'Actieradius' is een populair begrip als het gaat over elektrische auto's. Het is een van de bepalende zaken bij het kopen van een elektrische auto. Wat houdt actieradius nu precies in, en hoe wordt dit getal bepaald? En welke factoren kunnen de actieradius beïnvloeden? Dit en meer lees je in dit artikel.

Lees ook: Elektrische auto kopen? Deze opties zijn echt onmisbaar!

Wat betekent 'actieradius' precies?

De actieradius is de maximale afstand die een auto kan afleggen zonder dat je hoeft te tanken of op te laden. Bij auto's op fossiele brandstoffen is actieradius niet iets wat mensen erg laten meewegen bij de aanschaf van een nieuw model, maar bij elektrische auto's juist wel. Reden daarvoor is het fenomeen van 'range anxiety', ofwel de angst dat het rijbereik van de auto niet voldoende is om je bestemming te bereiken. Dit was vooral een probleem in de begindagen van elektrisch rijden, toen accutechniek nog niet zo ver ontwikkeld was en er ook nog niet zoveel (publieke) laadpalen waren. Tegenwoordig hebben de meeste elektrische auto's een respectabele actieradius waarmee ten minste enkele honderden kilometers gereden kan worden zonder te hoeven opladen.

©Basilicostudio Stock

Hoe groot is de actieradius van een EV?

De actieradius van een elektrische auto verschilt per model. Sommige elektrische auto's, zoals stekkerloze hybrides, hebben een elektrische actieradius van slechts een paar kilometer. Aan de andere kant van het spectrum vind je grote, gestroomlijnde volledig elektrische auto's met een rijbereik van meer dan 600 kilometer. Voortdurende ontwikkelingen op het gebied van accutechniek zorgen dat die cijfers in rap tempo stijgen. Een prototype van Mercedes-Benz, de EQXX, kan op een volle accu meer dan 1.000 kilometer afleggen.

Een grote actieradius gaat doorgaans gepaard met een hoge prijs. Het accupakket is het duurste onderdeel van een volledig elektrische auto; hoe groter de batterij, hoe meer je voor de auto moet betalen.

©Mercedes-Benz AG – Communications & Marketing

Het verschil tussen NEDC en WLTP

Als je wilt weten wat de actieradius van een elektrische auto is, kun je te maken krijgen met twee verschillende cijfers: het rijbereik volgens de New European Driving Cycle (NEDC) en de Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure (WLTP). De NEDC werd jarenlang gebruikt om het verbruik van auto's te meten. Deze manier van testen bleek echter niet nauwkeurig genoeg, waardoor men tussen 2017 en 2019 overging op WLTP. Hierbij wordt rekening gehouden met veel meer factoren die het verbruik kunnen beïnvloeden. De resultaten waren ook te bemerken bij elektrische auto's: waar NEDC een veel te optimistische schatting van de actieradius gaf, ligt het WLTP-cijfer veel dichter bij de werkelijkheid.

©Opel Automobile GmbH

Welke factoren beïnvloeden de actieradius?

De actieradius van een volledig elektrische auto wordt bepaald door verschillende factoren, zoals de capaciteit van het accupakket, het soort aandrijving, het vermogen, het design en het gewicht van de auto. Zo kan de actieradius van een specifiek model variëren afhankelijk van de uitvoering. Neem bijvoorbeeld de Tesla Model 3: de Long Range-variant heeft een rijbereik van 678 kilometer, terwijl de sportieve Performance-uitvoering 528 kilometer haalt. Andere factoren die de actieradius van een elektrische auto beïnvloeden zijn:

Rijgedrag

Als je een zware rechtervoet hebt en voortdurend flink accelereert bij het stoplicht, zal de actieradius sneller afnemen dan wanneer je rustig en gecontroleerd rijdt. Door optimaal gebruik te maken van regeneratief remmen kun je het rijbereik verder maximaliseren.

Route

De weg die je naar je bestemming kiest, heeft invloed op de actieradius. Een heuvelachtige route, hard rijden op de snelweg of veelvuldig moeten stoppen en optrekken kunnen een negatieve invloed hebben.

Bandenspanning

Als de bandenspanning van je elektrische auto niet op peil is, vergroot dit de rolweerstand. Het rijden vereist meer energie en je wint minder energie terug bij het uitrollen.

Weer

De weersomstandigheden kunnen de actieradius van je elektrische auto beperken. Denk hierbij niet alleen aan tegenwind, maar ook aan de buitentemperatuur. Extreme temperaturen, daar houdt een EV niet van.

Gewicht

Als je veel mensen of goederen in je elektrische auto vervoert, is de actieradius kleiner dan gebruikelijk. Afhankelijk van het extra gewicht kan het rijbereik meer dan gehalveerd worden. Het gaat dan om extreme gevallen, zoals volledig elektrische bestelbussen die volgeladen zijn.

Energieverslindende systemen

Je kunt je actieradius maximaliseren door zo min mogelijk gebruik te maken van opties en extra's die veel van je batterij vergen. Door bijvoorbeeld geen airco, stoelverwarming en dergelijke te gebruiken, kun je verder rijden.

Staat van het accupakket

Naarmate de auto gebruikt wordt en veroudert, zal het accupakket langzaam degraderen – net als bij je telefoon en laptop het geval is. Afhankelijk van je laadgedrag kan dit na een jaar of tien, vijftien de actieradius beperken met twintig tot dertig procent. 

Ook interessant: Zo houd je de batterij van je elektrische auto in topconditie

Tips om de actieradius te maximaliseren

Je hebt na het lezen van bovenstaande alinea wellicht al een idee wat je kunt doen om de actieradius van je elektrische auto te maximaliseren. Een goed begin is om anticiperend te rijden, zodat je zo min mogelijk hoeft af te remmen en te accelereren. In het verlengde daarvan: gebruik cruisecontrol om de snelheid stabiel te houden. Regeneratief remmen helpt je tot stilstand te komen en energie terug te winnen. Rijd ook niet te hard – zeker op snelwegen is het beter om de maximumsnelheid te vermijden. Door de snelheid met tien kilometer per uur te minderen, kun je al veel energie besparen. Zorg ook dat de bandenspanning op peil is: zo verbruik je op snelheid minder energie en heb je minder rolweerstand, zodat je langer kunt uitrollen. Plan tot slot je route goed en probeer je auto zo licht mogelijk te houden door geen onnodige spullen mee te nemen. Alle beetjes helpen.

©Irwin Versteegh - Duijnstee

Deze elektrische auto's hebben de grootste actieradius

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.