Piraterij en internet, het is onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het zit immers in de menselijke aard om te delen wat we leuk vinden. Dat schuurt met de principes van het auteursrecht, waar Stichting Brein zich hard voor maakt. Die organisatie heeft daarom al verschillende sites op de knieën gekregen. Een overzicht.

Mininova

Het Utrechtse Mininova was van 2005 tot en met 2009 een zeer populaire torrentsite. Op het hoogtepunt wisten zo’n zes miljoen mensen dit platform dagelijks te vinden. De website fungeerde als zoekmachine voor het vinden van honderdduizenden torrentlinks. Doordat een grote groep de bestanden up- en downloadden via het bittorrent-netwerk, bleef het aanbod prima op peil. Hoewel Mininova nooit auteursrechtelijk beschermde bestanden zelf heeft gehost, kreeg het bedrijf toch problemen met Stichting Brein.

In 2009 startte de Nederlandse auteursrechtwaakhond dan ook een rechtszaak tegen de Nederlandse torrentsite. Brein eiste dat Mininova alle torrentlinks naar mediabestanden zou blokkeren die vallen onder het auteursrecht. Brein wilde dat Mininova op zo’n 7.000 trefwoorden zou filteren. Tot dusver hanteerde de website een zogeheten notice-and-take-down-beleid, waarbij zoekresultaten alleen op verzoek van een rechthebbende werden verwijderd. De rechtbank bepaalde dat Mininova alle torrents moest verwijderen die verwezen naar bestanden met copyright.

In eerste instantie ging de torrentsite nog in hoger beroep, maar de beheerders kwamen later op deze beslissing terug. Mininova besloot zich bij de eerdere uitspraak neer te leggen. De website werd in de jaren daarna een platform voor legale torrents, zoals muzikanten zonder platenlabel. Daarmee was het bedrijf lang niet zo succesvol, want het aantal dagelijkse bezoekers kelderde naar twintigduizend. Na enkele verliesgevende jaren stopte Mininova op 4 april 2017 voorgoed.

Pirate Bay-blokkade

Hoewel The Pirate Bay in Nederland al sinds 2009 is verboden, kan iedereen deze website momenteel bezoeken. Brein wenste daarom dat Nederlandse internetproviders de torrentsite onbereikbaar maakten voor hun abonnees. Ziggo kreeg in 2010 als eerste een verzoek om The Pirate Bay niet langer door te geven, maar het bedrijf gaf daar geen gehoor aan. Ziggo is van mening dat een internetprovider slechts een doorgeefluik is. Brein spande hierop een kort geding aan. Uit solidariteit voegde Xs4all zich bij Ziggo.

Brein verloor weliswaar het kort geding, maar de auteursrechtwaakhond kreeg tijdens de bodemprocedure alsnog gelijk. In 2011 bepaalde de rechter dat Ziggo en Xs4all de ip-adressen en domeinnamen van The Pirate Bay moesten blokkeren. De rechter vond dat Brein voldoende bewijs leverde dat een grote groep abonnees op grote schaal inbreuk maakte op het auteursrecht. Andere Nederlandse internetproviders voerden noodgedwongen eveneens een blokkade in. Het gerechtshof in Den Haag veegde de The Pirate Bay-blokkade in 2014 van tafel tijdens het hoger beroep. De rechter noemde de blokkade niet effectief (proxyservers, vpn-diensten) en onverantwoord (internetcensuur). De zaak is nog niet afgerond, want Brein besloot om verder te procederen. En niet zonder succes.

Filmspeler.nl

Mediaspelers met een voorgeïnstalleerde versie van Kodi zijn veelvuldig verkrijgbaar. Het gebruik van Kodi is verleidelijk, omdat gebruikers dit programma met add-ons kunnen uitbreiden. Via illegale uitbreidingen is het mogelijk om nieuwe films, series en live-sportwedstrijden te streamen. Filmspeler.nl bood op zijn website nadrukkelijk mediaspelers aan waarop men gratis films en series kon kijken. Stichting Brein heeft het bedrijf in 2014 gesommeerd om de verkoop van de omstreden streamers te staken. Aangezien Filmspeler.nl dat weigerde, stapte Stichting Brein naar de rechter.

©PXimport

Het Europese Hof van Justitie bepaalde dat mediaspelers die verwijzen naar illegale content inbreuk maken op het auteursrecht. Hierin werd meegewogen dat de kijker niets hoefde te installeren om gratis naar auteursrechtelijk beschermde films en series te kijken. Een Nederlandse rechter doet nog uitspraak over een eventuele schadevergoeding, al heeft Filmspeler.nl zijn activiteiten inmiddels stopgezet. Veel andere webwinkels besloten sinds de uitspraak om mediaspelers zonder voorgeïnstalleerde add-ons te verkopen.

News-Service Europe

In een poging om iets tegen de talloze gesynchroniseerde nieuwsservers met illegaal aanbod te doen, sleepte Stichting Brein usenetprovider News-Service Europe voor de rechter. Resellers als Binserve en Usenext gebruikten deze dienst om usenet-abonnementen te verkopen. Brein wilde dat de usenetprovider alle auteursrechtelijk beschermde bestanden van zijn server verwijderde, terwijl News-Service Europe beweerde louter als doorgeefluik te fungeren.

De rechter vond in eerste instantie dat het bedrijf welbewust de openbaarmaking van illegale content faciliteerde. De usenetprovider stelde dat het niet aan het vonnis kon voldoen zonder de activiteiten te staken. Ondanks dat News-Service Europe dus niet meer actief is, zette het de rechtsgang wel door. In 2016 haalde de usenetprovider bij het Hof in Amsterdam alsnog zijn gelijk. De rechter meende dat het bedrijf geen inbreuk op het auteursrecht maakte en dat de rol ongeveer gelijk was aan die van een internetprovider.

Mocht News-Service Europe weer online gaan, dan is er volgens het Hof wel een effectief notice-and-take-down-beleid noodzakelijk. Zover komt het niet, want de usenetprovider kondigde aan de activiteiten niet te zullen hervatten. Desondanks gaat Brein in cassatie om een definitief oordeel af te dwingen. Deze uitspraak lijkt vooral voor operationele usenetproviders van belang.

Eweka en Usenetter

Waar Brein voorheen altijd alleen de platformen van illegale content aanpakte, richt het zijn pijlen tegenwoordig ook op individuele uploaders. Om de identiteit van vermeende overtreders te achterhalen, heeft de organisatie hulp van usenetproviders nodig. Die geven klantgegevens uit privacyoverwegingen niet zomaar af. Om die reden daagde Brein Eweka en Usenetter vorig jaar voor de rechter.

Twee usenetgebruikers vroegen om vrijwillige PayPal-donaties en boekenbonnen. Zij gebruikten dit geld om e-books aan te schaffen, welke vervolgens op usenet illegaal werden gedeeld. In totaal zou het tweetal verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van zo’n tweeduizend illegale e-books. De rechter vond het belang van Brein zwaarder wegen dan het recht op privacy. Eweka en Usenetter moesten ip-adressen, betaalgegevens en overige informatie aan Brein afstaan. De auteursrechtwaakhond gebruikt naar verwachting deze gegevens om schikkingen met de overtreders te treffen.

FTD

In Nederland wist FTD (Fill Threads Database) in relatief korte tijd een nogal actieve usenet-community op te bouwen. Ruim een half miljoen gebruikers wezen elkaar op interessante spots van muziek, films, series, software, games en e-books. Zo’n spot bevatte informatie over de juiste nieuwsgroep en bestandsnaam. Gebruikers lieten massaal reacties onder een spot achter, zoals bedankjes of klachten over de kwaliteit.

Lees ook:Waarom downloaden van nieuwsgroepen nog altijd in trek is

©PXimport

Met de informatie uit FTD konden leden eenvoudig een nzb-bestand opslaan. Met zo’n nzb-bestand weet een downloadprogramma als SABnzbd of GrabIt precies welke data het uit welke nieuwsgroep moet plukken. Hoewel FTD uitsluitend verwees naar auteursrechtelijk beschermde bestanden op usenet, kreeg de community het evengoed aan de stok met Brein.

De auteursrechtorganisatie vond dat FTD downloaden uit onrechtmatige bron faciliteerde en daarmee ten onrechte reclame-inkomsten genereerde. De rechter gaf Brein begin 2011 gelijk, nadat enkele maanden eerder televisieproducent Eyeworks een rechtszaak won tegen FTD. Volgens de rechter stimuleerde de usenet-community auteursrechtinbreuk via onder andere een beloningssysteem. De eigenaren moesten alle spots van mediabestanden met copyright verwijderen.

Op 1 maart 2011 staakte FTD al zijn activiteiten. Ook andere usenet-ontmoetingsplaatsen als FTN, Dutch Binaries Program en Spotplanet gingen na Brein-sommaties op zwart. Veel resultaat heeft dat overigens niet gehad. Vandaag de dag bestaan er nog altijd allerlei databases met usenetspots.

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.