ID.nl logo
Zo doe je jarenlang met je smartphone
© OMG Snap - stock.adobe.com
Huis

Zo doe je jarenlang met je smartphone

Elke twee jaar een nieuwe smartphone? Dat is eigenlijk niet meer van deze tijd. Een goedwerkende smartphone met een klein krasje kan toch best nog even mee? Neem daarnaast diverse maatregelen om de levensduur van je geliefde mobieltje te verlengen. Dat is beter voor het milieu én je portemonnee!

Ben je van plan om langer met je smartphone te doen? De tips in dit artikel helpen je de levensduur van je smartphone te verlengen.

  • Zoek een robuust hoesje
  • Beperk je accuverbruik
  • Laat je toestel repareren
  • Schaf een Fairphone aan

Lees ook: Oude smartphone? Dit kun je er nog mee doen!

Vanzelfsprekend laat iedereen graag een leefbare planeet voor toekomstige generaties achter. Onze digitale afvalberg verminderen is daarvoor een stap in de goede richting. Earth Overshoot Day komt namelijk steeds dichterbij. De productie van apparatuur vereist naast het gebruik van verschillende grondstoffen ook nog eens veel energie. Het is dan ook essentieel om langer met onze spullen te doen. Apparaten zijn tenslotte geen wegwerpartikelen.

Na afloop van een tweejarig telefoonabonnement vervangen veel mensen bijna achteloos hun smartphone. Er valt op dit gebied nog veel terrein te winnen. Een smartphone is in feite een goudmijn in je broekzak. Naast twintig tot veertig milligram goud bevat een doorsnee toestel ook nog tientallen andere kostbare metalen. Wanneer het mobiele apparaat aan het einde van je contract nog prima werkt, is het zonde om hem vroegtijdig af te danken.

Earth Overshoot Day De non-profit organisatie Global Footprint Network berekent elk jaar de datum van Earth Overshoot Day. Dat is de dag dat de wereldbevolking net zoveel grondstoffen, voedsel en water heeft verbruikt als onze planeet in een jaar kan produceren. Deze datum valt elk kalenderjaar iets vroeger. Earth Overshoot Day werd in 2022 geraamd op 28 juli. Volgens Global Footprint Network heeft de wereldwijde samenleving momenteel een ecologische voetafdruk van 1,75 aardbollen. Benieuwd naar je eigen ecologische voetafdruk? Doe dan de test op https://voetafdruktest.wwf.nl.

Beantwoord een aantal vragen om je eigen ecologische voetafdruk te bepalen.

Abonnement kiezen

Bij het afsluiten van een mobiel abonnement heb je de keuze uit twee mogelijkheden, namelijk mét of zonder toestel. Dat laatste noemen aanbieders een sim only-abonnement. Je ontvangt alleen een simkaart en koopt zelf een smartphone. Je profiteert in dat geval van lage maandlasten. Vanzelfsprekend betaal je wel een eenmalig bedrag voor de aanschaf van een nieuw toestel.

Als je de kosten van een smartphone liever spreidt, kun je een één- of tweejarig abonnement inclusief toestel overwegen. Je betaalt dan tijdens de looptijd van het contract een hoger bedrag. Na afloop van de contractduur brengt de mobiele telecomprovider alleen nog kosten voor bellen, sms’en en internet in rekening. Veel aanbieders bieden hun klanten na afloop van het contract een nieuw abonnement inclusief nieuw toestel aan. Dit aanbod kun je negeren.

Vanuit milieuperspectief maakt het niet zoveel uit of je voor een abonnement mét of zonder toestel kiest. Wel is het zaak om zo lang mogelijk met de smartphone te doen. Zodra het mobieltje via hoge maandlasten volledig is afbetaald, stap je het best over naar een betaalbaar sim only-abonnement. Het toestel is nu tenslotte volledig van jou. Wees zuinig op het apparaat en profiteer jarenlang van lage maandlasten.

Op Kieskeurig.nl kun je sim only-abonnementen van verschillende aanbieders met elkaar vergelijken.

Goedkoop is vaak duurkoop

Smartphones zijn er in allerlei prijsklassen. De goedkoopste modellen van onbekende merken beginnen bij zo’n honderd euro, terwijl je voor een nieuwe Apple iPhone 14 of Samsung Galaxy S23 al gauw richting de duizend euro gaat. De kwaliteitsverschillen zijn dan ook groot. Zo hebben goedkope smartphones veelal een behuizing van slap kunststof. Laat je zo’n toestel een keer vallen, dan is er een behoorlijke kans op schade. Verder beschikken dergelijke apparaten vaak over een matige processor en weinig werkgeheugen. Bovendien valt de capaciteit van de accu meestal tegen. Al met al lenen de goedkoopste smartphones zich niet voor jarenlang gebruik. Je hebt vermoedelijk relatief snel een nieuw exemplaar nodig.

Koop om die reden liever een nieuw toestel uit een wat hogere prijsklasse. Je vergroot daarmee de kans op een lange levensduur. De behuizing bestaat meestal uit aluminium, waarbij het scherm is voorzien van beschermend glas. Tegenwoordig zijn de betere modellen volledig stof- en waterdicht, zodat je het toestel na een ongelukje in een (zwem)bad gewoon nog kunt gebruiken. Smartphones uit een hoger prijssegment bieden ook onder de motorkap goede prestaties. Vanwege een rappe processor en voldoende werkgeheugen voelen gebruikers minder snel de behoefte om het toestel te vervangen.

©TUAINDEED

Bij sommige doemscenario’s komt een waterdichte behuizing goed van pas.

Updates en upgrades

Voor een lange levenscyclus is het updatebeleid van fabrikanten een belangrijke factor. Mobiele besturingssystemen bevatten onderhuids geregeld kwetsbaarheden. Met behulp van updates lost de fabrikant dergelijke problemen op. Gebruik dan ook bij voorkeur een smartphone van een betrouwbaar merk met een goed updatebeleid. Dat geeft de zekerheid dat het besturingssysteem en alle apps nog jaren vlekkeloos blijven werken.

Apple heeft op dit gebied een goede reputatie. Het Amerikaanse merk bracht in het voorjaar van 2023 nog updates uit voor de iPhone 6 (Plus). Deze producten zagen bijna negen(!) jaar geleden het licht, en kun je dus nog altijd veilig gebruiken. Samsung biedt voor de meeste nieuwe modellen vier of vijf jaar beveiligingsupdates. Veel goedkopere toestellen ontvangen slechts twee of drie jaar essentiële updates. Installeer nieuwe updates het liefst automatisch, zodat je het niet kunt vergeten. Dat regel je in de instellingen van de smartphone.

Naast updates bestaan er ook upgrades. Een upgrade is kortgezegd een nieuwe versie van een besturingssysteem. Zo bracht Apple vorig jaar bijvoorbeeld iOS 16 uit voor iPhones. Een upgrade voegt onder meer een verbeterd uiterlijk en nieuwe functies aan het mobiele toestel toe. Zodra je een smartphone koopt, ontvang je een aantal jaren verse upgrades. Bij een iPhone is dat bijvoorbeeld zo’n vijf of zes jaar, voor de meeste andere merken is dat minder lang.

Bezit je een kwalitatief hoogwaardige smartphone van een bekend merk, dan kun je jarenlang updates en upgrades installeren.

Liever duurzaam bezig?

iPhones staan erom bekend dat ze lang meegaan

Milieuvriendelijkere smartphones? Ook de Europese Commissie wil graag dat mensen langer met hun smartphone doen. Het orgaan sleutelt in dat kader aan nieuwe regelgeving voor fabrikanten. De bedoeling is dat alle smartphones minimaal drie jaar upgrades en vijf jaar updates krijgen. Als de plannen doorgaan, zijn de merken daarnaast verplicht om minimaal vijf jaar na de productlancering reserveonderdelen te verkopen. Denk bijvoorbeeld aan een vervangbare accu, cameralens en luidspreker. Verder wil de Europese Commissie maximale prijzen voor reserveonderdelen invoeren. Dat maakt toestelreparaties aantrekkelijker voor consumenten. Tot slot staat er een energielabel voor smartphones (en tablets) op stapel. De definitieve goedkeuring van deze duurzaamheidsplannen wordt ergens dit jaar verwacht.

Robuust hoesje kiezen

Een goed hoesje waarmee je de behuizing tegen val- en stootschade beschermt, draagt bij aan een langere levensduur van je smartphone. Met name een gebroken scherm komt veel voor, terwijl je de kans daarop met een degelijk hoesje aanmerkelijk verkleint. Voor elk toesteltype is er volop keuze. Neem wel een stevig exemplaar, want een slap siliconen hoesje zorgt nauwelijks voor extra bescherming.

Er bestaan allerlei soorten hoesjes. Met een zogeheten backcover bescherm je de achterzijde en zijkanten. Vaak zijn de hoeken extra verstevigd, zodat het toestel een val overleeft. Sommige fabrikanten vermelden in de specificaties of op de verpakking zelfs een maximale valhoogte. De voorkant is bij een backcover open en bloot. Gebruik hiervoor eventueel een screenprotector, zodat het scherm vrij blijft van krassen. Je hebt hierbij keuze tussen een screenprotector van kunststof of (hybride) glas. Laatstgenoemde optie biedt de beste bescherming.

Je kunt als alternatief ook een bookcase-hoes overwegen. Hierbij klik je de smartphone veelal in een speciale houder, waarna een flap het scherm beschermt tegen krassen. Een voordeel is dat je in een bookcase-hoes meestal ook wat pasjes en briefgeld kunt opbergen. Ben je vaak actief? Koop dan een speciaal hoesje voor sporters en bevestig die om je bovenarm. Je draagt het toestel dan veilig bij je.

Het merk Urban Armor Gear ontwikkelt betaalbare backcover-hoesjes met een uitstekende valbescherming.

Met deze bookcase-hoes van Mobiparts neem je eenvoudig bankpasjes mee.

Behuizing schoonmaken

Elke smartphone heeft meerdere aansluitingen en knopjes, zoals een oplaadpoort, een aan-uitknop, volumetoetsen en soms nog een hoofdtelefoonuitgang. Het is natuurlijk belangrijk dat dit alles goed blijft werken. Houd de smartphone om die reden goed schoon. Het helpt al door de behuizing en het hoesje dagelijks met een microvezeldoekje af te nemen.

Ophoping van vuil is namelijk een belangrijke boosdoener voor defecten. Denk maar eens aan aansluitingen en knoppen die plotseling niet meer werken. Bevat de oplaadpoort bijvoorbeeld te veel stof, kruimels en andere viezigheid, dan lukt opladen op den duur niet meer. De connector van de usb-kabel maakt in dat geval geen contact met de smartphone. Ga in geen geval aan het stekkertje frunniken. Op die manier beschadigen er mogelijk contacten. Je maakt een vervuilde oplaadpoort het beste voorzichtig schoon met perslucht, een houten tandenstoker of een miniborsteltje.

©UTKARSH_SHARMA

De oplaadpoort aan de onderzijde van de behuizing is open, waardoor er gemakkelijk vuil in terechtkomt.

Fairphone De productie van smartphones is erg vervuilend. Juist daarom is het zo belangrijk om lang met deze apparaten te doen. Maar je kunt ook meteen bij aanschaf van een toestel een milieubewuste keuze maken.

Een goed voorbeeld hiervan zijn de smartphones die Fairphone fabriceert. Dit Nederlandse bedrijf gebruikt voor de productie zoveel mogelijk gerecyclede materialen. Verder heeft ieder apparaat een modulaire opbouw. Onderdelen zoals de accu, het scherm en de camera, kunnen gebruikers eenvoudig zelf vervangen. Meer dan een schroevendraaier heb je hiervoor niet nodig. Fairphone garandeert een lange levensduur, want de Amsterdamse onderneming belooft vijf jaar garantie.

De Fairphone 4 is een Android-toestel met een volledig gerecyclede achterzijde.

Accuverbruik beperken

De accu is zonder twijfel het meest slijtgevoelige onderdeel van de smartphone. Ga hier dan ook zorgvuldig mee om. Gebruik voor een optimaal en veilig laadproces sowieso altijd de officiële oplader. Vermijd daarnaast dat het toestel aan extreme hitte of kou wordt blootgesteld; accu’s kunnen daar slecht tegen.

Elke oplaadbare batterij ondersteunt een beperkt aantal laadcycli, bijvoorbeeld vijfhonderd of duizend keer. Zodra dit aantal is bereikt, zijn de accuprestaties veelal gereduceerd tot zo’n tachtig procent ten opzichte van een nieuwe batterij. Overigens maakt het niet uit op welk moment je de smartphone oplaadt. Hang je het toestel bij een resterende batterijlading van zeventig procent aan de lader en doe je dat de volgende dag bij dertig procent? Dan geldt dat bij elkaar als één laadcyclus.

Als je het aantal laadcycli in toom houdt, voorkom je een vroegtijdig einde van de accu. Beperk daarom zoveel mogelijk het energieverbruik op je smartphone. Dat is niet bijster ingewikkeld. Gebruik je op een bepaalde locatie geen wifi, bluetooth en gps? Zet deze batterijslurpers dan in de instellingen uit. Verder kun je de helderheid van het scherm verlagen. Veel hedendaagse toestellen hebben een energiebesparingsmodus waarmee je in één klap het batterijverbruik minimaliseert. Zet je smartphone tot slot gerust geregeld een dag volledig uit, bijvoorbeeld tijdens vakanties.

Duik in de instellingen om de resterende batterijcapaciteit te checken.

Toestel (laten) repareren

Soms zit er niets anders op dan een defect onderdeel van de smartphone te repareren, zoals een kapotte accu of gebroken scherm. Dat is nog altijd beter voor het milieu dan de aanschaf van een nieuw toestel. Helaas kun je bij de meeste moderne smartphones lastig zelf componenten vervangen. Zelfs bij het verwisselen van een accu komt tegenwoordig heel wat kijken. Op YouTube zijn van alle bekende modellen gedetailleerde instructiefilmpjes te vinden; uiteraard heb je dan wel het bewuste onderdeel en juiste gereedschap nodig.

Je kunt de reparatieklus ook uitbesteden. Met een beetje geluk valt het defect nog onder de garantie. Klop hiervoor aan bij de (web)winkel waar je het product hebt gekocht. Buiten de garantieperiode dien je bij de smartphonefabrikant eventueel een reparatieverzoek in. Jammer genoeg rekenen veel merken hiervoor woekerprijzen. De tarieven zijn vaak zó hoog dat je haast beter een nieuw exemplaar kunt kopen. Financieel gezien dan, want vanuit milieuperspectief is repareren altijd de betere keuze. Tot slot bestaan er ook allerlei reparatiebedrijven die tegen betaling defecte smartphones herstellen. Bedenk wel dat dergelijke bedrijven vaak geen originele onderdelen gebruiken.

Bespaar kosten en gebruik YouTube als gids voor smartphonereparaties buiten de garantieperiode.

Is het scherm van een iPhone 12 Pro Max gebroken? Voor de reparatiewerkzaamheden buiten de garantietermijn vraagt Apple maar liefst 405 euro exclusief verzendkosten.

Foto’s en video’s bewaren

Wie veel fotografeert en filmt, loopt wellicht tegen de opslaglimiet van een oudere smartphone aan. Ren dan niet meteen naar de winkel voor een nieuw mobieltje. Veel Android-toestellen hebben namelijk een microSD-kaartlezer, waarin je een geheugenkaart met een behoorlijke capaciteit kunt plaatsen.

Helaas kun je niet van elk toestel de opslagcapaciteit uitbreiden; iPhones en de onlangs verschenen Samsung Galaxy S23 hebben geen kaartlezer. In dat geval zit er niets anders op dan regelmatig data over te hevelen naar een ander opslagmedium, bijvoorbeeld een computer, online opslagdienst of NAS.

De Samsung Galaxy A53 heeft wél een invoerlade voor een microSD-kaart.

5 tips om langer met je mobiel te doen TIP 1 Begin met een controle van de geïnstalleerde apps en ga na hoeveel ruimte ze innemen. Ga hiervoor naar Instellingen / Apps, tik op het sorteerknopje en sorteer ze volgens grootte. Tik op de app zelf voor verdere informatie. Data van apps verwijderen, zul je in principe vanuit de app zelf moeten doen.

TIP 2 Je doet er tevens goed aan geregeld je downloadmap op te schonen. Dat gaat het makkelijkst met een bestandsbrowser, zoals de gratis app Cx File Explorer. Hier vind je bij Local het item Downloads, waar je overtollige bestanden of mappen kunt selecteren en met Delete kunt weghalen.

TIP 3 Je gebruikt je smartphone ook voor het maken van foto’s en video’s, en het is een goed idee om deze mediabestanden automatisch (via wifi) naar een cloudopslagdienst te uploaden. Je kunt deze foto’s vanuit de cloud ook naar je pc back-uppen en ze vervolgens op de telefoon verwijderen om ruimte te besparen.

TIP 4 Om je batterij te sparen, kun je de notificatiefunctie bij zoveel mogelijk apps uitschakelen, hetzij bij de apps zelf, hetzij via het meldingenbeheer. Controleer via Instellingen / Batterij en Apparaatonderhoud / Batterij hoeveel procent van de batterij elke app verbruikt.

TIP 5 Wil je een app (opnieuw) installeren, dan lukt dit misschien niet meer met de nieuwste app-versie wegens te hoge systeemeisen. Is er in de officiële appstore geen oudere versie beschikbaar, dan kun je eventueel nog aankloppen bij sites als APKMirror en APK4Fun Op deze webpagina lees je hoe je zulke apk-bestanden (op eigen risico) op je Android-toestel krijgt.

Smartphone toch afdanken

Valt er ondanks de genoemde tips niets meer met je smartphone te beginnen? Dan is afdanken de enige optie. Hopelijk heeft het toestel flink wat jaren dienst gedaan. Onderzoek wat je nog met het apparaat kunt doen. Zo zijn er soms tijdelijke acties van fabrikanten. Als je een toestel opstuurt, ontvang je bijvoorbeeld een cadeaubon. Daarnaast zamelen allerlei goededoelenorganisaties gedateerde toestellen in.

Gooi apparatuur nooit zomaar in een vuilnisbak. Breng je een oude smartphone naar een geschikt afvaldepot, zoals een inzamelingsbak voor kleine apparatuur bij een elektronicawinkel of de milieustraat van de gemeente. Recyclefabrieken proberen vervolgens zoveel mogelijk kostbare metalen uit de smartphones te halen.

En áls je dan op zoek bent naar een andere smartphone, dan is een tweedehands gereviseerd exemplaar ook nog een optie. Je kunt hiervoor onder andere terecht bij (web)winkels met zogeheten refurbished-producten.

Bij diverse goede doelen kun je een speciale inzamelingsbox voor oude smartphones aanvragen, zoals Stichting AAP.

▼ Volgende artikel
Last van hoge energiekosten in de winter? Zo laat je je was en vaat zuiniger draaien
© ID.nl
Huis

Last van hoge energiekosten in de winter? Zo laat je je was en vaat zuiniger draaien

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

In het kort

In dit artikel lees je hoe je met eenvoudige ingrepen energie bespaart bij het wassen, drogen en afwassen. We kijken naar slimme instellingen, zuinige programma's en klein onderhoud waarmee je het energieverbruik omlaag brengt.

Lees ook: 5 stille wasmachines met zuinig label

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Gebruik van nachtstroom

Heb je een dubbeltariefmeter, dan betaal je tijdens de daluren vaak minder. Handig om te weten, maar houd rekening met geluid als je apparaten laat draaien terwijl je slaapt. Sluit de deur van het washok of gebruik het stille programma als dat aanwezig is.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

Zuiniger én veiliger

Reinig na elke droogbeurt het pluizenfilter en controleer het rooster aan de achterkant. Ophoping van stof belemmert de luchtstroom, waardoor het apparaat langer draait en warmer wordt. Dat verhoogt niet alleen het energieverbruik, maar ook het risico op oververhitting.

Liever niet de wasdroger gebruiken?

Ga voor een droogrek!

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.

▼ Volgende artikel
Google Presentaties: presenteren kun je leren
© ID.nl
Huis

Google Presentaties: presenteren kun je leren

PowerPoint is voor velen nog steeds het standaardprogramma voor het maken van professionele presentaties. Maar wie geen geld wil uitgeven én makkelijker wil samenwerken, kan ook prima uit de voeten met Google Presentaties. Deze gratis webapp draait in de browser. Licenties, versieconflicten en het rondsturen van bijlagen behoren daarmee tot het verleden. We leggen uit hoe je eenvoudig overstapt.

Om je eerste slide te maken, heb je alleen een Google-account nodig. Log in op Drive (https://drive.google.com) en kies rechtsboven Nieuw, gevolgd door Google Presentaties (https://slides.google.com). Er opent automatisch een leeg bestand in een nieuw tabblad. Dat wordt opgeslagen in de cloud terwijl je typt. Links staat de dia-navigator, centraal het canvas, rechts het eigenschappenvenster.

Klik bovenin op Naamloze presentatie om de bestandsnaam te veranderen; dat is ook de naam van de link die je later deelt. Via Bestand / Pagina-instelling pas je het formaat aan, bijvoorbeeld breedbeeld 16:9 of klassiek 4:3. Vergeet niet via Bestand / Taal Nederlands te kiezen (als dat niet al goed staat), zodat autocorrectie goed werkt. Handig is ook de toetscombinatie Ctrl+M (zowel Windows als Mac) om nieuwe dia’s in te voegen. Net als in PowerPoint kun je thema’s toepassen: druk op Thema in de werkbalk en blader door de sjablonen. Kies maar een geschikte uit.

We zijn klaar om van start te gaan.

Soorten dia’s 

Als je eenmaal meerdere dia’s hebt, klik je met rechts op een miniatuur in de linkerbalk. Daar kies je voor Lay-out toepassen om snel tussen titel-dia, kop-inhoud of twee kolommen te wisselen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een nieuwe dia met alleen een kop, ideaal voor overgangsslides, of juist een wat meer uitgebreide slide.

Door een dia naar boven of beneden te slepen verander je de volgorde. Met Shift selecteer je meerdere slides tegelijk. Wil je een dia dupliceren? Gebruik dan de toetscombinatie Ctrl+D, of Cmd+D op de Mac, en pas alleen de details aan.

Het maken van een nieuwe dia en het schuiven met de volgorde werkt net zoals in PowerPoint.

Live samenwerken

De echte kracht van Google Presentaties ligt in het gelijktijdig samenwerken zonder gedoe met versienummers. Klik rechtsboven op Delen, voer e-mailadressen in of genereer een link met Iedereen met de link / Bewerker. Via Bekijken / Live aanwijzers / Mijn cursor tonen zien collega’s je cursor live bewegen; hun cursors krijgen elk een eigen kleur. Met het camerapictogram bovenaan kun je een call opzetten met iedereen die aan de presentatie aan het werk is. Reageren gebeurt via Opmerking toevoegen, waarna deelnemers met @naam anderen kunnen taggen en taken kunnen toewijzen.

Wanneer iemand een dia verwijdert, vind je die later terug onder Bestand / Versiegeschiedenis / Versiegeschiedenis bekijken. Daar herstel je elke vorige versie met een klik op Deze versie herstellen in het menu met de drie puntjes. Geef belangrijke mijlpalen een naam, zodat je later sneller kunt terugkeren. Voor offline overleg exporteer je naar PowerPoint via Bestand / Downloaden / Microsoft PowerPoint (.pptx); alle animaties blijven behouden. De omgekeerde route werkt ook: sleep een pptx-bestand naar Drive, open het, en het wordt automatisch geconverteerd zonder lay-outfouten.

Live samenwerken is een van de belangrijke pluspunten van Google Presentaties.

Verschillen met PowerPoint 

De grootste vraag bij overstappen is natuurlijk: wat mis ik als ik naar Google Presentaties verhuis? Verrassend weinig, maar er zijn verschillen die je workflow beïnvloeden. PowerPoint staat bekend om zijn uitgebreide animatietijdlijn en de mogelijkheid om meerdere bewegingstrajecten op één object te stapelen. Google Presentaties biedt basale vervaag-, verschuif- en inzoomtransities, maar je kunt nog geen complexe padanimaties tekenen. Ook ontbreken geavanceerde dia-overgangen zoals Morph.

Verder ondersteunt PowerPoint het insluiten van lettertypes in een pptx-bestand, waardoor je presentatie overal identiek blijft. Google Presentaties gebruikt daarentegen webfonts; bij offline export kan daardoor het uiterlijk iets verschuiven. Macro’s in VBA vind je niet terug, maar Apps Script (https://script.google.com) vult veel automatisering toch in.

Daar staat tegenover dat collaboratief werken, automatische versiegeschiedenis en publieksparticipatie standaard zijn en in PowerPoint pas met plug-ins beschikbaar komen. Kortom: heb je vooral statische of licht dynamische presentaties, dan stap je zonder problemen over. Voor complexe animaties kun je altijd PowerPoint achter de hand houden.

Interactieve elementen

Een presentatie springt eruit wanneer beeld, video en interactie worden ingezet. Voeg een foto in via Invoegen / Afbeelding / Uploaden vanaf computer of selecteer de ingebouwde optie Zoeken op internet om rechtenvrije afbeeldingen te vinden. Sleep de hoekgrepen om te schalen.

Uiteraard kun je ook gifjes uploaden via Invoegen / Afbeelding / Gif’s en stickers. Video werkt net zo eenvoudig: kies Invoegen / Video en plak een YouTube-url, of selecteer een Drive-bestand. In de rechterzijbalk stel je in of de video automatisch afspeelt, op een bepaald tijdstip start of stil wordt gezet.

Een hele tabel kun je inladen met Invoegen / Diagram / Uit spreadsheets; de resultaten verschijnen op een dia. Links voeg je toe door de tekst te selecteren en de toetscombinatie Ctrl+K of Cmd+K te gebruiken.

Uiteraard is het embedden van een YouTube-video een fluitje van een cent.

Presentatorweergave en Q&A

Tijdens het presenteren wil je meer dan alleen dia’s tonen; je wilt ook interactie en timing beheren. Start de diavoorstelling via Diavoorstelling rechtsboven met Ctrl+F5, of Cmd+Enter op Mac. Kies via het Pijltje voor Presentatorweergave en de presentatie opent in een nieuw venster terwijl een tweede tab verschijnt met een presentatorvenster. Daar zie je notities, een timer en knoppen om vragen te accepteren.

Activeer Tools voor het publiek / Nieuwe sessie starten en deel de gegenereerde korte url boven in het scherm. Deelnemers stellen anoniem of met naam vragen op hun telefoon of laptop; jij ziet ze binnenkomen en markeert relevante items met Selecteren zodat ze in de dia verschijnen. Wil je tijdelijk pauzeren, druk dan op B om het scherm zwart te maken terwijl je spreekt. Zo bewaak je de regie, beantwoord je vragen en behoud je contact met je publiek in realtime.

Google Presentaties heeft een paar handige functies voor interactie ingebouwd.

Sneltoetsen die tijd besparen

Elke muisklik die je bespaart tijdens het bouwen van dia’s levert minuten op. De volgende toetscombinaties werken in vrijwel elke browser en versnellen je werkproces direct.

Met Ctrl+M maakt een nieuwe dia aan, terwijl Ctrl+D (Mac: Cmd+D) het geselecteerde element of de hele dia dupliceert.

Je zoomt in en uit met Ctrl+scrollwiel zodat je details nauwkeurig plaatst.

Druk op Shift+Pijltje om objecten per pixel te verplaatsen, zodat je ze nog nauwkeuriger kunt plaatsen.

Alt+Shift+F opent de werkbalk voor lettertypes, waarna je met de pijltjes door het lijstje bladert.

Tijdens het presenteren wissel je naar de vorige dia met P en ga je verder met N, of Spatie, of PijltjeRechts. Voor een virtuele laserpointer druk je op L; je cursor verandert in een rood spoor dat het publiek volgt. Leer deze combinaties uit het hoofd en je merkt meteen dat het ontwerp vlotter en preciezer verloopt bij elk project.

Offline en back-ups

Hoewel Google Presentaties online leeft, kun je zonder internet toch presenteren. Open eerst Google Drive, klik op het tandwiel, kies Instellingen en vink Offline aan. Google downloadt automatisch je recentste bestanden, inclusief presentaties. Test de verbinding door wifi uit te schakelen en druk op Presenteren; alles werkt lokaal, inclusief video die in Drive was opgeslagen. Zorg wel dat je de presentatie vooraf opent zodat de media worden opgeslagen en uit het geheugen worden opgehaald.

Maak daarnaast een back-up als pdf: ga naar Bestand / Downloaden / Pdf-document (.pdf). Zo kun je altijd nog dia’s tonen vanaf elke laptop. Google synchroniseert je wijzigingen zodra het netwerk terugkeert, waardoor niets verloren gaat en de versiegeschiedenis intact blijft. Zo presenteer je overal, zelfs in afgelegen conferentieruimtes zonder wifi.

Google Drive leeft online, maar Google Presentaties werkt ook als je geen internetverbinding hebt.

Extensies en automatisering

Wil je functies die verder gaan dan de standaardset, dan biedt de add-onmarkt verrassende mogelijkheden. Open Uitbreidingen / Add-ons / Add-ons toevoegen en zoek bijvoorbeeld naar Slides Toolbox, en loop door de stappen heen. Na installatie verschijnt een zijvenster waarin je met één klik dubbele spaties opruimt, lettergrootte gelijkmaakt of alle objecten exact centreert.

Voor datagedreven dia’s installeer je Autocrat. Daarmee maak je in Google Sheets een tabel, koppel je kolommen aan tekstvelden in je presentatie en laat je het script voor elke rij automatisch een maatwerkdeck genereren. Start de workflow via Extensies / Autocrat / Start en volg de wizard.

Er zijn add-ons voor het maken van video’s, tools voor het schrijven van wiskundige formules en - heel veel - AI-tools om slides of hele presentaties te maken.

Voor functies die niet zijn ingebouwd, kun je altijd kijken of er een add-on beschikbaar is.

Soepel en kosteloos

Met Google Presentaties kun je vrijwel alles doen wat je gewend bent in PowerPoint, maar dan zonder gedoe met licenties of losse bestanden. Je werkt direct in de cloud, kunt tegelijk met anderen aan de dia’s werken en alle versies worden automatisch bewaard.

Voor de uitstraling zijn er genoeg thema’s, sjablonen en uitbreidingen om je presentatie strak vorm te geven. En met de ingebouwde publieksweergave en Q&A-functie betrek je je publiek gemakkelijk. Zelfs zonder internet kun je doorgaan dankzij de offline-modus, waarna alles weer netjes wordt gesynchroniseerd.

Alleen wie ingewikkelde animaties nodig heeft, is soms nog beter af bij PowerPoint, maar voor verreweg de meeste presentaties – op school, werk of privé – is Google Presentaties een soepel en kosteloos alternatief.