Met de app Ship Finder volgje overal ter wereld het scheepvaartverkeer. Leuk voor een verloren uurtje, of om eens te kijken wat er – als je toevallig aan het water woont – nu weer voorbij vaart.

Net zoals er vliegtuigspotters zijn die de hele dag aan de scanner gekluisterd zitten en het luchtvaartverkeer via een app of site als Flightradar volgen, zijn er soortgelijke liefhebbers van scheepvaart. En net als vliegtuigen hebben de meeste grote(re) schepen tegenwoordig ook een baken aan boord. Dat baken geeft allerlei essentiële informatie over dingen als snelheid, richting, geankerd of niet enzovoort door. Dergelijke gegevens zijn natuurlijk bij uitstek geschikt om op een kaart te plotten. En daar waar de gemiddelde vlucht van een vliegtuig na een paar uur wel achter de rug is, zijn schepen wekenlang of zelfs langer te volgen op hun reizen. Juist in een tijd van sterk gelimiteerde eigen reismogelijkheden kun je zo toch nog een beetje wegdromen over en bij verre oorden. 

Een bekende aanbieder van scheepvaartlocaties is Ship Finder, beschikbaar in app-vorm voor zowel iOS als Android. Of bekijk alles gewoon in een browser. Wij gebruiken in dit artikel de iOS/iPadOS-versie van Ship Finder. Na starten van de app en een beetje inzoomen op Europe blijkt al snel dat – weinig verrassend – Nederland zo ongeveer het drukste land is wat scheepvaart. En dan zowel wat binnenvaart als het ruime sop betreft. Tegelijkertijd wordt het ook duidelijk dat richting oosten nauwelijks aan binnenvaart gedaan wordt, terwijl daar wel degelijk grote rivieren aanwezig zijn. 

De reden is simpel: er wordt daar nauwelijks aan watermanagement (sluizen, ophaalbruggen, stuwen enzovoorts) gedaan om voor bevaarbaarheid te zorgen. Het zijn veelal ‘wilde’ rivieren die er grotendeels nog net zo uitzien als honderden jaren geleden of meer.

Scheepsinfo

Kortom, in Nederland zijn we tamelijk ‘verwend’ wat scheepvaart (en het monitoren ervan) betreft. Grote kans dat er wel ergens water in de buurt is te vinden met binnenvaart erop. En dan wordt ‘spotten’ vanzelfsprekend extra leuk, want je kunt dan zonder meer op jacht naar iets bijzonders. In de basis werkt Ship Finder natuurlijk simpel: zoom in op een gebied waar je scheepvaartverkeer wilt monitoren. Een geankerd schip is te herkennen aan een ankertje als symbool, varende exemplaren als schip. Tik op een schip en je ziet een ballon met informatie verschijnen. Onder meer snelheid en bestemming worden (meestal) getoond, maar ook gegevens over het schip zelf zoals lengte en breedte en callsign.

©PXimport

Knopen of kilometer per uur?

Standaard wordt de snelheid trouwens weergegeven in Knots (kts) ofwel knopen. Dat is voor landrotten wellicht wat onduidelijk qua plaatsing. Wil je liever de snelheid in kilometer per uur zien, dan tik je in de app linksboven op de knop met de drie streepjes, gevolgd door een tik op Settings. Scroll naar beneden tot aan het kopje Units & Measurements en kies onder Speed voor KP/H. In diezelfde settings kun je ook aangeven of je de Apple of Google-kaart wilt gebruiken, we adviseren je Google voor de meest nauwkeurige kaarten. Ook het soort kaart is naar wens instelbaar (standaard, satelliet, hybride of terrein).

©PXimport

Filteren

Ben je klaar met instellen, dan keer je weer terug naar het hoofdvenster van de app. Onderin beeld tref je een aantal interessante knoppen aan. De meest linkse voert je direct naar je huidige locatie. De knop daarnaast is het filter. Standaard is elk soort schip ingeschakeld. Wil je bijvoorbeeld alleen militaire scheepvaart volgen, dan zet je alles behalve Military uit. Ook is het mogelijk om te filteren op status/activiteit. Denk aan bijvoorbeeld vissen, onderweg of geankerd, aan de grond gelopen enzovoort. Kortom: genoeg mogelijkheden om heel specifiek bepaalde vormen van scheepvaart te volgen.

©PXimport

Augmented Reality aka AR

De knop AR is ook alleraardigst, hiermee kijk je met je smartphone om je heen en krijgen zichtbare schepen vanzelf een label. We konden deze feature echter niet testen, want momenteel verkerend in een volledig scheepvaartloos gebied. Maar deze optie is ideaal in bijvoorbeeld havens of langs een drukbevaren kanaal of rivier! Met de meest rechtse knop forceer je een refresh van de gegevens. In de praktijk zal dat nooit echt nodig zijn. Maar soms zie je een schip een woonwijk invaren. In negen van de tien gevallen is er dan geen ramp gaande, maar volstaat een update om een schip weer in het gareel te brengen.

Leeg…?

Verder geldt dat grote stukken zee en oceaan verdacht leeg lijken wat scheepvaart betreft. Dat is echter een kwestie van schijn bedriegt. Er staan daar simpelweg geen ontvangers opgesteld; in ieder geval geen ontvangers die hun gegevens publiek delen. Veel afstandsverkeer wordt bovendien via satellieten gevolgd en daarvoor bestaan geen onderscheppende apps of technieken om die gegevens zelf te ontvangen. Voor een deel verklaart dat trouwens ook de leegheid in het oosten van Europa. Hoewel daar beduidend minder binnenvaart is om al genoemde redenen, wordt er daar ook wel degelijk gevaren. Alleen is de interesse van mensen daar vrijwel niet echt gericht op scheepvaart en dus zijn er weinig tot geen vrijwilligers die ontvangen bakens doorsluizen naar Ship Finder.

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?

Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

• Je hebt direct een oogstbare plant

• Je ziet meteen of de plant gezond is

• Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

• Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

• Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

• Leuk om te doen in de lente

• Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

2. Tijm

3. Munt

4. Bieslook

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

Rupsen:

Vogels:

©APISIT Wilaijit

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.