In Microsoft Excel kun je een adressenlijst maken, een boekhouding bijhouden, en natuurlijk allerlei andere berekeningen maken. De basis van Excel is helemaal niet zo ingewikkeld. Met deze tien handige tips voor Excel gebruik je het klassieke programma nog handiger en sneller.

Tip 01: Alles selecteren

We beginnen met een redelijk eenvoudig trucje, maar wel eentje die erg handig is. Wanneer je alles wilt selecteren in een spreadsheet, dan kun je daar de toetscombinatie Ctrl+A voor gebruiken. Het probleem met die toetscombinatie is dat die in Excel niet altijd alle gegevens uit je werkblad selecteert. Heb je een reeks gegevens in je spreadsheet met daarna een lege kolom en je drukt op Ctrl+A, dan wordt vaak alleen het blok met de gegevens geselecteerd waarin de muisaanwijzer zich bevindt. Nogmaals drukken op Ctrl+A en je hebt dan wel alle gegevens. En ben je een beetje onhandig (en daar hebben we dus ervaring mee) en druk je één keer te vaak op de A (of per ongeluk op een andere toets), dan wordt alles vervangen door die letter A. Dat is gelukkig weer te herstellen met de functie Ongedaan maken. Gebeurt dit je nu vaak en wil je een andere manier hebben om alle gegevens uit je werkblad te selecteren? Klik dan linksboven op de kruising boven rij 1 en links naast cel A op het driehoekje en alles is geselecteerd.

©PXimport

Tip 02: Meerdere rijen toevoegen

Een rij of kolom toevoegen in Excel is redelijk eenvoudig. Je kunt in het tabblad Start in het lint onder het kopje Cellen klikken op Invoegen, en daar kiezen voor Bladrijen of Bladkolommen. Een andere optie is rechtsklikken op een cel en vervolgens kiezen voor Invoegen / Hele rij of Hele Kolom. Kies je voor een rij, dan wordt deze ingevoegd boven de rij waarin je muisaanwijzer staat, kies je voor een kolom dan wordt deze toegevoegd aan de linkerkant van de kolom waarin je muisaanwijzer staat. Wil je niet slechts één rij invoegen, maar een stuk of twintig? Dan werkt dit natuurlijk omslachtig. Gelukkig heeft Microsoft hieraan gedacht. Stel dat je twintig rijen wilt toevoegen, dan klik je op een rijnummer aan de linkerkant en sleep je de muis omlaag tot je twintig rijen hebt geselecteerd. Rechtsklik nu op deze selectie en kies voor Invoegen. Excel begrijpt nu automatisch dat je rijen wilt toevoegen, en voegt precies evenveel rijen toe als dat je geselecteerd hebt. Op die manier werkt het uiteraard ook met kolommen.

©PXimport

Tip 03: Flash Fill

Stel je hebt een document vol met namen en adressen, maar elke waarde is compleet anders geschreven. De ene naam heeft wel een hoofdletter, de andere niet. De ene postcode heeft een spatie tussen de cijfers en de letters, maar bij de andere is alles aan elkaar geplakt. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om alles zo te laten of om alles handmatig aan te passen. Maar wat nu als we je vertellen dat het ook veel eenvoudiger kan? Excel kan heel veel dingen namelijk eenvoudig voor je rechtzetten met de functie Flash Fill. Neem nu even de rijen met voornamen, waarbij we ervan uitgaan dat voor- en achternamen in een aparte kolom staan. Selecteer de gehele kolom met voornamen, maak een nieuw werkblad aan in Excel en plak deze kolom in dat werkblad. Typ nu in de kolom daar direct naast de eerste drie voornamen op de manier zoals ze moeten worden geschreven (dus met beginhoofdletter). Tijdens het typen geeft Excel al aan dat het de rest van de kolom kan corrigeren. Druk je op Enter tijdens deze preview, dan wordt dit direct uitgevoerd op de hele kolom. Wil je de actie later zelf initiëren dan doe je dat met Ctrl+E.

©PXimport

Rekenmachine

©PXimport

Tip 04: Rij/kolom vastzetten

Wanneer je werkt met een kleine hoeveelheid gegevens in Excel, dan is het vrij eenvoudig om te zien in welke kolom of rij je aan het werk bent. Meestal heb je in de bovenste en meest linkse cellen van een werkblad staan welke gegevens er in die rij/kolom staan. Maar als het om zo veel gegevens gaat dat je moet scrollen om alles te kunnen zien, dan is het behoorlijk irritant wanneer je niet meer kunt zien tot welke rij of kolom een bepaalde cel behoort. Dat kun je heel eenvoudig oplossen door een rij of kolom vast te zetten. Wanneer je dit doet, dan zal de betreffende rij of kolom niet meebewegen als je scrolt in het document, zodat je te allen tijde kunt zien waartoe een bepaalde cel behoort. De functie is heel eenvoudig, maar zorgt nog weleens voor verwarring omdat soms ineens de halve spreadsheet geblokkeerd wordt. Het heeft alles te maken met waar je de muisaanwijzer plaatst. Als je de eerste rij en de eerste kolom wilt vastzetten, klik dan op cel B2. Wanneer je nu in het lint klikt op Beeld en vervolgens op Blokkeren / Titels blokkeren, dan wordt alles boven rij 2 en alles links van cel B (oftewel in dit geval rij 1 en kolom A) vastgezet. Losmaken doe je via Blokkeren / Titelblokkering opheffen.

©PXimport

Tip 05: Supersnel optellen

Je kunt met Excel de meest ingewikkelde berekeningen maken, maar soms wil je gewoon even weten wat de optelsom is van een aantal waarden in je spreadsheet. Theoretisch kun je daar natuurlijk netjes een formule voor aanmaken, maar omdat het zo’n veelgebruikte functie is, heeft Excel dat een stuk eenvoudiger gemaakt. Het enige dat je hoeft te doen om een reeks waarden in je spreadsheet bij elkaar op te laten tellen, is de cel onder of naast de reeks waarden aan te klikken die je bij elkaar wilt optellen en vervolgens te drukken op Alt+=. De functie SOM wordt nu automatisch toegepast op de reeks waarden en de uitkomst wordt weergeven in de actieve cel. Als je niet zo van toetscombinaties houdt, kun je ook klikken op de knop AutoSom in het tabblad Start onder het kopje Bewerken. Klik je op het pijltje direct naast AutoSom, dan vind je daar nog een aantal andere snelle functies terug. Bijvoorbeeld om het gemiddelde van een reeks waarden uit te rekenen, of om aan te laten geven hoeveel getallen de serie gegevens bevat (in plaats van die waarden bij elkaar op te tellen).

©PXimport

Tip 06: Verticale koppen

Tegen dit probleem ben je ongetwijfeld weleens aan gelopen: je hebt een tabel gemaakt, maar de koppen van de kolommen zijn zo lang, dat de tabel veel breder is dan je zou willen, terwijl de inhoud van de kolom zelf helemaal niet zo breed is. Dat maakt vaak niet zoveel uit als het document alleen bedoeld is om gegevens digitaal weer te geven, maar als je het document uit wilt printen, dan kan het problematischer zijn. Bijvoorbeeld omdat er dan net drie kolommen op een andere pagina vallen. De eenvoudigste en snelste manier om dat op te lossen (zonder de gegevens in een superklein lettertype te hoeven zetten) is door de koppen verticaal te maken. Je kunt dit heel eenvoudig doen door de gehele rij met koppen te selecteren en vervolgens te klikken op het pictogram Afdrukstand (ab met een diagonale pijl) in tabblad Start / Uitlijning. Je kunt dan eenvoudig gaan voor verticale tekst, maar wat ook interessant is, is klikken op Celuitlijning opmaken. Je kunt dan veel meer zelf bepalen, en bijvoorbeeld de kopteksten diagonaal weergeven. Dat neemt minder ruimte in dan horizontaal, meer dan verticaal, maar het staat wel veel mooier.

©PXimport

Tip 07: Snel kopiëren

In principe is het verplaatsen en kopiëren van de inhoud van cellen in Excel niet zo ingewikkeld, maar het wil nog weleens tot conflicten leiden wanneer de doelcellen die je (al dan niet per ongeluk) hebt geselecteerd, niet overeenkomen met de broncellen. Ter illustratie, je kunt een reeks van tien cellen niet plakken in een selectie van negen cellen. Er is gelukkig een heel eenvoudige manier om al dit soort zaken te vermijden, en dat is door handig gebruik te maken van de functie Verplaatsen binnen Excel. Wanneer je de inhoud van een cel wilt verplaatsen, dan kun je deze zeer eenvoudig verslepen. Hiervoor klik je op de cel (of de reeks cellen) die je wilt verplaatsen en zet je de muisaanwijzer op de zijkant van de cel (of de reeks) tot je muisaanwijzer verandert in een pijltje met een kruis. Wanneer je nu klikt en sleept, zul je de inhoud van de cellen verslepen naar de plek waar je je muisaanwijzer loslaat. Houd je de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het verslepen, dan zal de inhoud van de cel (of reeks) niet worden verplaatst, maar gekopieerd naar de plek waar je de muisknop loslaat!

©PXimport

Tip 08: Inhoud combineren

Aan het begin van dit artikel hebben we het gehad over Flash Fill, waarin we een voorbeeld bespraken waarin alle voor- en achternamen een eigen kolom hadden. Die voor- en achternamen in een aparte kolom kan heel handig zijn, vooral wanneer je de kolom voornamen (of juist achternamen) afzonderlijk wilt kunnen gebruiken om bijvoorbeeld de aanhef voor brieven te genereren. Vind jij het juist onhandig en wil je voor- en achternamen gecombineerd hebben in één cel? Dat kun je heel eenvoudig realiseren. Laten we er even van uitgaan dat de voornaam in Cel A1 staat en de achternaam in cel B1. Wanneer je nu klikt op de Cel C1, typ je in de formulebalk: =A1&" "&B1. Tussen de aanhalingstekens staat een spatie, om te voorkomen dat de voor- en achternaam aan elkaar worden geplakt. De formule zegt dus letterlijk: neem de inhoud van cel A1, voeg daar een spatie aan toe, en vervolgens de inhoud van cel B1, en geef het resultaat weer in de huidige cel. Op die manier kun je de inhoud van allerlei cellen in Excel eenvoudig combineren. Scheiden is overigens een stuk moeilijker (maar niet onmogelijk).

©PXimport

Tip 09: Vergelijkingen uittekenen

Lang niet iedereen werkt met vergelijkingen in Excel, maar als je daar wel mee moet werken (bijvoorbeeld voor een schoolopdracht van de kinderen) dan kan dat een behoorlijk gedoe zijn om de juiste manier te vinden om die in te voeren. Gelukkig heeft Microsoft sinds Excel 2016 een functie toegevoegd waarmee je vergelijkingen precies zo kunt uittekenen zoals je dat op papier zou doen, waarna het programma deze automatisch omzet in een digitale vergelijking. Om deze functie op te roepen klik je in het tabblad Invoegen in het lint bij het vakje Symbolen op Vergelijking en klik je vervolgens op Handgeschreven vergelijking helemaal onderin. Er verschijnt nu een pop-up waarin je je vergelijking kunt uittekenen. Dit werkt uiteraard helemaal fantastisch wanneer je een aanraakscherm met pen hebt, maar het is ook goed met de muis te doen. Het enige waar je rekening mee moet houden is dat je je symbolen duidelijk moet schrijven, zodat Excel goed onderscheid kan maken tussen bijvoorbeeld de letter c en een haakje openen. Gelukkig kun je verkeerd geïnterpreteerde krabbels eenvoudig corrigeren. Tijdens het typen wordt een digitale equivalent realtime getoond, zodat je kunt bijsturen waar nodig.

©PXimport

Tip 10: Transponeren

Stel je hebt in Excel een grote hoeveelheid gegevens ingevoerd, maar ontdekt vervolgens dat de manier waarop je dat gedaan hebt, achteraf niet zo handig is. Zo kan het gebeuren dat je een reeks titels hebt opgevoerd als kolomtitels, terwijl ze veel beter tot hun recht zouden komen als rijtitels. Je zou dan alles handmatig kunnen omzetten, maar niet alleen is dat heel veel werk, het maakt het risico op fouten ook erg groot. Zonde, zeker als je weet dat het nergens voor nodig is, omdat Excel al het omzetwerk voor je kan doen. Selecteer hiervoor het gebied dat je wilt transponeren (zoals dit omzetten zo mooi heet) en kopieer het. Vervolgens maak je een nieuw werkblad aan en klik je in het tabblad Start op Plakken en vervolgens onder Plakken op Transponeren. Al je gegevens worden nu geplakt, maar wat een kolom was wordt een rij, en wat een rij was wordt een kolom. Wanneer je de gegevens in het nieuwe werkblad geplakt hebt, raden we je wel aan om het oude werkblad te verwijderen om eventuele verwarring te voorkomen.

©PXimport

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.