Terwijl elektrische auto's de markt veroveren, blijft waterstof een intrigerende optie voor duurzaam vervoer. Maar hoe staat het er anno 2024 voor met waterstofauto's? We nemen de Toyota Mirai onder de loep en onderzoeken de voor- en nadelen van deze innovatieve technologie. Lees meer over de prestaties, het tankgemak en de kosten van rijden op waterstof in vergelijking met elektrische voertuigen. Is de waterstofauto klaar voor de toekomst of blijft het een niche in de autowereld?

Het gaat goed met de verkoop en registraties van volledige elektrische auto's. Nog even en de veel schonere vorm van mobiliteit wordt de nieuwe norm. Het afgelopen halfjaar betrof maar liefst 30 procent van de verkochte auto's een EV. De energietransitie is dan ook in volle gang, maar opvallend genoeg vooral vanuit de batterij-elektrische hoek, want hoe staat het met die andere alternatieve vorm van aandrijving, namelijk waterstof? Om dat uit te vinden, kroop Irwin van InstaAutoVlog onlangs achter het stuur van de Toyota Mirai. Hoe verloopt en bevalt het rijden op waterstof anno 2024?

©Irwin Versteegh

Geraffineerd karakter

Deze tweede generatie Mirai bestaat alweer sinds 2020, maar dat zie je er niet aan af. De Mirai oogt dynamisch, maar mede dankzij zijn lengte van net geen 4,90 meter ook elegant en statig. Achter het stuur van de Mirai waan je je al snel aan boord van een toplimousine. Je zit lekker laag, kijkt uit over een fors dashboard en de aanzienlijke middentunnel geeft een geborgen gevoel.  Het geheel is bovendien vervaardigd uit keurige materialen en de bouwkwaliteit is solide. Alleen het verouderde infotainmentsysteem is niet meer helemaal van deze tijd.

En dat klopt ook, want inmiddels heeft Toyota de Mirai op dat vlak geüpdatet door het implementeren van het nieuwste Toyota Connect-infotainmentsysteem met live-navigatie en zaken als Apple CarPlay en Android Auto. Meest opvallend is toch wel de H₂O-knop links achter het stuur. Het restproduct van een brandstofcelauto is immers water en om inwendige roestvorming tegen te gaan, kun je met deze knop na een rit het uitlaattraject van dit goedje ontdoen.

©Irwin Versteegh

Complex

De Mirai is uitgerust met een stel comfortabele zetels, al kan het wat korte zitvlak voor sommigen als een verbeterpunt worden ervaren. Op de tweede zitrij wordt de complexiteit van een waterstofauto echter direct duidelijk. De Mirai mag dan een bijna vijf meter lange concurrent voor de Mercedes-Benz E-klasse zijn, achterin een Corolla zit je bij wijze van spreken beter. De ruimte is net aan voldoende, maar door de enorme cardantunnel speelt vooral het gebrek aan voetenruimte je al snel parten.

Dat gebrek aan ruimte is het gevolg van de cilindrische tanks waar de Mirai er maar liefst drie van huisvest. Deze zijn op diverse plekken in het platform verwerkt. In de lengte onder de middentunnel bijvoorbeeld, maar ook onder de achterbank en deels in de kofferruimte. Het resultaat is niet alleen de matige ruimte op de tweede zitrij, maar ook een kofferruimte waar net aan 320 liter in past, en dat is ondermaats voor een auto in deze klasse.

©Irwin Versteegh

Lexus-trekjes

Nee, voor ruimte en praktisch gebruiksgemak heb je meer aan een volledig elektrische BZ4X of de eerdergenoemde Corolla, maar op het gebied van verfijning en luxe is de Mirai ze allebei de baas. Het is dat je naar een Toyota-badge kijkt en dat er op het gebied van afwerking en materiaalgebruik niet voor de overtreffende trap is gekozen, maar de Mirai vertoont verdraaid veel Lexus-trekjes. Qua geluidsisolatie bijvoorbeeld, al kan het goed klinkende JBL-audiosysteem daar zomaar verandering in brengen.

Ook qua rijdynamiek schuurt de Mirai eerder tegen het Lexus- dan tegen het Toyota-spectrum aan. De Mirai rijdt – zelfs in combinatie met de 20-inch lichtmetalen wielen onder de testauto – verfijnd, comfortabel, maar ook behoorlijk lichtvoetig. Je merkt dat er een mooie balans aanwezig is, waardoor het soms gracieuze karakter moeiteloos voor een wendbare dynamiek kan worden ingewisseld. Erg prettig en wellicht ook het resultaat van het feit dat deze auto zijn basis niet alleen met de Lexus LS, maar ook met de LC deelt. Ja, qua auto is de hernieuwde kennismaking met de Mirai fijn, zolang je maar niet al te veel passagiers en/of bagage meeneemt.

©Irwin Versteegh

Waterstof-plofmotor

Een waterstofauto wordt niet aangedreven door een 'waterstofmotor', zoals sommigen misschien denken. Hoewel Toyota werkt aan een waterstof-verbrandingsmotor, is de huidige techniek wat ingewikkelder. De Mirai tankt maximaal 5,6 kg waterstof, die via een brandstofcel wordt omgezet in elektriciteit. Omdat dit proces niet snel genoeg gaat voor directe aandrijving, heeft de Mirai ook een batterij: een nikkel-metaalhydride exemplaar met 1,6 kWh capaciteit.

In essentie is de Mirai een elektrische auto. Een 170 pk sterke elektromotor met 300 Nm koppel op de achteras zorgt voor de aandrijving. Hoewel deze motor op papier bescheiden lijkt, presteert hij in de praktijk meer dan voldoende. De kleine accu voedt in eerste instantie de elektromotor, maar dient ook als buffer voor teruggewonnen remenergie.

Rijden in een Toyota Mirai voelt vergelijkbaar met een gewone elektrische auto: stil en soepel. Alleen bij volle belasting verraadt het geluid van de brandstofcel – dat doet denken aan een gedempte snijbrander – het complexere proces onder de motorkap.

©Irwin Versteegh

In 6 jaar tijd van vier naar 17 stations

Hoe werkt dit alles in de praktijk? Toen ik in 2018 mijn eerste ervaringen opdeed met waterstof, waren er in Nederland slechts vier actieve tankstations: in Rhoon, Arnhem, Delfzijl en Helmond. Zes jaar en de nodige Europese subsidies later is dit aantal gegroeid tot zeventien. Een flinke verbetering, maar van een landelijke dekking die je als waterstofrijder gerust moet stellen, is nog altijd geen sprake.

Tijdens mijn testperiode gebruikte ik een app om de actuele status van deze stations te checken. Geen overbodige voorzorg, want gezien de hoge druk van 700 bar wordt elk risico terecht vermeden. Eén kleine belemmering of een verkeerde handeling door de gebruiker (zoals het verwarren van de tank- met de noodknop) kan al leiden tot een volledige blokkering.

Mijn tankbeurten verliepen over het algemeen probleemloos, maar ik moet toegeven dat het tanken wel wat behoudend aanvoelde. Je rijdt het station binnen, authentiseert je tank- of bankpas bij een terminal en koppelt vervolgens het tankpistool aan de auto. Het volledig vullen van de Mirai duurt net iets meer dan vijf minuten, met korte pauzes na elke kilo. Het complete proces (aankomst, authenticatie, aan- en loskoppelen) nam in totaal zo'n dertien minuten in beslag.

©Irwin Versteegh

Als je bedenkt dat je ook nog tijd kwijt bent met het rijden naar zo'n tanklocatie (in tegenstelling tot een EV vertrek je immers niet dagelijks met een volle 'tank'), blijkt het proces niet veel sneller dan snelladen. Ter vergelijking: in dezelfde tijd laad ik met een XPENG G6 ongeveer evenveel kilometers bij.

Bovendien kreeg ook ik te maken met een niet-functionerend tankstation, namelijk dat van TotalEnergies in Breda. Met 100 kilometer bereik in mijn geval geen probleem; ik kon doorrijden naar Roosendaal. Maar voor de dame naast mij in een Hyundai Nexo – met slechts 36 kilometer bereik over – was het einde verhaal.  

Kent ook zeker zijn voordelen

Het tanken en de complexiteit van het technische proces kennen nog steeds de nodige uitdagingen. Toch heeft een waterstofauto als de Mirai zeker ook voordelen. Denk aan de mogelijkheid om snel bij te tanken, vooral als er een station op je route ligt. Dat geldt ook voor het buitenland, al beperkt zich dat voornamelijk tot Duitsland, België en Oostenrijk. Spanje en Italië doen nauwelijks mee, en in Frankrijk staan de stations vooral in grote steden of aan de kust, wat doorreizen lastig maakt.

Een ander sterk punt is dat een waterstofauto minder gevoelig is voor hogere kruissnelheden of weersomstandigheden. Het waterstof- en energieverbruik schiet dan niet buitensporig omhoog. Ter illustratie: tijdens mijn test kon ik met elke kilo waterstof gemakkelijk zo'n 100 kilometer afleggen.

Dit alles komt wel met een prijskaartje. Hoewel de belastingdienst je voorlopig tegemoet komt met een bijtellingspercentage van 16 procent over de volledige catalogusprijs, vereist de auto zelf een minimale investering van 70.000 euro. Daarnaast is waterstof zelf een kostbare brandstof. De prijs hiervan is niet door de overheid gereguleerd en schommelt gemiddeld rond de 20 euro per kilo. Reken maar uit: een volledige tank van ongeveer 5 kg kost je al snel 100 euro.

Ter vergelijking: het zonder abonnement snelladen van een vergelijkbare elektrische auto is aanzienlijk goedkoper, net als de aanschafprijs van zo'n EV.

©Irwin Versteegh

De raakvlakken met een EV

Ja, het rijden met een brandstofcelauto kent zeker zijn voordelen, maar een aantal daarvan is inherent aan de aandrijving van in dit geval een elektromotor. De stilte, de souplesse en het raffinement hebben niets met waterstoftechnologie te maken. Sterker nog, afgezien van het verbruik en het onder gunstige omstandigheden sneller kunnen bijtanken, heeft een brandstofcelauto in mijn opinie meer nadelen dan voordelen. De ronde tanks nemen meer ruimte in beslag, het hele waterstofnetwerk is gevoeliger voor storingen en mankementen, en ondanks het genoemde bijtellingsvoordeel vraagt elke kilometer een behoorlijke investering.

Tel daarbij op dat je, gezien het rendement van 30 procent, voor het produceren van 1 kilo waterstof (genoeg voor ongeveer 100 km rijden) circa 60 kWh energie nodig hebt. Ook dat aspect staat in schril contrast met een elektrische auto op batterijen. Zo'n voertuig kent een rendement van zo’n 95 procent. Zo rijdt een Toyota BZ4X met eenzelfde aantal kilowatturen ongeveer 400 km. Een groot verschil dat alleen bij een overschot van wind- en zonne-energie valt te verdedigen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een koelkast die hoge ogen gooit bij andere gebruikers? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Hisense RB329N4AWE

De Hisense RB329N4AWE is een goede betaalbare koelkast. Ruim twintig reviewers komen tot een gemiddelde score van een 8,7. Naast de lage prijs waarderen diverse consumenten onder meer de stille werking (38 decibel) en ruime inhoud. Daarnaast valt de no frost-functie in de smaak, want hierdoor is er in het vriesgedeelte nooit sprake van ijsvorming. Dat scheelt weer ontdooien. Is de draairichting ongunstig? Geen probleem, want je kunt de deur omkeren. De bediening is eenvoudig, want bovenaan het koelvak bevinden diverse knopjes. Daarmee selecteer je onder meer de gewenste temperatuur.

Deze koelkast bevat meerdere ventilators die de koude lucht gelijkmatig verdelen. Dat komt de houdbaarheid van de producten ten goede. Voor het snel invriezen van voedsel activeer je desgewenst de Fast Freeze-optie. Zo bewaar je beter de smaak van producten. Het koelgedeelte heeft een inhoud van 188 liter, terwijl het vriesvak goed is voor 67 liter. Deze vrijstaande koelkast is 180 centimeter hoog. Tot slot is de diepte van 56 centimeter een pluspunt. Hierdoor plaats je de RB329N4AWE netjes in een standaard keuken.

Samsung RS65DG5403S9EF

Met een totale inhoud van 635 liter is de Samsung RS65DG5403S9EF een perfecte koelkast voor gezinnen. Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Achter de linkerdeur bevindt zich een vrieskast van 218 liter. Met vier legplanken en twee transparante lades kun je heel wat etenswaren invriezen. Er is in de deur ook nog een ijsblokjesmaker verwerkt. Het koelgedeelte heeft dezelfde indeling als het vriesvak, maar is een stuk breder. Daardoor bedraagt de inhoud van dit compartiment maar liefst 417 liter.

Zoals je van een moderne koelkast in deze prijsklasse mag verwachten, ondersteunt de RS65DG5403S9EF diverse nuttige functies. Verbind het apparaat bijvoorbeeld met wifi en houd in een app op je smartphone het actuele stroomverbruik in de gaten. Verder ondersteunt dit model no frost, zodat je de vrieskast niet hoeft te ontdooien. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van slechts 37 decibel. Vijf Kieskeurig.nl-testers voelden deze Amerikaanse koelkast al eens aan de tand. Zij deelden alleen maar achten en negens uit. Lees hier hun testverslagen. Het product is in een zilverkleurige en zwarte uitvoering te koop.

Liebherr CNC 5703 Pure

Het Duitse merk Liebherr staat bekend om zijn kwalitatieve witgoedproducten. De CNC 5703 Pure is daarvan een goed voorbeeld. Niet voor niets beoordelen een kleine twintig Kieskeurig.nl-bezoekers het product met een gemiddeld cijfer van een 9. Je hoeft deze koelkast niet ergens in de bijkeuken of schuur neer te zetten, want het apparaat maakt nauwelijks geluid. Het opgegeven volumeniveau bedraagt slechts 35 decibel. Zet hem dus gerust naast een bank of keukentafel. Dankzij de geïntegreerde deurgrepen is de buitenzijde helemaal vlak. Handig voor het afnemen van vuil en stof!

De koelkast is ruim twee meter hoog. Dit resulteert in flink wat ruimte. Het koelvak heeft dan ook een riante inhoud van 268 liter. Met 103 liter is het vriesgedeelte eveneens erg ruim. Van ijsvorming is geen sprake, want de CNC 5703 Pure ondersteunt no frost. Voor het bewaren van groente en fruit komt de zogenoemde EasyFresh-lade goed van pas. Dankzij een hoge luchtvochtigheid blijven de producten hierin langer goed. Wie dit product binnen een half jaar kosteloos registreert, ontvangt acht jaar garantie op alle onderdelen en het arbeidsloon. Naast de hier besproken witte uitvoering is deze koelkast ook in een RVS-variant verkrijgbaar.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Inventum KV550B

Zoek je een tafelmodel met een goede reputatie? Kijk dan eens naar de Inventum KV550B. Op Kieskeurig.nl heeft deze compacte koelkast een gemiddelde score van een 9,1. De reviewers prijzen onder andere de stille werking (39 decibel), geïntegreerde verlichting en ruime groentelade. Verder heeft de koelkast ook nog twee legplanken en drie deurvakken. Dankzij de superkoelen-functie breng je vers bewaarde etenswaren snel op temperatuur.

De afmetingen zijn 85 × 55 × 58 centimeter, waardoor je deze koelkast makkelijk in een hoekje van een garage, schuur, tuinhuis of (bij)keuken kwijt kunt. Ondanks het compacte formaat heeft de koelkast een inhoud van 113 liter. Daarnaast is er ook nog een apart vriesvak van 16 liter. Plaats hierin bijvoorbeeld ijsjes of een heel brood. Nuttig om te weten is dat je de draairichting van de deur zo nodig kunt omkeren. Deze koelkast is in een zwarte en witte behuizing te koop.

ETNA AKV678RVS

Met een prijskaartje van minder dan duizend euro is deze Amerikaanse koelkast van ETNA momenteel goedkoper dan ooit. Bovendien heeft de AKV678RVS ook nog eens een hoge gemiddelde beoordeling van een 8,6. Buiten deze zilverkleurige uitvoering kun je als alternatief de zwarte versie overwegen. Achter de linkerdeur heb je toegang tot een vrieskast van 185 liter. De twee beschikbare lades vriezen wegens no frost-ondersteuning niet aan. Verder heeft de vriezer vijf legplanken en vier deurvakken.

Aan de rechterkant bevindt zich het koelgedeelte met een inhoud van 334 liter. Dankzij vijf draagplateaus, twee lades en drie deurvakken kun je een heleboel producten koel bewaren. Houd vanwege de hoge capaciteit wel rekening met een behoorlijke omvang van 178,6 × 91 × 64,3 centimeter. Een voordeel is het fluisterstille geluidsniveau van 35 decibel. Hierdoor ervaar je tijdens het televisiekijken en muziek luisteren geen hinder. Je stelt via het bedieningspaneel aan de buitenzijde de gewenste temperatuur in.

In de koude wintermaanden is wat extra warmte in huis geen overbodige luxe. Steeds meer mensen kiezen daarom voor een elektrische deken: zo blijf je niet alleen heerlijk warm, maar bespaar je ook op stookkosten. Hoe je een elektrische deken kiest die bij je past, lees je hier.

Lees ook: 10 tips om warm te blijven zonder te stoken

Soort deken

Er zijn twee soorten elektrische dekens: onderdekens en bovendekens. Een onderdeken verwarmt je bed, een bovendeken is ideaal voor op de bank. Lig je dus elke avond te klappertanden in bed, dan is een onderdeken voor jou waarschijnlijk de beste keuze. Vind je het lekker om 's avonds onder een (warm!) kleedje op de bank te kruipen én wil je misschien je stookkosten wat omlaag brengen, dan kies je voor een bovendeken.

Een onderdeken plaats je tussen je matras (of topper) en hoeslaken, zodat de deken het bed van onderaf verwarmt. Je kunt een onderdeken aanzetten op het moment dat je in bed stapt, maar vaker worden onderdekens met behulp van een timer ingeschakeld vóór het liggen, zodat het bed al heerlijk warm is. Vaak regelt een timer ook dat de deken zichzelf na een uur (of twee) vanzelf uitschakelt, zodat er tijdens het slapen geen veiligheidsrisico's ontstaan.

©Leonid Iastremskyi

In tegenstelling tot een elektrische onderdeken leg je een elektrische bovendeken (zoals de naam al zegt) bovenop je, bijvoorbeeld als je op de bank of je favoriete stoel zit. Je herkent deze dekens aan hun extra zachte materiaal, zoals fleece of microvezel. Een bovendeken zet je pas aan op het moment dat je eronder gaat zitten of liggen. Net als onderdekens schakelen de meeste bovendekens zichzelf na verloop van tijd vanzelf uit. Je kunt een bovendeken natuurlijk ook mee naar bed nemen voor wat extra warmte, dus eigenlijk zijn deze dekens multifunctioneel!

Formaat

Zowel onder- als bovendekens zijn verkrijgbaar in verschillende afmetingen. Bedenk dus van tevoren goed hoe groot je je elektrische deken wenst. Onderdekens komen qua breedte overeen met de standaardafmetingen van matrassen: een eenpersoons-onderdeken is meestal 80 centimeter breed, een tweepersoons-onderdeken 140 centimeter. In de lengte zijn ze doorgaans iets korter dan een matras, omdat ze alleen het lichaam hoeven te verwarmen. Handig: veel tweepersoons-onderdekens beschikken over twee schakelaars waarmee je de temperaturen van beide helften apart van elkaar kunt instellen. Scheelt weer geruzie met je partner.

Bovendekens zijn er in compacte, middelgrote en extra grote varianten. Compacte bovendekens hebben een afmeting van (rond de) 100 x 70 centimeter en zijn bedoeld om alleen je schoot of bovenlichaam mee te verwarmen. Middelgrote dekens gaan richting de 150 x 70 centimeter en zijn perfect om je hele lichaam in tewikkelen. Kruip je het liefst samen met je partner onder een kleed? Ga dan voor een extra grote variant van bijvoorbeeld 180 x 130 centimeter.

Warmtestanden

Aan een elektrische deken wil je geen honderden euro's uitgeven, en dat hoeft natuurlijk ook niet. Maar gris ook niet de eerste de beste deken uit de schappen. Sommige elektrische dekens (en dan met name de goedkopere) beschikken namelijk maar over één warmtestand, en de kans is groot dat jij die stand nét te warm of juist te koud vindt. Ook als je de deken op verschillende plekken in huis gaat gebruiken – misschien is je slaapkamer een stuk frisser dan je woonkamer – is het fijn als je de temperatuur van je elektrische deken naar wens kunt instellen. De meeste standaardmodellen hebben vier tot zes warmtestanden, maar er zijn ook dekens met meer dan zeven warmtestanden. Sommige elektrische onderdekens beschikken zelfs over verschillende warmtezones voor schouders, rug en voeten – extra fijn als je snel koude voeten hebt!

Veiligheid

Comfortabel onder (of op) een elektrische deken liggen gaat alleen als je weet dat de deken honderd procent veilig is. Kies voor je eigen gemoedsrust dus voor een deken van een betrouwbaar merk; daarmee weet je zeker dat je een veilig product in huis haalt. Let er ook op dat de deken een automatische uitschakelfunctie én een oververhittingsbeveiliging heeft, zodat-ie nooit te heet wordt. Vermijd het kopen van een tweedehandsdeken, omdat een versleten of beschadigd deken vatbaarder is voor brand en kortsluiting.

©Mariana Rusanovschi

Wasbaarheid

Ook het gemak waarmee een elektrische deken gewassen kan worden, is voor veel mensen belangrijk. Vooral als je kleine kinderen hebt die maar al te graag onder de warme deken kruipen, is de kans op morsen of andere ongelukjes groot. En als je een onderdeken op je bed hebt liggen, wil je die natuurlijk ook regelmatig kunnen opfrissen. Gelukkig kunnen de meeste elektrische dekens na het verwijderen van de elektrische bediening gewoon op 30 graden in de wasmachine worden gewassen. Check wel altijd goed de instructies, want dit geldt niet voor iedere elektrische deken. Elektrische dekens kunnen meestal niet in de droger.

Hoe zuinig is een elektrische deken?

Kun je nauwelijks meer onder je elektrische deken vandaan komen en begin je je zorgen te maken over je energierekening? Nergens voor nodig: een elektrische deken kost namelijk niet meer dan een paar cent per avond. Ja, je leest het goed! Gemiddeld verbruikt een elektrische deken zo'n 50 watt per uur (0,05 kWh), wat met een stroomprijs van € 0,40 neerkomt op twee cent. Lig je dus drie uur onder je heerlijke warme deken, dan ben zo'n zes cent kwijt. Ter vergelijking: een paar uur de verwarming aan kost je al snel twee euro. Als je daadwerkelijk wilt besparen met je elektrische deken is het natuurlijk wel slim om de verwarming lager of helemaal uit te zetten, anders schiet je er alsnog weinig mee op.