Na onze eerste kennismaking met Python is het tijd om wat complexere datastructuren te bekijken: lijsten en dictionary’s. We duiken ook in de structuur van strings, zodat je afzonderlijke letters kunt manipuleren. Start je Python-interpreter maar alvast op!

In de vorige les leerde je met drie datatypes in Python werken: int, float en str. Vooral int en float zijn vrij eenvoudige datatypes. Maar in veel programma’s heb je types met meer structuur nodig, we noemen dit ook wel datastructuren. In dit deel leer je met twee belangrijke datastructuren van Python werken.

Lijsten

In veel programma’s werk je niet met één specifiek gegeven, maar met een hele reeks. Een lijst (in Python list) is daarvoor ideaal. Zo maak je bijvoorbeeld een lijst met namen aan:

>>> namen = ['kees', 'jan', 'pieter', 'jan', 'joris', 'rob']
>>> len(namen)

6

>>> lege_lijst = []

>>> len(lege_lijst)

0

De functie len, die we uit de vorige les kennen om de lengte van een string terug te geven, werkt ook op een lijst: dan krijg je het aantal elementen in die lijst.

Overigens kan een lijst elementen van verschillende types bevatten, zoals een float, twee strings en een int. Maar vaak heeft een lijst alleen elementen van hetzelfde type.

Functies, parameters en argumenten

Elementen in een lijst

Python kent ook heel wat mogelijkheden om met de elementen in een lijst te werken. Zo vraag je eenvoudig een element uit de lijst op een specifieke positie (ook ‘index’ genoemd) op:

>>> namen[2]
'pieter'

Merk op dat de positie in een lijst vanaf 0 begint te tellen: het eerste element is namen[0], het tweede namen[1], het derde namen[2] enzovoort. Je zou dan denken dat je het laatste element moet opvragen met:

>>> namen[len(namen)-1]
'rob'

Dat werkt inderdaad, maar Python laat ook een negatieve positie toe, waarmee je vanachter in de lijst begint te tellen. Het laatste element heeft dan positie -1:

>>> namen[-1]
'rob'
>>> namen[-2]
'joris'

Als je goed hebt opgelet, zie je dat de string ‘jan’ twee keer in bovenstaande lijst zit. Dat aantal keren kun je opvragen met de functie count:

>>> namen.count('jan')
2
>>> namen.count('pieter')
1
>>> namen.count('koen')
0

Je kunt ook de positie van een element in een lijst opvragen:

>>> namen.index('jan')
1
>>> namen.index('pieter')
2
>>> namen.index('koen')
Traceback (most recent call last):
File "<stdin>", line 1, in <module>
ValueError: 'koen' is not in list

Zoals je ziet krijg je een foutmelding (ValueError) als het gevraagde element zich niet in de lijst bevindt. Voor een element dat zich meerdere keren in de lijst bevindt, geeft de functie index alleen de eerste positie terug. Maar je kunt ook vragen om vanaf een specifieke positie te zoeken:

>>> namen.index('jan', 2)
3

Een lijst veranderen

Als je een lijst hebt aangemaakt, kun je die nog altijd veranderen. In het eenvoudigste geval verander je bijvoorbeeld één element:

>>> namen
['kees', 'jan', 'pieter', 'jan', 'joris', 'rob']
>>> namen[1] = 'koen'
>>> namen
['kees', 'koen', 'pieter', 'jan', 'joris', 'rob']

Je kunt een lijst ook omdraaien of sorteren:

>>> namen.reverse()
>>> namen
['rob', 'joris', 'jan', 'pieter', 'koen', 'kees']
>>> namen.sort()
>>> namen
['jan', 'joris', 'kees', 'koen', 'pieter', 'rob']

Verder kun je ook een element aan het einde van een lijst toevoegen, of op een specifieke positie tussen de andere elementen voegen:

>>> namen
['jan', 'joris', 'kees', 'koen', 'pieter', 'rob']
>>> namen.append('aniek')
>>> namen
['jan', 'joris', 'kees', 'koen', 'pieter', 'rob', 'aniek']
>>> namen.insert(0, 'lies')
>>> namen
['lies', 'jan', 'joris', 'kees', 'koen', 'pieter', 'rob', 'aniek']
>>> namen.insert(4, 'mireille')
>>> namen
['lies', 'jan', 'joris', 'kees', 'mireille', 'koen', 'pieter', 'rob', 'aniek']

Je kunt ook bestaande elementen verwijderen. Zo verwijder je met de functie remove(x) het eerste element waarvan de waarde gelijk is aan x:

>>> namen
['lies', 'jan', 'joris', 'kees', 'mireille', 'koen', 'pieter', 'rob', 'aniek']
>>> namen.remove('pieter')
>>> namen
['lies', 'jan', 'joris', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob', 'aniek']
>>> namen.remove('pieter')
Traceback (most recent call last):
File "<stdin>", line 1, in <module>
ValueError: list.remove(x): x not in list

Zoals je ziet, krijg je een foutmelding als je vraagt om een element te verwijderen dat niet in de lijst zit.

Je kunt ook een element op een gegeven positie verwijderen. Dat doe je met de functie pop:

>>> namen
['lies', 'jan', 'joris', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob', 'aniek']
>>> namen.pop(2)
'joris'
>>> namen
['lies', 'jan', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob', 'aniek']

Als je goed hebt opgelet, zie je dat de functie pop niet alleen een element verwijdert, maar op de opdrachtregel ook als waarde het verwijderde element teruggeeft ('joris').

Snijden in een lijst

Python heeft een krachtige manier om een lijst in stukken te snijden: ‘slicing’. Herinner je de notatie [n] voor het n-de element? Met [n:] krijg je de elementen terug vanaf index n, met [:n] de elementen tot index n (niet inbegrepen) en met [m:n] de elementen van index m tot n (die laatste niet inbegrepen). Enkele voorbeelden maken dit duidelijk:

>>> namen = ['lies', 'jan', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob']
>>> namen[1:]
['jan', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob']
>>> namen[:4]
['lies', 'jan', 'kees', 'mireille']
>>> namen[1:4]
['jan', 'kees', 'mireille']

Omdat Python begint te tellen vanaf 0 en in de beginpositie van een slice het element zelf meerekent maar in de eindpositie niet, is de notatie van slicing nogal verwarrend. Het helpt daarom om deze posities te beschouwen als de posities van de komma’s in de lijst, te tellen vanaf 1. Alles tussen de komma’s op die posities is dan de gevraagde slice. Neem bijvoorbeeld namen[1:4]. Omdat namen gelijk is aan ['lies', 'jan', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob'], nemen we alles tussen de eerste en de vierde komma, dus van vóór 'jan' tot ná 'mireille', oftewel ['jan', 'kees', 'mireille'].

Slicing is ook een krachtige manier om een deel van een lijst te veranderen. Zo vervang je eenvoudig voorgaande slice in de lijst door een andere naam:

>>> namen
['lies', 'jan', 'kees', 'mireille', 'koen', 'rob']
>>> namen[1:4] = ['bas']
>>> namen
['lies', 'bas', 'koen', 'rob']

Nog eens strings

Dictionary’s

In een lijst heeft elk element als index zijn positie, zodat je eenvoudig het element op een specifieke positie kunt opvragen. Een andere datastructuur is de ‘dictionary’, die als index voor zijn elementen een sleutel gebruikt, vaak een string of een getal. Elke sleutel van de dictionary moet uniek zijn, zodat je eenvoudig de waarde die bij een specifieke sleutel hoort kunt opvragen.

Een voorbeeld maakt duidelijk hoe je met een dictionary werkt:

>>> scores = {'lies': 5, 'bas': 2, 'kees': 1, 'aniek': 3}
>>> scores['aniek']
3
>>> scores['bert']
Traceback (most recent call last):
File "<stdin>", line 1, in <module>
KeyError: 'bert'
>>> len(scores)
4

Op deze manier kun je eenvoudig de score van een persoon opvragen op basis van zijn of haar naam. Je ziet hier ook dat je een foutmelding krijgt als je een element opvraagt met een index die niet in de dictionary bestaat.

Een dictionary kun je net zoals een lijst veranderen. Je kunt de waarde bij een specifieke sleutel veranderen, maar je kunt even eenvoudig een nieuw element toevoegen: ken gewoon een waarde toe aan een nieuwe sleutel. Bijvoorbeeld:

>>> scores
{'lies': 5, 'bas': 2, 'kees': 1, 'aniek': 3}
>>> scores['lies'] += 1
>>> scores
{'lies': 6, 'bas': 2, 'kees': 1, 'aniek': 3}
>>> scores['bert'] = 1
>>> scores
{'lies': 6, 'bas': 2, 'kees': 1, 'aniek': 3, 'bert': 1}

Een sleutel en de bijbehorende waarde uit de dictionary verwijderen, doe je met het speciale keyword del:

>>> scores
{'lies': 6, 'bas': 2, 'kees': 1, 'aniek': 3, 'bert': 1}
>>> del scores['kees']
>>> scores
{'lies': 6, 'bas': 2, 'aniek': 3, 'bert': 1}

Samenvatting

In dit deel zijn we lang stil blijven staan bij een van de meest gebruikte datastructuren in Python: de lijst. De kennis die je hebt opgedaan over lijsten, kun je voor heel wat andere datatypes in Python hergebruiken. Zo toonden we hoe de notatie voor een index en voor ‘slicing’ hetzelfde is bij een string. Een ander belangrijk datatype dat je in dit deel zag, is de dictionary, waarin je geen positie maar een sleutel als index gebruikt. In het volgende deel verlaten we de interactieve Python-sessies en schrijven we onze eerste programma’s.

Opdracht 1

Uitwerking opdracht 1

Opdracht 2

Uitwerking opdracht 2

Cheatsheet

Moet je regelmatig e-mail verzenden naar meerdere contacten, dan win je veel tijd door in Outlook met contactgroepen te werken. Hierdoor hoef je niet telkens de namen van de afzonderlijke ontvangers typen. Bovendien loop je op die manier nooit het risico dat je iemand per ongeluk vergeet.

Toevoegen aan contactpersonen

Met een e-mailgroep kun je bijvoorbeeld de volledige leesclub, de collega’s van de afdeling, of een vriendengroep bundelen. Zo’n mailgroep is ook superhandig voor wie regelmatig een nieuwsbrief verstuurt.

Zorg eerst dat de mensen die deel zullen uitmaken van de e-mailgroep in de lijst Contactpersonen van je mailprogramma staan. Dat kun je bijvoorbeeld doen door een e-mail te openen waarin het e-mailadres van deze persoon staat. Klik met de rechtermuisknop op dit e-mailadres. Hierdoor opent de fiche van deze persoon. Onder de naam van deze persoon klik je op de drie puntjes en dan selecteer je Toevoegen aan contactpersonen.

Voeg het e-mailadres toe aan de lijst met contactpersonen.

Groep samenstellen

Daarna kun je een groep maken. Klik op het pictogram Groepen in de linkerkolom van Outlook. Linksboven zie je de knop Nieuwe e-mail, maar als je op het pijltje daarnaast klikt, kun je Nieuwe groep selecteren. In de pop-up geef je deze groep een duidelijke naam. Bij Beschrijving vul je het doel van de groep in. De groepsleden zullen een e-mail ontvangen waarin dit aan hen wordt meegedeeld. Daarna klik je op de blauwe knop Maken. In de volgende stap kun je de leden van de groep toevoegen. Aan de linkerkant bij Groepen verschijnen alle groepen die je op die manier hebt aangemaakt. Om extra leden toe te voegen selecteer je eerst de groep en daarna klik je op Leden toevoegen. Dat kan door het e-mailadres in te typen.

Je kunt eindeloos veel leden aan een groep toevoegen.

E-mail sturen naar de groep

Om vanuit naar een groep in één keer een e-mail te versturen naar alle leden, selecteer je de betreffende groep aan de linkerkant en klik je rechtsboven op de knop E-mail verzenden. In het Aan-vak zal automatisch de naam van de groep verschijnen. Je kunt de muisaanwijzer boven de groepsnaam houden en even wachten; dan verschijnen de beschrijving van de groep en de namen van de leden.

Een groep verwijder je door met rechts op de naam van de mailgroep te klikken en te kiezen voor Verwijderen. Links in het menu onder Verwijderd staan alle verwijderde items. Hier kun je later de mailgroep nog uit terughalen.

Hou de muisaanwijzer boven de groepsnaam, dan verschijnen de details.

Samsung Electronics heeft een nieuwe wasmachine en droger uitgebracht, de Bespoke AI Laundry met AI Home. Deze apparaten zijn voorzien van 7-inch displays en Bespoke-design.

De nieuwe Bespoke AI Laundry-producten zijn uitgerust met AI Home-displays, wat past binnen de 'Screens Everywhere'-visie die Samsung eerder dit jaar op CES presenteerde. Deze displays bieden niet alleen een intuïtieve bediening, maar houden ook essentiële informatie bij zoals wasprogramma's en resterende wasmiddelniveaus. De apparaten kunnen gebruikersgewoonten onthouden en houden rekening met seizoensgebonden behoeften, waardoor ze passende programma's kunnen voorstellen. De AI Home functioneert tevens als centrale hub voor het bedienen van aangesloten apparaten, terwijl gebruikers tegelijkertijd online content kunnen bekijken.

De Bespoke AI-set bestaat uit een wasmachine en droger die gebruik maken van AI-algoritmes en sensoren voor optimale werking en energiezuinigheid. De functies AI Wash en AI Dry zijn verbeterd naar AI Wash+ en AI Dry+, met verbeterde textieldetectie voor efficiënter wassen en drogen van verschillende soorten textiel. 

Samsung brengt ook een was-droogcombinatiemodel met hoge capaciteit uit, bedoeld voor gebruikers die een compact, alles-in-één apparaat zoeken. Deze combineert functies zoals AI Home, AI Wash+ en AI Ecobubble, en droogt kleding via condensatie.

9 Kilo-variant

In Europa komt een wasmachine en droger met 9kg capaciteit beschikbaar. De wasmachine is energiezuinig ontworpen en verbruikt tot 55% minder energie dan de minimale vereisten voor een klasse A-classificatie. Het apparaat ondersteunt een grondige reiniging door optimalisatie van water- en wasmiddelgebruik met AI Wash, terwijl AI Ecobubble zorgt voor betere vuilverwijdering. Met QuickDrive kan de wastijd tot 50% verkort worden zonder verlies van wasprestaties.

De bijpassende droger werkt met AI Dry+, dat vier soorten textiel kan detecteren (normaal, denim, handdoek en synthetisch) voor nauwkeuriger drogen. Dit verlaagt het energieverbruik tot 10% en verkort de droogtijd tot 15%. De QuickDrive-functie kan de droogtijd zelfs tot 35% verminderen door automatische aanpassingen van de invertercompressor.

Samsung heeft nog geen adviesprijzen genoemd voor de nieuwe producten.

Bekijk andere Samsung-wasmachines op Kieskeurig.nl: