Android werkt vaak ook nog prima op een wat oudere of wat eenvoudigere smartphone. Met een goede en recente custom rom blaas je die smartphone of tablet nieuw leven in. Als uitgangspunt nemen we een tablet van Samsung uit 2013 die waarop we LineageOS installeren.

Mede door voortdurende optimalisaties van Google werken recente versies van Android prima op een toestel uit bijvoorbeeld 2012 of 2013. Is die toch wat traag, dan kan het recent uitgekomen Android Go nog uitkomst bieden. Dat is een verder afgeslankte Android-variant, speciaal voor low-end-smartphones. Hier verschijnen al mondjesmaat custom roms voor.

In deze workshop gaan we de tablet Samsung Galaxy Note 8.0 uit 2013 opknappen, die op Android 4.4.2 (KitKat) is blijven steken. Met zijn quadcore-processor van 1,6 GHz en 2 GB geheugen zit er genoeg in voor het draaien van een recentere Android-versie.

Goede voorbereiding

Het is belangrijk dat je met een opgeladen toestel begint. Installeer de algemene usb-drivers voor Windows voor je toestel, in dit geval van Samsung. En zorg ook dat je belangrijke gegevens die op het toestel staan veiligstelt, want je zult alles kwijtraken. Zorg ook voor een goede kwaliteit usb-kabel die je bij voorkeur rechtstreeks met de pc verbindt. Verder is het natuurlijk belangrijk dat je een goede en recente rom voor je toestel kunt vinden.

Voor de zoektocht gebruiken we het forum op https://forum.xda-developers.com. In het subforum Android Development of Original Android Development voor ons toestel zien we welke opties er zijn, zowel officieel als niet-officieel. Let ook op de populariteit van de opties en lees de feedback om te zien wat er eventueel niet werkt. Voor deze tablet kiezen we de officiële LineageOS 14.1 met Android 7.1 (Nougat).

LineageOS 14.1 downloaden

Het forum helpt je meestal ook bij het verzamelen van de software. Zo toont de forumpagina van LineageOS 14.1 een verwijzing naar de downloadpagina van LineageOS waar je het laatste zip-bestand voor dit specifieke toestel ophaalt. Ook verwijst de forumpagina naar een andere forumpagina, waar je de Odin-software kunt ophalen voor het flashen van een toestel. We kiezen de meest recente versie.

Ook halen we via een link naar een Google Drive-pagina de custom recovery TWRP op voor dit specifieke toestel (kies het .tar-bestand). Soms kun je ook bij TWRP zelf terecht. De downloadpagina van LinegaeOS geeft nog aanvullende informatie, zoals recente veranderingen en installatie-instructies. Die laatste gaan uit van Heimdall, een opensource alternatief voor Odin. Wij kiezen Odin omdat de meeste gebruikers daar meer ervaring mee hebben.

Zet voordat je verder gaat het zip-bestand van LineageOS op een sd-kaart, samen met de gewenste Google-apps die je samenstelt op opengapps.org (we kiezen ARM, Android 7.1 en de variant mini). Voor root-opties kun je eventueel Magisk toevoegen. Plaats de geheugenkaart in het toestel.

Odin installeren

Start Odin onder Windows. Zet de tablet uit en druk daarna de knoppen volume omlaag en aan/uit gelijktijdig in, tot na enkele seconden een waarschuwing verschijnt. Druk dan op volume omhoog. Hiermee zal de tablet in Download-modus komen. Sluit nu de tablet aan op de pc. In Odin zie je nu de melding Added. Druk op de knop AP (PDA bij oudere versies) en voeg het .tar-bestand van de custom recovery TWRP toe.

©PXimport

Zet op het tabje Options de optie Auto Reboot uit, zodat de tablet na het flashen niet automatisch opnieuw start. Als je dat nalaat, wordt TWRP namelijk weer overschreven door het origineel (en moet je opnieuw flashen). Start je meteen TWRP, dan ‘nestelt’ die zich in je tablet. Druk in Odin vervolgens op Start. Na een korte wachttijd zal Odin een Pass geven, ten teken dat TWRP is geïnstalleerd.

Verwijder nu de usb-kabel en zet de tablet uit door de aan/uit-knop lang ingedrukt te houden. Nu moet je meteen in TWRP zien te starten door volume omhoog en de aan/uit-knop gelijktijdig in te drukken tot voor de tweede keer het logo verschijnt. Laat dan de toetsen los en wacht tot TWRP verschijnt.

Wissen van partities

Veeg in TWRP Swipe to Allow Modifications weg om in het hoofdmenu te komen. Maak voordat je verdergaat eventueel een back-up, zodat je later eventueel terug naar het origineel kunt. Daarna kun je de tablet wissen. Ga hiervoor vanuit het hoofdmenu naar Wipe en kies Advanced Wipe.

Vink de opties Cache, System en Data aan en veeg Swipe to Wipe naar rechts. Nu de tablet is gewist kun je verdergaan met de installatie van LineageOS en eventuele extra’s.

LineageOS installeren

Voor de installatie van de custom rom ga je terug naar het hoofdmenu en kies je Install. Navigeer naar de geheugenkaart en selecteer het zip-bestand van in dit geval LineageOS. Veeg daarna Swipe to confirm Flash naar rechts en wacht tot het proces is voltooid. Kies ook Wipe cache/dalvik, hoewel dat niet strikt noodzakelijk is omdat die cache later ook opnieuw wordt opgebouwd.

Installeer nu ook gelijk het zip-bestand met de Google-apps, zodat je die meteen op de tablet hebt. Eventueel kun je Magisk installeren, al kan dat ook op een later moment op dezelfde manier. Kies ten slotte Reboot gevolgd door System om van Nougat te genieten.

LineageOS bevat een relatief eenvoudige launcher genaamd Trebuchet. Je bent vrij om een alternatief te installeren via Google Play, zoals Nova Launcher, Action Launcher of Google Now-launcher. Die laatste is, afhankelijk van je pakket met Google-apps, mogelijk al geïnstalleerd. Ook goed om te weten is dat je relatief eenvoudig updates kunt installeren. Zodra een nieuwe versie beschikbaar is, krijg je een melding en kun je de update downloaden. Daarna krijg je de mogelijkheid de tablet in Recovery-mode te starten om de update te installeren.

Dit laatste werkte in onze situatie niet volautomatisch maar wel handmatig: start in Recovery-mode, kies in TWRP voor Install, selecteer de Internal Storage (via Select Storage), blader naar /data/lineageos_updates en installeer via het gedownloade zip-bestand. Belangrijk om te onthouden is dat wissen bij een update van dezelfde rom niet nodig en zelfs ongewenst is.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

Checklist centrifugeerproblemen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.