Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Wat dan?

Geschikt voor: elk systeem

Wie na installatie van Windows 10 nog altijd niet gecharmeerd is van Edge weet natuurlijk dat er alternatieven zijn zoals Firefox, Chrome en Opera. Waar het bij browsers nog wel enigszins te overzien is, zijn er natuurlijk legio toepassingen te bedenken waarvoor alternatieven minder bekend zijn. Stel, je hebt ergens een leuk commercieel programma gezien en vraagt je af of er ook gratis alternatieven van zijn. Of je begint de privacyschendingen van Facebook zat te worden, maar wil toch met de wereld delen wat je bezighoudt. Zijn er dan alternatieve sociale platforms? Of je hebt gehoord over een leuk of handig gratis programma, maar weet niet of het wel de moeite van het installeren waard is. Voor al die situaties is er de handige site www.alternativeto.net. Hier kun je zoeken naar alternatieven voor allerlei programma’s en apps en de resultaten kun je filteren op licentie en besturingssysteem. Heb je een lijstje met interessante alternatieven samengesteld, dan laat de site vaak ook nog gebruikersrecensies en eventuele prijsinformatie zien. Kortom: een uitstekende plek om leuke (gratis) software te vinden.

©PXimport

Tip 2: Instrumentaal

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10, macOS, iOS, Android

De jaren 70 van de vorige eeuw brachten ons de opkomst van de synthesizer en het instrument is sindsdien niet meer weg te denken uit de populaire muziek; vaak naast traditionele instrumenten, maar soms ook met alleen andere synths. Artiesten die zich daarop toelegden, zoals Jean Michel Jarre, hadden vaak een podium vol hightech-apparatuur (althans voor toen) dat een vermogen kostte. Dankzij de snelle hardware van nu kunnen dergelijk instrumenten betrekkelijk eenvoudig worden nagebootst in een programma en dat gebeurt nergens op grotere schaal dan in Caustic. Dit fraaie product biedt een groot aanbod aan verschillende typen synthesizers, drumcomputers en effect-apparatuur zoals vervorming en echo. Met elke synthesizer (die wordt geleverd met allerlei preset-klanken) kun je eenvoudig sporen opnemen om zo een complete compositie op te bouwen. Is dat gelukt, dan kun je op losse kanalen of op het geheel nog allerlei effecten loslaten. Tot slot regel je klankkleur, volume en stereobeeld van de afzonderlijke sporen in de mixer en klaar is je hit. De synthesizer-presets maken dat iedereen meteen aan de slag kan, maar wie zich in de werking van de verschillende apparaten verdiept, kan zelf ook snel indrukwekkende klanken maken.

©PXimport

Tip 03: Al(go) doende

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het is voor game-ontwikkelaars al lang niet meer te doen om elke beweging van elk object te programmeren en dus heeft men op zeker moment maniertjes bedacht om het gedrag van spelkarakters en objecten onder invloed van de natuurwetten na te bootsen. Zo kan een spelfiguur in een 3d-spel overtuigend van een trap vallen en is die gebeurtenis ook telkens uniek. Ook tweedimensionale nabootsingen van voorwerpen die bijvoorbeeld onder invloed van zwaartekracht bewegen zijn tegenwoordig populair, vooral in mobiele games. En dan is er uiteraard nog het onderwijs waar nog altijd échte natuurkundeproefjes worden gedaan, maar waar de mogelijkheden met simulaties veel groter zijn.

Een systeem om dit soort simulaties na te maken is Algodoo. Dit programma kun je gebruiken om de (klein)kinderen van alles te leren over de bewegingswetten van Newton, veren, hefbomen, tandwielen en zelfs optica, maar het programma is ook te gebruiken om leuke virtuele knutselprojecten in elkaar te zetten. Wie nog dieper in de materie duikt, kan er zelfs eenvoudige games mee bouwen. Vanuit het programma kun je eenvoudig tientallen voorbeelden downloaden van al het moois dat al door anderen is gemaakt, deze bestuderen en desgewenst aanpassen.

©PXimport

Tip 04: Schijf beschreven

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

We vertrouwen onze kostbare data toe aan harde schijven, maar die hebben helaas niet het eeuwige leven. Het is dan ook een goed idee om aan de hand van SMART-parameters een oogje in het zeil te houden. Bekijk die gegevens met een programma dat ze ook kan interpreteren zodat je de diagnose ook snapt, tenzij je een enorme techneut bent natuurlijk. Ashampoo HDD Control 2017 is hét programma hiervoor. Want naast de controle van de harde schijven, kun je ook bestanden terughalen die je per ongeluk verwijderd hebt of bestanden juist definitief wissen. Tijdens de installatie van Ashampoo kun je gratis de registratiesleutel aanvragen die per omgaande wordt gemaild.

©PXimport

Tip 05: (A)synchroon

Geschikt voor: elk systeem

De meeste films en series die we downloaden zijn niet Nederlandstalig en dan is een ondertiteling wel handig, zo niet onmisbaar. Ontzettend irritant is het dan ook wanneer de onderschriften niet synchroon lopen, vooral als er daardoor geen touw meer aan vast te knopen valt. Zoiets komt vaak voor als je een ondertitel-bestand hebt dat bij een andere versie van de film of serie hoort. Het populairste ondertitel-formaat is srt en met sommige mediaspelers (zoals Kodi) kun je die handmatig synchroniseren. Als jouw systeem dat niet kan, is de website www.srtfix.com een goede oplossing. Hier kunt je een srt-bestand uploaden, aangeven hoeveel te vroeg of te laat de teksten in beeld komen (van tevoren timen dus!) en vervolgens de gecorrigeerde versie downloaden.

©PXimport

Tip 06: Ontwerper

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Met een eenvoudige fotobewerker kun je vaak alleen de technische aspecten van foto’s aanpassen en nog wat tekst toevoegen. Wil je meer, dan moet je al snel een zwaardere fotobewerker of speciaal ontwerpprogramma hebben. Er is echter een klein en handzaam programmaatje waarmee de gemiddelde hobby-ontwerper een heel eind komt, en dat moois heet PhoXo. PhoXo biedt uiteraard al het nodige gereedschap om foto’s van de perfecte helderheid, kleurbalans en contrast te voorzien en er creatieve filters op los te laten. Daarnaast is er echter een uitgebreide bibliotheek met clip-art en lijsten die je – elk op een eigen laag – aan je ontwerp kunt toevoegen. Ook tekst voeg je op een eigen laag toe en vervolgens kun je op al die lagen allerlei effecten loslaten.

©PXimport

Tip 07: Opgenomen

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS

Wil je een schermafdruk maken van je iPhone of iPad dan hoef je daarvoor niet meer te doen dan de juiste knoppen ingedrukt te houden. Het vastleggen van schermvideo’s is vooralsnog echter geen standaardfunctie. Met het programma Apowersoft iPhone/iPad Recorder kun je wel min of meer gratis een video opnemen. We zeggen met opzet min of meer, omdat de gratis versie slechts opnames van maximaal drie minuten toestaat en deze bovendien van een watermerk voorziet. Wie met deze beperkingen kan leven, kan het programma met een gerust hart installeren. Daarbij moeten we echter nog wel één kanttekening maken: je pc moet beschikken over wifi-toegang en deze moet uiteraard ook actief zijn. Deze is namelijk nodig om het scherm van je iPhone of iPad op je computerscherm te kunnen tonen door middel van Airplay. Het voordeel hiervan is dat je dus ook je iPhone- of iPad-apps lekker groot op je monitor kunt bekijken.

Het bedrijf biedt ook een programma aan om van je Android-toestel opnames te maken.

©PXimport

Tip 08: Voor dj spelen

Geschikt voor: iOS

Wie graag een beetje wil experimenteren met elektronische muziek, maar het elders in deze rubriek besproken Caustic wat te zwaar vindt, kan op z’n iPhone of iPad aan de slag met Yamaha Synth Book. Deze app is al weer een paar jaar oud, maar is sinds zijn verschijnen uitgebreid met extra functies. Synth Book vertelt enerzijds de geschiedenis van de verschillende succesvolle synthesizers van Yamaha en hun vele bekende bespelers en laat je anderzijds toe zelf aan de slag te gaan. Wie houdt van het ouderwetse ambacht van toetsenist kan terecht op de ingebouwde AN2015-synthesizer met zijn vele meegeleverde klanken, arpeggiatorpatronen, drums en akkoorden (twintig groepen van acht voorgebakken) waarmee je live kunt spelen.

Wie indruk wil maken, kan terecht bij de Music Remixer. Hierin kun je allerlei drum-, bas- en andere geluidsloopjes combineren en live beïnvloeden door ze op allerlei manieren te laten haperen of herhalen als een volleerd dj. Voor je het weet staat straks de hele kamer met de handen in de lucht in het rond te springen.

©PXimport

Tip 09: Plaatwerk

Geschikt voor: elk systeem

Weet je het nog? Het nieuws dat Getty Images grote bedragen eiste voor het gebruik van een enkele foto op een website waarvan zij de rechten zeiden te beheren. Het maakte daarbij niet eens uit of die site commercieel was. Menigeen trok van schrik al snel toch maar de portemonnee. Zulke situaties voorkom je door op zoek te gaan naar rechtenvrij materiaal dat je zowel online als in print mag gebruiken. Freepik biedt gratis tienduizenden vectorafbeeldingen, pictogrammen, foto’s en Photoshop-documenten (psd) die je kunt downloaden en naar hartenlust mag gebruiken. Je kunt door het aanbod zoeken op trefwoord om vervolgens de resultaten te filteren op bijvoorbeeld bestandstype of kleur. Ook kun je met een filter het gratis aanbod snel onderscheiden van het betaalde (premium) deel.

©PXimport

Tip 10: Van papier

Geschikt voor: iOS, Android

Nog niet zo heel lang geleden kochten we een losse scanner of all-in-one printer om thuis documenten te kunnen kopiëren. Wat nodig was ook, want de kopieerapparaten in supermarkten werden steeds schaarser. Tegenwoordig heb je ook die scanner eigenlijk niet meer nodig, want de camera van je smartphone of tablet is meestal krachtig genoeg (lees: heeft voldoende resolutie) om papieren foto’s en documenten te digitaliseren. Dat is niet slechts het maken van een fotootje van het papiertje, want dan moet je de camera er perfect boven houden, en dat lukt maar weinigen. Nee, er moet wel een app aan te pas komen, bijvoorbeeld Fotoscan (ook voor Android) van Google Foto’s. Hierin geef je grofweg het kader aan waarbinnen het document zichtbaar is, waarna de app zelf de randen opzoekt, het document perfect binnen dat kader roteert, rechttrekt en van eventuele reflectie ontdoet. Groot voordeel is dat het sneller gaat dan het inscannen van datzelfde document op een scanner.

©PXimport

Tip 11: Speels

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10, Android

Weliswaar heeft Windows een programma aan boord voor het afspelen van audio- en videobestanden, maar die heeft zo zijn beperkingen en haalt het qua mogelijkheden niet bij allerlei gratis alternatieven zoals het bekende VLC Mediaspeler of PotPlayer. Een minder bekende vervanger is BS.Player, een programma van Sloveense origine. Dit programma speelt een ruime collectie bestandstypen af (helaas kan alleen de Pro-versie dvd-bestanden afspelen). De grootste kracht schuilt echter in enkele aanvullende functies. Om te beginnen heeft het gebruiksvriendelijke instellingen voor zaken als kleur en helderheid en vele mogelijkheden voor het spelen met zoom, uitsneden en beeldverhoudingen. Belangrijker is het gemak waarmee je direct vanuit het programma razendsnel ondertitels kunt downloaden. Voeg daarbij de aanwezigheid van een radiospeler met een zeer uitgebreide selectie aan radiostations en je hebt een product dat je veel audiovisueel plezier kan bezorgen.

Naast de Windows-versie is er een Android-app die vergelijkbare mogelijkheden bevat.

©PXimport

Tip 12: Net Werk!

Geschikt voor: iOS, Android

Vooruitgang is een curieus begrip als het om technologie gaat. Ja, het is mooi dat we tegenwoordig overal in huis draadloos kunnen internetten maar nee, die verbinding is niet zo stabiel als toen het nog via een kabeltje ging. Voor wat betreft het draadloze netwerk heeft Fritz! wel een tooltje om dat ongemak enigszins te verminderen. Heb je een modem van Fritz! dan vind je in de App Store of Play Store de Fritz!App WLAN waarmee je de signaalsterkte van je wifi overal in huis kunt bepalen. En bovendien helpt de app je bij het snel instellen van je netwerk. Vanuit de Android-app kun je daarnaast allerlei extra zaken bekijken, zoals het gebruikte wifi-kanaal en de sterkte van concurrerende netwerken. De iOS-versie laat je de webinterface van het modem in de browser openen om deze gegevens te bekijken en indien nodig aan te passen.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.