ID.nl logo
Zo installeer je een besturingssysteem opnieuw
© PXimport
Zekerheid & gemak

Zo installeer je een besturingssysteem opnieuw

Een besturingssysteem opnieuw installeren is niet iets dat je zomaar even doet. Het is gelukkig lang niet zo vaak nodig als een paar jaar geleden en ook niet meer zo ingewikkeld. Toch is het nog steeds geen sinecure: je hebt een klein stappenplan nodig voordat je aan de slag kunt. In dit artikel laten we je zien hoe je je pc en Mac van een schoon besturingssysteem voorziet.

Universeel

Het opnieuw installeren van Windows is natuurlijk een totaal ander proces dan het opnieuw installeren van macOS. Toch hebben de processen voor beide systemen ook dingen gemeen, namelijk de stappen die we je adviseren te nemen voordat je daadwerkelijk met de installatie begint. Om die reden hebben we dit artikel opgedeeld in drie delen: Algemeen, met stappen die je kunt nemen ongeacht welk besturingssysteem je installeert; Windows, met stappen die specifieke uitleg vereisen van hoe je iets uitvoert in Windows; en tot slot macOS, met de stappen die specifieke uitleg vereisen voor macOS. Je zult zien dat zelfs dan nog de processen redelijk hetzelfde zijn. De nodige stappen vindt je echter per systeem op een andere plek en met een andere naam.

©PXimport

Tip 01: Geen haast

De allereerste tip die we je willen geven, is dat je een herinstallatie, of het nu Windows of macOS betreft, niet moet uitvoeren als je haast hebt, of als je vandaag nog iets belangrijks op je computer moet doen. Zoals aangegeven is het proces een stuk minder complex dan een aantal jaar geleden en we zien het dan ook bijna nooit meer misgaan, met nadruk op bijna. Er zijn heel veel redenen waarom een installatie kan mislukken, van een corrupt installatiebestand tot aan extreem lastig op te sporen zaken zoals een conflict met de draadloze netwerkkaart (daar hing bij ons onlangs een Windows-installatie net zo lang op vast tot we de kaart vervingen). Kortom, we overdrijven écht niet als we zeggen dat je een herinstallatie alleen moet uitvoeren als je daar de tijd en de rust voor hebt. Leen desnoods een laptop van iemand anders tijdens het proces (dat is sowieso handig als je dingen wilt opzoeken of downloaden). We verwachten dat je geen problemen ervaart bij de herinstallatie van je besturingssysteem, maar je kunt maar beter voorbereid zijn.

©PXimport

Tip 02: Lijst programma’s

Als wij je nu vragen met welke programma’s jij werkt in Windows of macOS, dan kun je ongetwijfeld een redelijk compleet overzicht opnoemen. Maar hoe dicht je ook in de buurt komt, er zullen altijd programma’s zijn die je vergeet. Nu is dat natuurlijk geen ramp: wanneer je het besturingssysteem hebt geïnstalleerd kun je alles gewoon weer opnieuw downloaden en installeren. Maar neem van ons aan dat het fijn is om, voordat je de boel opnieuw gaat installeren, een lijst te maken van alle programma’s die je regelmatig gebruikt. Dit doe je simpelweg door in Windows in het menu Start te kijken en in macOS in de map Programma’s. Maak een lijst van deze programma’s in een tekstdocument en mail die naar jezelf of print hem uit. Een lijstje als dit zorgt ervoor dat je veel sneller weer volledig in het zadel zit na een herinstallatie.

©PXimport

Goede voorbereiding helpt enorm om de herinstallatie soepel te laten verlopen

-

Tip 03: Drivers

We herinneren ons nog goed hoe we een jaar of tien geleden bezig waren met een herinstallatie van Windows. Omdat we geen driver hadden voor onze netwerkkaart, kregen we internet niet aan de praat. En zonder internet konden we die driver dus niet downloaden. Dit probleem zal tegenwoordig niet zo heel snel meer voorkomen, maar we raden je wel aan om voordat je begint met de herinstallatie van je besturingssysteem, te bekijken welke drivers je geïnstalleerd hebt voor specifieke randapparatuur. Denk hierbij aan een printer, een specifieke microfoon of je koptelefoon. Je kunt ook hier een lijstje van maken, of je kiest ervoor om ze nu alvast even te downloaden en op een usb-stick te zetten. Natuurlijk kun je die drivers later ook downloaden, maar het scheelt gewoon enorm veel gedoe en zoekwerk op het moment dat je het liefst gewoon weer met je machine aan de slag wilt.

©PXimport

Tip 04: Productsleutels

We leven (gelukkig) in een wereld waarin steeds meer programma’s worden geactiveerd met behulp van een online account. Dat betekent dat je productsleutels vaak eenvoudig kunt achterhalen door op je account in te loggen. Toch is dat nog lang niet bij alle software zo, en we raden je dan ook aan om, voordat je begint met de herinstallatie van je besturingssysteem, even na te gaan welke betaalde software je gebruikt en of je daarvan de productsleutels hebt. Het zou immers vervelend zijn als je na de herinstallatie ontdekt dat je bepaalde software niet meer kunt gebruiken omdat je de sleutel niet hebt. Dat is op termijn allemaal te verhelpen door contact op te nemen met de fabrikant, maar wie goed voorbereid is, kan direct na de herinstallatie weer aan de slag. Mocht je Windows 10 willen herinstalleren, dan hoef je meestal niet te zoeken naar een sticker op je systeemkast met daarop de productsleutel. In sommige gevallen is die productsleutel opgeslagen in de firmware van het moederbord. Je hoeft deze sleutel dan niet zelf in te voeren bij een herinstallatie, Windows zal zelfs herkennen dat deze computer ‘recht’ heeft op een installatie van Windows.

©PXimport

Trek autorisaties van software in om te voorkomen dat je een sleutel niet meer kunt gebruiken

-

Tip 05: Autorisatie

Voordat we verdergaan met de specifieke stappen voor Windows en daarna macOS, willen we je nog iets aan de hand doen dat veel problemen kan voorkomen. We hadden het al even over het feit dat steeds meer software geactiveerd wordt met behulp van een online account. Dat is handig, omdat je een productactivatie dan vaak ook weer kunt intrekken, zodat je het product op een andere computer kunt gebruiken. Bedrijven als Adobe stellen je in staat om dat centraal vanuit je account te doen, waarbij een nieuwe computer een andere computer kan afmelden. Software als iTunes pakt het echter wat minder handig aan: je moet je de autorisatie van iTunes op de betreffende pc of Mac handmatig intrekken, zodat je de licentie weer aan een andere computer (oftewel hetzelfde systeem met een versie installatie) kunt toekennen. Doe je dit niet, dan kun je de licenties wel centraal intrekken, maar dit mag maar één keer per jaar. Controleer dus welke programma’s een dergelijk systeem gebruiken en trek de machtiging in, om te voorkomen dat je de software niet meer kunt gebruiken na de herinstallatie van Windows of macOS.

©PXimport

Tip 06: Reservekopie maken

We willen een volledige schone installatie van Windows hebben, maar daarna natuurlijk niet onze bestanden kwijt zijn. Werken in de cloud helpt je daarbij, omdat al je bestanden al online staan en eenvoudig weer gesynchroniseerd kunnen worden na de herinstallatie. Is dat niet het geval, of zijn er nog andere bestanden die je graag mee wilt nemen naar je nieuwe situatie, dan is het handig om een reservekopie te maken. Je doet dit door te klikken op Start en vervolgens op Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Back-up. Zet de schakelaar bij Automatisch back-ups maken van mijn bestanden op Aan, selecteer een station waarop je de reservekopie wilt maken en klik op Meer opties. Onder het kopje Back-up maken van deze mappen kun je precies aangeven welke mappen je mee wilt nemen. We benadrukken hier even: we willen naar een schone installatie toe, dus kijk kritisch naar welke mappen je wilt meenemen. Klik op Nu back-up maken om het proces te beginnen. Afhankelijk van de mappen die je hebt geselecteerd, kan dit een flinke tijd duren.

©PXimport

Tip 07: Installatiemedium

Ooit had je een berg diskettes nodig om Windows te kunnen installeren. Later werd dat een cd en inmiddels kun je Windows gewoon installeren vanaf een usb-stick. Daarvoor heb je dan wel eerst een installatiebestand van Windows nodig. Microsoft stelt een programma ter beschikking dat je helpt bij het downloaden van Windows én het maken van een usb-stick. Je vindt dit programma hier (verander de 10 in 7 als je Windows 7 wilt herinstalleren). Wanneer je de software hebt gedownload en gestart, verschijnt er een keuzemenu waarin je kiest voor Installatiemedium (…) voor een andere pc maken. Wanneer je klikt op Volgende adviseert het programma welke versie van Windows er gedownload moet worden. Het is verstandig om hier niets aan te wijzigen. Kies in de volgende stap voor USB-flashstation (tenzij je wilt installeren vanaf dvd) en kies het station van je usb-stick. Het programma zal nu de juiste versie van Windows voor je downloaden en de usb-stick (of de dvd) zo maken dat het systeem die kan zien als een opstartschijf. Dat is belangrijk; waarom precies, dat leggen we uit in de volgende stap.

©PXimport

Systeemherstel

In dit artikel laten we je zien hoe je Windows volledig opnieuw installeert met behulp van een installatiemedium. Windows bevat echter zelf ook een methode om terug te keren naar een maagdelijke versie van het besturingssysteem. Je vindt deze optie door te klikken op Start en vervolgens op Instellingen. Navigeer nu naar Bijwerken en beveiliging en vervolgens naar Systeemherstel. Door te klikken op Aan de slag kun je kiezen tussen Mijn bestanden behouden waarbij alle programma’s en instellingen gewist worden, maar persoonlijke bestanden bewaard blijven, of Alles verwijderen waarbij je écht een volledig schone installatie hebt. Schoon is hier echter een relatief begrip. Wanneer Windows is geïnstalleerd door de fabrikant van je pc, betekent schoon dat er wel nog allerlei software geïnstalleerd is ter promotie, bijvoorbeeld een proefversie van antivirus en dergelijke. Om die reden laten we je dus ook zien hoe je in zo’n geval een echt schone situatie creëert.

©PXimport

Opschonen zonder herinstalleren zadelt je soms op met allerlei ongevraagde software

-

Tip 08: Installatie starten

Wanneer je een programma installeert, open je normaal gesproken de map waarin het programma staat en start je het exe-bestand. Op het opslagmedium dat we zojuist hebben gemaakt, staat ook zo’n bestand, maar het is niet de bedoeling dat je dit vanuit Windows start. Om de installatie te kunnen starten, moet je zorgen dat de usb-stick in je pc is gestoken (of dat de dvd in het dvd-station zit, als je voor die optie hebt gekozen). Wanneer je de pc nu opnieuw start, is het zaak om dat te doen vanaf de usb-stick of het dvd-station waarop het installatiebestand staat, en niet vanaf het C-station waarop Windows staat. Hoe dat precies gaat, verschilt per pc. De ene pc herkent het opstartmedium automatisch en vraag tijdens het opstarten of je dit wilt gebruiken om op te starten; bij andere pc’s moet je zelf op een toets drukken tijdens het opstarten. Welke toets, dat staat vermeld op het eerste opstartscherm. Krijg je helemaal geen vragen en start de computer gewoon Windows, lees dan de volgende stap.

©PXimport

Tip 09: Opstartvolgorde

Bij de vorige stap gaven we aan dat het de bedoeling is dat de computer opstart vanaf de usb-stick die je in je computer gestoken hebt. Dat gaat tegenwoordig eigenlijk bijna altijd goed. Is dat bij jou niet het geval, dan moet de computer gedwongen worden om vanaf de stick op te starten. Vroeger deden we dat door in het bios van je computer de opstartvolgorde aan te passen, tegenwoordig kan het gelukkig ook gewoon vanuit Windows. Klik op Start en vervolgens op Instellingen. Onder het tabblad Systeemherstel vind je het kopje Geavanceerde opstartopties. Wanneer je op deze knop klikt, zal Windows worden afgesloten en kun je aangeven vanaf welk station moet worden opgestart. Wanneer je gekozen hebt de usb-stick zal de computer opnieuw starten, ditmaal vanaf het juiste station. Mocht het nog steeds niet werken, controleer dan of de usb-stick die je hebt gemaakt in orde is.

©PXimport

Tip 10: Installatieproces

Wanneer de installatie is gestart, krijg je een (grafisch lelijk) menu te zien waarin je de taal en het toetsenbord kunt selecteren. Staat dit goed, klik dan op Volgende en daarna op Windows installeren. Als er om een productcode wordt gevraagd, vul deze dan in als je die hebt. Heb je die code niet (zie tip 04), klik dan op Ik heb geen productcode. Kies vervolgens de versie van Windows die je wilt installeren (dit moet uiteraard wel dezelfde versie zijn als die al geïnstalleerd was) en klik op Volgende. Je kunt nu kiezen voor Upgrade of Aangepast; wij kiezen in dit geval voor Aangepast. Kies nu het station waarop je Windows wilt installeren (het station met tekst Primair onder het kopje Type). Klik op Formatteren. Let op: je gaat nu alles van de harde schijf verwijderen, dit is niet omkeerbaar. Klik nu op Volgende. De installatie zal zichzelf nu helemaal volledig voltooien, en wanneer dit proces klaar is, zal het zijn alsof je je computer net uit de winkel hebt opgehaald.

©PXimport

Eerst antivirus!

Wanneer je Windows opnieuw hebt geïnstalleerd, word je, net als tijdens de installatie zelf, stap voor stap door de instellingen genomen, om ervoor te zorgen dat Windows goed is ingesteld, dat er een account voor je is aangemaakt enzovoort. Wanneer dit klaar is, kun je beginnen met het installeren van je programma’s. We kunnen niet genoeg benadrukken: wat je ook doet, zorg dat het eerste programma dat je installeert een antivirusprogramma is. Om je software te installeren zul je immers veel websites moeten bezoeken, en hoewel de sites van respectabele softwaremakers vast in orde zijn, ligt het gevaar van geïnfecteerde sites altijd op de loer. Het zou toch zonde zijn als je je nieuwe, schone situatie direct met een virus begint.

©PXimport

Tip 11: Reservekopie maken

Ook in macOS is het belangrijk dat je eerst een reservekopie maakt van de bestanden die je graag op je schone installatie wilt bewaren. Ook macOS heeft hiervoor een ingebouwde functie, genaamd Time Machine (niet te verwarren met Time Capsule, de hardware die Apple lange tijd leverde voor het maken van reservekopieën). Om een reservekopie te maken van bestanden in macOS, klik je op Systeemvoorkeuren en vervolgens op Time Machine. Klik op Selecteer reservekopieschijf en selecteer de schijf waarop je de bestanden wilt bewaren. Door te klikken op Opties kun je aangeven welke bestanden en mappen je niet wilt meenemen in je reservekopie. Plaats een vinkje bij Automatische reservekopieën. Time Machine zal nu direct beginnen met het maken van een reservekopie. Wacht uiteraard wel even tot dit proces klaar is.

©PXimport

Tip 12: Installatiemedium

Net als in Windows, kunnen we van macOS een installatiemedium maken met behulp van een usb-stick. Om dit te doen moeten we eerst de versie van macOS downloaden die we willen installeren vanuit de Mac App Store. Het installatiebestand zal worden opgeslagen in de map Downloads. Download vervolgens DiskMaker X. Wanneer je dit programma start, krijg je direct de mogelijkheid om te kiezen welk station je wilt gebruiken. Dit station zal vervolgen worden gewist, waarna je kunt aangeven waar je installatiebestand van macOS staat. Dit bestand zal dan worden gebruikt om een opstartmedium te creëren. Dit proces kan tot wel tien minuten duren; daarna krijg je een melding dat het voltooid is.

©PXimport

Je kunt een matras niet verschuiven als je erop ligt: herinstallatie begint met herstarten

-

Tip 13: Installatie starten

Om de installatie van macOS te starten, moet je, net als bij de installatie van Windows, de computer opnieuw starten. De reden hiervoor is overigens vrij logisch: je kunt een matras niet verschuiven als je erop ligt. Net zo min kun je een nieuw besturingssysteem installeren als je in het besturingssysteem zit. Wanneer je je Mac herstart, houd dan de Option-toets ingedrukt. Vervolgens zal macOS Opstartbeheer worden gestart; daarin zie je de stations van waaraf je kunt opstarten. Selecteer hier het station van de usb-stick waarvan je een opstartmedium hebt gemaakt. Er verschijnt nu een menu met verschillende opties die je kunt kiezen.

©PXimport

Tip 14: Schijf wissen

Om een volledig schone installatie van macOS te realiseren, is het belangrijk dat je harde schijf helemaal leeg is. Klik daarom op Schijfhulpprogramma. Selecteer het station waarop macOS geïnstalleerd is (waarschijnlijk heet deze Macintosh HD, want bijna niemand verandert die naam) en klik op Wis. Je krijgt de vraag in wat voor bestandsformaat je de schijf wilt formatteren, kies in dit geval voor MacOS Uitgebreid (Journaled). Klik wederom op Wis. Let op: je verwijdert hiermee alle bestanden van je harde schijf, dit is een onomkeerbaar proces. Om deze reden is het zo belangrijk om een reservekopie te hebben.

©PXimport

Tip 15: Installatieproces

Wellicht verwacht je dat dit het moment is dat het ingewikkeld gaat worden, maar het tegendeel is waar. Als er al iets complex was, dan heb je dat nu achter de rug. Het enige dat jij nu nog hoeft te doen is te klikken op Installeer MacOS opnieuw om de installatie te starten en te wachten tot het proces klaar is; je Mac zal je begroeten alsof hij net uit de fabriek is gerold.

©PXimport

Niet onderbreken!

Je zult merken dat het installatieproces van zowel Windows als macOS zo soepel is dat je zelf vrijwel niets hoeft te doen. Ons advies: doe dan ook vooral niets. Voor beide platformen geldt dat de computer een aantal keer moet herstarten om de installatie te voltooien, en dat gaat helemaal vanzelf. Soms kan het lijken alsof de installatie hangt, maar in de meeste gevallen is dat maar schijn. Start in dat geval de computer niet eigenhandig opnieuw op: daarmee kun je het installatieproces verstoren. Pas als het systeem een half uur helemaal niets heeft gedaan, kun je proberen of een herstart wil helpen.

▼ Volgende artikel
Jouw foto's op jouw pc of NAS: veilig, privé en slim
© Andrey Sinenkiy
Huis

Jouw foto's op jouw pc of NAS: veilig, privé en slim

Diensten als iCloud-foto’s en Google Foto’s zijn handig om je foto’s te back-uppen, beheren en delen. Alleen is de online opslagruimte beperkt. Ook je kijkt naar je privacy, zijn deze oplossingen niet altijd ideaal. Er zijn gelukkig gratis tools waarmee je bijna dezelfde ervaring hebt als bij deze online diensten. Je zet je foto’s niet in de cloud, maar gewoon op je eigen pc of NAS.

In dit artikel laten we zien hoe je je eigen foto's beheert, zonder afhankelijk te zijn van clouddiensten zoals Google Foto’s of iCloud:

  • Installeer Immich via Docker op je pc
    • Stel automatische ordening op basis van metadata in
    • Upload en beheer foto’s via de webinterface of mobiele app
    • Deel foto's of albums met vrienden of familie
    • Maak automatische back-ups van je smartphone
  • Gebruik Synology Photos als je een Synology-NAS bezit
    • Deel albums met andere NAS-gebruikers of via een openbare link
    • Gebruik slimme functies zoals de tijdlijn,en mensen- en objectherkenning
    • Synchroniseer je foto's automatisch via de Synology Photos-app

Vind je foto's in de cloud niet erg? Lees dan: Ode aan orde: je immense fotocollectie beheer je zo

Er is weinig mis met de gespecialiseerde cloudopslagdiensten van Apple, Google, Microsoft (OneDrive) en Dropbox. Je kunt hiermee prima foto’s bewaren en delen. De tools zijn voor dit gebruik zelfs uitstekend, maar de opslagruimte is vaak beperkt en het blijven cloudoplossingen. Je bestanden staan dus ergens anders opgeslagen.

Overweeg je een alternatief om foto’s te synchroniseren zonder cloudopslag, dan zijn er meerdere opties, zoals Nextcloud (met de Photos-app), PhotoPrism, digiKam en Piwigo. Wij zijn gecharmeerd van de opensource-dienst Immich en Synology Photos, die je specifiek voor de Synology-NAS kunt gebruiken. Beide tools bieden functies als automatische fotoback-ups, album- en gebruikersbeheer, gezichtsherkenning, tijdlijnweergave, tagging, locatiegebaseerd zoeken, delen, raw-bestanden en toegang via een webinterface. Kortom, er is weinig in de cloudoplossingen dat je bij deze gratis tools niet vindt. We maken eerst kennis met Immich (uitgesproken als het Engelse ‘image’) en daarna met Synology Photos. We focussen ons hierbij op de installatie, de initiële configuratie en het basisgebruik.

Immich

Docker-installatie

Immich wordt frequent geüpdatet en is beschikbaar voor meerdere platformen. Wij gaan aan de slag met de installatie onder Windows. Dit doen we via het gratis Docker Desktop. Docker Desktop beheert containers, een soort lichte, afgescheiden virtuele omgevingen met alle benodigde apps, services en instellingen. Installeer de app met enkele muisklikken en start deze op (de eerste keer kun je op Accept en tweemaal op Skip klikken). Minimaliseer vervolgens het venster, maar laat de app actief.

Goed om te weten: je kunt Immich via Docker ook op je NAS installeren, wat hier ook wel Container Manager (Synology) of Container Station (QNAP) genoemd. In dit artikel gaan we hier alleen niet verder op in.

Docker Desktop heb je met een paar muisklikken geïnstalleerd en opgestart.

Voorbereiding

Immich installeren we dus als Docker-container. Eerst voer je enkele voorbereidingen uit. Open de verkenner en ga naar de map Linux (onderaan). Open vervolgens de submap docker-desktop en dan Home. Maak hier een map met jouw naam en daarbinnen de submap Docker. Binnen deze docker-map maak je de map Immich-app aan. Het pad wordt dus: \\wsl.localhost\docker-desktop\home\<je_naam>\docker\immich-app.

Creëer nu twee submappen in een andere map op een schijf met genoeg opslagruimte: Library en Postgres (bijvoorbeeld C:\Users\<je_accountnaam>\Docker\Immich\library).

Navigeer nu in de verkenner naar de map Immich-app. Houd de Shift-toets ingedrukt, klik met rechts op een lege plek en kies PowerShell-venster hier openen. Houd de verkenner geopend en ga via deze pagina naar de downloadsite. Klik bij Get docker-compose.yml file op het documenten-pictogram (Copy), plak dit in PowerShell met Ctrl+V en druk op Enter om het yml-bestand te downloaden. Herhaal dit voor het commando bij Get .env file, zodat zowel het yml-bestand als het env-bestand in de map Immich-app staan.

Open het env-bestand in een teksteditor, bijvoorbeeld Notepad++ of Kladblok, en pas de volgende variabelen aan:

UPLOAD_LOCATION=C:\Users\<je_accountnaam>\Docker\Immich\library
DB_DATA_LOCATION=C:\Users\<je_accountnaam>\Docker\Immich\postgres
TZ=Europe/Amsterdam
DB_PASSWORD=<eigen wachtwoord>

Zorg ervoor dat de paden kloppen met jouw situatie en sla het aangepaste bestand op.

Voordat je de container installeert, moet je eerst enkele variabelen aanpassen in het env-bestand.

Installatie

Alles is nu klaar om de Docker-container met Immich te draaien. Ga terug naar de map Immich-app en voer het commando docker-compose up -d uit. Dit zorgt ervoor dat alle benodigde onderdelen worden gedownload en uitgevoerd. Na enkele minuten zie je in het Docker Desktop-venster, bij Containers, dat de vier Immich-onderdelen actief zijn. Test dit direct door Localhost:2283 op de adresbalk van je browser in te vullen. Dit is de standaardpoort waarop Immich draait; dit zie je bij Immich_server in het Docker-containeroverzicht. Als het nodig is, kun je het poortnummer aanpassen in het yml-bestand. Klik in de webinterface op Aan de slag om daadwerkelijk met Immich te starten.

Je kunt de containers op elk moment stoppen en starten vanuit Docker Desktop. Dit doe je in de rubriek Containers: selecteer Immich en druk op Stop of Start.

De vier containers zijn gestart en Immich is nu bereikbaar vanuit de webinterface.

Configuratie

Je begint met het aanmaken van een beheerdersaccount. Vul de gevraagde gegevens in en bevestig met Registreren. Log daarna in met het opgegeven e-mailadres en wachtwoord.

Klik in het welkomstvenster op Thema, kies Licht of Donker, en ga naar Privacy. Hier kun je de kaartfunctie inschakelen (om foto’s via coördinaten op een kaart te tonen) en de versiecontrole activeren (voor het ontvangen van updates).

Ga vervolgens naar Opslagtemplate en bepaal of je fotobestanden automatisch wilt ordenen op basis van metadata. Als dit ingeschakeld is, kun je bij Voorinstelling een structuur kiezen met een sjabloon. Kies bijvoorbeeld voor {{y}}-{{MMMM}}-{{dd}}/{{filename}}. Bevestig met Klaar.

Je kunt via een sjabloon je foto’s bewaren op basis van bepaalde metadata.

Basisgebruik

Links in de webinterface zie je een venster met onderdelen als Foto’s, Verkennen, Kaart, Delen, Favorieten, Albums en Gereedschap. Open Foto’s, klik op de plusknop en selecteer de gewenste fotobestanden. De geüploade foto’s verschijnen als miniaturen in een tijdlijn. Bovenaan zie je een zoekbalk met rechts een filterknop om media te selecteren op onder meer naam, plaats, camera, datum en type. Gebruik Uploaden (rechtsboven) om extra foto’s toe te voegen.

Selecteer een of meer foto’s. Rechtsboven verschijnen meerdere knoppen, zoals Toevoegen aan favorieten (voor de rubriek Favorieten) en een menu om de selectie te downloaden, archiveren, verwijderen, de datum of locatie te wijzigen, of miniaturen en metadata te vernieuwen.

Via Toevoegen aan kun je foto’s aan een album toevoegen. Klik op +Nieuw album om een album te maken dat je terugvindt in de rubriek Albums. Gebruik Verkennen in het linkervenster om foto’s gegroepeerd te zien op tijd, locatie of – via AI – op herkenbare objecten, gezichten of thema’s, zoals berglandschappen.

De webinterface van Immich heeft wel wat weg van Google Foto’s.

Back-ups en delen

Je vindt in de webinterface ook de optie Delen. Klik hierop, voeg een beschrijving toe en eventueel een wachtwoord. Geef aan of de ontvanger foto’s mag downloaden en/of uploaden. Stel hiervoor een verloopdatum in, bijvoorbeeld over 1 dag. Klik op Link maken om een link te genereren. Deze link is mogelijk http://localhost<…>, maar je kunt dit aanpassen naar het interne ip-adres van je Immich-server, of een extern adres dat vanaf internet bereikbaar is (zie tekstkader ‘Vanaf het internet’).

Wil je media delen met specifieke personen? Klik hiervoor rechtsboven op je accountpictogram en kies Beheer. Ga naar Gebruikers, klik op Gebruiker aanmaken, vul de gegevens in en bevestig. Bij het openen van een fotoselectie of album kun je dan via de deelknop direct de gewenste gebruiker(s) selecteren, zodat de media in hun webomgeving beschikbaar zijn.

Voor Android en iOS kun je de mobiele Immich-app installeren. Vul het ip-adres van je Immich-server in en meld je aan. Tik op de upload-knop, geef Immich de nodige machtigingen en kies Selecteer om aan te geven welke fotoalbums de app moet back-uppen naar je server. Zet Albums synchroniseren aan om dit te automatiseren en bevestig met Back-up uitvoeren.

Immich is ook beschikbaar als mobiele app, wat handig is voor (automatische) mediaback-ups.

Synology Photos

Voorbereiding

We gaan uit van een Synology-NAS (Network Attached Storage) die via een webinterface toegankelijk is. Verbind via je browser met de webinterface van DSM, het Synology-besturingssysteem.

Open nu eerst het Configuratiescherm, kies Gebruiker en groep, ga naar Geavanceerd en zorg dat Gebruiker basismap inschakelen is ingeschakeld (op het gewenste volume). Bevestig met Toepassen. Open daarna de app File Station, waar je ziet dat de mappen Home en Homes (met persoonlijke submappen voor elke NAS-gebruiker) zijn aangemaakt.

Ga vervolgens naar Package Center in het hoofdmenu. Als de app Synology Photos nog niet is geïnstalleerd, zoek dan naar de naam van deze app. Klik vervolgens op Installeren en daarna op Openen. Klik rechtsboven op je profielicoon, kies Instellingen en open het tabblad Gedeelde ruimte. Schakel eventueel Gedeelde ruimte in en bevestig met Opslaan. Gedeelde media worden nu standaard opgeslagen in de map \photo.

Het is even wennen, maar je persoonlijke media en je gedeelde media belanden voortaan in de daarvoor bestemde mappen.

Gedeelde media

Als je nu foto’s met bijvoorbeeld familieleden wilt delen die toegang hebben tot je NAS, volg dan deze stappen. Ga naar Configuratiescherm / Gebruiker en groep, open het tabblad Groep en klik op Maken. Geef een groepsnaam op (bijvoorbeeld Familie) en druk op Volgende. Selecteer de gewenste leden, druk drie keer op Volgende en vink Synology Photos in de kolom Toestaan aan. Bevestig met Volgende (tweemaal) en met Voltooid.

Open vervolgens de app Synology Photos. Bij Instellingen / Gedeelde ruimte klik je op Toegangsmachtigingen instellen. Selecteer de groep (Familie) en kies Volledige toegang in de uitklapmenu’s. Bevestig met de plusknop en klik op Opslaan. Zet daarna op het tabblad Gedeelde ruimte een vinkje bij zowel Gezichtsherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte als Onderwerpherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte. Bevestig met Opslaan.

Test de instellingen door een gebruiker uit de groep aan te melden op je NAS, bijvoorbeeld via een incognito-tabblad in je browser. Zodra deze gebruiker Synology Photos opent, kan ook hij media uploaden in zowel de persoonlijke ruimte als de gedeelde ruimte. Links bovenaan in het applicatievenster kun je tussen deze ruimtes schakelen. De inhoud van deze ruimtes kun je overigens ook op bestandsniveau beheren via de overeenkomstige mappen in File Station (althans als administrator).

Als lid van de groep Familie krijgt deze gebruiker meteen ook toegang tot de gedeelde ruimte.

Basisgebruik

We laten nu zien hoe je met fotoalbums werkt. Gebruik eerst de knop Filter tonen (rechtsboven) om filters te activeren en snel de gewenste foto’s te vinden. Selecteer vervolgens een reeks foto’s; er verschijnt een rode balk. Klik hier op de plus-knop Toevoegen aan album, kies +Nieuw album, vul een naam in en druk op OK. Ga naar Albums (tweede knop) in het applicatievenster. Hier kun je foto’s opvragen volgens Recent toegevoegd, Labels en Locaties en, indien eerder ingeschakeld, volgens Mensen (gezichtsherkenning) en Onderwerpen (objectherkenning). Je albums vind je hier ook. Met de plus-knop rechtsboven kun je hier nieuwe albums maken.

Ga met de muisaanwijzer boven een album staan; er verschijnt een knop met drie puntjes. Klik op Delen. Schakel Koppeling delen in en stel bij Privacy-instellingen in of het album Privé of Openbaar is (eventueel met downloadmachtiging). Bij Privé selecteer je bij Lijst van genodigden de gewenste gebruiker(s) of groep(en) en geef je de machtigingen aan: Weergave, Downloaden of Provider (beheerder). Je kunt ook een wachtwoord en vervaldatum instellen. Kopieer de link en bevestig met Opslaan.

Klik op Delen (derde knop) in het applicatievenster en kies Fotoverzoek. Klik op Fotoverzoek maken, vul een onderwerpsregel in, selecteer een bestemmingsmap en bevestig met Verzoek maken. Je hoeft nu alleen maar de link te sturen naar de mensen van wie je graag foto’s wilt ontvangen voor je collectie.

Goed om te weten: er is ook een mobiele app voor Android en iOS van Synology Photos met de functie Photo Backup. Daarmee synchroniseer je opgeslagen foto’s en video’s.

Je kiest zelf met wie je albums deelt en met welke machtigingen je dat doet.

Vanaf het internet

Je fotocollectie, beheerd met een tool als Immich of via je Synology-NAS, is standaard niet toegankelijk voor ongeautoriseerde personen buiten je netwerk. Wil je dat dit wel kan? Dan kun je bij een Synology-NAS de ingebouwde functie QuickConnect inschakelen via het Configuratiescherm in DSM, bij Externe toegang. In de praktijk moet je alleen vaak aan de slag met technieken als poortdoorverwijzing op je router. Of je moet een VPN-server installeren zoals WireGuard, eventueel gecombineerd met een eigen hostnaam via dynamisch DNS om het probleem van een wisselend extern ip-adres te omzeilen.

We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan. Binnen je eigen netwerk kun je in elk geval probleemloos je fotoalbums beheren en delen.

Ook onderweg kun je je via de mobiele app en je QuickConnect-ID aanmelden bij Synology Photos op je NAS.

▼ Volgende artikel
Review Denon AH-C500W – Oordopjes schieten helaas tekort
© Wesley Akkerman
Huis

Review Denon AH-C500W – Oordopjes schieten helaas tekort

De Denon AH-C500W-oortjes beloven vanwege de open pasvorm comfort en omgevingsbewustzijn. In de praktijk pakt dit concept echter minder goed uit. Het ontbreken van rubber oortips resulteert in een pasvorm die niet echt aansluit op de gehoorgang.

Oké
Conclusie

De Denon AH-C500W probeert met een open ontwerp een omgevingsbewuste luisterervaring te bieden, maar schiet op meerdere vlakken tekort. De pasvorm is onstabiel, de aanraakbediening irritant en het geluid – met name de bas – valt tegen. Daardoor voelt dit model vooral aan als een ongelukkig compromis.

Plus- en minpunten
  • Heel licht ontwerp
  • Heldere sound
  • Equalizer binnen de app
  • Blijven niet goed zitten
  • Audio mist duidelijke baslaag
  • Karige app

Het ontwerp van de Denon AH-C500W is volgens de fabrikant gericht op comfort; daarvoor heeft de fabrikant een zogenaamde 'open pasvorm' in het leven geroepen die niet diep in je gehoorgang zit. Hierdoor voelen de oordopjes licht aan en kun je ze lang zonder enige irritatie dragen. Bovendien blijf je goed in verbinding met je omgeving, omdat er geen ruisonderdrukking is en de dopjes zelf niets tegenhouden. Dat zijn allemaal mooie manieren van omdenken. De AH-C500W-dopjes hebben dan ook geen rubber tips die in je oren gaan en de boel afsluiten, maar vallen bij bewegingen daardoor ook makkelijk uit je oren.

De oordopjes beschikken over moderne technologie zoals bluetooth 5.3 met multipoint-connectiviteit, waardoor je met twee apparaten tegelijk kunt verbinden. De totale batterijduur bedraagt 24 uur, inclusief de oplaadcase. Dankzij de IPX4-classificatie zijn ze bestand tegen zweet en spatwater, maar gezien de vorm zijn ze niet echt geschikt voor sporters. De bediening verloopt via gevoelige aanraakoppervlakken op de oordopjes of via de gratis app. Verder hebben ze microfoons met beamforming voor heldere telefoongesprekken.

©Wesley Akkerman

Gladde oortjes

Aan de functionaliteit ligt het dus zeker niet. Denon zet daarmee in op een breed publiek. We vinden het alleen jammer dat de oortjes geen rubber tips hebben, want die helpen vaak bij het blijven zitten in de gehoorgang. We realiseren ons dat dit een persoonlijke voorkeur is; er zijn immers nog steeds mensen die liever gladde oordopjes hebben dan rubber of siliconen oortips die je dieper in je oor moet duwen. Maar als je lang haar hebt, je veel met je hoofd beweegt of de oordopjes met de hand (en niet via de app) bedient, is de kans groot dat je ze verplaatst of dat ze uit je oren vallen.

We vinden de bediening op de oortjes sowieso behoorlijk gevoelig, maar gelukkig kun je die uitschakelen via de gratis Denon Headphones-app. Dat hebben wij dan ook gedaan. We hebben ze regelmatig beter in onze oren moeten draaien, omdat ze niet bleven zitten, en hebben daardoor regelmatig onbedoeld functies geactiveerd. Bovendien beschikt de app over een vijfpunts equalizer. Heel handig, want daarmee verbeter je het geluid daadwerkelijk. Helaas kun je je eigen instellingen niet opslaan; als je terug wilt naar oude settings, dan moet je die handmatig invoeren.

©Wesley Akkerman

Het open karakter

Omdat de Denon AH-C500W een open karakter heeft, zijn ze lastig te vergelijken met oordopjes die wel beschikken over enige afsluiting. Maar dat is dan ook precies de bedoeling. Het is maar net wat je van een setje oortjes verlangt. En eerlijk is eerlijk: ze zijn zo licht dat je ze bijna niet voelt zitten. Door dit karakter klinkt de muziek heel helder, terwijl je ondertussen alles nog meekrijgt vanuit je omgeving. In het openbaar vervoer is dat een nachtmerrie, maar we denken niet dat Denon verwacht dat je ze overal gebruikt.

Verder is ons duidelijk dat de Denon AH-C500W flink wat kracht mist. Zonder equalizerinstellingen vallen de lagere tonen helemaal weg, waardoor je voornamelijk naar de vocalen en hogere segmenten luistert. Met de traditionele glimlachinstellingen van de equalizer (zie de screenshots verderop) trek je het middensegment verder weg van de audioweergave, maar geef je wel een flinke boost aan het onderste deel. Daardoor klinkt de muziek al wat aangenamer. Maar oordopjes met een betere afsluiting zullen in dit geval altijd beter klinken dan de AH-C500W.

©Wesley Akkerman

Open of gesloten?

Je zou de Denon AH-C500W daardoor beter kunnen vergelijken met oordopjes die je meer boven je gehoorgang plaatst – denk aan de Openfit 2+ van Shokz. Daar klinkt de soundstage daadwerkelijk warm, vol en gedetailleerd, en daar kunnen we de Denon-oortjes niet altijd op betrappen. Helemaal eerlijk is de vergelijking trouwens niet, omdat het producten uit twee technisch verschillende groepen zijn. Maar in onze beleving legt dit setje het af tegen oortjes met afsluiting en écht open oordoppen. Het is het net niet, zogezegd.

Daar speelt het ontwerp ook een grote rol in. De Denon AH-C500W's blijven minder goed zitten dan open modellen die je met een haakje om je oren bevestigt. Je bent ze bovendien voortdurend aan het bijdraaien om maar een goede pasvorm te vinden. Wellicht ligt dat deels aan de oren van ondergetekende, maar dat is nu eenmaal wel de ervaring. Ze doen bovendien sterk denken aan de AIrPods. En daardoor hebben we ook het idee dat Denon meer het Apple-publiek wil aanspreken. Een onbegonnen zaak, aangezien die mensen meestal al voorzien zijn.

©Wesley Akkerman

Denon AH-C500W kopen?

De Denon AH-C500W wil zichzelf met zijn open ontwerp neerzetten als een alternatieve keuze voor wie omgevingsbewust wil blijven. In de praktijk pakt dit concept echter minder goed uit. Het ontbreken van rubber oortips resulteert in een onrustige pasvorm, waardoor de oordopjes bij de minste beweging al dreigen uit te vallen. Deze constante noodzaak tot bijstellen leidt tot frustratie, mede door de overgevoelige aanraakbediening. Gelukkig kun je die via de app uitschakelen, maar dat verandert verder niets aan het idee dat ze niet echt lekker zitten.

Ook op audiogebied overtuigen de oortjes niet helemaal. Het open karakter levert een helder geluid op, maar de basweergave is ondermaats en vereist flinke aanpassingen via de equalizer, waarvan je de instellingen frustrerend genoeg niet kunt opslaan. De AH-C500W's vallen hierdoor in een lastig niemandsland: ze missen de geluidsisolatie en krachtige bas van afgesloten oordopjes en de stabiele pasvorm van échte open-ear modellen met oorhaken. Uiteindelijk voelen de oordopjes aan als een compromis dat op de belangrijkste vlakken helaas tekortschiet.