Koopadvies moederbord. Een nieuw moederbord kopen? Het valt niet mee om uit de stortvloed aan informatie en tientallen fabrikanten het juiste moederbord te kiezen. Met dit Koopadvies helpen wij u op weg.

Fabrikanten van moederborden zijn er genoeg, daarentegen zijn er maar enkele fabrikanten van de chipset op deze borden. De chipset zorgt voor de koppeling tussen de processor, het geheugen en de pci-sloten, maar verzorgt ook de usb-poorten en aansluitingen voor harde schijf en floppy. Intel is al jaren een belangrijke fabrikant van chipsets - die natuurlijk alleen geschikt zijn voor Intel-processoren. Andere fabrikanten zijn sinds jaar en dag de Taiwanezen VIA en SiS, sinds enige tijd Nvidia (van de Geforce videokaarten) en Ati (van de Radeon videokaarten). ALi is inmiddels van deze markt verdwenen, wat gezien de prestaties niet echt een verlies is. Van videokaart naar chipset Een belangrijk onderscheid bij chipsets, behalve uiteraard het onderscheid naar AMD- of Intel-processor, is of de chipset een ingebouwde videofunctie heeft. Voor de niet of nauwelijks in zware 3D-games ge'nteresseerde lezers is dat interessant, omdat tegen inlevering van alleen wat werkgeheugen het beeldscherm aangestuurd kan worden zonder aparte videokaart. Er verschijnen sinds kort zelfs moederborden met zulke krachtige ge'ntegreerde grafische mogelijkheden, dat hiermee ook zonder aparte videokaart mee gegamed kan worden. Dit is ook niet zo gek als Nvidia en Ati - fabrikanten van videokaarten - zich op de chipsetmarkt storten. Geheugensteuntjes Processoren met kloksnelheden van gigahertzen hebben een enorme gegevenshonger en moeten de bewerkte gegevens ook snel weer kwijt kunnen. Dat is op dit moment een grote uitdaging en de voornaamste taak van de chipset. Op moderne moederborden gaat ddr-geheugen van 333 of 400 MHz. Dit geheugen is door zijn double data rate twee keer zo snel als conventioneel geheugen. Moderne chipsets maken het mogelijk dit geheugen zelf ook weer twee keer zo snel uit te lezen of te beschrijven, door gebruik te maken van hetzelfde principe als bij harde schijven in raid-0. Door dit principe kunnen twee geheugenmodules tegelijkertijd via twee aparte kanalen (dual channel) aangesproken worden, waardoor de snelheid verdubbelt. Voorwaarde is wel dat hierbij twee dezelfde geheugenmodules gebruikt moeten worden. Net als bij raid-0 harde schijven hebt u dan wel de hele capaciteit van beide geheugenmodules tot uw beschikking. Serieel en parallel Veel nieuwe moederborden hebben de serial-ata standaard aan boord die 150 MByte/s doorvoersnelheid kan halen. Niet dat dat nu meteen een koopargument is, want bij de meeste toepassingen hebt u genoeg aan de ide-ata-grens van 100 of 133 MByte/s. Maar het is wel prettig als u kunt werken met de lekker dunne serial-ata-kabeltjes die tot een meter lang mogen zijn, in plaats van de luchtstroomblokkerende, altijd te korte en stugge ide-lintkabels. Geluidsberekeningen De moederborden voorzien bijna allemaal in geluid. Soms zit dit al in de chipset gebakken en soms wordt er een extra chipje toegevoegd. De meest gebruikte zijn de Realtek ALC650 en de C-Media CMI8738 chips, maar deze doen voor al het rekenwerk een beroep op de processor. Als we een spel spelen zonder geluid en dit vergelijken met hetzelfde spel mét geluid, blijkt dat het prestatieverlies bij deze chips regelmatig oploopt tot 15 procent! De ingebouwde geluidsberekeningen van de Nvidia chipset springen hier met slechts 2 tot 5 procent verlies aan processorcapaciteit gunstig bij uit. Dit is zelfs weinig ten opzichte van de losse Creative Audigy 2 geluidskaart, waarbij ook regelmatig 7 tot 8 procent prestatieverlies optreedt. Deze percentages gelden natuurlijk alleen bij het volledig gebruiken van de processorcapaciteit tijdens een game, maar de prestatieverschillen zijn groter dan u misschien verwachtte. AMD Athlon chipsets De Athlon XP processor kent niet alleen modellen met verschillende kloksnelheden, maar ook met verschillende frontsidebus (fsb) snelheden. Dit is de snelheid waarmee de processor met de chipset overlegt. De fsb is dubbel bij AMD, wat inhoudt dat 333 MHz betekent dat we op het moederbord 166 MHz moeten kunnen instellen. De oudste Athlon XP-processoren - tot aan model 2400+ - zijn altijd 133 MHz. Van model 2600+ bestaan zowel 133 als 166 MHz modellen. Alle hogere modellen lopen met een snelheid van 166 MHz, behalve het topmodel 3200+ dat tot 200 MHz is opgepompt. De 166 MHz modellen heten ook wel Barton, en hebben een tot 512 KB verdubbelde cache. Voor deze processoren bestaan chipsets van VIA, Nvida en SiS. Hierbij heeft SiS met de 746FX of 748 chipset goede prestaties, maar er zijn nog maar weinig moederbordfabrikanten die de chipset toepassen. De versie met ingebouwde video is SiS 741 en presteert heel redelijk. VIA levert zelfs nog iets betere prestaties bij de KT600. Beide prima chipsets voor de prijsbewuste koper. Voor ingebouwde video van VIA moet u een stapje terug naar de VIA KM400, die eigenlijk te weinig presteert: zelfs voor kantoortoepassingen zijn de videomogelijkheden aan de lage kant. Echt leuk maar ook duurder wordt het met de Nvidia Nforce2 chipset, die bestaat in de smaken Nforce2 400 met single channel en Nforce2 Ultra 400 met dual channel geheugenondersteuning. Van deze chipset roemden we al de geluidsprestaties, maar pas wel op, want er zijn fabrikanten die er alsnog een gewoon geluidschipje naast zetten. De Nforce2 Ultra 400 is het maximaal presterende platform voor de Athlon XP-processor. De variant met dual channel en ingebouwde video heet Nforce2 IGP, en levert videoprestaties die iets onder een Geforce4 MX 440 videokaart liggen. Prima voor kantoor en internet dus. Pentium 4 chipsets De Pentium 4 is begonnen met een fsb van 400 MHz, bestaande uit een 100 MHz frequentie die 4 maal over de kop ging. De moderne Pentium 4's hebben minimaal 133 MHz nodig, leidend tot een 533 MHz fsb. Intel heeft vervolgens de stap naar 166 maar overgeslagen en is meteen doorgegaan met een fsb 800 op 200 MHz. Van de 2,6, de 2,8 en de 3 GHz-processoren zijn zowel 533 als 800 MHz versies te koop. Daaronder zie je eigenlijk alleen nog de op 100 MHz draaiende Celerons die zo weinig presteren dat u ze beter kunt mijden. De processoren die een 800 MHz fsb gebruiken hebben ook hyper-threading, een techniek waarbij het besturingssysteem virtueel meerdere processoren kan aansturen. Dit levert enkele procenten snelheidswinst op als meerdere applicaties tegelijk heftig rekenen of een applicatie zijn rekentaken kan splitsen. De 3 GHz Pentium met 533 MHz fsb ondersteunt deze techniek ook. P4 instappers Voor de Pentium 4 begint Intel met de 845PE chipset, een prima instapper waarvan de 845GE met ingebouwde graphics nog nét kan voor kantoor, maar het houdt niet over. De 848 voegt aan de 845 een 800 MHz fsb toe. De 845PE wordt door een enkele fabrikant met 800 MHz fsb aangeboden, maar dat is eigenlijk overklokken en dus vragen om moeilijkheden. SiS is hier goed bezig met de 648FX chipset, die alweer weinig kost. VIA heeft het moeilijk omdat er een tijdlang licentie-ruzie met Intel is geweest, maar de P4X400 chipset bordjes die maximaal 533 FSB ondersteunen zijn goedkoop. De VIA chipset die 800 MHz fsb ondersteunt heet PT800, en doet het prima voor zijn prijs. P4 middenklassers Bij de middenklassers horen de chipsets die dual channel geheugen ondersteunen. Dat zijn behalve Intels 865PE ook de VIA PT880, en de SiS 655FX. Weer is SiS de goedkoopste zonder in prestatie al te veel onder te doen voor de anderen, de VIA krijgt in deze klasse pas voet aan de grond, maar Intels 865PE krijgt alle handen op elkaar. Niet goedkoop maar uitstekende prestaties en stabiliteit. Mocht u aan ingebouwde video willen dan is er eigenlijk maar één optie: de nieuwe en goed presterende Ati Radeon 9100 IGP. Hiermee is het Ati gelukt een prima chipset neer te zetten die ook nog eens video-prestaties levert die een Radeon 9200 videokaart benaderen. Uitstekend werk! De 865G chipset met ingebouwde videokaart van Intel zelf mag dan 'extreme graphics 2' als marketingkreet hebben meegekregen, de prestaties van het videogedeelte blijven triest. P4 Toppers? Volgens Intel is de 875P chipset door zijn Performance Acceleration Technology de topper voor het Pentium 4-platform. De geheugentoegang is door deze technologie beduidend sneller dan via de standaardmethode, wat uiteindelijk zo'n 3 tot 5 procent verbetering in prestaties oplevert. Helaas voor Intel hebben veel moederbordfabrikanten dit via een truc ook toegepast op de 865-moederborden, want de 865 en 875 chipsets zijn - op het al dan niet toelaten van de PAT-techniek na - gelijk aan elkaar. Er is dus geen reden om de duurdere 875 te kopen. Maar wat blijkt? SiS brengt een gloednieuwe SiS655TX chipset uit met min of meer dezelfde technieken! De SiS655TX is dan ook een absolute aanrader, omdat deze gelijk presteert aan de Intel 865 en 875 en minder kost. Conclusie Voor topprestaties bij AMD Athlon XP processoren is de Nvidia Nforce2 Ultra 400 chipset de beste keuze, maar VIA en SiS doen er weinig voor onder en zijn veel goedkoper. Met ingebouwde grafische mogelijkheden kunt u het voor strikt kantoorgebruik met SiS doen, maar eigenlijk raden we alleen de Nvidia Nforce2 IGP aan. Voor de Intel Pentium 4 is de enige aanrader met ingebouwde videomogelijkheden de nieuwe Ati Radeon 9100 ICP. Zonder video is de SiS 655FX een voordelige keuze, maar voor de beste prestaties kiest u de Intel 865PE chipset of SiS 655TX, waarbij de laatste duidelijk goedkoper is. Weet u inmiddels de chipset u wilt hebben? Dan helpt het kader Kooptips u verder. ***kader Kooptips Weet u welke chipset u wilt, dan kunt u een moederbordfabrikant zoeken die deze chipset gebruikt. Let bij het kiezen op de volgende punten: - Aanwezige extra's op het bord. Highspeed usb en een netwerkaansluiting zijn vrij standaard, een tweede netwerkaansluiting, firewire-poort en dergelijke zijn extra. - Serial-ata is een pluspunt als u erover denkt nieuwe schijven te kopen. Alle borden hebben daarnaast tot nu toe ook ide-poorten. Serial-ata aansluitingen zijn in alle chipsets van raid voorzien, dus raid is hierbij geen verkoopargument. - Meegeleverde slotplaatjes om de firewire en extra usb-poorten te kunnen gebruiken. Vergeet ook niet te kijken of er een slotplaatje voor eventuele extra audio-uitgangen (mocht u daar behoefte aan hebben). - Zijn er één of twee ide-kabels meegeleverd? Dat scheelt weer wat euro's. - Sommige merken leveren een aansluitingskastje mee waarmee u de extra poorten en geluidsaansluitingen in de kast kunt plaatsen. U kunt dit ook oplossen door een kast te kiezen waar deze aansluitingen al zijn ingebouwd. - De prijs! Voor een moederbord van een topmerk als Intel of Asus betaalt u meer dan voor een ander merk, terwijl echt slechte moederborden niet meer worden gemaakt. - Begrijpt u de bios-updateprocedure zoals de fabrikant die op zijn website omschrijft? Zo niet, kies een andere fabrikant. ***/kader

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.