Slimme verlichting: wat kun je met de lichtknop?
Leuk, die slimme verlichting, maar wat doe je vervolgens met de wandschakelaar? Kun je deze nog gewoon gebruiken, of moet je de lichtknop toch vervangen of zelfs verwijderen? In dit artikel leggen we je uit wat de opties zijn.
Wat gaan we doen?
In dit artikel leggen we uit wat je mogelijkheden zijn als het aankomt op de bestaande lichtknop aan de muur in combinatie met slimme verlichting.
- Lichtknop slim maken
- Lichtknop verwijderen
- Of toch die lichtknop laten zitten?
- Je kunt je verlichting ook koppelen aan je tv. Lees ook: Ambilight voor gevorderden: koppel je slimme verlichting aan je televisie of pc
Dankzij slimme verlichting ga je op een andere manier om met de lichten in (en om) het huis. Je hoeft niet langer het lichtknopje in te drukken. Je bedient je verlichting juist door deze op gezette tijden te programmeren (bijvoorbeeld wanneer het donker wordt), met spraakbediening of via je smartphone of tablet. Sterker nog, als je een lichtschakelaar gebruikt, haal je de stroom van de slimme lamp, waardoor die z'n connectie en mogelijkheden verliest. Het lijkt erop dat een lichtschakelaar zoals je die gewend bent niet meer volstaat. Gelukkig zijn daar oplossingen voor, en dat hoeft niet per se te betekenen dat je je lichtschakelaar moet verwijderen.
Wil e meer video's zien, abonneer je op het YouTube-kanaal van ID.nl.
Slimme lichtknop
Als je toch je lampen door slimme alternatieven vervangt, waarom dan niet meteen ook even naar de lichtschakelaars kijken? Er zijn schakelaars beschikbaar die zelf ook over een chipje beschikken. Als je de knop indrukt, wordt de stroom niet van de lamp gehaald, maar geeft de wandschakelaar een signaaltje naar de lamp dat deze moet worden uitgeschakeld. Fijn is ook dat je met een slimme lichtschakelaar zelf kunt bepalen welke lichten ermee verbonden zijn. Heb je bijvoorbeeld vier lampen in de woonkamer en meerdere schakelaars? Je kunt dat zo programmeren dat alle lampen met één knop te bedienen zijn.
Handig is ook dat lampen die aan het stopcontact verbonden zijn via een smart plug óók slim kunnen worden gemaakt. Via zo’n smart plug zijn ze te koppelen in de app en dus ook te koppelen aan de slimme lichtknop.
Een slimme lichtknop van IKEA.
Omdat de lamp wel nog gewoon stroom krijgt, blijft deze verbonden en blijven slimme functies behouden. Heb je bijvoorbeeld een tijdschema ingesteld waarbij de lamp wordt in- en uitgeschakeld, dan blijft dat dus gewoon werken.
Het is wel van belang dat je een wandschakelaar kiest die overweg kan met jouw slimme verlichting. De wereld van de domotica is nog altijd een behoorlijk onoverzichtelijk zooitje met verschillende protocollen en lampen van diverse merken die niet met elkaar samenwerken. Kijk daarom goed of een lichtknop samenwerkt met jouw lichtplan, zoals ZigBee of Z-Wave. Philips Hue heeft ook een speciale serie: Friends of Hue. Bij deze schakelaars weet je in elk geval zeker dat ze met je Hue-systeem samenwerken.
De installatie van een schakelaar is afhankelijk van het type lichtknop dat je koopt. In de meeste gevallen is het gewoon een kwestie van aansluiten zoals je een gewone wandschakelaar zou installeren, en vervolgens kun je met je smarthome-app de schakelaar aan je systeem toevoegen.
Huidige lichtschakelaar ombouwen
Er zijn ook setjes beschikbaar die je kunt gebruiken om je lichtschakelaar om te bouwen. De Hue Wall Switch is de bekendste en werkt (helaas) alleen nog met verlichting van dit merk. Desondanks is het een prima oplossing voor als je je lichtknop niet wilt vervangen, maar wel aan je slimme huis wilt koppelen.
De installatie van de Hue Wall Switch is eenvoudiger dan je denkt. Nadat je de stroom van de groep in de meterkast hebt gehaald, verwijder je de knop met een platte schroevendraaier van de muur. De stroomkabeltjes koppel je aan een meegeleverd tussenstukje, dat ervoor zorgt dat de lamp continu stroom krijgt. Dat aangesloten tussenstukje plaats je weer terug in de wand.
Het is belangrijk om te weten dat de Wall Switch zelf op een batterijtje werkt dat (aldus het merk) vijf jaar meegaat. Je sluit het apparaatje dus niet aan op de stroom. Wel sluit je de Wall Switch aan op de lichtknop met twee draadjes die op de plek zaten waar aanvankelijk de spanning van het lichtnet op zat. Na het koppelen van de Wall Switch met de schakelaar plaats je de Wall Switch er in de wand bij en zet je vervolgens de wandschakelaar weer terug aan de muur. Als je de stroom er in de meterkast weer op zet, gaat het licht aan en doet de wandschakelaar ogenschijnlijk niks. Wanneer je de Wall Switch in de app koppelt en de juiste lamp(en) eraan toevoegt, kun je je wandschakelaar weer gewoon gebruiken.
De Hue Wall Switch bestaat uit de switch (links), een koppelstukje (midden) en een kabeltje om de Wall Switch aan de wandschakelaar te koppelen.
De Wall Switch werkt met een batterijtje en hoef dus niet aan het spanningsnet gekoppeld te worden.
Lichtschakelaar verwijderen
Dankzij slimme verlichting heb je tal van manieren erbij gekregen om je licht te bedienen. Bijvoorbeeld met je spraakassistent, automatisering met tijdschema’s of op basis van je locatie, gekoppelde bewegingssensoren… óf gewoon met je smartphone of tablet. Hierdoor kun je je afvragen of je wel zo’n wandschakelaar nodig hebt. Dankzij slimme verlichting kun je ze achterwege laten of zelfs van de wand halen. Hoewel je bij die laatste optie moet nagaan wat er moet gebeuren met het overgebleven gat in de wand.
Een handig alternatief is een afstandsbediening voor je verlichting. Deze plaats je in een magnetische houder die op de plek van de wandschakelaar zit. Zo heb je een lichtknop die je in feite kunt verplaatsen. Ikea verkoopt deze bijvoorbeeld voor de Tradfri-lampen, als snelkoppelknop of Styrbar-afstandsbediening. Ook zijn dit soort knoppen beschikbaar voor andere systemen, zoals de Tap Dial Switch van Philips Hue of Z-Wave-schakelaars.
Een bewegingssensor is ook een handig alternatief voor een lichtknop. Vergeet alleen niet in de app in te stellen dat het licht op een gegeven moment ook weer uit moet.
Lichtschakelaar laten zitten
Je kunt er tenslotte ook voor kiezen de lichtknop te laten zitten. Wanneer je het licht uitschakelt, zijn de lampen niet meer verbonden met het netwerk en zijn er ook geen slimme functies meer beschikbaar. Het is echter wel de meest zuinige manier. Hoewel slimme verlichting gebruikmaakt van energiezuinige ledlampen, kost het continu actief houden van een wifi- of bluetoothverbinding ook energie.
