ID.nl logo
Rijden op waterstof anno 2024: de Toyota Mirai onder de loep
© Irwin Versteegh
Mobiliteit

Rijden op waterstof anno 2024: de Toyota Mirai onder de loep

Terwijl elektrische auto's de markt veroveren, blijft waterstof een intrigerende optie voor duurzaam vervoer. Maar hoe staat het er anno 2024 voor met waterstofauto's? We nemen de Toyota Mirai onder de loep en onderzoeken de voor- en nadelen van deze innovatieve technologie. Lees meer over de prestaties, het tankgemak en de kosten van rijden op waterstof in vergelijking met elektrische voertuigen. Is de waterstofauto klaar voor de toekomst of blijft het een niche in de autowereld?

Download nu GRATIS het EV Duurtest-rapport 2024!

In het EV Duurtest-rapport zijn nieuwe elektrische auto's door verschillende consumenten getest. Alle resultaten vind je terug in dit digitale rapport. Door het invullen van je naam en e-mailadres meld je je aan voor ontvangst van het Kieskeurig EV Duurtest-rapport. Tevens ben je ingeschreven voor de Kieskeurig.nl EV-nieuwsbrief.

Het gaat goed met de verkoop en registraties van volledige elektrische auto's. Nog even en de veel schonere vorm van mobiliteit wordt de nieuwe norm. Het afgelopen halfjaar betrof maar liefst 30 procent van de verkochte auto's een EV. De energietransitie is dan ook in volle gang, maar opvallend genoeg vooral vanuit de batterij-elektrische hoek, want hoe staat het met die andere alternatieve vorm van aandrijving, namelijk waterstof? Om dat uit te vinden, kroop Irwin van InstaAutoVlog onlangs achter het stuur van de Toyota Mirai. Hoe verloopt en bevalt het rijden op waterstof anno 2024?

©Irwin Versteegh

Geraffineerd karakter

Deze tweede generatie Mirai bestaat alweer sinds 2020, maar dat zie je er niet aan af. De Mirai oogt dynamisch, maar mede dankzij zijn lengte van net geen 4,90 meter ook elegant en statig. Achter het stuur van de Mirai waan je je al snel aan boord van een toplimousine. Je zit lekker laag, kijkt uit over een fors dashboard en de aanzienlijke middentunnel geeft een geborgen gevoel.  Het geheel is bovendien vervaardigd uit keurige materialen en de bouwkwaliteit is solide. Alleen het verouderde infotainmentsysteem is niet meer helemaal van deze tijd.

En dat klopt ook, want inmiddels heeft Toyota de Mirai op dat vlak geüpdatet door het implementeren van het nieuwste Toyota Connect-infotainmentsysteem met live-navigatie en zaken als Apple CarPlay en Android Auto. Meest opvallend is toch wel de H₂O-knop links achter het stuur. Het restproduct van een brandstofcelauto is immers water en om inwendige roestvorming tegen te gaan, kun je met deze knop na een rit het uitlaattraject van dit goedje ontdoen.

©Irwin Versteegh

Complex

De Mirai is uitgerust met een stel comfortabele zetels, al kan het wat korte zitvlak voor sommigen als een verbeterpunt worden ervaren. Op de tweede zitrij wordt de complexiteit van een waterstofauto echter direct duidelijk. De Mirai mag dan een bijna vijf meter lange concurrent voor de Mercedes-Benz E-klasse zijn, achterin een Corolla zit je bij wijze van spreken beter. De ruimte is net aan voldoende, maar door de enorme cardantunnel speelt vooral het gebrek aan voetenruimte je al snel parten.

Dat gebrek aan ruimte is het gevolg van de cilindrische tanks waar de Mirai er maar liefst drie van huisvest. Deze zijn op diverse plekken in het platform verwerkt. In de lengte onder de middentunnel bijvoorbeeld, maar ook onder de achterbank en deels in de kofferruimte. Het resultaat is niet alleen de matige ruimte op de tweede zitrij, maar ook een kofferruimte waar net aan 320 liter in past, en dat is ondermaats voor een auto in deze klasse.

©Irwin Versteegh

Lexus-trekjes

Nee, voor ruimte en praktisch gebruiksgemak heb je meer aan een volledig elektrische BZ4X of de eerdergenoemde Corolla, maar op het gebied van verfijning en luxe is de Mirai ze allebei de baas. Het is dat je naar een Toyota-badge kijkt en dat er op het gebied van afwerking en materiaalgebruik niet voor de overtreffende trap is gekozen, maar de Mirai vertoont verdraaid veel Lexus-trekjes. Qua geluidsisolatie bijvoorbeeld, al kan het goed klinkende JBL-audiosysteem daar zomaar verandering in brengen.

Ook qua rijdynamiek schuurt de Mirai eerder tegen het Lexus- dan tegen het Toyota-spectrum aan. De Mirai rijdt – zelfs in combinatie met de 20-inch lichtmetalen wielen onder de testauto – verfijnd, comfortabel, maar ook behoorlijk lichtvoetig. Je merkt dat er een mooie balans aanwezig is, waardoor het soms gracieuze karakter moeiteloos voor een wendbare dynamiek kan worden ingewisseld. Erg prettig en wellicht ook het resultaat van het feit dat deze auto zijn basis niet alleen met de Lexus LS, maar ook met de LC deelt. Ja, qua auto is de hernieuwde kennismaking met de Mirai fijn, zolang je maar niet al te veel passagiers en/of bagage meeneemt.

©Irwin Versteegh

Waterstof-plofmotor

Een waterstofauto wordt niet aangedreven door een 'waterstofmotor', zoals sommigen misschien denken. Hoewel Toyota werkt aan een waterstof-verbrandingsmotor, is de huidige techniek wat ingewikkelder. De Mirai tankt maximaal 5,6 kg waterstof, die via een brandstofcel wordt omgezet in elektriciteit. Omdat dit proces niet snel genoeg gaat voor directe aandrijving, heeft de Mirai ook een batterij: een nikkel-metaalhydride exemplaar met 1,6 kWh capaciteit.

In essentie is de Mirai een elektrische auto. Een 170 pk sterke elektromotor met 300 Nm koppel op de achteras zorgt voor de aandrijving. Hoewel deze motor op papier bescheiden lijkt, presteert hij in de praktijk meer dan voldoende. De kleine accu voedt in eerste instantie de elektromotor, maar dient ook als buffer voor teruggewonnen remenergie.

Rijden in een Toyota Mirai voelt vergelijkbaar met een gewone elektrische auto: stil en soepel. Alleen bij volle belasting verraadt het geluid van de brandstofcel – dat doet denken aan een gedempte snijbrander – het complexere proces onder de motorkap.

©Irwin Versteegh

In 6 jaar tijd van vier naar 17 stations

Hoe werkt dit alles in de praktijk? Toen ik in 2018 mijn eerste ervaringen opdeed met waterstof, waren er in Nederland slechts vier actieve tankstations: in Rhoon, Arnhem, Delfzijl en Helmond. Zes jaar en de nodige Europese subsidies later is dit aantal gegroeid tot zeventien. Een flinke verbetering, maar van een landelijke dekking die je als waterstofrijder gerust moet stellen, is nog altijd geen sprake.

Tijdens mijn testperiode gebruikte ik een app om de actuele status van deze stations te checken. Geen overbodige voorzorg, want gezien de hoge druk van 700 bar wordt elk risico terecht vermeden. Eén kleine belemmering of een verkeerde handeling door de gebruiker (zoals het verwarren van de tank- met de noodknop) kan al leiden tot een volledige blokkering.

Mijn tankbeurten verliepen over het algemeen probleemloos, maar ik moet toegeven dat het tanken wel wat behoudend aanvoelde. Je rijdt het station binnen, authentiseert je tank- of bankpas bij een terminal en koppelt vervolgens het tankpistool aan de auto. Het volledig vullen van de Mirai duurt net iets meer dan vijf minuten, met korte pauzes na elke kilo. Het complete proces (aankomst, authenticatie, aan- en loskoppelen) nam in totaal zo'n dertien minuten in beslag.

©Irwin Versteegh

Als je bedenkt dat je ook nog tijd kwijt bent met het rijden naar zo'n tanklocatie (in tegenstelling tot een EV vertrek je immers niet dagelijks met een volle 'tank'), blijkt het proces niet veel sneller dan snelladen. Ter vergelijking: in dezelfde tijd laad ik met een XPENG G6 ongeveer evenveel kilometers bij.

Bovendien kreeg ook ik te maken met een niet-functionerend tankstation, namelijk dat van TotalEnergies in Breda. Met 100 kilometer bereik in mijn geval geen probleem; ik kon doorrijden naar Roosendaal. Maar voor de dame naast mij in een Hyundai Nexo – met slechts 36 kilometer bereik over – was het einde verhaal.  

Kent ook zeker zijn voordelen

Het tanken en de complexiteit van het technische proces kennen nog steeds de nodige uitdagingen. Toch heeft een waterstofauto als de Mirai zeker ook voordelen. Denk aan de mogelijkheid om snel bij te tanken, vooral als er een station op je route ligt. Dat geldt ook voor het buitenland, al beperkt zich dat voornamelijk tot Duitsland, België en Oostenrijk. Spanje en Italië doen nauwelijks mee, en in Frankrijk staan de stations vooral in grote steden of aan de kust, wat doorreizen lastig maakt.

Een ander sterk punt is dat een waterstofauto minder gevoelig is voor hogere kruissnelheden of weersomstandigheden. Het waterstof- en energieverbruik schiet dan niet buitensporig omhoog. Ter illustratie: tijdens mijn test kon ik met elke kilo waterstof gemakkelijk zo'n 100 kilometer afleggen.

Dit alles komt wel met een prijskaartje. Hoewel de belastingdienst je voorlopig tegemoet komt met een bijtellingspercentage van 16 procent over de volledige catalogusprijs, vereist de auto zelf een minimale investering van 70.000 euro. Daarnaast is waterstof zelf een kostbare brandstof. De prijs hiervan is niet door de overheid gereguleerd en schommelt gemiddeld rond de 20 euro per kilo. Reken maar uit: een volledige tank van ongeveer 5 kg kost je al snel 100 euro.

Ter vergelijking: het zonder abonnement snelladen van een vergelijkbare elektrische auto is aanzienlijk goedkoper, net als de aanschafprijs van zo'n EV.

©Irwin Versteegh

De raakvlakken met een EV

Ja, het rijden met een brandstofcelauto kent zeker zijn voordelen, maar een aantal daarvan is inherent aan de aandrijving van in dit geval een elektromotor. De stilte, de souplesse en het raffinement hebben niets met waterstoftechnologie te maken. Sterker nog, afgezien van het verbruik en het onder gunstige omstandigheden sneller kunnen bijtanken, heeft een brandstofcelauto in mijn opinie meer nadelen dan voordelen. De ronde tanks nemen meer ruimte in beslag, het hele waterstofnetwerk is gevoeliger voor storingen en mankementen, en ondanks het genoemde bijtellingsvoordeel vraagt elke kilometer een behoorlijke investering.

Tel daarbij op dat je, gezien het rendement van 30 procent, voor het produceren van 1 kilo waterstof (genoeg voor ongeveer 100 km rijden) circa 60 kWh energie nodig hebt. Ook dat aspect staat in schril contrast met een elektrische auto op batterijen. Zo'n voertuig kent een rendement van zo’n 95 procent. Zo rijdt een Toyota BZ4X met eenzelfde aantal kilowatturen ongeveer 400 km. Een groot verschil dat alleen bij een overschot van wind- en zonne-energie valt te verdedigen.

▼ Volgende artikel
eXodus - dit zijn alternatieven voor X
© gguy - stock.adobe.com
Huis

eXodus - dit zijn alternatieven voor X

Wat hebben organisaties als KRO-NCRV, NS, Bits of Freedom en Oxfam Novib met elkaar gemeen? Dat ze niet langer actief zijn op het socialmediaplatform X. Waarom willen ze dat niet meer? Wat speelt er bij X? Welke alternatieven zijn er?

In dit artikel bespreken we de ondergang van X en welke alternatieven er voor X zijn:

  • Fediverse
  • Mastodon
  • Threads
  • Bluesky

Ben je een pionier? Dan heb je misschien ook wel interesse in één van deze alternatieve browsers

Sinds juli 2023 voegden veel media maandenlang ‘Twitter’ toe achter elke vermelding van X. Velen moesten namelijk nog wennen aan de nieuwe naam. Elon Musk, die Twitter in oktober 2022 voor 44 miljard dollar kocht, vond dat X beter paste bij zijn visie om het microblogging-platform om te vormen tot een allesomvattend digitaal ecosysteem, vergelijkbaar met WeChat in China. Musk lijkt trouwens een opvallende affiniteit te hebben met de letter X, wat ook zichtbaar is in projecten als SpaceX, Tesla Model X en xAI. Veel gebruikers waren niet gerust op deze overname, en niet geheel onterecht, want Musk heeft inmiddels ingrijpende veranderingen doorgevoerd.

X: aanpassingen

Kort na de overname herstelde Musk eerder geschorste accounts, waaronder die van controversiële figuren als Donald Trump, Andrew Tate en Kanye West. Het platform stopte bovendien met het handhaven van het beleid tegen desinformatie rond Covid-19. En waar vroeger een gratis verificatiesysteem was, waarbij Twitter invloedrijke personen en organisaties een blauw vinkje gaf, is dat nu puur commercieel: wie betaalt, krijgt een vinkje. Het staat niet langer voor authenticiteit, maar toont enkel aan dat een gebruiker betaalt voor X Premium en zo extra functionaliteit en zichtbaarheid krijgt.

Daarnaast introduceerde X de For You-feed, een sectie met aanbevelingen op basis van gebruikersvoorkeuren en -gedrag, maar ook beïnvloed door strategische beleidsbeslissingen. Dit gebeurt via een AI-gestuurd algoritme, waarvan slechts delen openbaar zijn gemaakt, wat vragen oproept over transparantie en mogelijke bias.

Het moderatiebeleid veranderde eveneens. Tweets die de richtlijnen schenden, worden niet meer verwijderd, maar zijn enkel minder zichtbaar (‘Freedom of Speech, Not Reach’). Daarnaast is er een verschuiving naar gemeenschapsgestuurde moderatie (‘Community Notes’), waardoor factchecking minder centraal en vaak trager verloopt.

De algoritmen van X roepen bij velen vragen op over de transparantie en mogelijke bias.

Fediverse

Musk zelf noemt deze aanpassingen democratischer, maar voor veel gebruikers hebben deze aanpassingen geleid tot een meer toxische inhoud. Daarbij worden specifieke groepen kritisch bekeken en beoordeeld, onder wie liberalen en de LGBTQ+-gemeenschap.

De cijfers lopen uiteen, maar de meeste bronnen zijn het er wel over eens dat heel wat gebruikers en organisaties het platform hebben verlaten sinds de overname door Musk.

Twee jaar geleden leek er maar één echt alternatief te zijn: Fediverse, dat gebruikers meer controle gaf over hun data en de moderatie.

Fediverse is een samentrekking van ‘federated’ en ‘universe’ en kun je zien als een netwerk van onderling verbonden platformen en servers, die onafhankelijk worden beheerd door organisaties of individuen. Bij traditionele socialmediaplatforms ben je afhankelijk van één centrale organisatie. Daardoor kun je met bijvoorbeeld een Instagram-account niet zomaar gebruikers van X bereiken. De gemeenschappelijke protocollen binnen het Fediverse, zoals het populaire ActivityPub, maken onderlinge communicatie juist wel mogelijk. Je kunt dus een account aanmaken op een server en vervolgens communiceren en gegevens uitwisselen met gebruikers op andere platformen. Binnen het Fediverse beweeg je dus vrijelijk tussen verschillende servers en platformen.

Het Fediverse-netwerk bevat talrijke platformen, waarvan de meeste door het ActivityPub-protocol zijn verbonden (afbeelding: Per Axbom, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons).

Mastodon

Mastodon was – en is nog steeds – het populairste Fediverse-platform, maar dat bleek helaas niet geschikt voor het grote publiek. Veel (mainstream) gebruikers vonden het namelijk verwarrend dat ze zelf een server moesten kiezen bij registratie. Ook de interface en gebruikerservaring waren minder gestroomlijnd dan bij Twitter/X. Door de decentrale structuur werkten sommige servers ook traag of werden ze slecht beheerd.

Daarnaast bood Mastodon slechts beperkte ondersteuning voor video en live-updates en ontbraken universeel doorzoekbare inhoud en trending topics, waardoor populaire discussies moeilijker te volgen waren. Bekende personen waren er ook nauwelijks actief, en veel gebruikers hadden moeite om hun sociale netwerk opnieuw op te bouwen. Eind 2023 bereikte Mastodon een piek in regelmatige bezoekers, maar de groei vlakte al snel af.

De interface van Mastodon, met vertrouwde ingrediënten als tijdlijn, meldingen en favorieten.

Threads

Mastodon behoudt weliswaar een niche bij privacybewuste en opensource-enthousiastelingen, maar bleek dus te ingewikkeld en gefragmenteerd voor de doorsneegebruiker. Vanaf eind 2023 zochten velen daarom hun toevlucht tot traditionelere sociale netwerken als LinkedIn, Instagram en vooral Threads.

Dit laatste platform werd medio 2023 door Meta (Mark Zuckerberg) gelanceerd als reactie op de groeiende kritiek op Twitter/X. Het is direct gekoppeld aan Instagram, waardoor gebruikers hun bestaande account kunnen gebruiken.

De interactiemogelijkheden binnen Threads lijken sterk op die van X, met opties als liken, citeren, posten en reageren. Ook doet het veel denken aan het oude Twitter: je volgt zelf mensen of vertrouwt op het algoritme. Volgens veel gebruikers is dit algoritme vooral ontworpen om politieke discussies en nieuwsverwijzingen te mijden. Al kun je zelf wel bepaalde mensen volgen. Het platform toont daarnaast vaak berichten die reacties willen uitlokken (‘engagement bait’). Op dit platform vind je veel beroemdheden en influencers, en de meeste content is vrij luchtig.

Threads werkt trouwens ook aan ondersteuning voor het ActivityPub-Fediverse, wat de dienst compatibel maakt met onder meer Mastodon.

Ook bij Threads kun je zelf bepalen wie je wilt volgen.

Bluesky

Hoewel Threads momenteel veel meer maandelijkse gebruikers heeft (circa 275 miljoen), trekt ook het microblogging-platform Bluesky tegenwoordig een groeiend aantal voormalige X-gebruikers aan (circa 30 miljoen). Ter vergelijking: X zou nu nog zo’n 500 miljoen maandelijkse gebruikers tellen, terwijl Mastodon er ongeveer 15 miljoen heeft.

Bluesky wordt gerund door Bluesky Social. Het werd begin 2023 officieel gelanceerd, maar ontstond al in 2021, opgericht door Jack Dorsey, medeoprichter van Twitter.

Net als Mastodon is Bluesky een gedistribueerd netwerk, maar het is wel gebruiksvriendelijker, mede dankzij het modernere, open protocol AT (Authenticated Transfer). Het platform streeft naar transparantie en wil ook gebruikers zelf hun eigen algoritme laten maken en verfijnen.

Er zijn nog geen advertenties en de tijdlijn toont berichten in chronologische volgorde, zonder verborgen algoritme. In principe kun je ook zelf een server kiezen, al is dat in de praktijk nagenoeg altijd hostingprovider bsky.social. Gevorderde gebruikers kunnen zelfs een eigen server hosten (PDS, personal data server).

Bluesky wordt momenteel vooral bevolkt door Amerikaanse gebruikers, en het valt nog af te wachten in welke mate ook het aantal actieve Nederlandse en Vlaamse gebruikers zal toenemen. In het vervolg van dit artikel maken we grondiger kennis met Bluesky, waarbij we vooral focussen op hoe je volgaccounts en berichtgeving meer naar eigen hand kunt zetten, met onder meer migratie, startpakketten, lijsten, feeds en ook extra diensten.

Meer dan Threads verwelkomt Bluesky ook politieke discussies.

Account

Je kunt Bluesky gebruiken via je browser of de app, beschikbaar in de officiële appstores van Android en Apple. Na installatie kies je de interface-taal (waaronder Nederlands) en registreer je je met een e-mailadres, wachtwoord, geboortedatum en ‘gebruikershandle’. Vervolgens upload je een profielafbeelding of kies je een avatar, en na het aanduiden van je interesse(s) kun je direct aan de slag. Je moet nog wel even een verificatiecode invullen die je via e-mail krijgt.

Bluesky: na een snelle registratie ben je er klaar voor.

Ontdekken en volgen

Wanneer je de startpagina opent, zie je twee secties: Discover en Following. In Discover verschijnen direct berichten, gebaseerd op de interesses die je bij registratie hebt opgegeven. Je ziet hier ook trending topics en populaire posts binnen de gemeenschap. Je kunt deze feed personaliseren via aangepaste feeds, door er zelf een te creëren of een passend algoritme te kiezen.

In de sectie Following zie je berichten van accounts die je volgt. Aanvankelijk is deze leeg, behalve het Bluesky-account. Om iemand te volgen, houd je de muis boven de post header (met accountnaam, tijdstip en berichttitel) en klik je op +Volgen. Dit verandert in Volgend; klik hierop als je het account niet langer wilt volgen. Berichten van gevolgde accounts verschijnen vervolgens in de sectie Following.

Het vergt slechtsr een muisklik om iemand te (ont)volgen.

Zoeken en migreren

Er zijn verschillende manieren om snel extra accounts aan je volglijst toe te voegen. Open de rubriek Zoeken (tik in de mobiele app op het pictogram met drie streepjes) en vul in de zoekbalk een onderwerp in, zoals Artificial intelligence. Selecteer een geschikt account en klik op +Volgen.

Wil je accounts van Twitter/X ook op Bluesky volgen, dan gaat dit het snelst met de browserextensie Sky Follower Bridge, beschikbaar in de officiële Chrome- en Firefox-webstores. Na installatie start je de extensie en meld je je aan met je Bluesky-handle of e-mailadres en een app-wachtwoord.

Om zo’n wachtwoord (met beperkte machtigingen) te maken, ga je in Bluesky naar Instellingen, kies je Privacy en beveiliging, selecteer je App-wachtwoorden en klik je op +App-wachtwoord toevoegen. Geef het een naam, bijvoorbeeld SkyFollowerBridge, bevestig met Volgende, kopieer of noteer het wachtwoord en klik pas daarna op Gereed.

Na aanmelding open je je lijst met gevolgde accounts op X via www.x.com/<je_accountnaam>/following. Klik op de extensieknop en kies Find Bluesky Users. De extensie zoekt naar actieve Bluesky-accounts in je lijst. Klik op View Detected Users en daarna op Follow on Bluesky om de gewenste accounts te volgen.

Sky Follower Bridge automatiseert het migratieproces van gevolgde accounts van X naar Bluesky.

Startpakketten

Een andere handige manier om je volglijst uit te breiden is met startpakketten. Als je een interessant account vindt, klik je erop om de profielpagina te openen en ga je naar het onderdeel Startpakketten. Met wat geluk heeft deze persoon al pakketten aangemaakt: dit zijn verzamelingen accounts rond een specifiek onderwerp. Open zo’n pakket, bekijk de tabbladen Personen en Berichten en volg gewenste accounts via de knop +Volgen.

Je kunt ook zelf startpakketten maken. Ga naar Profiel en open het tabblad Startpakketten. Klik op Aanmaken, geef je pakket een naam en voeg een beschrijving toe. Druk op Volgende en voeg minstens acht accounts toe die relevante berichten posten. Klik weer op Volgende om eventueel feeds toe te voegen of kies voor Overslaan. Daarna kun je anderen uitnodigen via een QR-code of door de link te kopiëren.

Je kunt ook je eigen startpakketten creëren en deze met anderen delen.

Lijsten en feeds

Je kunt zelf ook een reeks gebruikers opsommen en deze lijsten eventueel delen. Open hiervoor de rubriek Lijsten en klik op +Nieuw. Vul een naam en omschrijving in en bevestig met Opslaan. Voeg gebruikers toe en bekijk hun berichten vanuit de lijst. Klik op Vastzetten op startpagina om de lijst als aparte feed naast Discover en Following te tonen.

Je beheert feeds rechtstreeks via de rubriek Feeds. Onder Ontdek nieuwe feeds kun je voorgestelde feeds toevoegen of zelf zoeken via de zoekbalk. Klik op een feed bij Mijn feeds om de berichten te bekijken.

Gebruik het tandwielpictogram bij Feeds om feeds via het pinicoon op je startpagina vast te zetten of hieruit weg te halen. Niet-vastgezette feeds kun je hier ook verwijderen.

Je kunt eigen feeds creëren, bijvoorbeeld met een no-code tool als Skyfeed.app. Meld je aan met je Bluesky-account en een app-wachtwoord (zie ook de paragraaf ‘Zoeken en migreren’). Klik op Create your first feed en voeg in de Visual Editor (of JSON Editor) de gewenste blokken toe, zoals Input, Remove, RegEx, Sort by en Limit. Bevestig met Publish Feed.

Kopieer de feed-ID achteraan de gegenereerde link en deel deze met anderen. Zij hoeven alleen de rubriek Feeds in Bluesky te openen en het ID in de zoekbalk Search feeds te plakken om je feed toe te voegen.

Met een app als Skyfeed kun je ook eigen feeds creëren en deze met anderen delen.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Alweer geen telefoon of internet? Zo zit het met recht op compensatie (en zo vraag je het aan)
Huis

Alweer geen telefoon of internet? Zo zit het met recht op compensatie (en zo vraag je het aan)

Vandaag zijn het vooral Odido-abonnees die te kampen hebben met storing, maar ook als je klant bent bij bijvoorbeeld KPN, VodafoneZiggo, Ben, Simpel of Delta komt het voor: je kunt niet bellen en/of internetten. Als zo'n storing wat langer duurt, kun je recht hebben op compensatie. In dit artikel lees je wanneer je waar recht op hebt en hoe je die compensatie kunt aanvragen.

Een landelijke storing bij je internet, tv of telefoon is niet alleen vervelend, maar kan ook financiële gevolgen hebben. Gelukkig is in Nederland wettelijk vastgelegd dat je in sommige gevallen recht hebt op een vergoeding. Maar hoe werkt dat precies? Wanneer heb je recht op compensatie, hoe hoog is die vergoeding en waar kun je terecht bij jouw provider?

Volgens de Telecommunicatiewet heb je als consument of kleinzakelijke gebruiker recht op compensatie als er sprake is van een volledige netwerkstoring die twaalf uur of langer duurt. Dat betekent dat alle onderdelen van je abonnement uitvallen: dus bijvoorbeeld zowel internet als televisie en telefonie. Regionale storingen vallen ook onder deze regeling, zolang je binnen het getroffen gebied woont of werkt. Sommige providers hanteren uit zichzelf een iets soepelere norm en keren al bij acht uur storing een vergoeding uit, maar dat is niet verplicht. De wettelijke grens ligt op twaalf uur.

De hoogte van de vergoeding is gekoppeld aan de maandelijkse kosten van je abonnement. Bij een storing van twaalf tot vierentwintig uur ontvang je één dertigste van je maandbedrag. Duurt de storing langer, dan loopt het bedrag op met telkens nog een dertigste per extra dag. Voor prepaid-gebruikers geldt een vergoeding van vijftig cent per dag. De vergoeding wordt meestal verrekend op je volgende factuur. Je hoeft er als klant wel iets voor te doen: in de meeste gevallen moet je zelf een aanvraag indienen via de website of app van je provider.

Verzamel bewijs

Heb je last gehad van een storing, controleer dan altijd eerst hoe lang die precies heeft geduurd. De meeste providers publiceren actuele storingsmeldingen op hun website. Noteer de begindatum en -tijd en maak eventueel een screenshot als bewijs. Zodra de storing voorbij is, kun je je aanvraag indienen. Meestal kan dat nog tot enkele maanden na de storing, maar wacht niet te lang. Het aanvragen van compensatie gaat soms via een speciale pagina, in andere gevallen moet je daarvoor contact opnemen met de klantenservice. Hieronder staan handige links naar de grootste providers om je verder te helpen.

©Website Odido

Bron: Odido

Compensatie aanvragen doe je zo:

Bij KPN kun je een compensatieverzoek indienen via je persoonlijke KPN-pagina, waar je moet inloggen met je KPN ID.
👉 Meer lezen/aanvragen compensatie KPN


Vodafone-klanten kunnen hun aanvraag doen via de Vodafone-app of de klantenservice.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Vodafone


Ziggo heeft een aparte compensatiepagina, waar je een storing kunt melden en direct je vergoeding kunt aanvragen. Die staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ziggo


Ook bij Odido geldt de wettelijke grens van twaalf uur. Op de veelgestelde vragen-pagina lees je hoe je een claim kunt indienen. Odido zegt zelf een formulier online te zetten wanneer een storing langer dan twaalf uur geduurd heeft.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Odido


Ben, dat gebruikmaakt van het netwerk van Odido, heeft dezelfde regeling. Informatie over compensatie vind je op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ben


Simpel, dat ook gebruikmaakt van het Odido-netwerk, verwijst je naar je persoonlijke accountomgeving voor het melden van een storing. De klantenservicepagina staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Simpel


Bij Delta kun je compensatie aanvragen via MijnDELTA of per brief. Uitleg staat op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Delta

Dus: meer dan twaalf uur storing? Compensatie!

Samengevat: bij een volledige uitval van je netwerk van twaalf uur of meer heb je recht op een vergoeding van minimaal één dertigste van je maandbedrag. Bij sommige providers kun je al eerder compensatie krijgen, maar dat is geen wettelijke verplichting. De meeste providers maken het aanvragen makkelijk via hun eigen omgeving of app. Heb je geen toegang tot je account, dan kun je altijd contact opnemen met de klantenservice. De verwerking duurt meestal een paar weken. Laat je niet afschepen als je recht hebt op compensatie. De regeling is wettelijk vastgelegd!