Hoge Raad: knoppen op webshops moeten duidelijker betalingsverplichting aangeven

De Hoge Raad heeft een uitspraak gedaan waarin wordt gesteld dat de informatie bij bestelknoppen op webshops, duidelijker moet zijn. Volgens de hoogste rechterlijke instantie in Nederland is de tekst 'bestellen', 'bestelling plaatsen' of 'bestelling afronden' niet voldoende om aan te geven dat er een betalingsverplichting is voor de consument.

De uitspraak kwam naar voren in twee zaken waarover de rechtbank van Rotterdam vragen had. In één van deze zaken had een klant een bestelling geplaatst op de bol.com-website via de knop 'bestelling plaatsen', met de optie om later te betalen. Toen de klant niet betaalde, startte bol.com een rechtszaak tegen de klant.

In het oordeel van de Hoge Raad wordt verwezen naar een uitleg van het Hof van Justitie van de Europese Unie over de zogenaamde bestelknopbepaling. Volgens de Hoge Raad moet de tekst op de knop "ondubbelzinnig" zijn. De rechter oordeelde dat de tekst 'bestelling plaatsen' niet duidelijk genoeg is over de betalingsverplichting. Dit geldt ook voor knoppen met de tekst 'bestellen' of 'bestelling afronden'.

Sinds 2022 heeft bol.com de tekst op de knop aangepast naar 'Bestellen en betalen'. Een woordvoerder van de webwinkel kon niet aangeven wat de juridische gevolgen van de uitspraak zouden zijn voor aankopen die vóór die tijd zijn gedaan. Het bedrijf is de uitspraak aan het bestuderen. Het oordeel van de Hoge Raad houdt in dat de rechter de koopovereenkomst kan vernietigen.

In dat geval moet de consument de gekochte artikelen retourneren en krijgt hij of zij het betaalde bedrag terug. Voor zaken waarbij de consument niet verschijnt, stelt de Hoge Raad een korting van een derde op het te betalen bedrag voor.

Opleiding

In een andere rechtszaak ging het over het inschrijven van een opleiding. Een consument had zich ingeschreven voor de opleiding doktersassistent en gebruikte hiervoor de knop met de tekst 'schrijf je in'. Op enig moment is zij gestopt met het volgen van het onderwijs en heeft zij de termijnbetalingen stopgezet.

Het bedrijf vordert bij de rechter het resterende lesgeld. De consument is bij de rechter verschenen en de rechter heeft geoordeeld dat de bestelknop niet voldoet aan de eisen, waardoor de aangegane overeenkomt vernietigbaar is. De consument heeft verklaard dat zij vernietiging van de overeenkomst wenst. Het bedrijf heeft zich op het standpunt gesteld dat als de overeenkomst geheel wordt vernietigd, de consument een vergoeding voor de waarde van de al door haar ontvangen prestatie (de gevolgde lessen) moet betalen.

Daarover heeft de rechter prejudiciële vragen gesteld aan de Hoge Raad en die oordeelde dat de consument na algehele vernietiging van de overeenkomst de waarde van een al geleverde prestatie slechts aan het bedrijf hoeft te vergoeden voor zover dat redelijk is.