ID.nl logo
Dit zijn de 10 beste speakersets voor bij je pc
© PXimport
Zekerheid & gemak

Dit zijn de 10 beste speakersets voor bij je pc

Ook al zijn er tegenwoordig heel wat andere opties om muziek te beluisteren, er is veel te zeggen voor een setje fatsoenlijke speakers bij de pc. De ingebouwde speakers van laptops stellen immers zelden veel voor en als een monitor ze al ingebouwd heeft, zijn die hooguit goed voor wat systeemgeluiden. Welke speakersets moet je hebben voor muziekweergave bij de pc?

Muziek luisteren veel mensen tegenwoordig eerder via een bluetooth- of wifi-streamingspeaker dan via de pc. Zelfs op de klassieke versterker sluit je eenvoudig een Google Chromecast Audio of een luxere streamer van een gerenommeerd hifi-merk aan. Toch is het de moeite waard in elk geval enigszins goede speakers bij de laptop of pc te plaatsen. Wellicht wil je niet elk YouTube filmpje via multiroom-wifi-speakers door het huis laten schallen, al is het maar omdat je anno 2016 liever niet bekendmaakt in een rickroll getrapt te zijn. Meer voor de hand ligt dat je pc op een andere plaats in huis staat dan je geluidsinstallatie. Stereo-pc-speakers hebben in elk geval als voordeel dat ze een beter stereobeeld produceren dan de doorgaans mono-streaming tegenhangers, terwijl ze aanmerkelijk goedkoper zijn. Dat is logisch, er is immers geen extra elektronica of accu aanwezig. Lees ook: De 12 beste bluetooth-speakers van dit moment.

Toch zien we dat de kwaliteit van de pc-speakersets die we voor deze test hebben beluisterd, overwegend aanmerkelijk minder goed is dan vergelijkbaar geprijsde modellen van vijf of tien jaar geleden. Dat lijkt vreemd, maar is dat niet: de sets kosten namelijk in absolute bedragen ongeveer hetzelfde als destijds het geval was, wat betekent dat ze relatief gezien goedkoper zijn geworden. Daar komt bij dat grondstoffen, transport en zelfs arbeid juist duurder zijn geworden de afgelopen jaren. Dat de fabrikanten de prijs laag proberen te houden, zal ermee te maken hebben dat consumenten in de pc-markt louter prijsdalingen en meer waar voor hetzelfde geld verwachten.

Er wordt voornamelijk op prijs geconcurreerd en het aantal merken dat nog meedoet, is beperkt. Zo heeft onlangs ook Philips naar verluidt deze markt verlaten. De focus op prijs heeft ertoe geleid dat er nogal wat producten van dubieuze kwaliteit op de markt zijn, waarvan we er meerdere in deze test aantreffen. Gelukkig zijn er ook nog wél goede pc-speakers te koop, maar houd rekening met een compromis óf investeer gewoon iets meer. Speakers koop je tenslotte niet om ze al na twee jaar te vervangen.

Hercules XPS 2.1 BassBoost

Met een prijs zo rond de vijftig euro, behoren deze speakers van Hercules tot de goedkoopste in de test. Dat is er ook wel aan af te zien: de satellietspeakers zijn gemaakt van glimmend, dun plastic en wegen vrijwel niets. Het subwoofertje komt in elk geval wat degelijker over. De rechterspeaker zit vast aan de subwoofer, de linker moet je apart inprikken. De audiokabel van deze set zit ook vast aan de subwoofer. De plaatsingsmogelijkheden zijn hierdoor beperkt. Op een van de satellieten zitten een aux-ingang en een hoofdtelefoonaansluiting, evenals de volume- en basregeling.

De geluidsweergave schiet over de hele linie tekort, alleen klassieke stukken komen nog enigszins acceptabel over. Bij vrijwel alles wat we beluisteren is de balans zoek, vooral doordat de kwaliteit van de satellieten achterblijft bij de verder ook niet geweldige subwoofer. Die overstuurt zodra er écht laag geproduceerd moet worden. De satellieten gaan dan bovendien vibreren, wat echt niet acceptabel is.

Hercules XPS 2.1 BassBoost

Prijs
€ 51,-

Website
www.hercules.com

4Score40

  • Pluspunten

  • Aux-ingang

  • Minpunten

  • Goedkoop plastic

  • Vaste kabels

  • Vibreren

©PXimport

Trust Byron

De set van Trust kom je veel in de winkel tegen. Het lijkt een goede deal, twee redelijk aanvoelende tweewegsatellieten en een imposante subwoofer met een geclaimd vermogen van 120 watt. De praktijk valt anders uit. De tweeter op de satellieten blijkt niets anders dan een in het plastic gestanst patroon, er is maar één driver in aanwezig. De Byron is functioneel identiek aan de goedkopere, ook nog verkrijgbare Tytan van het merk. Ook hier treffen we een aux-ingang en een hoofdtelefoon op de bedrade afstandsbediening. Het geluid is ondermaats. Vocalen klinken dof, bijna alsof je ze onder water hoort. Er is vrijwel geen definitie, waardoor individuele instrumenten niet te plaatsen zijn en de bas is ongecontroleerd. Bij hogere volumes in het laag gaat de subwoofer bonken. Voor de helft van de prijs zouden we al niet enthousiast zijn, maar bij de vraagprijs van negentig euro kunnen we de Byron alleen maar afraden.

Trust Byron

Prijs
€ 90,-
Website
www.trust.nl

2Score20

  • Pluspunten

  • Aux-ingang

  • Minpunten

  • Nep-tweeter

  • Slechte geluidskwaliteit

  • Bonken

©PXimport

Alternatief: studiomonitors

Zoals geschreven valt de kwaliteit van veel van de geteste modellen tegen. Dat komt doordat de fabrikanten vooral proberen om een relatief laag prijspunt te behalen. Als je toch echt iets van een kwalitatief hoger niveau zoekt om muziek te beluisteren bij de pc, zul je wat meer moeten besteden. Het is dan de moeite waard je oor te luisteren te leggen bij zogenaamde studiomonitors. Eigenlijk zijn dat speakers die speciaal ontworpen zijn voor een neutraal geluid voor gebruik in opnamestudio’s, maar deze naam wordt in de praktijk gebruikt voor allerlei actieve boekenplankluidsprekers. Een betaalbaar en goed verkrijgbaar voorbeeld zijn de Hercules XPS 2.0 60 en 80 DJ. Zeker de 80 DJ is voor circa 125 euro een prima koop. Wie meer te besteden heeft, kan kiezen luxere modellen die iets meer dan 400 euro kosten zoals de AudioEngine A5+ of de Edifier S1000DB, met een geluidskwaliteit die de sets in deze test veruit overstijgt.

©PXimport

Creative T30 Wireless

Deze 2.0-set is met zo’n 140 euro aan de prijs. Hoewel de speakers luxe ogen, zijn ze uit plastic vervaardigd, zij het niet het goedkoopste soort. Het zijn tweewegspeakers met een opmerkelijke configuratie: de midden- en lagetonendriver zit bovenin, de tweeter eronder. Verder treffen we op de rechterspeaker knoppen voor volume, hoge en lage tonen, alsmede een hoofdtelefoonaansluiting. De speaker heeft bluetooth aan boord, met ondersteuning voor de hoogwaardige Apt-X-codec. Handig als je ook muziek vanaf bijvoorbeeld je smartphone wilt afspelen. Minpunt is dat de speakers zichzelf automatisch uitschakelen als er even geen signaal binnenkomt. De muziekweergave van de T30 Wireless valt ons alles mee. Ondanks de afwezigheid van een subwoofer is het laag onverwacht krachtig, het overheerst soms zelfs enigszins. Dan ben je blij met de toonregeling. De set komt het minst uit de verf bij snelle rockmuziek, maar verder is de kwaliteit prima – alleen niet voldoende om de hoge prijs te rechtvaardigen.

Creative T30 Wireless

Prijs
€ 142,-
Website
www.creative.com

8Score80

  • Pluspunten

  • Luxe uiterlijk

  • Bluetooth

  • Goede laagweergave

  • Minpunten

  • Automatisch uitschakelen

  • Hoge prijs

©PXimport

Creative T50 Wireless

De T50 Wireless is de grote broer van de T30 en vertoont meer overeenkomsten dan verschillen. Die laatste laten zich kort omschrijven: deze speakers zijn nog een heel stuk groter en bevatten een dubbel uitgevoerde driver voor lage tonen. Verder zien we dezelfde bediening, dezelfde aansluitmogelijkheden (inclusief bluetooth met Apt-X) en dezelfde vervelende automatische stand-by wanneer er even geen muziek wordt afgespeeld. De prijs valt nog een heel stuk hoger uit, ruim boven de tweehonderd euro, al zien we ook aanbieders die hem zo’n 25 procent goedkoper leveren. Bij beluistering blijkt dat het volume van de T50 Wireless nog wat verder gaat dan dat van de T30, maar ook daarmee kan een redelijke ruimte al gevuld worden. De extra woofer zorgt vooral voor een nog wat meer aanwezig laag en dat was al geen zwak punt van het goedkopere familielid. Ook deze set is wat te traag voor het snellere gitaarwerk, maar klinkt afgezien daarvan verrassend goed.

Creative T50 Wireless

Prijs
€ 229,-
Website
www.creative.com

8Score80

  • Pluspunten

  • Luxe uiterlijk

  • Bluetooth

  • Goede laagweergave

  • Minpunten

  • Automatisch uitschakelen

  • Hoge prijs

©PXimport

Creative T3250 Wireless

De derde set van Creative is heel wat anders dan de andere twee setjes. Deze zeer compacte 2.1-speakers zijn al voor iets meer dan vijftig euro te vinden, maar doorgaans zal er zo’n zeventig euro voor gevraagd worden. Ook de T3250 Wireless kan via bluetooth van een signaal worden voorzien, maar dan alleen via de standaard SBC-codec. Die is kwalitatief duidelijk minder dan Apt-X, maar wordt wel universeel ondersteund. Vervelend is dat de satellieten vastzitten aan de subwoofer en de kabels niet bijzonder lang zijn. Een extra ingang is niet aanwezig, een eenvoudige bedrade afstandsbediening is er wel.

De korte kabels blijken bij het beluisteren toch niet zo’n nadeel: het geluidsbeeld van deze set is tamelijk smal, voor kamervullend geluid moet je elders zijn. Dat wil niet zeggen dat de speakers slecht klinken. Integendeel: voor hun prijs leveren ze een verrassend goede, gebalanceerde weergave met een opvallend gecontroleerde bas die tot vrij diep weet te reiken, terwijl stemmen mooi gedefinieerd zijn.

Creative T3250 Wireless

Prijs
€ 70,-
Website
www.creative.com

7Score70

  • Pluspunten

  • Bluetooth

  • Gebalanceerd geluid

  • Bedrade afstandsbediening

  • Minpunten

  • Vaste kabels

  • Geen extra ingang

©PXimport

Edifier M1380

Edifier is een Chinese fabrikant die modellen op de markt brengt. De M1380 is een heel goedkope 2.1-set, die al voor vijftig euro van eigenaar verwisselt. Met name de satellieten zien er op een afstandje nog best luxe uit, maar nadere inspectie verraadt dat ze eerder bijna fragiel overkomen. Toch is hij met zijn bedrade afstandsbediening en aparte aux-ingang nog best overtuigend voor de vraagprijs. Dat geldt wat minder voor de muziekweergave, want die klinkt erg iel. Wanneer we de bas wat verder openzetten verbetert dat wel, maar daar ga je ook snel de mist mee in: de subwoofer gaat dan bonken. De satellietjes klinken erg schel, wat vocalen een onaangenaam scherp randje geeft, terwijl ook blaasinstrumenten niet lekker overkomen. Het ontbreekt de M1380 aan voldoende vermogen om te overtuigen met muziek. Voor een spelletje kan het er nog net mee door.

Edifier M1380

Prijs
€ 50,-
Website
www.edifier.com/nl/nl

5Score50

  • Pluspunten

  • Aux-ingang

  • Minpunten

  • Iele geluidsweergave

  • Bonken

Edifier C3X

Van een heel ander niveau dan de M1380 is de andere 2.1-set van Edifier: de C3X. Deze is aanmerkelijk duurder, een kleine 170 euro. Daar krijg je wel een heel krachtig stel speakers voor terug, met een forse subwoofer en twee stevige satellieten, alle van mdf. Je sluit ze aan op een aparte console, waarop zich ook een flink aantal ingangen bevindt, alsmede een gesegmenteerd led-schermpje en een SD-kaartlezer. De C3X kan zo ook zelfstandig muziekbestanden afspelen. Een draadloze afstandsbediening zit er ook nog bij. In de praktijk valt de muziekweergave van deze 10 kilo wegende set toch wat tegen, met name qua balans: de subwoofer overheerst al snel. Die moet niet te dichtbij staan en dan nog moet de bas flink worden teruggedraaid. De satellieten klinken wat omfloerst. Bij klassiek missen we definitie en complexe nummers worden al snel chaotisch. Waar de C3X uitblinkt is bij rap, trance en bovenal games en actiefilms.

Edifier C3X

Prijs
€ 169,-
Website
www.edifier.com/nl/nl

8Score80

  • Pluspunten

  • Mdf-behuizing

  • Veel aansluitingen

  • Draadloze afstandsbediening

  • Minpunten

  • Overheersende subwoofer

©PXimport

Edifier Studio R1280T

De derde set van Edifier ziet eruit als een tamelijk standaard stel boekenplankluidsprekers, zij het in houtkleur en zilver, waardoor de set nog enigszins opvalt. Beide luidsprekers zijn vervaardigd uit degelijk mdf en komen oersolide over. In de rechterspeaker zitten de versterking, ingangen en bediening verwerkt. Voor het aan- en uitzetten alsmede de volumeregeling is een ieniemienie afstandsbediening meegeleverd. De beide speakers worden gewoon met (meegeleverde) speakerkabel met elkaar verbonden. Desgewenst een langere kabel gebruiken is dus geen probleem. Met een prijs van zo’n honderd euro zijn is de R1280T niet de goedkoopste, maar je krijgt zeker wat terug voor de investering. Van alle besproken luidsprekers vinden we deze set de beste voor muziekweergave, met een uitstekend stereobeeld en opvallend goede definitie en plaatsing van de instrumenten. De bas blijft natuurlijk wat achter bij sets met een subwoofer, maar laag is absoluut aanwezig. Muziek met veel bas klinkt niet optimaal, maar in de meeste genres is deze set een genot om naar te luisteren.

Edifier Studio R1280T

Prijs
€ 99,-
Website
www.edifier.com/nl/nl

9Score90

  • Pluspunten

  • Mdf-behuizing

  • Normale luidsprekerkabel

  • Goede muziekweergave

  • Draadloze afstandsbediening

  • Minpunten

  • Basweergave

©CIDimport

Logitech Z333

Logitech richt zich tegenwoordig meer op gaming-randapparatuur en mobiele accessoires, maar ook pc-speakers zitten nog in het assortiment. De Z333 is een relatief nieuw instap-2.1-set die voor iets boven de vijftig euro over de toonbank gaat. Het is een stevig aanvoelend setje, met een kleine subwoofer en satellieten die de indruk wekken zowel een tweeter als een mid-range-driver te herbergen. Helaas is dat niet het geval, net als Trust houdt Logitech ons voor het lapje: de ‘tweeter’ is alleen in het plastic frontje aanwezig. Gezien de vraagprijs moet je niet te veel verwachten van de set, maar het is in elk geval de beste van de drie modellen rond dit prijspunt. We missen definitie en de Z333 klinkt al snel wat hol, maar met name stemmen komen goed naar voren en het laag is heel redelijk. Net als bij elke 2.1-set is het midden onderbelicht en het hoog neigt snel naar schel, maar voor de prijs kunnen we ermee leven.

Logitech Z333

Prijs
€ 55,-
Website
www.logitech.com

6Score60

  • Pluspunten

  • Prijs-kwaliteitverhouding

  • Redelijke laagweergave

  • Minpunten

  • Nep-tweeter

©CIDimport

Logitech Z533

Het pakweg 25 euro duurdere broertje van de Z333 ziet er wat luxer uit qua afwerking. De subwoofer is wat groter, de satellieten zijn juist kleiner. Er zit een extra aux-ingang op de bedrade afstandsbediening, maar verder zijn er geen verschillen qua functionaliteit. De Z533 lijkt het vooral van zijn uiterlijk te moeten hebben. Dat blijkt zeker wanneer we onze testsuite aan muziek aflopen, want de geluidsweergave van deze speakers valt tegen. Vocalen klinken bijna pijnlijk scherp en schel. De subwoofer geeft het gewoon op wanneer een dieper laag wordt vereist dan deze kan leveren: de bas wordt dan hoorbaar afgekapt. Bovendien gaat de subwoofer alsnog bonken bij echt lage frequenties, terwijl middentonen schitteren door afwezigheid. De goedkopere Z333 is een betere keuze, maar ook dat zou niet onze eerste keus zijn. De maker van fameuze speakersets als de Z-5100, de X-230 en de Z623 laat het in dit segment danig afweten.

Logitech Z533

Prijs
€ 79,-
Website
www.logitech.com

5Score50

  • Pluspunten

  • Aux-ingang

  • Minpunten

  • Slechte subwoofer

  • Schelle weergave

©PXimport

Conclusie

Het aanbod in de pc-speakermarkt valt anno 2016 niet echt mee. Oudgedienden verlaten de markt of hebben duidelijk geen focus meer op dit segment. Gelukkig valt er nog wel wat koren in het kaf te ontwaren. De beste set voor muziekweergave en allround gebruik is naar onze mening de Edifier R1280T, een solide 2.0-set die duurdere sets overtreft. We geven deze set daarom het keurmerk Best getest. Wie echt geen cent teveel wil uitgeven, kan de Logitech Z333 overwegen, van de goedkoopste drie de beste keuze.

Wij zouden echter adviseren iets verder te zoeken naar de Creative T3250W, die met wat zoeken voor een bescheiden meerprijs te vinden is. Deze blinkt niet uit met kamervullend geluid, maar overtuigt wel met een gebalanceerd geluidsbeeld en bluetooth als handige extra. Dit is dan ook onze eerste Redactietip. De tweede Redactietip is er voor de Edifier C3X, weliswaar een duurdere set, maar wel een van de meest veelzijdige, die ook zelfstandig gebruikt kan worden. Als de pc ook dienstdoet als mediaspeler, gamecomputer en televisie, dan is deze zeker het overwegen waard. Ben je echt muziekliefhebber, dan zouden we adviseren de prijsklasse van de hier besproken producten links te laten liggen, desnoods nog even door te sparen en dan te gaan kijken bij de betere kwaliteit actieve boekenplank- en monitorspeakers. Die bieden voor prijzen vanaf tweehonderd euro aanmerkelijk betere geluidskwaliteit.

In de tabel (pdf) vind je de testresultaten van de 10 geteste speakers.

©PXimport

Conclusie

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!