Windows 10 geeft meer aandacht aan muis- en toetsenbordbediening. Veel gebruikers grijpen namelijk steevast naar hun muis. Lang niet iedereen weet dat Windows efficiënte sneltoetsen heeft ingebouwd. In Windows 10 zitten zelfs nieuwe combinaties. In dit artikel vind je 'geheime' toetscombinaties.

Tip 01: Splitscreen

De ware toetsenbordtovenaar weet al sinds Windows Vista dat je met de combinatie Windows-toets+PijltjeLinks de huidige applicatie op de linkerhelft van je beeldscherm zet. Gebruik je de bekende toetscombinatie Alt+Tab om naar een ander programma te gaan, dan kun je met de Windows-toets+PijltjeRechts die tweede applicatie dan netjes rechts naast het eerste venster zetten. Met Windows-toets+PijltjeOmhoog maximaliseer je de applicatie en met Windows-toets+PijltjeOmlaag minimaliseer je het programma of document.

Windows 10 verfijnt deze sneltoetsen om ook grote(re) schermen of schermen met een hoge resolutie goed te kunnen gebruiken. De toetscombinaties voor het pinnen op de linker- en rechterhelft van het beeld werken nog exact hetzelfde. Daaraan toegevoegd zijn extra opties voor linksboven, rechtsboven, linksonder en rechtsonder. Applicaties zet je linksboven met Windows-toets+PijltjeLinks+PijltjeOmhoog (je blijft de Windows-toets dus ingedrukt houden). Met Windows-toets+PijltjeOmlaag zet je de applicatie weer op de linkerhelft. Druk je nog een keer op de Windows-toets+PijltjeOmlaag dan pin je de applicatie linksonder. Dit werkt ook zo aan de rechterkant. Op deze manier is het eenvoudig om documenten te vergelijken of apps naast elkaar in beeld te zetten.

©PXimport

Tip 01 Gebruik de Windows-toets en de pijltjestoetsen om apps netjes naast elkaar op het scherm te zetten.

Tip 02: Taakoverzicht

De toetscombinatie Alt+Tab is al jaren algemeen bekend. Nieuw in Windows 10 is de mogelijkheid om met Windows-toets+Tab alle openstaande applicaties tegelijk in beeld te zetten. Deze functie heet Taakweergave en laat alles wat open staat, verkleind naast elkaar zien. Dit zijn geen stilstaande plaatjes van hoe de applicatie eruit zag op het moment dat die toetscombinatie werd ingedrukt. Taakweergave toont actieve weergaves, zoals de Live Tiles die Windows Phone allang had. En ook op Macs was een dergelijke functie al een tijd beschikbaar met Mission Control.

©PXimport

Tip 02 Krijg overzicht in alle openstaande apps met de functie Taakweergave.

Tip 03: Virtuele desktops

Windows 10 vervult een langgekoesterde wens van multitaskende Windows-gebruikers; mensen die veel applicaties tegelijk open hebben staan en hun zaken netjes gesorteerd willen hebben. Alt+Tab volstaat voor hen niet meer en zelfs het gebruik van meerdere schermen helpt niet om orde in de chaos te scheppen.

Wat wel werkt, zijn virtuele desktops of virtuele bureaubladen. In Windows 10 kun je heel gemakkelijk een nieuw virtueel bureaublad aanmaken met de combinatie Windows-toets+Ctrl+D. Op dat nieuwe bureaublad kun je aparte applicaties draaien. Zo kun je bij een bepaald project je programma's en documenten open hebben staan die specifiek daarbij horen. Of je maakt een bureaublad waar je programma's als Patience of andere amusementsapps op speelt. Schakelen tussen de virtuele bureaubladen doe je met Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks/Rechts. De bekende Alt+Tab-functie werkt dan per virtueel bureaublad. Het schakelen tussen programma's gebeurt dus binnen een eigen virtueel bureaublad. Let op: het Taakoverzicht (zie tip 2) laat ook in miniatuur zien hoeveel virtuele bureaubladen er zijn.

Virtuele desktops zijn geen vervanger voor de aloude Boss Key, waarmee non-werk te verbergen is voor de blik van je langslopende leidinggevende. Een virtueel bureaublad sluit je met Windows-toets+Ctrl+F4.

©PXimport

Tip 03 Virtuele desktops geven je letterlijk de ruimte, zonder dat je fysieke beeldschermen nodig hebt.

Tip 04: Vergrendelen

Laat onverlaten niet aan je pc komen en zet Windows dus op slot als je even weg bent. Dit kan heel vlot met de toetscombinatie Windows-toets+L. Niemand kan op dat moment meer zien waar je mee bezig bent als je even koffie of thee gaat halen, als je in vergadering gaat of om een andere reden je pc tijdelijk verlaat.

Het op slot zetten van je pc is met Windows 10 belangrijker dan ooit. Microsoft heeft in de nieuwste Windows-versie namelijk veel meer cloudfuncties toegevoegd. Iemand die toegang heeft tot je pc, heeft daarmee ook toegang tot bijvoorbeeld je privéfoto's als je die hebt opgeslagen in Microsofts clouddienst OneDrive. Het gaat dus niet meer alleen om bescherming tegen die flauwe collega of huisgenoot die stiekem de beruchte screensaver Blue Screen of Death installeert.

Overigens is deze toetscombinatie ook handig als je snel van account wilt wisselen op een Windows-pc. Een collega laten inloggen op zijn/haar eigen gebruikersaccount is dan zó gedaan.

©PXimport

Tip 04 Zet je Windows-pc op slot als je even weg bent van je computer.

Tip 05: Actiecentrum

Een van de vernieuwingen in Windows 10 is het Actiecentrum. Hier worden alle notificaties verzameld en weergegeven. Het zijwaarts in beeld schuivende Actiecentrum brengt berichten van contactpersonen en meldingen van apps in beeld. Daarnaast biedt dit venster directe toegang tot instellingen als Tabletmodus, Notitie, VPN en Alle instellingen (voorheen het Configuratiescherm). Het muisicoontje voor het Actiecentrum zit altijd rechtsonder in het systeemvak (direct naast de klok), maar daarvoor moet je wel je muisaanwijzer naar die positie rechts onderin brengen. Voor een snelle blik op het Actiecentrum is de toetscombinatie Windows-toets+A veel handiger.

©PXimport

Tip 05 Het nieuwe Actiecentrum toont al je notificaties in één overzicht.

Tip 06: Hé Cortana!

Veel is er al gezegd over Cortana, de virtuele spraakassistent die is ingebouwd in Windows 10. Apples tegenhangster Siri luistert en spreekt al een tijdje Nederlands, Cortana nog niet. Daarentegen is Cortana al wel beschikbaar op desktops en laptops, terwijl Siri beperkt is tot iPads en iPhones. Het aanroepen van Cortana kan met het (Engelstalige) spraakcommando 'Hé Cortana'. Cortana moet wel aan staan om je te horen, dus ze kan je altijd afluisteren. Als je dat niet prettig vindt, kun je Cortana ook iedere keer inschakelen dat je haar wilt gebruiken. De sneltoets hiervoor is Windows-toets+C.

Let op: doordat Cortana nog niet is ontwikkeld voor het Nederlands, moet je hiervoor je Windows 10-pc omschakelen naar Engels (of Duits, Frans, Chinees, Italiaans of Spaans). Deze omschakeling betreft niet alleen de taal voor het besturingssysteem, maar ook de regio-instelling en natuurlijk de spraakinstelling. Wil je Windows 10 niet in het Engels (of een andere niet-Nederlandse taal) gebruiken? Dan kun je de ingebouwde zoekfunctie waar Cortana op vertrouwt, ook zonder spraak gebruiken met Windows-toets+S.

©PXimport

Tip 06 Gebruik de moderne spraakinterface Cortana via het ouderwetse toetsenbord. Helaas is ze (nog) niet in het Nederlands beschikbaar.

Tip 07: Alt+Tab op taakbalk

Alt+Tab is handig om te wisselen tussen openstaande applicaties. Windows 10 geeft je ook de mogelijkheid om te wisselen tussen niet-openstaande applicaties, zodat je die snel kunt starten. De toetscombinatie Windows-toets+T laat je langs de snelkoppelingen in je taakbalk lopen. Ben je op het icoontje aangekomen van de applicatie die je wilt starten? Druk dan op de spatiebalk of op Enter en het gekozen programma wordt gestart (of een programma of document dat je eerder op de taakbalk hebt vastgepind, wordt geopend).

Voor de ware Windows-meester kent Windows 10 nog een turbo-optie. Een snelkoppeling op de taakbalk kun je namelijk ook direct starten met een Windows-toets en een numerieke toets (bovenaan je toetsenbord, níet rechts op het nummerieke gedeelte). Zo open je met Windows-toets+1 de eerste applicatie op de taakbalk en met bijvoorbeeld Windows-toets+9 het negende programma of document.

©PXimport

Tip 07 Alt+Tab heeft in Windows 10 meerdere functies.

Tip 08: Samen delen

Delen is in, het is de norm op sociale netwerken. Windows 10 heeft ook hiervoor een sneltoets ingebouwd. Laat vlot zien wat je wilt anderen wilt laten weten door Windows-Toets+H in te drukken. Windows 10 maakt hiermee een schermopname (screenshot) van de applicatie of het venster dat je open hebt staan. Er schuift een keuzevenster in beeld waarmee je kunt bepalen op welk medium je de schermopname wilt delen. In een tweet? Op Facebook? In een notitie in de Microsoft-app OneNote? Of gewoon ouderwets in een e-mail? Het kan allemaal.

©PXimport

Tip 08 Delen doe je direct met deze multifunctionele sneltoets in Windows 10.

Tip 09: Toegankelijkheid

Gaan je ogen achteruit of geeft dat nieuwe scherm een té priegelig beeld? Kleine tekst kan op een klein scherm (met een hoge resolutie) lastig te lezen zijn. Windows heeft al jaren opties ingebouwd om de zogeheten toegankelijkheid te verbeteren. Denk aan het vergrootglas om in te zoomen op een deel van wat er in beeld is, de duidelijk zichtbare blauwe markering van de geselecteerde bedieningsoptie in een app of Windows-venster of de voorleesfunctie voor in beeld zijnde tekstvlakken en het instellen van een hoog contrast.

Al die toegankelijkheidsopties zijn erg handig, maar je moet ze wel eerst activeren. Met Windows-toets+U kom je direct in het Toegankelijkheidscentrum en is de markeringsfunctie al automatisch ingeschakeld. Het kiezen van de juiste toegankelijkheidsopties is met deze sneltoets al een stuk toegankelijker gemaakt.

©PXimport

Tip 09 Maak Windows 10 toegankelijker voor jezelf, of je nu minder goede ogen hebt of een klein scherm.

ASUS Republic of Gamers (ROG) heeft op Gamescom 2025 in Keulen de ROG Xbox Ally en de krachtiger ROG Xbox Ally X onthuld. Beide handhelds liggen vanaf 16 oktober 2025 wereldwijd in de winkels. Bezoekers van de gamingbeurs kregen deze week de primeur om de nieuwe apparaten zelf uit te proberen.

Laten we beginnen met wat specs: de standaard ROG Xbox Ally draait op een AMD Ryzen Z2 A-processor met vier Zen 2-cores en acht RDNA 2-GPU-cores. In combinatie met 16 GB LPDDR5X-6400 RAM, een 512 GB SSD en een 60 Wh-batterij mikt dit model op solide prestaties voor onderweg. De Ally X gaat echter nog een stapje verder: deze versie krijgt de nieuwe AMD Ryzen AI Z2 Extreme met acht cores, zestien threads, 16 RDNA 3.5-GPU-cores en een geïntegreerde NPU. Daarbij hoort 24 GB sneller LPDDR5X-8000 werkgeheugen, een 1 TB SSD en een grotere 80 Wh-batterij voor langere speeltijd.

Xbox-ervaring in handheld-vorm

Bij het inschakelen start de Ally direct in een fullscreen Xbox-omgeving. Daarmee voelt het apparaat aan als een natuurlijke uitbreiding van de console, terwijl Windows 11 onderliggend toegang biedt tot je volledige pc-bibliotheek. Spelen kan via Game Pass, Steam en andere pc-stores, maar ook via cloudgaming of remote play vanaf een Xbox-console. Xbox heeft bovendien met gamestudio's samengewerkt om duizenden titels beter geschikt te maken voor handhelds. In de bibliotheek verschijnen nieuwe aanduidingen als Handheld Optimized en Mostly Compatible, zodat je meteen weet welke games vlekkeloos draaien.

©ASUS

Scherm, geluid en comfort

Zowel de Ally als de Ally X hebben een 7-inch Full-HD-scherm met 120 Hz verversingssnelheid, 500 nits helderheid en FreeSync Premium voor vloeiende beelden. Het scherm is beschermd met Gorilla Glass. De Ally X onderscheidt zich met dual Smart-Amp speakers, vibrerende triggers en subtiele RGB-verlichting rond de sticks voor extra feedback. Ook ergonomie kreeg de nodige aandacht: de vorm van de grepen is geïnspireerd op de Xbox-controller, met een gebalanceerd gewicht zodat langere speelsessies comfortabel blijven.

Prestaties en uitbreidbaarheid

Om te zorgen dat de hardware ook bij intensief gebruik koel blijft, introduceert de Ally X een zogenoemd Zero Gravity-koelsysteem dat in elke houding stabiel presteert. Beide modellen zijn bovendien eenvoudig uit te breiden dankzij een M.2-slot voor extra opslag. De connectiviteit verschilt wel enigszins: waar de standaard Ally beschikt over usb-c (3.2 Gen 2), microSD en wifi 6E, voegt de Ally X daar usb 4 met Thunderbolt-ondersteuning aan toe.

©ASUS

Slimme software en AI-functies

Nieuwe softwarefuncties moeten het gebruik verder stroomlijnen. Shaders worden al tijdens het downloaden voorgeladen, waardoor games sneller starten en minder energie verbruiken. Voor de Ally X zijn vanaf 2026 bovendien extra AI-mogelijkheden gepland, zoals Automatic Super Resolution voor hogere beeldkwaliteit en het automatisch vastleggen van hoogtepunten in korte videoclips.

Of je nu op gas, inductie of een keramische plaat kookt, het type kookplaat in je keuken bepaalt in grote mate welke pannen je kunt gebruiken. Daarbij draait het vooral om het materiaal van de pan. In dit artikel lees je wat je nodig hebt om zorgeloos en efficiënt te kunnen koken, wat er op jouw fornuis ook staat. Smakelijk alvast!

Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen

Hoe werkt jouw kookplaat eigenlijk?

Om te begrijpen welke pannen het best op jouw kookplaat werken, is het handig om eerst te weten hoe die kookplaten precies hun werk doen. Een gaskookplaat verwarmt je pan direct via een open vlam: simpel, doeltreffend en visueel controleerbaar. Bij inductie gebeurt dat heel anders: een spoel onder het kookoppervlak wekt een magnetisch veld op, waardoor alleen pannen met een magnetiseerbare bodem zelf warm worden. De plaat zelf blijft koel. Keramische kookplaten zitten daar qua techniek tussenin. Onder een glad glasoppervlak zit een elektrisch verwarmingselement dat de plaat en vervolgens de pan verwarmt.

Van koper tot RVS: welke pan werkt waarbij?

Pannen zijn er in allerlei materialen, en elk daarvan gedraagt zich anders op een kookplaat. Hieronder lees je wat je van de bekendste soorten kunt verwachten.

Roestvrijstaal (RVS)

RVS is een echte alleskunner. Deze pannen doen het goed op alle soorten kookplaten, zolang ze voor inductie wel een magnetische bodem hebben. RVS geleidt warmte iets minder goed dan bijvoorbeeld koper of gietijzer, maar met een goede, dikke bodem kun je er uitstekend mee uit de voeten, ook op inductie.

©tsarenko | Fototocam

Gietijzer

Gietijzeren pannen zijn zwaar, maar daar krijg je gelijkmatige warmteverdeling voor terug. Ze zijn prima geschikt voor gas en keramisch, en door hun magnetische eigenschappen ook voor inductie. Let wel op bij glas-keramische kookplaten: de wat ruwe of ongelijke bodem van gietijzer kan krassen veroorzaken en minder efficiënt verwarmen. Ook het onderhoud vraagt aandacht – afwassen doe je met warm water en keukenpapier, niet in de vaatwasser.

©kseyale

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Koper

Met koperen pannen kook je snel en nauwkeurig: koper geleidt warmte als de beste. Tegelijk zijn ze kwetsbaarder voor krassen en deuken, en ze vergen wat meer onderhoud om mooi te blijven. Niet geschikt voor de vaatwasser dus. Op gas en keramisch doen ze het prima, maar voor inductie heb je een speciale bodem nodig. Zonder die aanpassing werkt het simpelweg niet.

©fotofabrika

Aluminium

Aluminium is licht, betaalbaar en geleidt warmte goed. Het doet zijn werk uitstekend op gas en keramisch. Voor inductie moet aluminium speciaal bewerkt zijn – alleen dan werkt het magnetische veld. Aluminium krast en deukt snel, dus voorzichtigheid is geboden bij gebruik én schoonmaak.

Pannen met een dikke, goed geleidende bodem leveren doorgaans het beste resultaat, ongeacht het fornuis. Koper en gietijzer scoren hoog op warmteverdeling en -behoud, terwijl roestvrij staat en aluminium het juist moeten hebben van slimme combinaties en coatings. Denk bijvoorbeeld aan een antiaanbaklaag of een gelaagde bodem, die verschillende eigenschappen combineren voor betere prestaties.

Welke pan op welke kookplaat?

*= Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** = Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben

Zo houd je je kookplaat en pannen in topvorm

Met een beetje aandacht gaan je kookplaat én pannen langer mee. Voor inductie is het cruciaal dat de bodem van je pan vlak en onbeschadigd is, anders kunnen er krassen op de plaat ontstaan. Keramische platen vragen om een zachte aanpak: gebruik geen schurende middelen of scherpe voorwerpen. Hardnekkige resten? Leg er wat vochtig keukenpapier op en laat het twintig minuten weken. Daarna kun je het vuil meestal met een nat doekje verwijderen. Voor echt aangekoekte plekken is een speciale keramische schraper een veilig alternatief.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Maryna Pleshkun | zest_marina

Misverstanden de wereld uit: vier hardnekkige kookmythes

Er doen nogal wat verhalen de ronde over pannen en kookplaten. Tijd om de vier hardnekkigste misverstanden recht te zetten.

1. Overstappen betekent al je pannen vervangen

Niet per se. Veel pannen kun je gewoon blijven gebruiken, ook als je overstapt naar een andere kookplaat. Kijk goed naar het materiaal, de staat van de pan en of de bodem geschikt is voor je nieuwe kooktype. Je hoeft dus zeker niet halsoverkop een nieuwe pannenset te kopen.

2. Inductie is gevaarlijk

Sommige mensen maken zich zorgen over het magnetisme van inductieplaten. Dat is nergens voor nodig: het magnetische veld is zwak en werkt alleen als er een geschikte pan op staat. Voor de gebruiker is het volkomen veilig.

3. Keramische platen zijn breekbaar

Zolang je ze met zorg gebruikt en pannen met een gladde bodem kiest, gaan keramische kookplaten jarenlang mee zonder noemenswaardige schade. Het glas is stevig, maar vraagt wel om voorzichtig gebruik.

4. Elke pan werkt op elke kookplaat

Helaas, zo eenvoudig is het niet. Niet elk materiaal is compatibel met elk type kookplaat. De juiste pan kiezen begint bij weten wat voor kookplaat je hebt en wat voor bodem die pan nodig heeft.

Tot slot

Je weet nu waar je op moet letten als je een pan kiest voor jouw kookplaat. Niet ieder materiaal werkt overal even goed, maar met de juiste match zit je altijd goed. Tijd om de keuken in te duiken en je kookkunsten de vrije loop te laten. Veel plezier aan het fornuis!