‘De blockchain’ is een hippe term waar sommige toekomstdenkers veel potentie in zien. Maar wanneer worden de daden nou eens bij de woorden gevoegd? Steeds meer blockchain-toepassingen lijken nu op het punt te staan hun beloftes waar te maken.

Door: Tijs Hofmans en Jasper Bakker

‘We moeten iets met de blockchain’ is misschien wel de meest gehoorde uitspraak bij innovatieve bedrijven (meestal met het woord ‘fintech’ ergens in de naam), maar wát er dan precies met de blockchain moet gebeuren is niet altijd even duidelijk. Sommige bedrijven organiseren hackathons waarin wordt geprobeerd een goede toepassing voor blockchains te vinden, vaak zonder concrete aanleiding.

Als het gaat om blockchains lijkt er weinig middenweg te bestaan. Er zijn sceptici die nog te veel beren op de weg zien als het om de technologie gaat, maar er is een grote groep (vocale) goeroes die zweert dat de blockchain op termijn een revolutie kan ontketenen in de financiële wereld. Het is anno 2017 echter nog steeds lastig om concrete toepassingen te vinden voor de technologie, ondanks de grote hoeveelheid bedrijven en instellingen die inmiddels zegt ‘interesse’ in de blockchain te hebben en ermee te experimenteren. Toch verschijnen er langzaam signalen dat blockchains toepassingen vinden in de echte wereld.

Voor je verder gaat: Lees hier meer over de werking van blockchain.

Blockchain bij banken

Omdat de blockchain zo wezenlijk verbonden is aan cryptovaluta, is het niet gek dat veel banken en andere financiële instellingen daar op de een of andere manier mee experimenteren. Maar in de financiële sector staat de technologie ook nog in de kinderschoenen. Veel bedrijven en instellingen hebben experimenten lopen waarmee ze kijken óf er iets te doen is met blockchains, ook al weten ze niet precies wat.

Een belangrijke reden daarvoor is dat zulke instellingen zich vast willen voorbereiden op de toekomst. Neem De Nederlandsche Bank, de nationale toezichthouder voor de banksector. Die begon een paar jaar geleden met een experiment, de DNBCoin. Dat is een eigen digitale munt die de toezichthouder zelf creëerde om ‘meer inzicht te krijgen in de werking en het nut van blockchains’. De eerste fase van dat experiment moest de vroege dagen van de bitcoin emuleren. Er werden vijf laptops op elkaar aangesloten, die onderling een eigen cryptovaluta begonnen te ‘minen’. Net als bij de eerste bitcoins werd er een ‘genesis-block’ gemined, en werd er gekeken naar hoe de evolutie van een nieuwe munt verliep.

Maar het was vooral de tweede test waar DNB veel van leerde. In dat nieuwe experiment werden de extremen rondom de bitcoin bekeken: een simulatie van het jaar 2140, als de laatste van de 21 miljoen beschikbare bitcoins worden gemined. “Blockchaintechnologie kan mogelijk een nieuwe dimensie betekenen in de interactie tussen financiële instituten”, vertelde één van de teamleden in een presentatie. Daar moet een toezichthouder op in kunnen spelen.

De Nederlandsche Bank lijkt bij het opzetten van het project niet goed te hebben gekeken naar wat de grote banken ook daadwerkelijk van plan zijn. Die zijn weliswaar wel met blockchains bezig, maar zien de technologie over het algemeen niet geschikt voor monetaire toepassingen zoals bitcoins of andere cryptovaluta.

“Bitcoins zijn ongereguleerd geld, en banken zijn juist heel erg gereguleerd”, legt een woordvoerder van ABN Amro uit. “Dus wij kijken helemaal niet naar een eigen cryptomunt of hoe we bitcoins kunnen integreren.” ABN Amro heeft veel blockchain-projecten en -pilots lopen. Die richten zich allemaal op ondersteuning van het bedrijfsleven en komen meestal neer op vormen van zogeheten ‘smart contracts’. Ook Djuri Baars van de Rabobank beaamt dat regulatie een obstakel is. “De blockchain is ontworpen voor peer-to-peer-betalingen, maar een bank moet juist controleren wie er achter een betaling zit. Dat staat haaks op elkaar.”

Blockchain in de logistiek

Daarom richten de banken zich vooral op blockchain in de handel en logistiek. ABN Amro heeft bijvoorbeeld een project lopen dat werd geboren vanuit een hackathon (op die manier zien dus de meeste andere blockchainprojecten ook het levenslicht). Het project richt zich op zeetransport en kijkt naar de mogelijkheden om alle aspecten van containervervoer in blockchainformaat te zetten.

“Een zeecontainer uit China doet er zo’n 24 dagen over om hier te komen”, legt een woordvoerder uit. “Maar alle administratie om die reis heen duurt wel 40 dagen. Dat komt voornamelijk omdat er zoveel partijen betrokken zijn bij een reis: de financierder, douane, de rederij, de vervoerder, de fabrikant.” Het probleem van een groot aantal betrokken partijen komt bij veel blockchain-adepten terug als één van de belangrijkste problemen die met een blockchain kan en zelfs moet worden opgelost. “Alle partijen hebben op andere momenten informatie nodig over zo’n reis, en dat moet informatie zijn waarvan je zeker moet weten dat die klopt. Op dit moment wordt veel van die informatie zelfs met de fax verstuurd. Dat kun je met een blockchain makkelijk oplossen.”

Uiteindelijk draait die oplossing natuurlijk wel ook om geld. “Als het administratieve proces minder lang duurt, heeft de vervoerder ook minder kosten. En omdat het proces verkort wordt, betekent dat ook dat die tijd weer voor nieuwe reizen kan worden ingezet.”

Identiteit vaststellen

Ook ING heeft een paar belangrijke proeven lopen in een speciale blockchain-afdeling die uit twaalf personen bestaat. De meeste experimenten begonnen begin dit jaar en hoewel sommige ervan zich richtten op financiële transacties, draaide het merendeel van de proeven rondom ‘trade finance’ (het vastleggen van beursgerelateerde transacties), maar ook om ‘smart identities’. Dat laatste is een hippe term voor het vastleggen van de identiteit van een klant van de bank en diens financiële situatie, wat handig is als je kijkt naar alle betrokken afdelingen binnen een bank die zich met een klant bezig houden. Denk maar aan een klant die een hypotheek wil afsluiten, een eigen zaak heeft of een pensioen opbouwt en met meerdere van die afdelingen te maken krijgt.

Er worden echter wel wat voorzichtige stapjes gezet op transactiegebied. Een eerste echte proef werd in februari van dit jaar uitgevoerd toen ING een overschrijving naar China deed. Waar zo’n transactie normaal gesproken 3 uur duurt, wist het team dat – door de onderliggende blockchaintechnologie – terug te brengen naar slechts 25 minuten. De Rabobank wil ook een project opzetten om microtransacties te kunnen uitvoeren. “Een transactie kost nu bijvoorbeeld 35 cent, maar dat kan met blockchaintechnologie terug worden gebracht naar 1 cent”, vertelt Djuri Baars van de bank.

Als basis voor arbeidscontract

er in het bedrijfsleven al praktische voorbeelden te vinden waarin blockchain-technologie op dit moment wordt ingezet –en met veel zelfverzekerdheid. Zo is er Flexentral, een bedrijf dat een systeem maakt waarin ‘alle aspecten van een arbeidscontract’ worden bijgehouden. In dat systeem kunnen bijvoorbeeld alle transacties worden vastgelegd, alle betalingen aan een werknemer, het werk dat moet gebeuren én het werk dat wordt uitgevoerd.

Volgens Onno Hektor, medeoprichter van het bedrijf, is zo’n systeem een absolute vereiste in ‘het oerwoud van mensen en instanties die betrokken zijn bij werving, selectie en betalingen’. “Als je al die tussenpersonen weghaalt, bespaar je zo 20 procent van je kosten op bijvoorbeeld payroll, en die taken van de tussenpersonen kunnen makkelijk worden overgenomen door een blockchain.” Zeker bedrijven die veel gebruikmaken van flexmedewerkers en externe partijen, kunnen veel tijd en geld kwijt zijn aan tussenpersonen.

Stadjerpas

In Groningen loopt al een tijdje één van de weinig écht concrete projecten met blockchaintechnologie van Nederland. Met de ‘Stadjerspas’ kunnen inwoners van Groningen sinds 2016 met een laag inkomen korting krijgen op verschillende faciliteiten in de stad, zoals sporthallen en musea. De onderliggende blockchain-software loopt de goedkeuring van de korting na. Ook bij dit project zijn veel instanties betrokken, zoals ambtenaren én de betreffende instellingen, en al die informatie van gebruikers komt terecht in een database via blockchain-techologie.

©PXimport

Microsoft en blockchain

Een bekende naam die ook ver is met experimenteren met de inzet van de blockchain-technologie is Windows-maker Microsoft. In de zomer heeft Microsoft een open ontwikkelraamwerk voor blockchain uitgebracht. Dit is geen concreet bruikbaar softwareproduct voor bedrijven, maar een basishulpmiddel voor developers. Dit zogeheten Coco Framework belooft een oplossing voor bepaalde beperkingen van huidige blockchain-netwerken, zoals het maximale aantal transacties dat ze per seconde kunnen verwerken. Microsofts Coco is platformonafhankelijk en generiek wat blockchains betreft, waardoor het dus werkt met verschillende implementaties van die technologie. Het is de bedoeling dat dit stuk software begin 2018 opensource beschikbaar komt op ontwikkelaarssite Github. De broncode is dan voor iedereen openlijk in te zien en te gebruiken.

Een ander blockchain-initiatief van Microsoft is Project Manifest, voor de complexe vertrouwenszaak van toeleveringsketens. Zulke ketens worden gevormd door bedrijven die grondstoffen, halffabricaten, componenten, onderdelen en producten aan elkaar leveren.

Controleerbaarheid

En ook in een andere branche duikt de blockchain op. Is deze chocopasta écht nootvrij geproduceerd? Zijn de opslagchips in deze nieuwe Samsung- of Huawei-smartphone van de ene soort of van de andere, snellere soort? Elk van deze smartphonemakers is recent ‘betrapt’ op het gebruik van verschillende chips in ogenschijnlijk hetzelfde toestel. Snelle antwoorden op vragen over de herkomst van componenten en ingrediënten zijn niet alleen nuttig voor milieubewuste consumenten en tech-fijnproevers.

Fabrikanten en winkels hebben ook veel te winnen bij inzichtelijkheid en controleerbaar vertrouwen. Denk aan vlamvattende accu’s in sommige smartphones en giftige stoffen in bepaalde voedingsmiddelen. Welke toestellen of etenswaar moeten rap uit de markt gehaald worden? En van welke ladingen valt de veiligheid aantoonbaar te garanderen?

Voedselbedrijven Unilever, Nestlé en Walmart werken hiervoor samen met computerveteraan IBM aan een blockchainnetwerk. Zij willen de traceerbaarheid van ingrediënten verbeteren en versnellen. Zo kan er binnen enkele minuten in plaats van dagen worden bepaald wat er wanneer in welke voedingsproducten is verwerkt en met welke herkomst. Bijvoorbeeld welke ladingen eieren wel of niet zijn besmet met het giftige bestrijdingsmiddel fipronil, waar afgelopen zomer een internationale rel over was.

De mogelijkheden voor toeleveringsketens hebben ook de warme aandacht van de Duitse firma SAP, die planningssoftware maakt voor bedrijfsvoering, supply chains en klantenrelaties. En automaker Porsche heeft zelfs een innovatiewedstrijd georganiseerd om blockchain in te zetten voor data-analyse in zijn industriële productieketen.

Blockchain bij de overheid

Naast vele bedrijven, groot en klein, doet ook de Nederlandse overheid mee. In het kader van het Digitale Agenda 2020-initiatief draaien er binnen de hele overheid projecten, inclusief dezelfde hackathons en een eigen ‘blockchain-speeltuin’ als banken houden. “Het doel is om tijdens de pilots in kaart te brengen op welke wijze blockchain kan helpen om overheidsprocessen te vernieuwen en verbeteren”, schrijft de overheid zelf.

Er draait een pilotproject van de Kamer van Koophandel (KvK), waarin de mogelijkheden worden verkend voor het snel opzetten van nieuwe organisaties met een beperkte houdbaarheid. Zulke ‘flash-stichtingen’ zijn bijvoorbeeld nuttig voor het inzamelen van donaties aan goede doelen die van tijdelijke aard zijn. En er wordt in gemeentes geëxperimenteerd met het digitaal identificeren van gebruikers. De projectleiders reageerden helaas niet op ons verzoek om commentaar over de projecten. Wel zeggen experts zoals Van Loosbroek dat de overheid ook veel samenwerkt met bedrijven, en krijgen die soms ook overheidssteun.

Dutch Blockchain Hackathon

Groningen pioniert met blockchain en bouwt zijn reputatie op dat gebied uit. Begin dit jaar zijn andere blockchain-toepassingen gerealiseerd op de Dutch Blockchain Hackathon. Die ontwikkelwedstrijd voor blockchain is geopend door de Nederlandse startup-ambassadeur Prins Constantijn. Organisator van de hackathon is de Groningse startup DutchChain, dat de techniek achter de Stadjerspas (zie eerder in dit artikel) heeft verzorgd. Betrokken partners waren ING Bank, accounting- en adviesbedrijf Deloitte, naast de financiële toezichthouders AFM (Autoriteit Financiële Markten) en DNB (De Nederlandsche Bank).

Ondanks de financiële aard van die betrokken organisaties was de hackathon zelf gericht op meer dan alleen (virtueel) geld. Meer dan vierhonderd developers uit ruim tien landen hebben in een grote Groningse loods in 48 uur hun innovatieve ideeën tot werkelijkheid gemaakt. Deze hackwedstrijd met vijfenvijftig deelnemende teams heeft zeven winnaars opgeleverd. Zij zetten blockchain in voor sparen met pensioengeld, voor directe energiehandel tu, voor internationaal freelancerswerk, voor identificatieproblemen rondom vluchtelingen, en voor gemeentelijke diensten aan inwoners. Laatstgenoemde winnaar was een team van de gemeente Zuidhorn.

Toekomst

‘De lijst blockchain-bouwers is lang en groeiende. Al deze bedrijven, instanties, developers en gemeenten geloven dat blockchain de wereld ingrijpend gaat veranderen. Zij werken aan het realiseren van die verandering. De blockchain’ is inmiddels het niveau van ‘interessant concept’ ontstegen, en er zijn diverse projecten waar dergelijke technologie in een vroeg stadium wordt ingezet. Daarmee is de blockchain niet langer een oplossing waarvoor een probleem wordt gezocht – zoals dat een paar jaar geleden nog het geval was.

Maar of de technologie nu echt de revolutie ontketent die blockchain-evangelisten sinds het begin van dit decennium voorspellen, is ook nog steeds maar de vraag. Voorlopig lijkt de blockchain hier en daar wel wat geld te kunnen besparen, zeker in processen waar normaal veel verschillende partijen bij zijn betrokken, maar het ‘buitenspel zetten van de banken’, zoals Onno Hektor het noemt, lijkt nog ver weg.

Wil je overstappen van zorgverzekering? Dat kan nog net! Wanneer je overstapt via CashbackXL profiteer je dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's. Kijk, zo ga je nog eens lekker 2026 in!

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Nú is dus het moment om actie te ondernemen. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar de leukste en mooiste producten. Dit keer: luxe volautomatische koffiemachines waarmee je in een handomdraai de lekkerste koffie, cappuccino, latte macchiato of espresso maakt.

Smaakt de koffie tegenwoordig niet meer zo lekker als vroeger en ben je een beetje klaar met die eenvoudige pad- of cup-apparaten? Kijk dan eens naar een volautomatische koffiemachine. Je hebt dan bijvoorbeeld veel meer mogelijkheden tot het aanpassen van de sterkte en er worden verse bonen gebruikt, wat de smaak al direct ten goede komt. We vonden vijf luxe modellen voor de lekkerste koffie(varianten).

Krups Sensation Milk EA9129

De Krups Sensation Milk EA9129 is een volautomaat die sinds eind 2025 op de markt is. Het apparaat heeft een ingebouwde bonenmaler en een waterreservoir van 1,7 liter. Je kunt één kop per keer zetten en er is een geïntegreerd melkreservoir voor cappuccino of latte. Omdat het waterreservoir aan de voorzijde zit, kun je het gemakkelijk bijvullen zonder de machine te verplaatsen. Met de intuïtieve knoppen kun je de koffiesterkte, het volume en het melkschuim instellen. Deze machine is bedoeld voor gebruikers die graag koffie zetten met verse bonen en tegelijkertijd automatisch melk willen opschuimen. Dankzij het compacte ontwerp past hij op het aanrecht en de ingebouwde molen maalt de juiste hoeveelheid bonen voor elke zetbeurt.

De'Longhi Magnifica ECAM 20.110.B

Dit model van De'Longhi behoort tot de populaire Magnifica‑serie. De machine is uitgerust met een ingebouwde bonenmaler en een ruim waterreservoir van 1,8 liter. Er is geen geïntegreerd melkreservoir; melk schuim je handmatig op via de stoompijp. Met enkele knoppen kies je voor espresso, koffie of lungo en stel je de hoeveelheid en sterkte in. Dankzij de dubbele uitloop kun je twee kopjes tegelijk zetten. Doordat de machine gebruikmaakt van verse koffiebonen, bepaal je zelf de smaak. Het ontwerp is compact en bedoeld voor thuisgebruikers die verse bonenkoffie willen zonder al te veel instellingen.

Philips 2300‑Series EP2336/40

De Philips EP2336/40 uit de 2300‑serie combineert een ingebouwde keramische bonenmaler met een melkreservoir. Het waterreservoir heeft een inhoud van 1,8 liter en de machine kan twee kopjes tegelijk zetten. Via het bedieningspaneel kies je voor espresso, koffie of cappuccino, waarbij de geïntegreerde melkkan automatisch melk opschuimt. De bonen worden vers gemalen en dankzij het systeem kun je de maalgraad en koffiesterkte aanpassen. Er is ook een optie voor heet water voor thee of een americano. Het apparaat is geschikt voor huishoudens die verschillende koffiedranken willen maken zonder veel handmatig werk.

Siemens EQ.6 plus s100 (TE651319RW)

De Siemens EQ.6 plus s100 is een volautomatische espressomachine die vooral gericht is op gebruiksgemak. Het toestel heeft een ingebouwde bonenmaler en een waterreservoir van 1,7 liter. De machine kan cappuccino’s bereiden via de melkopschuimer en beschikt over een krachtige 1 500 W‑verwarming waardoor de eerste kop snel klaar is. Je bedient de machine via een overzichtelijk display waarmee je onder meer de koffiesterkte en hoeveelheid aanpast. De dubbele uitloop maakt het mogelijk twee kopjes tegelijk te zetten. De machine is ontworpen voor liefhebbers van verse koffie die ook regelmatig een cappuccino willen drinken zonder losse melkopschuimer.

Melitta Barista SE F830‑003

De Melitta Barista SE F830‑003 is ontworpen voor koffieliefhebbers die veel variatie zoeken. De machine heeft een dubbele bonencontainer zodat je kunt kiezen tussen twee soorten bonen. Het waterreservoir biedt plaats aan 1,8 liter en de machine kan twee koppen tegelijk zetten. In tegenstelling tot sommige andere modellen heeft dit apparaat geen geïntegreerd melkreservoir; melk schuim je op via de aparte melkopschuimer. De machine kan 18 verschillende koffiespecialiteiten bereiden en biedt een functie om favoriete recepten voor meerdere gebruikers op te slaan. De molen is stil, zodat de bereiding niet storend is.