In de wereldwijde top vier van de meest gebruikte antivirustools vinden we software van Avast!, AVG, Avira en Microsoft terug: samen goed voor minstens 50% marktaandeel. Niet toevallig hebben deze softwaremakers stuk voor stuk gratis producten. In dit artikel leggen we dit viertal kritisch naast elkaar, samen met nog enkele andere gratis antivirusprogramma’s.

In tegenstelling tot de meeste commerciële pakketten, die vaak ‘Internet Security Suite’ in hun naam dragen om de ‘volledigheid’ te beklemtonen, beperken veel gratis antivirusprogramma’s zich tot de essentie. De programma’s bieden op de eerste plaats realtime bescherming tegen virussen en andere malware (zoals trojans, spyware en rootkits). Zo goed als altijd bieden ze ook de mogelijkheid tot ‘on-demand’ scannen.

Mogelijke beperkingen of tekortkomingen zijn vaak minder frequente updates van virushandtekeningen, geen (gratis) support, geen e-mailbescherming, geen firewall, geen webbeveiliging (anti-phishing), geen gedragsanalyse of scanning (al tijdens het downloaden). We willen hier wel meteen twee kanttekeningen bij plaatsen: je zult in dit artikel merken dat de meeste gratis tools wel degelijk een of meer van deze extra’s aanbieden. En wat nog ontbreekt, kan je altijd aanvullen met andere – ook gratis – modules of tools.

Testmethode

Het belangrijkste criterium voor het beoordelen van een antivirustool is natuurlijk de betrouwbaarheid. Dat blijkt echter complexer te zijn dan dat je wellicht geneigd bent te denken. Een antivirusprogramma moet namelijk niet alleen overweg kunnen met bekende virussen, rootkits en andere malware, het liefste biedt hij je ook bescherming tegen onbekende (zero-day-)malware.

Zelf een steekproef houden met een beperkt aantal virussen is daardoor te weinig relevant. We hebben bij het toekennen van de totaalscore daarom sterk rekening gehouden met de testresultaten van drie onafhankelijke onderzoekers: AV-Comparatives, AV-TEST en Dennis Technology Labs. Deze labs kijken voortdurend hoe de antivirusproducten omgaan met nieuwe beveiligingsproblemen. Andere criteria bij ons eindoordeel zijn verder nog het gebruiksgemak, de functionaliteit en de flexibiliteit van het programma.

Ad Aware Free Antivirus+ 10.3

De naam Ad Aware klinkt vast niet onbekend: jarenlang was het de naam van een populaire antispywaretool. Producent Lavasoft heeft het programma intussen uitgebreid met een antivirusmodule. Naast de gratis versie, die we hier bespreken, biedt Lavasoft nog twee betaalde varianten aan, met onder meer realtime webbeveiliging (Personal) en een firewall (Pro).

Tijdens de installatie van de gratis versie moet je wel even opletten: standaard stelt de tool een ‘express installation’ (snelle installatie) voor, maar dan worden wel je startpagina en zoekmachine aangepast. Een tweede keer fronsen we de wenkbrauwen dadelijk na de noodzakelijke herstart: wil je ook na 30 dagen nog definitie-updates, dan moet je je (gratis) registreren. Hebben we een keuze? Nee, want een antivirusprogramma moet up-to-date blijven.

Even overzichtelijk als commercieel

Het hoofdvenster van Ad Aware blijkt in elk geval overzichtelijk met een duidelijke statusindicatie. Als alles goed is, kleurt die groen en verneem je dat er geen veiligheidsproblemen zijn. In ditzelfde venster tref je een reeks schuifknoppen aan, waarmee je bepaalde onderdelen in- of uitschakelt. Veel meer dan een lokmiddel naar een betaalde versie is dat echter niet. De meeste schuifknoppen bevinden zich namelijk in de rubriek ‘Advanced Protection’ en vallen dus buiten het bereik van de gratis editie. Wel in je bereik zijn de schuifknoppen Real-Time Protection, Safe Browsing en Gaming Mode. De eerste twee laat je het beste ingeschakeld staan, de laatste is handig voor wie storende meldingen tijdens het gamen wil vermijden.

Scantypes

Naast de realtime bescherming voorziet Ad Aware in on-demand scans. Dat kan een (super)snelle scan van de meest gevoelige gebieden zijn, maar ook een complete scan. Beide laten zich trouwens ook inplannen. Een ‘custom scan’ is eveneens mogelijk, je bepaalt dan zelf wat er precies moet worden gescand en hoe intens Ad Aware daarbij de systeembronnen mag aanspreken. Ad Aware nestelt zich in het contextmenu van de Windows Verkenner, zodat je ook van daaruit een scan van een bestand of map kunt starten.

©PXimport

In een custom scan baken je zelf heel nauwkeurig het terrein af.

Na afloop van een scanronde krijg je een overzichtelijk rapport. Je aanvaardt de voorgestelde interventies of bepaalt nu per item welke actie Ad Aware moet ondernemen: negeren, desinfecteren, verwijderen of in quarantaine plaatsen. Het gebeurde bij onze test echter dat Ad Aware een bestand koppig telkens weer in quarantaine plaatste, ook al haalden we het er zelf uit (wegens vals positief). Qua detectie en eliminatie van gedetecteerde malware zit het over het algemeen wel goed, maar volgens AV-TEST presteert de tool wel ondermaats naar zero-day-bedreigingen toe (althans in versie 10.1).

Ad Aware Free Antivirus + 10.3

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel7/10

Pluspunten

Overzichtelijk

Niet overbodig opdringerig

Minpunten

Beperkte helpfunctie

Express Installation in browser bij installatie

Avast! Free Antivirus 7

Bij de installatie van Avast! Free Antivirus, raden wij je aan om voor een aangepaste installatie te kiezen. Pas dan kan je namelijk zelf bepalen welke onderdelen je wilt installeren. Naast de realtime schilden (zie ook verder) kan je kiezen om onderdelen als een gadget en een plug-in voor je browser te installeren. Deze laatste blijkt een soort anti-phishingtool te zijn, die echter geheel steunt op het oordeel van medegebruikers. Met de nodige scepsis benaderen dus.

Componenten als Firewall, SafeZone (voor veilig shoppen en bankieren) en Antispam lijken weliswaar aantrekkelijk, maar (je raadt het al) jammer genoeg voorbehouden voor de betalende gebruikers. Dat commerciële aspect is trouwens in de hele interface van Avast! opvallend aanwezig. Zonder registratie kan je slechts 30 dagen aan de slag met Avast!.

Opstartscan

Meteen na de installatie voert Avast! een snelle systeemscan uit. Naast zo’n snelle scan kan je ook een volledige systeemscan uitvoeren, evenals een scan van verwijderbare media of van specifieke mappen. Dat laatste kan overigens ook vanuit het contextmenu van de verkenner. Avast! bevat ook de mogelijkheid om een opstartscan te doen: jouw systeem wordt dan gescand voordat Windows is ingeladen. Dit vergroot de kans op detectie van rootkits en aanverwanten. Tijdens zo’n scan beperkt Avast! zich wel tot signaturen, scannen op basis van gedragsanalyse is dan niet mogelijk. Je kan scans inplannen, maar het is in de interface even zoeken naar deze optie.

Komt Avast! vermeende malware tegen, dan duikt een opvallend pop-upvenster op. Wanneer en hoelang je precies zo’n melding te zien krijgt en of daar een geluidssignaal bij hoort, bepaal je geheel zelf. Handig is nog dat je een e-mail kunt laten versturen zodra Avast! malware heeft gedetecteerd. Potentiële malware belandt in een ‘kluis’ en je beslist zelf wat daar verder mee dient te gebeuren. Houd er wel rekening mee dat Avast! standaard niet reageert op adware en andere ongewenste software (met laag risico): je activeert die optie desgewenst zelf.

©PXimport

Het oog van Avast!: diverse aanvalsvectoren in het vizier!

De updatesfrequentie voor de definities kan je weliswaar niet zelf instellen, maar een groot manco is dat niet. Immers, Avast! 7 introduceert streaming updates, rechtstreeks uit de cloud, zodat de databases nagenoeg op elk moment up-to-date zijn.

Schilden

Het moet gezegd, Avast! is een van de meest veelzijdige antivirustools in het gratis segment. Dat blijkt met name uit het aantal realtime beschermingsfuncties, hier schilden genoemd. Naast de bescherming van alle lokale bestanden (tijdens het openen en/of schrijven), biedt het programma ook nog bescherming aan van binnenkomende en uitgaande e-mail, van downloads via je browser, via P2P, via chattools of via je netwerk. Een scriptschild controleert bovendien alle scripts die op je systeem worden uitgevoerd.

Wat de protectie- en detectiefuncties betreft komt Avast! behoorlijk goed uit de meeste onafhankelijke tests. Op het repareren na een infectie scoort Avast! echter beduidend minder goed.

Avast! Free Antivirus 7

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel 7/10

Pluspunten

Veelzijdig (realtime schilden)

Goed instelbaar

Streaming updates

Minpunten

Sommige opties wat verborgen

Google Toolbar bij installatie

AVG AntiVirus Free 2013

Tijdens de installatie van AntiVirus Free 2013 tracht AVG je over te halen de betaalde variant te installeren: die mag je dan 30 dagen gratis gebruiken. De meerwaarde van deze variant is vooral de aanwezigheid van een firewall, een antispammodule en een ‘online shield’ om pagina’s en online bestanden te scannen nog voor je browser die weergeeft.

Opvallend is overigens dat we meteen na de installatie een update van de virusdatabase moesten doen. Verder stelde AVG voor een werkbalk in onze browser te installeren en zelfs de zoekmachine aan te passen. Met de werkbalk valt nog te leven omdat die een indicatie geeft van de (on)veiligheid van de bezochte pagina, maar verder bevat die ook enkele functies (zoals een actuele weersvoorspelling) die weinig ter zake doen. Dat geldt trouwens ook voor een paar extra’s in het programma zelf: een snelheidstest en een tool die overbodige bestanden opspoort, het register opruimt en je schijf defragmenteert. Voor deze laatste moet je na één ‘reparatieronde’ bovendien de knip trekken.

Toegankelijke interface

Het hoofdvenster vinden we niet echt aantrekkelijk, maar sommigen zullen de wat tablet-achtige interface wellicht weten te appreciëren. Overzichtelijk is hij in ieder geval wel: in één oogopslag merk je of de diverse modules actief zijn. Naast realtime bescherming tegen virussen, spyware en rootkits, worden ook je e-mails beschermd (uitgaande berichten alleen als je die functie zelf activeert), zorgt Identity Protection er door gedragsanalyse voor dat malware geen delicate gegevens weet te ontfutselen en probeert SurfShield te voorkomen dat je ongewild phishing-sites aandoet. Deze module bleek echter in praktijk niet feilloos te functioneren.

©PXimport

AVG in het verweer tegen het EICAR-testvirus.

De ‘modulaire’ opbouw van de interface is te waarderen. De gebruiker komt immers pas in aanraking met meer geavanceerde instellingen als hij daar bewust voor kiest. In de meeste gevallen volstaat het trouwens een vinkje te verwijderen of te plaatsen om een functie te (de)activeren.

Snelle scanner

De snelheid waarmee AVG de scanrondes afhandelt is opvallend, het is de snelste toepassing uit onze test. Botst het programma op vermeende malware dan kan je kiezen of je die bedreiging wilt negeren dan wel of je de aanbevolen bescherming van AVG verkiest. In de meeste gevallen belandt de malware dan in quarantaine, waar je die definitief kunt verwijderen of kunt herstellen.

Resultaten van versie 2013 konden we op het moment van schrijven niet in onafhankelijke tests terugvinden. Echter, als we ons baseren op de testresultaten van versie 2012, komt AVG er doorgaans goed tot zeer goed uit, met name ook naar het detecteren van bekende virussen en rootkits toe.

AVG AntiVirus Free 2013

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel 8/10

Pluspunten

Overzichtelijke interface

Snelle scans

Minpunten

Overbodige extra’s

Werkbalk en zoekmachine

Avira Free Antivirus 2013

Op het moment van dit schrijven was de Nederlandstalige versie van Avira Free Antivirus 2013 blijkbaar nog niet klaar: de Engelstalige versie dus maar. Ook bij dit programma kiezen we voor een aangepaste installatie. Zo krijgen we de kans om te voorkomen dat een werkbalk wordt geïnstalleerd en onze zoekmachine wordt aangepast. Ook kunnen we nu zelf bepalen of we ook rootkit-bescherming en shell-integratie willen.

Meteen na de installatie duikt een configuratiewizard op en het mag duidelijk zijn: die heeft niet echt de beginner op het oog. Je moet bijvoorbeeld het gewenste detectieniveau voor de heuristische analyse instellen, bepalen of je ook bescherming wilt tegen “ongewone runtimecompressieprogramma’s” of “programma’s die het privédomein schenden” enzovoort. We hebben zo het vermoeden dat de meeste gebruikers hier voor de standaardinstellingen zullen kiezen.

De interface blijkt gelukkig vriendelijker voor de minder ervaren computeraar. Standaard krijg je die namelijk in een wat uitgeklede variant te zien en moet je de expertmodus activeren wanneer je meer geavanceerde opties wilt instellen. Anderzijds vinden we het wel vervelend dat de interface eigenlijk dezelfde is als de betaalde Premium-versie en dezelfde rubrieken aanbiedt: Real-Time Protection, FireWall, Web Protection, Mail Protection, Safe Browsing en Game Mode. Er is echter één belangrijk verschil: in de gratis versie is alleen de eerste optie beschikbaar.

Beginner versus expert

Blijf je in de eenvoudige modus werken, dan heb je zeer weinig instelmogelijkheden. Eigenlijk kan je hier weinig meer doen dan de updatefrequentie instellen, scans inplannen en de inhoud van de quarantaine bekijken. We ondervonden wel wat problemen met ingeplande scans: die werden op ons testsysteem blijkbaar niet altijd correct uitgevoerd.

In de expertmodus komen meer opties ter beschikking. Jij bepaalt bijvoorbeeld wat er standaard moet gebeuren als Avira malware detecteert, welk type archiefbestanden je in scanrondes wilt opnemen, welke processen je buiten de realtime protectie wilt houden et cetera.

©PXimport

De configuratiewizard zal vooral de gevorderde gebruiker aanspreken.

Leuk extraatje is nog de detectielijst: een overzicht met de namen van malware die het programma hoort te herkennen. Avira (althans versie 2012) presteert overigens uitstekend wat betreft het detecteren van reeds bekende malware (bijna de hoogste score bij AV-Comparatives), maar laat wel een paar steken vallen bij het detecteren en verwijderen van rootkits. AV-TEST stelde ook vast dat er een bovengemiddeld aantal bonafide acties werden geblokkeerd door Avira.

Avira Free Antivirus 2013

Taal Engels

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel 7/10

Pluspunten

Opsplitsing ‘eenvoudige’ en expert-modus

Minpunten

Basisbescherming

Wizard niet voor beginners

Werkbalk en zoekmachine

Comodo Antivirus Free 2012 (5.12)

De installatie van Comodo is al een hele opgave op zich, althans voor wie niet zonder meer alle standaardinstellingen wil overnemen. Of je Comodo jouw zoekmachine en startpagina wilt laten overnemen is ongetwijfeld de makkelijkste vraag.

Het wordt echter complexer met vragen als: wilt u Comodo SecureDNS en online gebaseerde gedragsanalyse activeren? Kies je hier bovendien voor de optie Installatie aanpassen, dan moet je tevens aangeven of je Comodo Dragon (een privacybeschermende Chrome-variant) en Comodo GeekBuddy (betaalde chatsessies met een expert) erbij wenst. Je kunt verder ook Defense+, de HIPS-module van Comodo in- of uitschakelen. Die monitort constant alle uitvoerbare bestanden en beschermt jouw systeem zo tegen ongeautoriseerde aanpassingen.

Heb je eenmaal de nodige knopen doorgehakt, dan wachten je nog een paar lastige beslissingen. Bij de module Antivirus bijvoorbeeld, kan je onder meer kiezen voor ‘Volledig’ of ‘Stateful’ en bij Defense+ voor ‘Veilige Modus’ en ‘Schone PC Modus’. Zijn de verschillen je niet meteen duidelijk, dan is dat niet zo gek, zeker gezien je niet op een ingebouwde helpfunctie kunt terugvallen. Ook de meldingen afkomstig van Defense+ kunnen behoorlijk afschrikwekkend zijn voor minder ervaren gebruikers.

Complex

Het mag duidelijk zijn: Comodo Antivirus is niet de meest geschikte tool voor beginners. Dat houdt echter niet noodzakelijk in dat het geen goed programma is. Comodo biedt bijvoorbeeld een HIPS-module aan en isoleert onbekende virussen in een ‘sandbox’ tot ze gescand en getest zijn. Meer zelfs, je kunt op elk moment zelf een willekeurig programma selecteren om het in de sandbox uit te voeren. Comodo kan tevens rootkits detecteren, hoewel je die functie vreemd genoeg zelf eerst moet activeren bij handmatige scans. Ook een game-modus, die ervoor zorgt dat geen meldingen jouw spel zullen verstoren, ontbreekt niet.

©PXimport

Defense+: duidelijk niet voor beginners!

Jammer genoeg hebben we niet zoveel onafhankelijke testresultaten gevonden waar ook (een recente versie van) Comodo Antivirus in opgenomen was. Met enig voorbehoud kunnen we op basis van de gegevens die we wél hebben, stellen dat het met de detectie van bekende virussen en van zero-day-malware wel goed zit, maar dat het programma het toch vaak laat afweten bij het opschonen van malware.

Comodo Antivirus Free 2012 (5.12)

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel 6/10

Pluspunten

Goed instelbaar

Minpunten

Beperkte helpfunctie

Complexe (installatie)opties en functies

Startpagina- en zoekmachinewijziging

Microsoft Security Essentials 4.1

De installatie van Microsoft Security Essentials is weinig minder dan een verademing in vergelijking met de meeste andere gratis antivirustools. Hier vinden we geen spoor van ongewenste extra software en de installatie is bovendien snel afgerond. Meteen na de installatie voert Security Essentials automatisch een eerste snelle systeemscan uit.

Het hoofdvenster van het programma blijkt erg overzichtelijk en helemaal niet volgestouwd met opties (of teasers voor commerciële producten). Er zijn vier tabbladen. Op het tabblad Startpagina verneem je of de beveiligingsstatus van jouw systeem op orde is en kan je een snelle, volledige of aangepaste scan uitvoeren. Bij de laatste kan je zelf aangeven welke stations of mappen je wilt laten scannen.

Het tabblad Bijwerken laat je alleen toe een update te forceren, indien je niet wilt wachten tot dat via Windows-updates gebeurt. Het tabblad Geschiedenis geeft je onder meer toegang tot de items in quarantaine, van waaruit je die definitief kunt verwijderen of kunt herstellen.

Het tabblad Instellingen ten slotte laat je toe een scanronde in te plannen en aan te geven hoe je Security Essentials standaard wilt laten reageren op gedetecteerde bedreigingen. Handig is dat je elk type bedreiging (laag, normaal, hoog of ernstig) anders kunt instellen, je kiest tussen Toestaan, In quarantaine of Verwijderen. Verder kan je ook nog te kennen geven welke bestanden, bestandstypen en/of processen je buiten de scanrondes wilt houden. Daarmee zijn ongeveer alle mogelijkheden van Microsoft Security Essentials uitgeput.

©PXimport

Naargelang de ernst van de dreiging kan je een andere standaardactie selecteren.

Het programma van Microsoft is eenvoudig, maar de belangrijkste vraag is: hoe goed presteert het programma bij detecties en eliminaties? De resultaten van diverse onafhankelijke tests liggen over het algemeen een heel stuk beneden het gemiddelde. Dat is in elk geval zo bij AV-TEST en bij AV-Comparatives. Bij Dennis Technology Labs is de afwijking zelf nog groter. Immers, in de analyse van juli tot september 2012 scoorde Security Essentials hier op alle tests het laagst. Alleen naar valse positieven toe scoorde het programma uitstekend en dat was ook bij AV-TEST het geval.

Microsoft Security Essentials 4.1

Taal Nederlands

OS Windows Vista/7

Oordeel 5/10

Pluspunten

Vlotte installatie

Heldere interface

Minpunten

Niet voor Windows XP

Beperkt aantal instellingsmogelijkheden

Detectie en verwijdering malware onder gemiddeld

Panda Cloud Antivirus Free 2.0.1

Vreemd genoeg liet Panda Cloud Antivirus Free zich niet op ons testtoestel (met Windows 7 64 bit) installeren, het logbestand bracht weinig opheldering. Op een ander 64bit-testsysteem werkte het prima. Bij installatie dien je met vinkjes aan te geven welke extra software of aanpassingen (in zoekmachine en startpagina) je al dan niet wilt laten doorvoeren. Op het einde van de installatie tracht Panda je alsnog te overtuigen naar de Pro-versie over te stappen. Die biedt verschillende extra’s, waaronder een firewall, sandboxing en de mogelijkheid het autorunbestand op usb-sticks te beveiligen.

Na de installatie voert Panda Antivirus automatisch een eerste systeemscan uit. Dat gebeurt aan de hand van een online database, wat toch niet wegneemt dat de systeembelasting op ons testsysteem gemiddeld zeker niet lager blijkt dan bij andere antivirusproducten.

Het hoofdvenster van het programma is allesbehalve druk, ondanks twee opvallende knoppen die verwijzen naar functies die alleen in de Pro-versie beschikbaar zijn. Vanuit het hoofdvenster kan je ook een overzicht opvragen van alle actieve processen, inclusief een veiligheidsindicatie en (als je dat zo instelt) een overzicht van de webadressen waarmee elk proces zich in verbinding heeft gesteld.

Scanopties

Uiteraard kan je vanuit dit venster op elk moment ook een scanronde starten, waarbij je kunt kiezen uit een geoptimaliseerde scan, een volledige systeemscan of een aangepaste scan. Bij de laatste kan je aangeven welke locaties je wilt laten onderzoeken. In een apart venster leg je bovendien bijkomende opties vast. Je geeft bijvoorbeeld aan of je gedragsanalyse wilt activeren, of ook op ‘mogelijk ongewenste programma’s’ moet worden gescand en of Panda jouw toelating moet vragen om gedetecteerde malware te neutraliseren. Standaard is het namelijk zo dat het programma bij een scan malware automatisch verwijdert.

©PXimport

Via radioknoppen bepaal je mee hoe Panda tijdens het scannen reageert.

Verdachte of potentieel gevaarlijke bestanden belanden normaliter in een interne prullenbak, waar je ze dan definitief verwijdert of herstelt. Krijg je tijdens het scannen een malware-melding te zien, dan voorziet Panda in een knop “stap-voor-stapgids”. Die blijkt echter alleen te leiden naar een webpagina met enkele generieke instructies.

In onafhankelijke tests met betrekking tot de antivirus-prestaties, komt Panda er doorgaans erg goed uit, althans wat het detectiegedeelte betreft. Vooral naar een doorgedreven opruiming na infectie toe, presteert het programma aanmerkelijk minder.

Panda Cloud Antivirus Free 2.0.1

Taal Nederlands

OS Windows XP/Vista/7/8

Oordeel7/10

Pluspunten

Eenvoudige interface

Weinig opdringend

Minpunten

Geen ingeplande scans

Startpagina- en zoekmachinewijziging

Conclusie

Alles bij elkaar komt AVG Anti-Virus Free als testwinnaar uit de bus. De tool presteert goed in allerlei detectie- en eliminatietests (bij AV-TEST bijvoorbeeld is dat respectievelijk 5,5 op 6 en 5 op 6, hoge scores). Ook is de interface overzichtelijk, jouw e-mails worden in realtime gescand en de scanrondes verlopen opvallend snel zonder teveel beslag te leggen op systeembronnen.

AVG is echter geen afgetekende winnaar. Verschillende andere pakketten komen erg dicht in de buurt en doen het op specifieke facetten zelfs beter. We hebben het dan met name over het veelzijdige Avast! Free Antivirus, Adaware Free Antivirus+, Avira Free Antivirus en Panda Cloud Antivirus Free.

Comodo Antivirus Free kunnen we eigenlijk alleen aanbevelen aan gevorderde gebruikers. Microsoft Security Essentials blinkt dan wel uit door eenvoud, in de meeste tests presteert het programma opvallend minder goed dan de concurrentie.

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.