Met de app Ship Finder volgje overal ter wereld het scheepvaartverkeer. Leuk voor een verloren uurtje, of om eens te kijken wat er – als je toevallig aan het water woont – nu weer voorbij vaart.

Net zoals er vliegtuigspotters zijn die de hele dag aan de scanner gekluisterd zitten en het luchtvaartverkeer via een app of site als Flightradar volgen, zijn er soortgelijke liefhebbers van scheepvaart. En net als vliegtuigen hebben de meeste grote(re) schepen tegenwoordig ook een baken aan boord. Dat baken geeft allerlei essentiële informatie over dingen als snelheid, richting, geankerd of niet enzovoort door. Dergelijke gegevens zijn natuurlijk bij uitstek geschikt om op een kaart te plotten. En daar waar de gemiddelde vlucht van een vliegtuig na een paar uur wel achter de rug is, zijn schepen wekenlang of zelfs langer te volgen op hun reizen. Juist in een tijd van sterk gelimiteerde eigen reismogelijkheden kun je zo toch nog een beetje wegdromen over en bij verre oorden. 

Een bekende aanbieder van scheepvaartlocaties is Ship Finder, beschikbaar in app-vorm voor zowel iOS als Android. Of bekijk alles gewoon in een browser. Wij gebruiken in dit artikel de iOS/iPadOS-versie van Ship Finder. Na starten van de app en een beetje inzoomen op Europe blijkt al snel dat – weinig verrassend – Nederland zo ongeveer het drukste land is wat scheepvaart. En dan zowel wat binnenvaart als het ruime sop betreft. Tegelijkertijd wordt het ook duidelijk dat richting oosten nauwelijks aan binnenvaart gedaan wordt, terwijl daar wel degelijk grote rivieren aanwezig zijn. 

De reden is simpel: er wordt daar nauwelijks aan watermanagement (sluizen, ophaalbruggen, stuwen enzovoorts) gedaan om voor bevaarbaarheid te zorgen. Het zijn veelal ‘wilde’ rivieren die er grotendeels nog net zo uitzien als honderden jaren geleden of meer.

Scheepsinfo

Kortom, in Nederland zijn we tamelijk ‘verwend’ wat scheepvaart (en het monitoren ervan) betreft. Grote kans dat er wel ergens water in de buurt is te vinden met binnenvaart erop. En dan wordt ‘spotten’ vanzelfsprekend extra leuk, want je kunt dan zonder meer op jacht naar iets bijzonders. In de basis werkt Ship Finder natuurlijk simpel: zoom in op een gebied waar je scheepvaartverkeer wilt monitoren. Een geankerd schip is te herkennen aan een ankertje als symbool, varende exemplaren als schip. Tik op een schip en je ziet een ballon met informatie verschijnen. Onder meer snelheid en bestemming worden (meestal) getoond, maar ook gegevens over het schip zelf zoals lengte en breedte en callsign.

©PXimport

Knopen of kilometer per uur?

Standaard wordt de snelheid trouwens weergegeven in Knots (kts) ofwel knopen. Dat is voor landrotten wellicht wat onduidelijk qua plaatsing. Wil je liever de snelheid in kilometer per uur zien, dan tik je in de app linksboven op de knop met de drie streepjes, gevolgd door een tik op Settings. Scroll naar beneden tot aan het kopje Units & Measurements en kies onder Speed voor KP/H. In diezelfde settings kun je ook aangeven of je de Apple of Google-kaart wilt gebruiken, we adviseren je Google voor de meest nauwkeurige kaarten. Ook het soort kaart is naar wens instelbaar (standaard, satelliet, hybride of terrein).

©PXimport

Filteren

Ben je klaar met instellen, dan keer je weer terug naar het hoofdvenster van de app. Onderin beeld tref je een aantal interessante knoppen aan. De meest linkse voert je direct naar je huidige locatie. De knop daarnaast is het filter. Standaard is elk soort schip ingeschakeld. Wil je bijvoorbeeld alleen militaire scheepvaart volgen, dan zet je alles behalve Military uit. Ook is het mogelijk om te filteren op status/activiteit. Denk aan bijvoorbeeld vissen, onderweg of geankerd, aan de grond gelopen enzovoort. Kortom: genoeg mogelijkheden om heel specifiek bepaalde vormen van scheepvaart te volgen.

©PXimport

Augmented Reality aka AR

De knop AR is ook alleraardigst, hiermee kijk je met je smartphone om je heen en krijgen zichtbare schepen vanzelf een label. We konden deze feature echter niet testen, want momenteel verkerend in een volledig scheepvaartloos gebied. Maar deze optie is ideaal in bijvoorbeeld havens of langs een drukbevaren kanaal of rivier! Met de meest rechtse knop forceer je een refresh van de gegevens. In de praktijk zal dat nooit echt nodig zijn. Maar soms zie je een schip een woonwijk invaren. In negen van de tien gevallen is er dan geen ramp gaande, maar volstaat een update om een schip weer in het gareel te brengen.

Leeg…?

Verder geldt dat grote stukken zee en oceaan verdacht leeg lijken wat scheepvaart betreft. Dat is echter een kwestie van schijn bedriegt. Er staan daar simpelweg geen ontvangers opgesteld; in ieder geval geen ontvangers die hun gegevens publiek delen. Veel afstandsverkeer wordt bovendien via satellieten gevolgd en daarvoor bestaan geen onderscheppende apps of technieken om die gegevens zelf te ontvangen. Voor een deel verklaart dat trouwens ook de leegheid in het oosten van Europa. Hoewel daar beduidend minder binnenvaart is om al genoemde redenen, wordt er daar ook wel degelijk gevaren. Alleen is de interesse van mensen daar vrijwel niet echt gericht op scheepvaart en dus zijn er weinig tot geen vrijwilligers die ontvangen bakens doorsluizen naar Ship Finder.

Een verzwaringsdeken gebruiken lijkt misschien vreemd: extra gewicht op je lichaam om beter te slapen? Toch ervaren veel mensen dat het werkt. Het rustgevende effect helpt je lichaam om sneller in de slaapstand te komen. Hoe dat precies zit, welke soorten er zijn en hoe je de juiste kiest, lees je hieronder.

Wat is een verzwaringsdeken precies?

Een verzwaringsdeken lijkt op een gewone deken of plaid, maar voelt een stuk zwaarder. Dat extra gewicht komt van de vulling: kleine glazen bolletjes of kunststof korrels die gelijkmatig over de deken zijn verdeeld. De meeste dekens bestaan uit meerdere lagen, met een zachte buitenkant, een binnenvoering die de vulling op zijn plek houdt en vaak ook een losse hoes die je kunt wassen. Dankzij de indeling in vakjes blijft het gewicht mooi verdeeld en zakt het niet naar één kant.

Waarom worden er glazen bolletjes gebruikt?

Glazen bolletjes worden veel gebruikt omdat ze zwaar maar klein zijn. Je kunt ze het beste vergelijken met zandkorrels of kleine kraaltjes. Meestal hebben ze een doorsnee van 0,5 tot 1 millimeter. Daardoor voelt de deken soepel aan en sluit hij beter aan op je lichaam. Kunststof korrels zijn lichter en wat groter, waardoor een deken vaak dikker aanvoelt en soms 'ritselt' wanneer je hem verschuift (misschien herinner je je van vroeger nog wel de zitzakken; denk aan dat geluid). Glas heeft dat nadeel niet. Het materiaal is bovendien veilig: de bolletjes zitten stevig vast in de binnenste laag, waardoor ze niet loskomen. Je voelt ze niet afzonderlijk, je voelt alleen de gelijkmatige druk die ze samen geven.

©Katelin - stock.adobe.com

Hoe werkt een verzwaringsdeken?

Het principe achter een verzwaringsdeken heet Diepe Druk Stimulatie (DDS). Je kunt het vergelijken met het gevoel van een stevige knuffel of het gewicht van een dik winterdekbed. Je zenuwstelsel krijgt daardoor signalen dat je lichaam veilig en rustig is. Dit kan leiden tot een hogere aanmaak van de slaaphormonen melatonine en serotonine, terwijl het stresshormoon cortisol juist daalt. Het gevolg: veel mensen vallen sneller in slaap en slapen dieper door.

Werkt een verzwaringsdeken voor iedereen?

Niet iedereen ervaart hetzelfde effect. Sommige mensen merken meteen dat ze sneller in slaap vallen en minder vaak wakker worden, terwijl anderen weinig verschil merken. Uit onderzoek blijkt vooral effect bij mensen met slapeloosheid, angstklachten of ADHD. Maar ook zonder medische klachten kan een verzwaringsdeken bijdragen aan een gevoel van rust en geborgenheid.

Kan iedereen een verzwaringsdeken veilig gebruiken?

Voor de meeste volwassenen is een verzwaringsdeken veilig, maar er zijn uitzonderingen. Mensen met ademhalingsproblemen, zoals astma of slaapapneu, kunnen moeite hebben met het extra gewicht. Ook bij spier- of gewrichtsklachten kan het minder prettig zijn. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Voor jonge kinderen geldt dat sowieso: gebruik een verzwaringsdeken alleen na medisch advies.

Waar let je op bij de aanschaf?

Een belangrijke vuistregel is dat een verzwaringsdeken tussen de 8 en 12 procent van je lichaamsgewicht moet wegen. Weeg je 70 kilo, dan kies je dus het beste voor een deken van 6 tot 8 kilo. Te licht werkt minder goed; een te zware deken kan er juist voor zorgen dat je ingesloten of onrustig gaat voelen.

De maat moet passen bij je lichaam en je bed. De deken moet groot genoeg zijn om je volledig te bedekken, maar mag niet zo ver over de rand hangen dat hij naar beneden trekt. Let ook op het materiaal: katoen ademt beter en voelt koeler, polyester houdt warmte langer vast. Heb je het snel warm, kies dan voor een ademende stof. Voor extra comfort is een afneembare hoes handig, die je eenvoudig kunt wassen.

©Johana Mlíchová

Wat kost een verzwaringsdeken?

De prijs hangt af van het formaat, het gewicht en de gebruikte materialen. Voor een eenvoudige deken betaal je vaak tussen de 70 en 120 euro. Luxere uitvoeringen met hoogwaardige stoffen of een aparte hoes kunnen oplopen tot 200 euro of meer. Dat is meer dan een gewone deken, maar ze gaan vaak jaren mee.

Verzwaringsdeken wassen en onderhouden

Een verzwaringsdeken vraagt wat meer zorg bij het schoonmaken. De meeste exemplaren hebben een losse hoes die je gewoon op 30 of 40 graden in de wasmachine stopt. Dat is vaak de meest praktische manier om hem fris te houden. Gebruik bij het wassen van de hoes een mild wasmiddel en vermijd wasverzachter, omdat dit de stof minder ademend maakt. Laat de hoes bij voorkeur aan de lucht drogen; in de droger kan hij sneller slijten.

De binnenste deken met de vulling is lastiger. Kijk eerst op het wasetiket of hij gewoon in de wasmachine kan. Ja? Kijk dan naar de capaciteit van je wasmachine. Grote kans dat de deken daar te zwaar voor is. Bij professionele wasserettes hebben ze doorgaans wasmachines die zo'n zware deken wél aankunnen. Luchten in de buitenlucht is een goed alternatief om hem fris te houden.

Tip: wen er rustig aan

Niet iedereen slaapt direct lekker onder een verzwaringsdeken. Je lichaam moet soms even wennen aan het gewicht. Begin bijvoorbeeld met een dutje op de bank of gebruik de deken alleen over je benen of onderlichaam. Na een paar dagen voelt het meestal vanzelf vertrouwd.

©Katelin - stock.adobe.com

Conclusie

Een verzwaringsdeken is meer dan een hype. Door de gelijkmatige druk die hij geeft, kan hij helpen om sneller te ontspannen en beter te slapen. Kies wel de juiste maat en het juiste gewicht en houd rekening met warmte Voor veel mensen is het een simpele maar doeltreffende manier om de nachtrust te verbeteren. Welterusten!

Je ontvangt een bestand op een usb-stick of via mail, maar ergens in je achterhoofd klinkt een waarschuwing. Is dit wel veilig? Zou het bestand malware kunnen bevatten? Als je niet zeker bent of een bestand geïnfecteerd is, kun je het altijd handmatig scannen.

Scannen vanuit Verkenner

Windows Defender, ook bekend als Windows Security, is de antivirussoftware die in Windows 10 en 11 is ingebouwd. Defender zorgt voor een realtime bescherming tegen malware zoals virussen, ransomware, spyware en andere soorten aanvallen. Die bescherming loopt op de achtergrond. Toch zitten er in Windows 10 en 11 enkele mogelijkheden om specifieke bestanden en mappen handmatig te scannen.

Open Windows Verkenner en blader naar de locatie waar het bestand of de map staat die je wilt scannen. Voor deze gelegenheid werken wij met een bestand waarin een testvirus zit. Selecteer een of meerdere items terwijl je de Ctrl-toets ingedrukt houdt. Dan klik je er met rechts op en kies je de optie Scannen met Microsoft Defender. Als je deze functie niet ziet, dan selecteer je eerst Meer opties weergeven. Daarna opent Windows Defender automatisch de pagina Virus- en bedreigingsbeveiliging. Het verdachte bestand (of de map) is ondertussen gescand en je leest bovenaan of het veilig is.

Vanuit Windows-beveiliging

De andere weg is dat je via het startmenu zoekt naar Windows-beveiliging en vandaar de module opent. Daar klik je op Virus- en bedreigingsbeveiliging en dan op Scanopties. Selecteer de optie Aangepaste scan. Daarna klik je op de knop Nu scannen. In het volgende keuzevenster selecteer je de maplocatie die je wilt scannen. En tot slot klik je op de knop Map selecteren. Hier moet je onthouden dat je geen specifiek bestand kunt selecteren om te scannen, maar wel een bepaalde map.

Actie

Tijdens het scannen kun je de computer gewoon verder gebruiken, maar dit kan de snelheid van de scan wel beïnvloeden. Door ons testvirus verschijnt het risicolabel Ernstig, dus klikken we op de knop Acties starten en dan lees je meestal dat je het bestand kunt verwijderen. Soms gebeurt er niets nadat je op deze knop hebt geklikt. Dat kan te wijten zijn aan het niet hebben van beheerrechten, dat de Windows Defender-service is uitgeschakeld, onjuiste instellingen enzovoort. In dat geval verwijder je toch het best het verdachte bestand handmatig en zonder het te openen.