

Ubuntu installeert automatisch de opensource-drivers van beide merken, maar om zeker te zijn van de laatste updates kun je gebruikmaken van het volgende commando voor AMD:

sudo add-apt-repository ppa:oibaf/graphics-drivers

sudo apt update

De makkelijkste manier om officiële Nvidia-drivers te installeren is met de volgende commando’s:

sudo apt-get purge nvidia*

sudo add-apt-repository ppa:graphics-drivers

sudo apt-get update

sudo apt-get install nvidia-driver-410

©PXimport

04 Native Linux-games

Het game-aanbod voor Linux was tot enkele jaren geleden zeer beperkt, maar Valve zet grote stappen om het aanbod te verbeteren. Steam, het digitale distributieplatform van Valve, biedt op dit moment ruim 4.000 games aan die geschikt zijn voor Linux. Hier zitten de bekende games tussen als Counter-Strike: Global Offensive en Sid Meier’s Civilization, maar ook honderden indie-games van kleine ontwikkelaars. Als een game eerder is aangeschaft voor Windows, dan hoeft deze niet opnieuw aangeschaft te worden voor Linux.

GOG.com is een andere grote aanbieder van games beschikbaar voor Linux. Anders dan Steam is GOG.com volledig gebaseerd op een website. Er hoeft dus geen extra programma geïnstalleerd te worden naast de gekochte games. Tevens is het mogelijk om games die zijn aangeschaft in Steam, over te zetten naar GOG via GOG Connect.

Veel bekende Linux-distributies hebben ook hun eigen software-repositories waar ook games worden aangeboden. Zo heeft Ubuntu een eigen Ubuntu Software Center waarin een groot aantal bekende en minder bekende games beschikbaar is. Hetzelfde geldt voor andere distributies zoals Linux Mint.

©PXimport

05 Windows-games in Linux

Het aanbod van Linux-games mag dan rap groter worden, de meeste grote titels zijn alleen beschikbaar voor Windows. Wederom komt Valve ons redden met een nieuwe functie binnen de Linux-variant van Steam: Steam Play. Steam Play gebruikt een aangepaste versie van Wine: een opensource-programma waarmee Windows-software gebruikt kan worden in een Linux-omgeving. Deze functie is alleen nog beschikbaar in bèta en zal dus apart geactiveerd moeten worden. Om het te activeren klik je in Steam op Steam en ga naar Settings. In het tabblad Account kun je onder het kopje Beta participation klikken op Change. Een nieuw venster zal openen, kies voor Steam BetaUpdate. Nadat je op OK hebt geklikt zal Steam opnieuw moeten opstarten en updaten voordat Steam Play beschikbaar komt. Om Steam Play te activeren open je weer Settings, waar je onder het nieuwe tabblad Steam Play een vinkje zet bij Enable Steam Play for supported titles. Hiermee worden de Windows-games beschikbaar die door Valve zijn getest. Met het vinkje bij Enable Steam Play for all titles komen alle Windows-games in Steam beschikbaar, maar kun je regelmatig tegen bugs of zeer lage framerates aanlopen.

©PXimport

Wine

©PXimport

06 Lagere framerate

Helaas is er niet alleen maar goed nieuws voor Linux. Hoewel drivers steeds beter worden, distributieplatformen voor meer aanbod zorgen en games vaker ontwikkeld worden voor Linux, zijn de prestaties nog steeds een probleem. Benchmarks met een systeem met een Nvidia Geforce GTX 1070 en een AMD Radeon RX 480 tonen een duidelijk beeld: games draaien in Windows (veel) beter, zie de tabel. In alle gevallen zijn de games getest met de hoogste grafische instellingen en een resolutie van 1440 × 2560 pixels. Van de geteste games deed Sid Meier’s Civilization VI het slechtst, in Ubuntu kwamen beide grafische kaarten nog niet op de helft van de framerate in Windows. Metro Last Light Redux en Counter-Strike: Global Offensive deden het uitstekend, de RX 480 wist in Metro zelfs een hogere framerate te behalen in Ubuntu. Helaas waren er wel andere gebreken aan de Linux variant van Metro Last Light Redux. Zo zijn de grafische instellingen beperkt tot één algemene low-high keuze en is het in-game zelfs niet mogelijk om de resolutie aan te passen. Voor uitgebreide instellingen moet het user.cfg-bestand aangepast worden met cryptische variabelen voor elke optie.

07 Toch maar gewoon Windows?

Microsoft Windows heeft een breder aanbod van games, is makkelijker in het gebruik en presteert vrijwel altijd beter … waarom zijn er dan toch mensen die voor Linux kiezen? Het makkelijkste antwoord is natuurlijk de prijs: Linux is gratis, terwijl een Windows-licentie minimaal 100 euro kost per computer. Dat is echter niet het enige: er valt iets te zeggen voor opensource-software, die – in theorie – een betere ervaring kan opleveren. Closedsource-software wordt immers puur met winstoogmerk uitgebracht, terwijl opensource staat voor vrijheid en veelzijdigheid.

Betalen voor extra ‘downloadable content’ (dlc) bij de lancering van een game zit er niet bij, want een slimme knaap zou direct een variant uitbrengen zonder de betaalmuur. Daarbij leidt opensource-software veel sneller tot nieuwe innovaties. Programmeurs hoeven voor basisfunctionaliteit het wiel niet opnieuw uit te vinden en kunnen hun eigen ideeën toevoegen aan een bestaand project. Hierdoor kunnen simpele ideeën sneller in de praktijk worden toegepast, met als resultaat betere software.

08 Opensource is de toekomst

Met zo’n grote opensource-community wordt het voor technologie-bedrijven met hun closedsource-software in de toekomst onmogelijk om nog te kunnen concurreren. Nu al zijn er nog maar weinig start-ups die closedsource-software op de markt proberen te brengen. Er zal immers altijd een opensource-variant uitgebracht worden die, met behulp van de community, de closedsource-software voorbijstreeft. Bedrijven zullen dus op zoek moeten gaan naar een nieuw businessmodel waarbij opensource wordt omarmd en technologische vooruitgang voorop staat.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.