Als je geïnteresseerd bent in een elektrische SUV die luxe en innovatie combineert, is Nio een merk om in de gaten te houden. Met modellen zoals de Nio EL6, die uitblinken in afwerking en technologie, biedt Nio een verfrissend alternatief in de EV-wereld. Benieuwd hoe Nio de strijd aangaat met de gevestigde merken? Lees verder en ontdek wat deze nieuwe speler in de EV-markt jou te bieden heeft.

Wie in de markt is voor een hoogwaardig afgewerkte SUV, kan kiezen uit een breed scala aan merken en modellen. Met name de traditionele fabrikanten zijn hier goed vertegenwoordigd. Zelfs als een volledig elektrische aandrijflijn een vereiste is, valt er nog genoeg te kiezen.

Toch is er één merk dat met behulp van een paar stevige bokshandschoenen de strijd aangaat met de welbekende gevestigde orde: Nio. Een kakelvers automerk uit het land dat momenteel excelleert als leverancier van concurrerende en gunstig geprijsde elektrische auto’s. China inderdaad.

Nio startte zijn carrière eind vorig jaar met de ET7, een luxe sedan waarmee je kunt ‘batterij-swappen’. Inmiddels zijn de Nio-hubs gevuld met maar liefst vijf modellen. De benjamin? Dat is de Nio EL6, en InstaAutoVlog voelde ‘m onlangs stevig aan de tand.

©ERICVANVUUREN.NL

Batterij-swappen

Om dan maar meteen met die bokshandschoenen te beginnen: Nio doet het net even anders. Om te beginnen ontwikkelt en bouwt het merk alléén volledig elektrische auto’s. Auto’s die net als andere EV’s kunnen worden opgeladen, maar ook kunnen worden voorzien van een andere accu.

Dit zogenaamde swappen kan in Nio’s eigen Swapstations en maakt het in potentie mogelijk dat elke Nio in 5 of soms zelfs 3 minuten weer is voorzien van een volledig opgeladen accupakket. Dat is dus bijna net zo snel als traditioneel benzine of diesel tanken. Daarnaast positioneert het merk zich in het hogere segment met premium aanvoelende producten die qua afwerking en technologie niet onderdoen voor de zogenaamde gevestigde orde. 

Nio EL6-concurrenten

Na de ET7, EL7, ET5 en recent nog de ET5 Touring is het dan nu de beurt aan de EL6 om met al deze eigenschappen het onderscheid te maken. De EL6 is dan ook een auto die we mogen zien als de SUV-versie van de ET5, die weer een stuk compacter is dan de EL7.

Die EL7 concurreert bijvoorbeeld met auto’s als de Mercedes EQE SUV en de Audi Q8 eTron, terwijl de Nio EL6 meer in het vaarwater zit van de Audi Q4 eTron, de BMW iX1 en wellicht zelfs een Mercedes EQA. Toch zit er een addertje onder het gras, want met zijn lengte van 4,85 meter, een breedte van 1,99 meter en een hoogte van 1,70 meter opereert de EL6 eigenlijk een segment hoger. Denk daarbij aan de BMW iX3, de Lexus RZ450e of misschien zelfs – daar is-ie weer – de Mercedes EQE SUV. 

©ERICVANVUUREN.NL

Méér auto voor je geld

Maar wie een Q4 eTron, iX1 of EQA aan de hand van opties richting het standaard uitrustingsniveau van een EL6 brengt, zal ongenadig schrikken van het forse prijskaartje. Voor hetzelfde bedrag krijg je bij Nio een stuk meer auto. Een SUV die standaard is uitgerust met hoogwaardige LED Matrix-koplampen, softclose-portieren en luxe zaken als een glazen panoramadak en privacy glass.

De EL6 is bovendien gezegend met een chic en subtiel lijnenspel. Zo oogt hij elegant, beschikt-ie over fraaie proporties en met name de goed gevulde wielkasten met standaard 20-inch lichtmetalen wielen zorgen voor een mooie balans. Een maatje meer is ook mogelijk.

Absolute weelde

Neem je plaats in het interieur, dan word je overladen door absolute weelde. En dat is een ander stokpaardje van het merk, want in tegenstelling tot andere automerken is Nio erin geslaagd om in korte tijd een eigen identiteit neer te zetten. Van de gebruikte materialen tot aan het dual-layer design van het dashboard, alles is met de grootste aandacht voor detail ontworpen, vervaardigd en in elkaar gezet.

We zien daarnaast de toepassing van duurzame materialen zoals rotan, plantaardig leder en fraaie stiksels die alles bijeenhouden. De aangename sfeer, die mede het gevolg is van de Warm Gravel-kleurstelling, is bijna huiskamerachtig, zij het met een flinke shot high-tech. Zo is ook deze Nio-telg standaard uitgerust met een Smart Cockpit in de vorm van een 10,2-inch oleddisplay recht voor je neus en een 12,3 inch groot en verticaal in het midden geplaatst amoledscherm, dat dient als multimedia- en navigatiesysteem. Over the air-updates verlopen via een 4G-verbinding, evenals die voor de techniek van de auto. O, en er is standaard een 4K-dashcam. En dan hebben we nog een heleboel niet genoemd. 

©ERICVANVUUREN.NL

Riante vijfzitter

Het zitcomfort? Fantastisch. De EL6 beschikt over forse en goedgevormde zetels die standaard op vier zitplaatsen zijn verwarmd en optioneel zijn uit te rusten met stoelventilatie en zelfs een massagefunctie. Mede dankzij een uitstekend elektrisch verstelbare stuurkolom zit je daarnaast als een vorst en bovendien een stuk minder 'op de bok' dan in bijvoorbeeld de ET5. Een groot verschil.

Ook de tweede zitrij is niet vergeten. Sterker nog, dat is misschien wel een van zijn sterkste punten. De goed gevormde achterbank zit erg comfortabel en zaken als een vlakke vloer, veel ruimte voor de bovenste én onderste ledematen en comfort als een eigen klimaatregeling maken het daar zeer aangenaam. 

©ERICVANVUUREN.NL

Elektrisch trekpaard

Als we een blik in de uitstekend afgewerkte kofferruimte werpen, zien we een standaard volume van 580 liter en een extra ruimte onder de vloer voor het opbergen van de laadkabel. Klappen we alles neer, dan ontstaat er een nagenoeg vlakke vloer en maximaal 1430 liter inhoud. Dankzij de mogelijkheid van een elektrisch uit- en wegklapbare trekhaak (standaard) mag de EL6 bovendien 1200 kg trekken. Niet bijster veel in vergelijking met bijvoorbeeld een Tesla Model Y (1600 kg), maar wel een stuk meer dan de 750 kg van een BMW iX3. 

©ERICVANVUUREN.NL

Dorstige EV

Elke EL6 wordt vooralsnog geleverd met één aandrijflijn bestaande uit twee elektromotoren. Een 204 pk sterke motor op de vooras en een 286 pk sterk exemplaar achter. En ja, ook dit 'instappertje' beschikt over 490 pk en een koppel van 700 Nm. Voldoende om de 0-100-sprint in 4,5 seconden af te ronden en een begrensde topsnelheid van 200 km/u.

In combinatie met het standaard accupakket van 75 kWh kun je hier volgens de WLTP-testmethode maximaal 406 km van genieten, of 529 km als je opteert voor een 100kWh-accu. Een naar aanleiding van de testperiode haast onmogelijk te realiseren afstand trouwens, want de EL6 ontpopte zich als een van de dorstigste EV’s ooit getest met een gemiddeld energieverbruik van 24kWh/100km. In combinatie met het 75kWh-accupakket betekende dat een range van maximaal 300 km... 

Routeplanning

Niet swappen maar laden? Standaard kan dat met een 3-fase-boordlader (11 kW) of met maximaal 140 kW aan een snellader. Dat geldt voor de 75kWh-accu, want opvallend genoeg kan de 100kWh-batterij worden bijgeladen met een maximale pieksnelheid van 125 kW. Niettemin moet een mooie laadcurve zorgen voor een 10-80%-vulling in 40 minuten.

Goed om te weten is bovendien dat de slimme software en de krachtige computer van de auto in staat zijn tot het uitstippelen van een route via snellaadstations en zelfs kan berekenen wat het resterende percentage is bij aankomst. Hoelang je dan dient te laden? Ook dat vertelt de auto je.

©ERICVANVUUREN.NL

Eerste Nio met adaptieve dempers

Hoe de EL6 rijdt? Zoals je mag verwachten van een SUV in deze klasse: comfortabel, verfijnd, maar toch ook voldoende scherp als je daarom vraagt. Sterker nog, de EL6 rijdt een stuk beter dan de EL7, en eigenlijk ook de ET5. Oké, het is een auto met een hoger zwaartepunt, maar mede vanwege de toepassing van standaard adaptieve dempers rondom is-ie overall gezien net even iets verfijnder.

Deze dempers zorgen er aan de ene kant voor dat de EL6 rustig blijft bij het nemen van een drempel en dat de koets onder alle omstandigheden wordt gebalanceerd. Korte oneffenheden kunnen mede vanwege de 20-inch lichtmetalen wielen (de kleinste mogelijk) soms wat rommelig doorkomen, al blijft het binnen de perken.

Adrenalineshot voor de dempers

Sterker nog, de Nio-engineers hebben op dit vlak een knap stukje afstelling laten zien. Met name in de Comfort-modus is de EL6 voorbeeldig uitgebalanceerd en comfortabel, maar na het selecteren van de Sport- of Sport+-modus krijgen de dempers een adrenalineshot. De EL6 zet zich dan echt schrap. Oké, het wordt geen volbloed sportauto, maar alles wordt wel net een tandje scherper. Ook de besturing, al blijft de overbrengingsverhouding hetzelfde, want die wordt iets minder bekrachtigd waardoor je net iets meer tegendruk krijgt. Voor genoeg feedback ben je echter aan het verkeerde adres, want het is vooral een erg prettige reisgenoot.

©ERICVANVUUREN.NL

Supercomputer met Lidar

Wat moet worden verbeterd? De rechtuitstabiliteit, want na het passeren van de 100 km/u, zeker in de Comfort-modus, is de koets net even iets te los. De EL6 is dan gevoelig voor factoren als zijwind of spoorvorming, en geeft dan niet al te veel vertrouwen. Ook in de standaardmodus is dit nog niet je van het en het selecteren van de Sport-modus kan dan een oplossing zijn.

Of de veiligheids- en assistentiesystemen dan soelaas kunnen bieden? Ja, absoluut, want de recente update van de firmware van de auto heeft er echt voor gezorgd dat de kracht van Nio’s technologie tot zijn recht komt. Tal van sensoren, camera’s, maar voornamelijk de Lidar óp het dak zorgen ervoor dat de auto zich keurig op jouw rijstrook centreert. Ook is-ie in staat om semi-autonoom in te halen.

Onderscheidend zijn de momenten dat er verkeer voor de auto langs rijdt. Dan merk je echt de rekenkracht van de supercomputer op. De EL6 schiet dan niet in de stress, maar anticipeert haast ‘natuurlijk’. En o ja, hebben we al verteld dat ook deze technologie standaard is?

Een lege huls?

Wat dat allemaal mag kosten? Een vrij vriendelijke 55.900 euro. Nog steeds een behoorlijke som natuurlijk, maar gezien de standaarduitrusting en het vermogen van de auto eigenlijk een koopje. Zij het met één forse maar: dit betreft dan een auto zonder accu. Wil je een 75kWh-batterij? Dan ben je meteen 67.900 euro kwijt. En de 100kWh-versie? 76.900 euro!

Een hele smak geld, maar nog steeds concurrerend. Let wel, een gelijkwaardig aangeklede Audi Q4 eTron of een BMW iX1 kent ook een dergelijk prijskaartje. Nio heeft echter nog een troef in handen, want als je de accu koopt ben je niet in staat om gebruik te maken van de Swapstations. Je bent dan immers eigenaar van de batterij. Je zou ‘m dan ook kunnen leasen. Voor 169 euro krijg je een 75kWh accu en voor 289 euro de dikke batterij.

Aantrekkelijk, maar onthoud wel dat je dan in principe eigenaar bent van een lege huls. Zij het een fijne die zelfs jaren na aankoop nog kan worden geüpdatet met de laatste batterijtechnologie van dat moment.

De Logitech MX Master 4 is de nieuwste telg in de populaire MX-serie. De muis belooft meer controle, precisie en comfort dan ooit, met haptische feedback en een 8K-sensor die zelfs op glas moeiteloos werkt. Maar is hij de stevige prijs van 129,99 euro waard?

De MX Master 3S was al een dikke publieksfavoriet, maar met de MX Master 4 legt Logitech de lat opnieuw een tikkie hoger. Dit is een echte powerhouse voor wie dagelijks veel met tekst, beeld of code bezig is. Of gewoon voor wie een heel lekkere muis wil. Alles draait om controle, snelheid en comfort. Daar betaal je met een krappe 130 euro weliswaar een premiumprijs voor, maar deze muis is dan ook duidelijk bedoeld voor mensen die hun werk serieus nemen. De MX Master 4 is verkrijgbaar in Graphite en Pale Gray, en wordt standaard geleverd met een Logi Bolt-ontvanger. Wij hebben voor de test de Pale Gray-variant voor de Mac mogen bepotelen.

©ER | ID.nl

Muizen met gevoel

Het opvallendste snufje is de toevoeging van haptische feedback. Elke klik, sneltoets of melding voel je subtiel onder je vingers trillen. Niet als gimmick, maar als tastbare feedback: je voelt letterlijk wat je doet. En dat werkt echt prettig, vooral omdat je iets dergelijks ook gewend bent van bijvoorbeeld je smartphone. Via Logi Options+ bepaal je zelf hoe intens die feedback is en kun je verschillende acties aan specifieke apps knopen. Dat geeft de muis een persoonlijk tintje. Zeker bij precisiewerk (foto- en tekstbewerking of het schrijven van code) merk je hoe natuurlijk dat aanvoelt.

De grote toets onder de duim, waarmee je het Haptic Sense-paneel oproept, is wel vrij gevoelig. Tijdens de paar weken dat we de muis hebben getest, drukten we die knop af en toe per ongeluk in, wat even storend kan zijn. Toch is dat gelukkig een kwestie van gewenning, want het idee achter de functie is sterk.

Snelheid zonder haast

De befaamde MagSpeed-scroll is gelukkig gebleven en is zelfs nog iets verfijnd. Eén draai aan het stalen wiel en je schiet door lange documenten of spreadsheets. Nieuw is de Actions Ring, een rond menu dat rond je cursor verschijnt. Daarmee open je favoriete tools of snelkoppelingen zonder je toetsenbord aan te raken. Logitech beweert dat je hierdoor tot 63 procent minder muisbewegingen maakt. Dat is misschien wat optimistisch, maar het systeem werkt verrassend intuïtief en snel. Hieronder een overzichtje van de mogelijkheden.

Werkt zelfs op glas

De Darkfield-sensor met 8000 dpi is extreem nauwkeurig en werkt op vrijwel elk oppervlak, zelfs op glas of gelakt hout. Je kunt de gevoeligheid aanpassen in stappen van 50 dpi, maar de meeste mensen zullen vermoedelijk gewoon de standaard afstelling gebruiken: hij voelt van nature al prima aan. Dankzij een nieuwe radiochip en antenne is de verbinding bovendien rotsvast. Je kunt de muis gebruiken via bluetooth low energy of de meegeleverde Logi Bolt-ontvanger, die een bereik van zo'n 10 meter garandeert.

©ER | ID.nl

Comfortabel stil

Qua vorm blijft Logitech dicht bij zijn succesformule. De muis ligt daarom nog altijd als gegoten in de hand, met een lichte hellingshoek, een vertrouwde duimpositie en een extra horizontaal scrolwiel. De klikgeluiden zijn nu 90 procent stiller dan bij de vorige generatie, meldt Logitech. En met 150 gram voelt de MX Master 4 solide aan zonder zwaar te worden.

Kleine kanttekening: de twee navigatieknoppen voor browsergebruik (vooruit en terug) zijn iets naar achteren verplaatst om ruimte te maken voor de Gesture Button (zie kader hieronder). Dat zorgt er soms voor dat je per ongeluk op de verkeerde knop drukt, vooral als je gewend bent aan een van de MX Master-voorgangers. Misschien een detail, maar wel merkbaar bij dagelijks gebruik.

Via Logi Options+ stel je sneltoetsen, app-profielen en automatiseringen in. De software werkt het best binnen Windows en macOS, maar ook in Linux, ChromeOS, Android en iPadOS doet de muis wat hij moet doen, al zijn daar minder functies beschikbaar.

©Logitech

Batterij die blijft gaan

Logitech zegt dat de ingebouwde 650 mAh-accu het tot 70 dagen op één lading moet kunnen volhouden. Dat hebben we nog niet kunnen testen, maar we kregen de muis met 55 procent van de lading binnen en daar is na een weekje driftig muizen slechts 2 procent van af. Bovendien levert één minuut snelladen drie uur gebruik op, mocht je haast hebben. Opladen gebeurt via usb-c, al levert Logitech geen kabeltje mee. Jammer, maar je hebt er vast nog eentje rondslingeren thuis.

Al met al

De Logitech MX Master 4 is een muis die wat ons betreft zijn eigen categorie verdient. Hij is snel, stil, precies en slimmer dan ooit. De paar kleine schoonheidsfoutjes doen daar weinig aan af. Voor ontwerpers, programmeurs, schrijvers en andere intensieve gebruikers is dit een investering die zich op den duur terugbetaalt in comfort en efficiëntie. Casual gebruikers zullen hem misschien een beetje overkill vinden, maar wie hem eenmaal in de hand heeft, wil niets anders meer.

Zelf een toetsenbord samenstellen is niet voor iedereen weggelegd, maar één ding is duidelijk: een goed toetsenbord maakt een groot verschil. In deze test bekijken we de beste kant-en-klare toetsenborden van dit moment. Of je nu op zoek bent naar het snelste toetsenbord voor gaming of een comfortabel model voor kantoorwerk: we helpen je bij het maken van de juiste keuze.

Onze laatste vergelijkende test van toetsenborden is inmiddels alweer meer dan vijf jaar oud. Toen draaide alles om het concept ‘mechanisch’, praktisch elke fabrikant maakte toen gebruik van de switches van het Duitse Cherry of een goedkopere Chinese afgeleide daarvan, de Kailh-switch.

Inmiddels is het aanbod versplinterd en zien we enkele van de elementen die custom borden populair maken doorsijpelen naar de kant-en-klare producten. Zo zien we veel meer lay-out-opties en een veel breder scala aan switchopties. Stillere varianten, zwaardere varianten voor een stevigere aanslag en lubed-varianten voor een soepelere aanslag. De opvallendste stap de afgelopen jaren is de introductie van een magnetisch, optische switch, waarbij de aanslag niet digitaal is (ingedrukt ja of nee), maar analoog. Zie ook het kader ‘Analoge switches?’ voor meer hierover.

Andere ontwikkelingen

Een positieve ontwikkeling is dat menig toetsenbord inmiddels voorzien is van zogeheten hot-swap switches. Mocht je per ongeluk een switch stukmaken (bijvoorbeeld door het morsen van drinken), dan kun je nu veelal enkele knoppen vervangen in plaats van meteen een nieuwe model te moeten kopen. Daarnaast hebben verbeteringen in accutechniek en draadloze protocollen ervoor gezorgd dat draadloze high-endtoetsenborden tegenwoordig een realistische optie zijn zonder constant het toetsenbord bij te hoeven laden.

Endorfy Celeris 1800

Endorfy is een relatieve nieuwkomer in de markt, maar liet eerder met de Thock-toetsenborden al zien dat het bedrijf veel waar voor je geld kan bieden. Het nieuwste model, de Celeris 1800, doet dat wederom. Het bord kan wat gevoel en bouwkwaliteit betreft aardig concurreren met flink duurdere modellen in deze test. Als je hem probeert te buigen zie je wel wat verschil, maar op tafel bij normaal gebruik merk je daar niets meer van.

Het opvallendst is het relatief compacte ontwerp, terwijl er toch een numeriek toetsenbord op zit. Dat deel is vergeleken met de meeste andere toetsenborden wat naar links geschoven, wat ergonomisch fijn is voor mensen die niet alleen gamen, maar ook vooral veel in Excel werken. Sommige gebruikers, primair programmeurs, moeten er rekening mee houden dat de plaatsing van de Home-, End- en Page-toetsen mogelijk niet voor iedereen ideaal is. Ook liggen de toetsen relatief hoog, ook iets wat niet iedereen zal liggen.

De Celeris 1800 is gloednieuw en heeft een adviesprijs van 99 euro. Dat maakt hem al een van de goedkoopste toetsenborden in deze test. Prijzen zakken normaliter nog wat na de lancering. Grofweg 100 euro voor een fijn toetsenbord dat ook nog eens draadloos (dongel voor gaming, bluetooth voor laptopwerkers) kan functioneren en Mac-ondersteuning heeft, is een uitstekende deal.

©Endorfy

Corsair K65 Plus Wireless

Corsair kennen we vooral van grote mechanische toetsenborden met veel extra's, maar het is de compacte K65 Plus Wireless waar we de laatste tijd het meest gecharmeerd van waren. De constructie is enorm degelijk en het toetsenbord is voorzien van fijne, soepel voelende switches die niet te luid zijn. Dat zorgt vrijwel direct voor een heel fijne ervaring onder de vingers.

Of de compacte vormgeving fijn is, is uiteraard subjectief. Compact is fijner voor gamers en andere gebruikers die het numerieke toetsenbord niet nodig hebben, het bespaart ruimte op je bureau (of in je rugtas) en laat meer ruimte over voor je muis. Excel-gebruikers zullen dit toetsenbord natuurlijk direct diskwalificeren.

Toen het bord uitkwam voor 160 euro was onze voornaamste kritiek dat het eigenlijk iets te duur was vergeleken andere toetsenborden die voor 100 euro grofweg hetzelfde boden. Of juist net niet uitgebreid genoeg vergeleken met borden van 200 euro. Inmiddels is de prijs gezakt tot 137 euro en op dat punt kun je, mits de compacte vormgeving bij je past, eigenlijk niet om deze Corsair heen. Net wat chiquer dan nauwelijks goedkopere modellen, voorzien van draadloze functionaliteit en vooral het feit dat het een relatief laag bord is (voor een model met hoge switches) maakt dit een makkelijke aanrader en onze redactietip.

©Corsair

Razer Joro

Razer staat vooral bekend om hun grote modellen met alle toeters en bellen, maar biedt met de Joro ook wat anders. De Razer Joro is extreem compact en verreweg het lichtste bord in deze test. De doelgroep bestaat hier overduidelijk uit gamers die hun toetsenbord vooral veel meeslepen. Puur op basis van afmetingen en gewicht ligt deze Razer voor dat doeleind natuurlijk voor de hand. Ondanks het lage gewicht ligt de Joro toch stevig op tafel en zit de bouwkwaliteit van de constructie erg goed in elkaar. De aluminium behuizing voelt ook chic aan, de lage positie is toegankelijk voor velen en aangesloten via de kabel is het ook een snel competitief bord voor gamers.

Razer laat ook wel wat steekjes vallen, vooral voor hun gamende doelgroep. De afwezigheid van een dongel voor een snelle draadloze verbinding en het feit dat de switches nog wel wat speling vertonen, maakt enkele goedkopere alternatieven in deze test in onze optiek fijner. Voor de harde werkers onder ons vinden we de MX Keys ook wat beter voor minder geld.

Daarmee is de Joro in onze optiek niet de meest voor de hand liggende optie, zeker niet voor 130 euro. Als je echt op zoek bent naar het compactste en lichtste toetsenbord, dan is de Joro wel een prima optie.

©Razer

ASUS ROG Azoth X

ASUS en dan met name de ROG-producten staan niet bepaald bekend om hun bedaagde ontwerp. De fabrikant doet daar met hun Azoth X nog een flinke schep bovenop. Wat je er ook van vindt, uniek is het kleurrijke design met half doorzichtige keycaps (voor meer RGB-effect) zeker. Kwalitatief valt er heel weinig op dit bord aan te merken. Het is oerdegelijk en heeft een uitstekende aanslag; het is zelfs een van de fijnste borden in deze test. Het bord heeft ook handige eigenschappen. Draadloos krijg je bijvoorbeeld zowel een snelle als een bluetoothoptie. Daarnaast heeft het bord een goede accuduur, een mooie stevige polssteun plus nog wat minder cruciale extra’s, zoals een aanpasbaar oled-scherm in de bovenhoek. Kost wat, maar dan krijg je ook wat.

Ons voornaamste bezwaar gaat over de definitie van het woord ‘wat’. Want voor 200 euro hadden we het bij het bovenstaande gelaten. Een prijs van 250 euro zouden we wel erg pittig noemen, maar de adviesprijs van 329 euro is wel echt extreem. Daarvoor zouden we bijvoorbeeld toch wel analoge switches willen zien of een echt extreem luxe afwerking. Wellicht dat de prijs nog wat zakt, maar ondanks onze hoge inhoudelijke waardering is de exorbitante prijs vooralsnog het argument om het hoogste eremetaal achterwege te laten.

©ASUS

SteelSeries Apex Pro TKL Gen 3

De SteelSeries Apex Pro TKL is ook geen goedkoop bord en is misschien nipt wat minder chic dan de ROG. In tegenstelling tot die concurrentie weet SteelSeries wel een gezonde balans te vinden tussen de kwaliteit van het product, het toevoegen van extra mogelijkheden en het alsnog een beetje temmen van de prijs.

De bouw is uitstekend en de analoge, volledig instelbare switches zijn zowel aangenaam onder de vingers als zeer stabiel met minimale speling. Het strakke ontwerp is ook iets toegankelijker, zeker als je naast gamen ook nog een beetje zakelijk voor de dag wilt komen. Daarnaast is het ook nog een relatief stil toetsenbord, wat fijn is voor de omgeving. Al hangt de stilte natuurlijk altijd af van hoe hard je zelf op de knoppen slaat.

Ook hier is een oled-schermpje van de partij en Steelseries heeft als voordeel dat als je de door ons geteste compacte TKL-versie niet aantrekkelijk vindt, dat er ook een volledige en een nog compactere variant van bestaat.

Nadelen zijn er ook. Zo vinden we het volumewiel net wat te klein in gebruik, is het bord relatief hoog en ontbreekt draadloze functionaliteit. Maar als je je bord toch niet meeneemt is de meerwaarde daarvan te klein om daar meer geld aan uit te geven. Als draadloos niet nodig is, dan is dit in onze optiek het beste bord van dit moment.

©SteelSeries

©SteelSeries

ASUS ROG Falchion Ace HFX

Net als SteelSeries maakt ook ASUS op de ROG Falchion Ace HFX gebruik van magnetische analoge switches. Het bord heeft een nog wat compactere 65%-lay-out, waarbij je dus goed moet opletten of het ontbreken van de functietoetsen een bezwaar voor je is. Functioneel is hij grotendeels gelijkwaardig aan het toetsenbord van SteelSeries en de toevoeging van 8000 Hz polling geeft in theorie nog een klein voordeel in reactiesnelheid boven de SteelSeries.

Voor de originele prijs van 200 euro laat ASUS wel punten liggen. De bouw en de afwerking van de 100 euro kostende Endorfy is zelfs wat beter. Je merkt dat de Falchion iets meer doorveert dan andere borden wanneer je stevig tikt en dat is onacceptabel in het hogere segment. Het bord kost bij de meeste aanbieders 209 euro, maar was tijdens de testperiode ook verkrijgbaar voor 119 euro. Ook voor dat lagere bedrag weet de Corsair K65 Plus Wireless iets meer indruk te maken met zijn bouwkwaliteit en aanslag. Maar als je toch graag een analoge switch wilt waarbij je de aanslagdiepte kunt instellen, dan is dit als de lagere prijs structureel blijft één van de goedkopere opties die als bonus ook nog eens visueel leuk voor de dag komt.

©ASUS

Logitech G Pro X TKL

Logitech is met afstand marktleider op gebied van toetsenborden en heeft dan ook een enorm aanbod aan borden. Het bedrijf heeft praktisch elke populair formaat in huis en er zijn ook nog eens een flink aantal kleurstellingen. Waar Logitech wat minder goed in is, is de naamgeving van de producten. Zo is er ook een G Pro X muis en headset, en zelfs de G Pro X TKL-toetsenborden bestaan in flink wat verschillende uitvoeringen. De reguliere variant wordt ook wel de Lightspeed genoemd, wat staat voor de toevoeging van een snelle draadloze werking. De Rapid-variant is juist voorzien van magnetische switches, maar is die weer volledig bedraad.

Logitech doet op zich weinig fout met deze producten. De bouw, de switches en de mogelijkheden met onder andere mediaknoppen zijn prima. Combineer dat met het feit dat ze veel zullen verkopen omdat ze het bekendste merk zijn, en de meeste kopers zullen tevreden zijn. De realiteit is wel dat er andere modellen zijn die (minimaal) hetzelfde bieden voor minder geld, of een overtreffende prestatie weten te bieden voor iets meer. Voor 160 euro zouden we toch iets meer dan ‘prima’ willen zien, wat extra’s zoals een polssteun of een betere accuduur.

©Logitech

be quiet! Dark Mount

De Dark Mount is het eerste toetsenbord van be quiet!, dat we vooral van de stille behuizingen kennen. Die focus wordt meteen duidelijk zodra je gaat tikken; het is namelijk het stilste toetsenbord in deze test. De focus op stilte gaat helaas wel wat ten koste van switchstabiliteit en tikgevoel.

Qua mogelijkheden zet het bord zich door een modulaire opbouw erg af van de rest. Naast een rechttoe rechtaan compact TKL-bord krijg je ook een afneembaar numeriek veld met macrotoetsen voorzien van een schermpje dat je ook nog eens zowel links als rechts kunt plaatsen. Ook krijg je een opzetmodule met schermpje en mediatoetsen en polssteunen. Zo transformeert de Dark Mount binnen een paar seconden naar een overcompleet XL-monsterbord.

Was de Dark Mount scherp geprijsd geweest, dan hadden we enkele kanttekeningen door de vingers kunnen zien. Maar als je de hoofdprijs vraagt, dan verwachten we dat alles top is. Dat is niet helemaal het geval. De polssteun is kwalitatief treurig, de switches voelen minder chic dan borden die de helft kosten en de software voor de macrotoetsen laat te wensen over. Voor hetzelfde geld kun je ook een prima toetsenbord en een los macrotoetsenbord als de Elgato Stream Deck kopen. Een aanbieding en een software-update kan wel genoeg zijn om van dit goede idee een serieuze concurrent te maken.

©be quiet

Logitech MX Keys S

De Logitech MX Keys S is een beetje het buitenbeentje in deze vergelijking. In tegenstelling tot de ander toetsenborden is het namelijk géén bord waar fanatieke gamers blij van zullen worden. De keerzijde is dat het voor iedereen die een high-endbord zoekt voor alle andere doeleinden een model is waar je praktisch niet omheen kunt. Ook bestaat er naast de door ons geteste full size-versie een minivariant waarop het numerieke veld ontbreekt.

Dit bord is uitstekend gebouwd, voorzien van fijne switches en het heeft een low profile-ontwerp dat ook erg toegankelijk is voor iedereen die nog niet eerder een high-endbord gebruikt heeft. Als je nu een goedkoper toetsenbord hebt, dan voelt dit als een verademing en een ervaring waar je niet meer zonder wilt. Je kunt hem met meerdere apparaten verbinden, de accuduur is uitstekend en de software van Logitech is volwassen en biedt tal van extra mogelijkheden die voor kantoorwerkers relevant zijn.

Zolang gamen geen eis is, is dit een fijn bord zonder dat je echt de hoofdprijs betaalt. Houd alleen even de verschillende formaten in de gaten, en het feit dat er verpakkingen met en zonder polssteun worden verkocht.

©Logitech

Conclusie

Echt slechte borden hebben we reeds uit onze selectie gefilterd, dus geen van de geteste toetsenborden is een miskoop. Het belangrijkst is om duidelijk in kaart te brengen welk formaat en indeling je nodig hebt en aan welke extra eigenschappen je waarde hecht. Het merk is normaliter bijzaak, maar er valt iets voor te zeggen om al je randapparatuur in één softwarepakket te beheren.

Toch zien we wel enkele uitblinkers. Zoek je louter een toetsenbord zonder fratsen voor kantoorwerk, dan is de Logitech MX Keys S onze eerste keus, met als bonus dat de lage toetsen voor praktisch iedereen fijn tikken. We geven Logitech daarom een redactietip. Wil je wel gamen, dan biedt Endorfy een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding voor minder dan 100 euro, al vinden we de Corsair K65 Plus Wireless zijn paar tientjes meer wel waard voor de iets betere bouw en de lagere constructie. Beide borden zetten veel druk op de concurrenten, waarbij je veel meer betaalt voor een bescheiden impact op de daadwerkelijke ervaring. Uiteindelijk krijgt ook Corsair een redactietip. In het hogere segment zien we wel degelijk waarde worden toegevoegd. Zo biedt de ASUS ROG Azoth X een van de beste ervaringen, maar vinden we de prijs van meer dan 300 euro niet helemaal in verhouding staan. De Steelseries Apex Pro TKL vinden we ook een uitblinker die wel een iets redelijkere balans weet te vinden in dat segment: degelijke bouw en aanslag, zeer compleet qua mogelijkheden en de instelbare analoge switches bieden ook echt iets nieuws en unieks. Als zo'n 200 euro voor een toetsenbord geen bezwaar is, zou dat onze eerste keuze zijn.