In februari is een nieuwe variant van de minicomputer Raspberry Pi uitgebracht. Het computertje is tot zesmaal krachtiger. Je kunt hem als een mini-pc'tje gebruiken, maar ook als mediaspeler of als het hart van je eigen domoticasysteem. In dit artikel introduceren we je de nieuwe Raspberry Pi 2.

De Raspberry Pi is een klein computertje met een ARM-processor, slechts zo groot als een creditcard. En het mooie: je koopt hem voor nog geen veertig euro. Het is ontwikkeld door de Brit Eben Upton, die als doel had om kinderen kennis te laten maken met programmeren en elektronica zonder hun ouders op kosten te jagen. De Raspberry Pi werd echter populair onder een heel andere groep gebruikers: computerhobbyisten zagen er onmiddellijk allerlei toepassingen voor.

©PXimport

Een digitaal fotolijstje aansturen is maar een van de vele toepassingen van een Raspberry Pi.

Op een Raspberry Pi installeer je Linux, waarna je er software op installeert en configureert om de gewenste taken uit te voeren. Zo kun je het minicomputertje gebruiken als bestandsserver, mailserver, printserver, VPN-router, mediacenter, telefooncentrale of als gewone minicomputer. En met extra hardware of elektronicacomponenten zijn de toepassingen nog indrukwekkender. Met een lcd-schermpje maak je er een digitaal fotolijstje van, met de cameramodule bouw je de Pi om tot een beveiligingscamera, met extra sensoren maak je er een weerstation van en het is zelfs mogelijk om er een heel domoticasysteem mee aan te sturen. We hebben met de eerdere versie van de Raspberry Pi al wat workshops gedaan, die je hier terugvindt.

Waar koop ik een Raspberry Pi 2?

De Raspberry Pi 2 is in heel wat webwinkels te vinden. Webwinkels die zich vooral op de Raspberry Pi en andere hobbyelectronica richten, zijn SOS Solutions, Kiwi Electronics, iPrototype en Gadgetpark. Ook algemene eletronicawinkels zoals RS Online, Conrad, Reichelt en Alternate bieden het apparaatje aan. De Raspberry Pi 2 is in de meeste webwinkels te vinden voor rond de 40 euro. Veel winkels bieden voor enkele tientjes meer een startersbundel aan, met een voeding, SD-kaartje (eventueel met besturingssysteem voorgeïnstalleerd), behuizing en eventueel een HDMI- en netwerkkabel en muis en toetsenbord. Let op dat je het juiste model koopt. Officieel heet het nieuwe model 'Raspberry Pi 2 Model B'.

©PXimport

Met een starterskit koop je onmiddellijk alle benodigdheden bij je Raspberry Pi 2.

01 Unboxing

Het eerste wat opvalt op de Raspberry Pi 2 zijn de vier usb-poorten (usb 2.0) en de ethernetpoort (100 Mbit/s). Leg die zijde aan de rechterkant. Aan de linkerzijde zit een microSD-kaartslot, waarboven een DSI-aansluiting (display serial interface) geplaatst is. Voor huis-, tuin- en keukengebruik is de HDMI-aansluiting echter handiger, of de 3,5 mm jack-aansluiting voor analoge audio en video via tulpstekker. Tussen de HDMI- en jack-aansluiting zit de aansluiting voor de Raspberry Pi-cameramodule. In de linkeronderhoek zie je een micro-usb-aansluiting om de Pi van stroom te voorzien. Tot slot zie je aan de zijde ertegenover 40 GPIO-pinnen waarmee je allerlei elektronica kunt aansturen.

©PXimport

De Raspberry Pi 2 komt in een antistatische zak in een kartonnen doosje.

02 Kaal

Met de Raspberry Pi koop je alleen een kaal moederbordje. Om het te kunnen gebruiken, heb je nog een heleboel andere componenten nodig. Allereerst een behuizing. Je hebt de keuze uit heel wat modellen, maar let erop dat je een behuizing voor de Raspberry Pi 2 of Raspberry Pi Model B+ (zij hebben dezelfde aansluitingen) koopt. Je kunt trouwens ook zelf een behuizing van Lego maken. Het besturingssysteem zet je op een microSD-kaart.

03 Kabels

Met een ethernetkabel sluit je je Pi op het netwerk aan. Doe je het liever draadloos, sluit dan een wifi-adapter op een van de usb-poorten aan. Zoek wel eerst op de wiki van de Raspberry Pi of de adapter ondersteund is. De andere usb-poorten zijn beschikbaar om een toetsenbord en/of muis op aan te sluiten. Voor heel wat toepassingen is dat echter niet nodig, bijvoorbeeld als je de Pi als server inzet.

Wil je je Pi als mediacenter of minidesktopcomputer gebruiken, dan moet je ook een scherm aansluiten. Sluit je televisie- of computerscherm via een HDMI-kabel op het computertje aan. Heb je nog een oude televisie met analoge Composiet-video, sluit dan een kabel met aan de ene kant een jack-connector en aan de andere kant een RCA-connector aan. Wil je alleen je luidsprekers aansluiten om muziek af te spelen, gebruik daarvoor dan een klassieke audiokabel met jack-connector.

Om de Pi van stroom te voorzien, gebruik je een voedingsadapter zoals voor je telefoon. Zorg echter dat die zeker 1 ampère stroom kan voorzien. Sluit je veel usb-apparaten aan, doe dat dan met een gevoede usb-hub.

©PXimport

Er zijn behuizingen in alle kleuren voor de Raspberry Pi 2: voor elk wat wils!

04 NOOBS

Nu moeten we nog een besturingssysteem op de microSD-kaart van de Pi installeren. Als je de microSD-kaart ooit al gebruikt hebt, dan is het verstandig om hem eerst even te formatteren. Gebruik daarvoor het programma SD Formatter, dat je op de website van de SD Association downloadt. Installeer de software, steek je microSD-kaart in de kaartlezer van je computer en kijk welke schijfletter Windows aan het kaartje toekent. Start SD Formatter op, selecteer de juiste schijfletter en klik op Format.

Ga daarna naar de downloadpagina van de Pi en download het zipbestand van NOOBS (New Out Of the Box Software). Pak het zipbestand uit en kopieer alle bestanden erin naar je microSD-kaartje. Als alles gekopieerd is, verwijder dan het kaartje veilig en steek het in het microSD-kaartslot van je Pi.

©PXimport

Met SD Formatter formatteer je (micro)SD-kaartjes.

05 Eerste opstart

Sluit nu alle benodigde kabels aan. Om te starten is dat een toetsenbord en muis op de usb-poorten, een netwerkkabel op de ethernetaansluiting en een HDMI-kabel van je televisie- of computerscherm naar de Pi. Als laatste sluit je de voedingsadapter op de micro-usb-aansluiting aan en steek je die in het stopcontact.

Als alles goed gaat, start je Pi nu op en toont hij op het scherm een lijst van de besturingssystemen die je kunt installeren. Stel eerst onderaan de juiste taal (Nederlands staat ertussen) en toetsenbordindeling in. Kies daarna een besturingssysteem om te installeren. Voor de meeste toepassingen is Raspbian aan te raden, maar voor een mediacenter kies je OpenELEC_Pi2 of RaspBMC.

©PXimport

Sluit alle kabels op de Raspberry Pi 2 aan.

06 Installatie

Vink Raspbian aan en klik in de menubalk op Installeer (i). Bevestig met Ja. De installatie zelf duurt even, maar je krijgt ondertussen op het scherm wat tips te zien, zoals de standaardgebruikersnaam (pi) en het wachtwoord (raspberry). Deze gegevens heb je na installatie nodig om in te loggen. Als de installatie voorbij is, klik je op OK, waarna de Pi herstart.

De eerste keer voert Raspbian het programma raspi-config uit, waarmee je een aantal zaken kunt configureren. Wil je de Pi ook als desktopsysteem gebruiken, ga dan met de pijltjestoetsen naar Enable Boot to Desktop/Scratch, druk op Enter en kies Desktop Log in as user 'pi' at the graphical desktop.

Wil je raspi-config afsluiten, ga dan met de tabtoets naar Finish en druk op Enter. Je kunt later op elk moment de configuratie opnieuw veranderen door op de opdrachtprompt van Raspbian raspi-config in te typen en met een druk op Enter te bevestigen.

De Pi uitschakelen gaat met de opdracht sudo halt of (als je het desktopsysteem gebruikt) door linksboven Menu / Shutdown te kiezen. Als er geen meldingen meer op het scherm verschijnen en alleen het rode ledje op de Pi nog brandt, trek je de voedingsadapter uit het stopcontact.

©PXimport

De installatie van Raspbian is vrij snel achter de rug.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.