Na de Ryzen-processors bracht AMD de Ryzen Threadripper uit, wat plat gezegd twee AMD Ryzen 7-processors zijn, in één chip verweven tot de krachtigste AMD-cpu van dit moment. Maar hoe krachtig zijn ze? Lees dat in deze AMD Ryzen Threadripper 1920X en 1950X review.

De AMD Ryzen-processors mogen toch wel een succesje genoemd worden, want voor het eerst in járen bracht AMD weer een lijn met processors uit die er echt toe doen, met een aantrekkelijke prijs-prestatieverhouding. Waar de Ryzens 3, 5 en 7 het uitvechten met de Intel Core i3, i5 en i7 zijn de Ryzen Threadrippers echte ‘high-end desktop’-chips (ook wel HEDT genoemd) die het opnemen tegen de nieuwe generatie Intel Core i9’s.

Processors voor de (semi)professionele gebruiker in tal van specialisaties, van grafische professionals (foto, video, rendering, ontwerp) tot wetenschappers van wie de complexe berekeningen op een eenvoudige consumentensysteem uren of dagen zouden duren. Nu meer en meer mensen zich ‘creator’ noemen, en videomateriaal in 4K en/of 60 fps gangbaar wordt, valt er genoeg te zeggen voor een werkpaard van formaat.

Dat Threadrippers in de basis twee gekoppelde 8-core Ryzen 7’s zijn, zien we terug in de immens grote tweedelige processor en de TR4-socket waarin deze wordt geplaatst. Het topmodel in de Threadripper-serie heeft daadwerkelijk zestien actieve cores, bij de voordeligere modellen is daar een deel van uitgeschakeld.

Net als Ryzen maakt Threadripper gebruik van SMT, de tegenhanger van Intels Hyper-Threading, om het totale aantal threads te verdubbelen. Zo ontstaan een 16-core 32-thread oftewel 16/32 model 1950X, 12/24 1920X, en 8/16 1900X.

De koppeling tussen de twee Threadripper-delen noemt AMD de Infinity Fabric: een nieuwe, razendsnelle (en geheugensnelheid afhankelijke) brug tussen de verschillende interne delen. Het is eigenlijk een doorontwikkeling van de HyperTransport-technologie, zij het beter schaalbaar, wat slimmer en sneller dan in vorige processor-generaties.

Specificaties

Een van de grote voordelen van Threadripper is het enorme aantal pci-express-lanes, wat het combineren van een groot aantal grafische kaarten en het gebruik van snelle m.2-nvme-ssd’s mogelijk maakt. Dit is een van de voornaamste redenen dat men soms uitwijkt naar een HEDT-platform. De 8-core Threadripper 1900X is daarmee een meer betaalbare oplossing voor hen die wel gebruik willen maken van al die pci-express-lanes.

Maar als het je om de rekenkracht te doen is, liggen de kosten van een dergelijk systeem aanzienlijk hoger dan die van een Ryzen 7- of Intel Core i7-systeem. In deze review richten wij ons echt op de zware jongens van de serie, de 1920X (799 euro) en de 1950X (979 euro).

©PXimport

Voor we naar de testresultaten en de bespreking gaan, lopen we door wat zaken waar je rekening mee moet houden bij je eventuele aanschaf. AMD Threadripper-processors maken gebruik van socket TR4, die we op moederborden met de X399-chipset aantreffen. Op het moment van schrijven ben je daar minimaal 329 euro voor kwijt, al kun je ook rustig 599 euro spenderen aan een nog uitgebreider moederbord als je dat zou willen.

Dat zijn fikse bedragen, zeker wanneer je beseft dat je voor grofweg 150 euro een prima moederbord kan vinden voor de Intel Core i7-8700K of AMD Ryzen 7 1800X. De eigenschappen van de meeste X399-borden zijn echter indrukwekkend. Vele hebben de mogelijkheid om drie m.2-nvme-ssd’s te plaatsen. Of ze hebben wel vier of vijf pci-express-16x-sloten voor grafische kaarten of nóg meer nvme-ssd-opslag in te plaatsen. En steevast zien we fabrikanten gebruikmaken van kwalitatief goede onderdelen op gebied van geluid en stroomvoorziening.

Compatibiliteit

Het bijkomend voordeel van die grotere luxe is dat er op dit moment geen X399-moederbord wordt verkocht van een slechte kwaliteit: je kunt zonder zorgen en zonder je zwaar te verdiepen in de materie simpelweg de eigenschappen afwegen.

Threadripper profiteert ervan dat Ryzen al iets langer op de markt was, bijvoorbeeld: geen van de X399-moederborden gaf problemen met de diverse door ons geteste geheugenkits, wat aan het begin van de Ryzen-lancering wel anders was. Desondanks is het met absolute zekerheid uitsluiten van compatibiliteitsproblemen onbegonnen werk, het blijft daarom raadzaam de ‘compatibility list’ of de ‘qualified vendor’s list’ (qvl) van de fabrikant te raadplegen.

Onthoud ook dat Threadripper een vierkanaals geheugencontroller heeft en dus kan profiteren van een opstelling met vier of acht geheugenmodules. Threadripper biedt officieel ondersteuning tot DDR4 op 2666 MHz, al bieden de meeste moederborden ondersteuning voor nog snellere types en eerdere tests wezen ook uit dat zowel Ryzen als Ryzen Threadripper daarvan kunnen profiteren.

Koeling

De meeste componenten die je zou willen gebruiken in een betere consumenten-pc kun je ook in een Threadripper-systeem toepassen. Van typische mechanische harde schijven tot sata- en nvme-ssd’s, en van voedingen tot kasten. Maar omdat AMD Ryzen Threadripper een ongekend grote processor is passen de meeste koelers er niet op.

Hoewel AMD in de verpakking een bracket meelevert waarmee de meeste gangbare waterkoelers gebruikt kunnen worden, zijn er ook speciaal ontworpen luchtkoelers voor Threadripper. De Noctua NH-U12S TR4-SP3 en NH-U14S TR4-SP3 zijn daar twee van, die ook door ons goed uit de test kwamen. Het bewijst dat een echte high-end werkmachine zeker niet luidruchtig hoeft te zijn. Je hebt meer rekenkracht dan een typische mkb-server van een paar jaar geleden, maar zonder dat het systeem veel koeling nodig heeft.

Threadripper benchmarks

©PXimport

In de specificaties van de tabel zien we dat AMD Threadripper krachtigere specificaties heeft dan de directe concurrent: meer cores, meer cache en meer pci-express-lanes per euro die je uit wilt geven. De Intel Core i9-7900X heeft een hogere turbo-kloksnelheid per core, en op papier een lager ‘thermal design power’ (tdp, het vermogen dat het koelsysteem van een chip kan afvoeren). Maar wanneer we naar het daadwerkelijk gemeten stroomverbruik kijken, blijkt het verbruik van de Core i9-7900X gelijk aan de 1950X te zijn.

In de resultaten van de synthetische benchmarks zien we een beeld dat de benchmarks die de werkelijke wereld benaderen ook zullen onderschrijven: in bepaalde situaties is er geen alternatief voor meer cores. Beide AMD Threadripper-processors maken gehakt van de Core i9 in bijvoorbeeld Passmark of Cinebench.

Ook Blender, een renderapplicatie, toont dat de AMD Threadrippers betere prestaties bieden, per euro flink beter dan de i9. Als we naar de twee mainstream-processors kijken, bijvoorbeeld naar de test van Adobe Premiere (dat representatief is voor andere video-applicaties), dan zien we dat de Threadripper-processors gewoon flink sneller zijn.

Zoals Max Verstappen ongetwijfeld zal onderschrijven, is een topprestatie neerzetten niet simpelweg een kwestie van meer vermogen aan je systeem toevoegen. Waar Cinebench een regelrechte dragrace is, kunnen we Photoshop het circuit van Monaco noemen, waarbij de extra cores van de AMD Threadrippers of Intel Core i9’s niet echt tot hun recht komen.

De Intel Core i7-8700K (die minder cores heeft, maar via het meest recente productieprocedé van Intel gemaakt is én de hoogste kloksnelheid per core heeft) kan het tijdens de zware bewerkingen van de Photoshop-benchmark nog prima bijbenen. Zeker wanneer we de lagere kosten van het Z370-platform waar Core i7-8700K op draait en het lagere stroomverbruik in acht nemen, valt daar de meerwaarde van de Threadrippers wat tegen.

Alternatieven

Het raakt elke processor wanneer je er maar genoeg benchmarks op los laat: de wet van de afnemende meeropbrengst. Voor de meest bescheiden taken kunnen we de meerwaarde van vier cores of threads al in twijfel trekken. Gamers profiteren al weinig van meer dan vier cores/threads, maar zeer zelden van meer dan acht.

En hoewel zwaar grafisch werk één van de traditionelen pilaren van een HEDT-systeem is, zien we in de tabel dat dat niet altijd opgaat: wie in zijn dagelijks werk vooral met Photoshop bezig is, profiteert amper van een investering in een Threadripper-processor ten opzichte van een AMD Ryzen 7 of Intel Core i7 (zeker niet nu Intel 6-core-processors in het consumentensegment heeft). Je moet wel een buitensporig hoog uurtarief hebben, willen de luttele seconden die je wint wezenlijk verschil maken.

Voor de videobewerkers daarentegen die echt op zoek zijn naar een render-beest (of wie zijn machine gebruikt voor complexe, zeer tijdrovende rekentaken) bieden processors als de Intel Core i9 en de AMD Ryzen Threadripper wel flinke tijdwinst boven de consumentenprocessors. Dat zien we terug in de benchmarks van Premiere, Blender en de synthetische tests.

En hoewel de Intel Core i9-7900X hier en daar een test wint, wint de vergelijkbaar geprijsde AMD Ryzen Threadripper 1950X vaker, mét indrukwekkende verschillen. De Threadripper 1950X is de aantrekkelijkere processor van de twee voor praktisch elk scenario.

Als alternatief kun je zo’n 200 euro besparen met een Threadripper 1920X, waarmee je in de praktijk een ongeveer even capabele machine maakt als met een Core i9. Laat het van je budget afhangen of je die besparing de moeite waard vindt. Als je namelijk zo veeleisend bent, klinkt tien tot dertig procent hogere prestaties misschien aantrekkelijker dan die 200 euro.

Wanneer je enkel om extra prestaties geeft en exorbitant hoge prijskaartjes geen bezwaar vindt, dan heeft Intel inmiddels ook 14-, 16- en 18-core-processors uitgebracht. Maar daar heeft AMD (nog) geen antwoord op. Hoger dan de Threadripper 1950X gaat AMD niet.

Conclusie

De AMD Ryzen Threadripper-processors zijn rond hun prijspunt heel interessant. Alleen voor wie elke seconde geld waard is, kan met nóg duurdere Intel Core i9’s nog snellere machines bouwen. Wanneer je hard moet werken om een systeem met processor van 800 tot 1000 euro te ‘verantwoorden’ (omdat je nou eenmaal pittige eisen stelt aan je video-editing- of render- machine) dan biedt AMD met de Ryzen Threadripper de aantrekkelijkste prijs-prestatieverhouding op dit moment. En de prestaties zijn natuurlijk het belangrijkste, maar van het uiterlijk van deze fysiek indrukwekkende processor (en de fantastische verpakking) gaat ons tech-hartje echt sneller kloppen.

AMD Ryzen Threadripper 1920X

Prijs: € 799,-
Website: amd.com8Score80

AMD Ryzen Threadripper 1950X

Prijs: € 979,-
Website: amd.com9Score90

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.