Het aansluiten van een NAS of netwerkschijf op je thuisnetwerk is niet zo moeilijk: sluit een netwerkkabel aan en je NAS is verbonden. Toch zijn er wel wat zaken waar je op kunt letten.

De voordelen van een NAS zijn natuurlijk legio. Met één apparaat kun je bestanden delen met iedereen op je thuisnetwerk en heb je een altijd bereikbare plek om automatische back-ups naartoe te maken. Maar waar zet je hem neer en waar moet je op letten om hem optimaal te kunnen gebruiken? Het uitgangspunt bij het aansluiten van je NAS is dat je het apparaat via een gigabitverbinding bedraad op je netwerk aansluit. Lees ook: Wat kun je precies met een NAS?

Sluit je NAS in ieder geval nooit aan via een powerline-setje of moka-adapter. Wellicht kom je daartoe in de verleiding omdat je de wat luidruchtige NAS op bijvoorbeeld je zolder kwijt wilt. Powerline-setjes bieden ondanks de belofte van een gigabitsnelheid nooit genoeg bandbreedte voor een NAS, zelfs niet in de meest optimale omstandigheden. Uiteraard heb je met apparaten die via een powerline-adapter zijn aangesloten wel toegang tot de data op je NAS.

©PXimport

Powerline-adapters zijn handige producten, maar ongeschikt om je NAS op aan te sluiten.

Zo centraal mogelijk

Omdat de NAS een centrale rol vervult in je thuisnetwerk voor meerdere gebruikers is het uitgangspunt bij plaatsing een punt dat voor alle netwerkapparatuur zo optimaal mogelijk zonder bottlenecks bereikbaar is. Het beste kun je hiervoor de centrale locatie in je netwerk oftewel de hoofdswitch gebruiken. Bij een kleiner thuisnetwerk is dat doorgaans de ingebouwde switch in je router, maar bij een wat uitgebreider netwerk gebruik je waarschijnlijk een losse switch. Naast dat de centrale switch voor je hele netwerk optimaal bereikbaar is, is een ander voordeel dat dit centrale punt zich doorgaans in je meterkast bevindt. Wat ons betreft een prima plek voor je NAS, want in je meterkast heb je geen last van het geluid dat een NAS produceert. Let er wel op dat je NAS niet te warm wordt, maar dat zal bij een doorsnee dualbay-exemplaar zelden een probleem zijn. Kijk hier wel goed naar als je een NAS met vier of meer schijfeenheden hebt.

NAS in de woonkamer

Heb je een uiteinde van je netwerk waar relatief lichte netwerkverbruikers op zitten, dan is het geen probleem om daar je NAS neer te zetten. Eén van die plekken is wellicht het meubel waarin al je AV-apparatuur staat. Gebruik je de NAS voornamelijk voor het streamen van films naar je mediaspeler of televisie, dan is dat best een prima plekje. Het dataverkeer van je NAS naar je mediaspeler of televisie blijf dan binnen dezelfde switch en zo ben je verzekerd van de snelste verbinding. Daarbij moeten we wel eerlijk toegeven dat dit bij een goed opgezet gigabitnetwerk eigenlijk niet heel veel uitmaakt. Zelfs het streamen van een blu-ray-rip vereist slechts zo'n 50 Mbit/s, een fractie van de 1 Gbit/s die je over een thuisnetwerk haalt. Een mogelijk nadeel van het plaatsen van je NAS in de buurt van je televisie is dat je de NAS mogelijk hoort pruttelen en brommen. Een NAS bevat immers mechanische schijven en is voorzien van een ventilator voor de koeling.

Niet op een drukke vertakking

Soms is een centrale plaatsing niet mogelijk, bijvoorbeeld omdat er geen plek is in de meterkast. Het nadeel van het plaatsen van je NAS op één van de uiteinden of takken van je netwerk is dat dit doorgaans een gigabitlijn is waar al het verkeer naar dat eindpunt overheen gaat. Dat zijn naast je NAS wellicht andere apparaten die veel bandbreedte vereisen, bijvoorbeeld om te downloaden of te streamen vanaf internet.

Het is in ieder geval niet zo'n goed idee om je NAS met de rest van je netwerk te verbinden via dezelfde tak als een pc waar je voluit mee downloadt over een snelle internetverbinding. Al dit verkeer gaat dan samen over dezelfde gigabitkabel als het lokale verkeer van je NAS en dan heeft potentieel een langzamere NAS tot gevolg. In het geval van een thuisnetwerk moeten we het belang van de centrale plaatsing natuurlijk niet overdrijven. Thuisnetwerken zijn relatief simpel van opbouw en het aantal gebruikers is beperkt.

Link aggregation

Sommige (duurdere) NAS-apparaten zijn voorzien van twee netwerkaansluitingen. Deze dubbele netwerkaansluiting kun je gebruiken om je NAS sneller aan te sluiten op je netwerk (link aggregation). Ook kun je de NAS via een tweede switch of tweede netwerk aansluiten (failover) zodat het risico op het verliezen van de verbinding met de NAS kleiner wordt. Dat laatste is in een thuissituatie waarschijnlijk niet zo belangrijk, maar een snellere verbinding komt in een groter gezin waarin meer mensen tegelijkertijd willen werken of streamen misschien wel van pas.

Om gebruik te maken van link aggregation heb je een speciale managed switch nodig die dit ook ondersteunt. Gelukkig zijn die tegenwoordig niet heel duur meer. TP-Link heeft in de vorm van de TL-SG108E bijvoorbeeld een managed switch met acht poorten voor nog geen veertig euro. Je sluit de NAS met twee netwerkkabels aan op de switch en bundelt via de instellingen van de NAS en de switch de twee poorten. Een dergelijke switch gebruik je dan als centrale switch in je netwerk waardoor je NAS met een 2Gbit/s-verbinding met je thuisnetwerk is verbonden. Natuurlijk maakt de rest van je netwerk nog gebruik van gigabitverbindingen, maar omdat de achterliggende verbinding breder is kunnen meer gebruikers tegelijkertijd voluit gebruik maken van de NAS.

©PXimport

Een NAS met een dubbele netwerkaansluiting kun je dankzij link aggregation in combinatie met een geschikte switch via een 2Gbit/s-verbinding aansluiten op je netwerk.

Vast IP-adres

Omdat de NAS een vast netwerkapparaat is, wil je dat hij zo eenvoudig mogelijk bereikbaar is. Wat je daarom in ieder geval moet doen is het toekennen van een vast IP-adres aan je NAS. Dit kan op twee manieren: via de instellingen van je NAS of via de instellingen van je router. In de webinterface van je NAS zoek je in de netwerkinstellingen naar een manier om handmatig (of manual) een IP-adres toe te kennen, kies een adres in dezelfde reeks als je netwerk.

Via je router is een fraaiere manier, je NAS blijft op automatisch staan en zal in de toekomst moeiteloos ook op een ander netwerk of nieuwe router werken. Hiervoor wordt het MAC-adres van het netwerkapparaat opgegeven in de router in combinatie met het IP-adres dat je wilt toewijzen. Het MAC-adres (Media Access Control) is een unieke tekenreeks waarmee een netwerkapparaat geïdentificeerd kan worden. De optie om DHCP-reserveringen te doen, wordt door iedere routerfabrikant anders genoemd. We zijn termen als 'Manually Assigned IP around the DHCP list', 'DHCP Reservations', 'DHCP-reserveringen' en 'Static Lease' tegengekomen voor deze functie.

©PXimport

Via sommige routers kun je een vast IP-adres aan je NAS toekennen.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.