Windows is op pc’s qua marktaandeel nog altijd heer en meester, maar er wordt aan de stoelpoten gezaagd: Chromebooks zijn al jaren een goedkope (en veilige!) optie. Ook Valve, het bedrijf achter game-platform Steam en games als DOTA en Counter-Strike, zit niet stil. Op de achtergrond is Valve hard bezig om Linux klaar te stomen voor gaming. Heeft dit de potentie om de pc-markt op zijn kop te zetten, of is dit weer een van de vele floptheorieën onder de noemer ‘20XX wordt het jaar van Linux op de desktop’?

De discussie over het beste gaming-platform gaat vrijwel altijd over de verschillen tussen de bekende consoles (Microsoft Xbox, Sony PlayStation, Nintendo Switch etc.) en een computer met Windows. Linux is, als we de Steam Hardware Survey mogen geloven, voor gamers een niche besturingssysteem waar amper een procent gebruik van maakt. Het opensource-besturingssysteem heeft duidelijke voordelen, maar waarom slaat het dan nog niet aan? En zou daar binnenkort verandering in kunnen komen?

01 Linux leren gebruiken

Eén van de meest gebruikte argumenten om Linux links te laten liggen, is het gebruiksgemak van Windows of macOS. De workflow van Windows en macOS is verschillend, maar deze besturingssystemen zijn ondertussen geëvolueerd naar een systeem waarvan de basisfuncties duidelijk en gebruiksvriendelijk zijn. Linux daarentegen, zorgt al voor vragen vóór de installatie begint: welke distributie moet ik gebruiken? Ubuntu is het populairst met veel direct beschikbare tutorials, maar voor beginnende Linux-gamers is SteamOS een goed alternatief. Ubuntu heeft, ondanks de mooie interface, toch nog een kleine leercurve voordat gamers aan de slag kunnen. Hoewel dit sommigen zal afschrikken, is het voor de meer ervaren computergebruikers de moeite waard. SteamOS is een stuk simpeler in gebruik. Er kunnen, na het inloggen, direct games geïnstalleerd worden en alles dat op het platform beschikbaar is, zal zonder problemen werken.

©PXimport

Gamen op macOS

©PXimport

02 Hardware-support

Linux heeft lang een slechte naam gehad om z’n beperkte hardware-support en beroerde drivers, maar die tijden zijn voorbij. Zowel AMD als Nvidia komen regelmatig met updates en ook de nieuwste hardware is nu vanaf dag één te gebruiken op Linux. Laptopgebruikers met een Intel i-gpu kunnen genieten van moderne drivers, maar pas wel op met slaapstand en hibernate bij het sluiten van de laptop. Veel distributies en hardware-combinaties gaan niet goed samen met de hibernate-functie, waardoor er data verloren kunnen gaan.

De audiodrivers die vroeger nog weleens voor problemen zorgden, zijn tegenwoordig uitstekend. Sterker nog, door het gebruik van opensource-audiodrivers, zijn er veel meer mogelijkheden dan in Windows. Echoreductie en vergelijkbare features kunnen nog weleens voor problemen zorgen, maar voor de populaire Linux-distributies is er online genoeg informatie te vinden om dat op te lossen.

©PXimport

03 De correcte drivers

Na het installeren van een Linux-distributie, zijn er nog een aantal zaken die moeten gebeuren voordat je kunt gamen. Linux is een opensource-besturingssysteem en daar horen eigenlijk opensource-drivers bij, maar of dit verstandig is, is afhankelijk van de gebruikte hardware. AMD geeft officiële ondersteuning aan de opensource-drivers en de prestaties daarvan zijn ook uitstekend, maar dit is bij Nvidia niet het geval. Er zijn opensource-drivers beschikbaar van Nouveau, maar deze zijn reverse-engineered van de closedsource Nvidia-driver. Ondanks het goede werk van de Nouveau-community, ligt het prestatieniveau van de closedsource- drivers een stuk hoger. Zeker bij nieuwe grafische kaarten is het verschil groot, maar ook de grafische kaarten van een paar generaties terug doen het beter op de officiële Nvidia-drivers.

Ubuntu installeert automatisch de opensource-drivers van beide merken, maar om zeker te zijn van de laatste updates kun je gebruikmaken van het volgende commando voor AMD:

sudo add-apt-repository ppa:oibaf/graphics-drivers

sudo apt update

De makkelijkste manier om officiële Nvidia-drivers te installeren is met de volgende commando’s:

sudo apt-get purge nvidia*

sudo add-apt-repository ppa:graphics-drivers

sudo apt-get update

sudo apt-get install nvidia-driver-410

©PXimport

04 Native Linux-games

Het game-aanbod voor Linux was tot enkele jaren geleden zeer beperkt, maar Valve zet grote stappen om het aanbod te verbeteren. Steam, het digitale distributieplatform van Valve, biedt op dit moment ruim 4.000 games aan die geschikt zijn voor Linux. Hier zitten de bekende games tussen als Counter-Strike: Global Offensive en Sid Meier’s Civilization, maar ook honderden indie-games van kleine ontwikkelaars. Als een game eerder is aangeschaft voor Windows, dan hoeft deze niet opnieuw aangeschaft te worden voor Linux.

GOG.com is een andere grote aanbieder van games beschikbaar voor Linux. Anders dan Steam is GOG.com volledig gebaseerd op een website. Er hoeft dus geen extra programma geïnstalleerd te worden naast de gekochte games. Tevens is het mogelijk om games die zijn aangeschaft in Steam, over te zetten naar GOG via GOG Connect.

Veel bekende Linux-distributies hebben ook hun eigen software-repositories waar ook games worden aangeboden. Zo heeft Ubuntu een eigen Ubuntu Software Center waarin een groot aantal bekende en minder bekende games beschikbaar is. Hetzelfde geldt voor andere distributies zoals Linux Mint.

©PXimport

05 Windows-games in Linux

Het aanbod van Linux-games mag dan rap groter worden, de meeste grote titels zijn alleen beschikbaar voor Windows. Wederom komt Valve ons redden met een nieuwe functie binnen de Linux-variant van Steam: Steam Play. Steam Play gebruikt een aangepaste versie van Wine: een opensource-programma waarmee Windows-software gebruikt kan worden in een Linux-omgeving. Deze functie is alleen nog beschikbaar in bèta en zal dus apart geactiveerd moeten worden. Om het te activeren klik je in Steam op Steam en ga naar Settings. In het tabblad Account kun je onder het kopje Beta participation klikken op Change. Een nieuw venster zal openen, kies voor Steam BetaUpdate. Nadat je op OK hebt geklikt zal Steam opnieuw moeten opstarten en updaten voordat Steam Play beschikbaar komt. Om Steam Play te activeren open je weer Settings, waar je onder het nieuwe tabblad Steam Play een vinkje zet bij Enable Steam Play for supported titles. Hiermee worden de Windows-games beschikbaar die door Valve zijn getest. Met het vinkje bij Enable Steam Play for all titles komen alle Windows-games in Steam beschikbaar, maar kun je regelmatig tegen bugs of zeer lage framerates aanlopen.

©PXimport

Wine

©PXimport

06 Lagere framerate

Helaas is er niet alleen maar goed nieuws voor Linux. Hoewel drivers steeds beter worden, distributieplatformen voor meer aanbod zorgen en games vaker ontwikkeld worden voor Linux, zijn de prestaties nog steeds een probleem. Benchmarks met een systeem met een Nvidia Geforce GTX 1070 en een AMD Radeon RX 480 tonen een duidelijk beeld: games draaien in Windows (veel) beter, zie de tabel. In alle gevallen zijn de games getest met de hoogste grafische instellingen en een resolutie van 1440 × 2560 pixels. Van de geteste games deed Sid Meier’s Civilization VI het slechtst, in Ubuntu kwamen beide grafische kaarten nog niet op de helft van de framerate in Windows. Metro Last Light Redux en Counter-Strike: Global Offensive deden het uitstekend, de RX 480 wist in Metro zelfs een hogere framerate te behalen in Ubuntu. Helaas waren er wel andere gebreken aan de Linux variant van Metro Last Light Redux. Zo zijn de grafische instellingen beperkt tot één algemene low-high keuze en is het in-game zelfs niet mogelijk om de resolutie aan te passen. Voor uitgebreide instellingen moet het user.cfg-bestand aangepast worden met cryptische variabelen voor elke optie.

07 Toch maar gewoon Windows?

Microsoft Windows heeft een breder aanbod van games, is makkelijker in het gebruik en presteert vrijwel altijd beter … waarom zijn er dan toch mensen die voor Linux kiezen? Het makkelijkste antwoord is natuurlijk de prijs: Linux is gratis, terwijl een Windows-licentie minimaal 100 euro kost per computer. Dat is echter niet het enige: er valt iets te zeggen voor opensource-software, die – in theorie – een betere ervaring kan opleveren. Closedsource-software wordt immers puur met winstoogmerk uitgebracht, terwijl opensource staat voor vrijheid en veelzijdigheid.

Betalen voor extra ‘downloadable content’ (dlc) bij de lancering van een game zit er niet bij, want een slimme knaap zou direct een variant uitbrengen zonder de betaalmuur. Daarbij leidt opensource-software veel sneller tot nieuwe innovaties. Programmeurs hoeven voor basisfunctionaliteit het wiel niet opnieuw uit te vinden en kunnen hun eigen ideeën toevoegen aan een bestaand project. Hierdoor kunnen simpele ideeën sneller in de praktijk worden toegepast, met als resultaat betere software.

08 Opensource is de toekomst

Met zo’n grote opensource-community wordt het voor technologie-bedrijven met hun closedsource-software in de toekomst onmogelijk om nog te kunnen concurreren. Nu al zijn er nog maar weinig start-ups die closedsource-software op de markt proberen te brengen. Er zal immers altijd een opensource-variant uitgebracht worden die, met behulp van de community, de closedsource-software voorbijstreeft. Bedrijven zullen dus op zoek moeten gaan naar een nieuw businessmodel waarbij opensource wordt omarmd en technologische vooruitgang voorop staat.

©PXimport

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.