Ten opzichte van het vorige model uit 2018 is de LG OLED65C9PLA qua schermpaneel niet veranderd. Toch is er het een en ander vernieuwd aan deze oled-tv van LG.

Het superslanke OLED-scherm van de C9 staat op een sierlijke centrale voet, afgewerkt in geborsteld metaal. De verbinding met het toestel mocht iets steviger, nu breng je het met een lichte tik aan het wiebelen.

De tv is uitgerust met vier HDMI-aansluitingen, en als eerste fabrikant heeft LG voor volledige HDMI 2.1 aansluitingen gekozen. Ze ondersteunen ALLM (Auto Low Latency Mode), VRR (Variable Refresh Rate), eARC (enhanced ARC) en HFR 4K (High Frame Rate). De hoofdtelefoonaansluiting achteraan is lastig te bereiken. Een alternatief is een Bluetooth hoofdtelefoon.

Beeldkwaliteit

Bij een OLED-scherm levert elke pixel zelf licht, en kan individueel uitgeschakeld worden zodat hij perfect zwart is. OLED-tv’s hebben daardoor een ongeëvenaard, bijna oneindig contrast. De tweede generatie Alpha9 beeldprocessor zorgt voor uitstekende upscaling, met veel detail, en werkt netjes ruis weg. Een nieuwe instelling ‘Soepele gradaties’ werkt hinderlijke kleurbanden weg. LG introduceert nu ook ‘AI beeld’, waarbij het kunstmatige intelligentie technieken gebruikt om het beeld aan te scherpen, maar het effect was bijzonder klein. De nieuwe processor levert ook beter detail in snel bewegende beelden. De Bioscoop beeldmode is bijzonder nauwkeurig gekalibreerd. Het beeld toont veel zwartdetail, heeft een rijk, aangenaam kleurpalet en natuurlijke huidstinten.

HDR

De perfecte zwartwaarde, enorm contrast en rijk kleurpalet maken OLED een uitstekende keuze voor HDR. De maximale helderheid is onveranderd ten opzichte van vorig jaar. Voldoende om een indrukwekkend HDR-beeld te creëren, maar minder krachtig dan de betere LCD-tv’s. Ook hier is de Bioscoop mode uitstekend gekalibreerd.

Deze LG biedt ondersteuning voor HDR10, HLG en Dolby Vision, en dat garandeert een zeer ruim aanbod HDR-content, zowel op Netflix, Amazon Video, YouTube als Ultra HD Blu-ray. HDR10+ ontbreekt, maar dat vangt LG op door zijn eigen ‘Dynamic Tone Mapping’ toe te passen. Die analyseert het beeld in real-time om de weergave te optimaliseren. Dankzij verbeteringen in de analyse zijn de beelden iets helderder. ‘AI Helderheid’ past de HDR weergave ook aan op basis van het omgevingslicht. Kijk je overdag HDR-content, dan maakt hij de schaduwnuances wat beter zichtbaar zonder de rest van het beeld nadelig te beïnvloeden.

©PXimport

Smart TV

WebOS 4.5 is een uitstekend smart tv platform dat je op overzichtelijke en speelse wijze toegang biedt tot alle bronnen, apps en functies. Deze nieuwe versie gebruikt minder en kleinere iconen, en alle externe ingangen staan bij elkaar in het ‘Thuisdashboard’. In de loop van het jaar komt er ook ondersteuning voor AirPlay 2. ThinQ AI, de slimme spraakassistent, ondersteunt helaas nog steeds geen Nederlands, maar dat zou volgens LG in het najaar veranderen.

Remote

De Magic Remote ligt prima in de hand, en je beweegt een cursor op het scherm door er eenvoudig naar te wijzen. Kleine bewegingen volstaan en de cursor volgt nauwkeurig. Zo klik je snel de gewenste tegels aan, of navigeer je vlot door de menu’s. Vind je dat gedoe met aanwijzen maar niks, dan zijn er nog genoeg toetsen aanwezig op de remote om je tv op de klassieke manier te bedienen. De remote is uitgerust met een microfoon waarmee je zoekopdrachten kunt inspreken, en heeft sneltoetsen voor Netflix en Amazon. Ten opzichte van vorig jaar is er ook een toets voor Rakuten TV bijgekomen, en een play/pauze toets.

Geluidskwaliteit

Om je film soundtracks een extra zetje te geven ondersteunt de C9 Dolby Atmos, het geluidsformaat waarbij ook geluid van boven je lijkt te komen. Desondanks mag je van 2.2 kanaals speakers met 40 Watt vermogen geen echte surroundervaring verwachten. Wat ze wel leveren is een aangename klank met zelfs een tikje ruimtelijkheid. De basweergave is degelijk, zodat muziek en soundtracks mooi vol klinken. Probeer ook de ‘One Touch Sound Tuning’ even uit, daarmee verbeter je de klank op basis van de akoestiek van de kamer. De ‘AI Sound’ instelling moet een betere surround creëren, maar het voordeel leek ons beperkt.

Conclusie

Of je nu fan bent van film, sport of gaming, met deze 65 inch OLED-tv van LG haal je erg mooie beelden in huis. Het perfecte zwart en rijke kleuren en zijn uitstekend gekalibreerd zodat je geniet van mooie, natuurlijke beelden, en intense HDR-weergave. De goede bewegingsscherpte en lag input-lag zijn prima troeven voor gamers.

De OLED65C9PLA is wat basis beeldprestaties betreft niet echt veranderd ten opzichte van de 2018 C8. De maximale helderheid en het kleurpalet zijn ongewijzigd. Maar dit 2019 model biedt wel degelijk wat vernieuwingen. Zo zijn er de HDMI 2.1 aansluitingen, een primeur. De vernieuwde Alpha 9 beeldprocessor brengt een aantal goede verbeteringen op vlak van beeldkwaliteit. En met WebOS 4.5 is het gebruiksgemak van smart tv alweer wat beter. In het najaar zou ThinQ AI ook Nederlands moeten ondersteunen. Ook de prijs is goed, al blijft het een duidelijk premium product. Zolang de modellen van vorig jaar beschikbaar zijn, kan je die zeker nog overwegen als de kost een belangrijke factor is.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.