Smartphones beheersen een steeds groter deel van ons leven en bevatten daardoor foto's, video's, notities, agenda-afspraken, enzovoort. Maar ook smartphones zijn weleens aan vervanging toe. Hoe zorg je er dan voor dat je inhoud bewaard wordt?

Verschillende platformen

Er zijn veel verschillende soorten smartphones, maar in tegenstelling tot vroeger zijn er veel minder besturingssystemen, om de simpele reden dat niet iedere telefoonfabrikant meer de noodzaak voelt om z'n eigen besturingssysteem te ontwikkelen. Er zijn er nog altijd veel meer dan twintig, maar in realiteit zal je er maar een handjevol tegenkomen wanneer je op zoek gaat naar een mobiele telefoon.

In dit artikel bespreken we er drie. De twee populairste: iOS (van Apple) en Android (van Google) en daarnaast ook Windows Phone, dat nog lang niet zo populair is als iOS of Android, maar wel enorm is opkomst is (zeker nu Microsoft Nokia heeft gekocht).

iOS

Tip 01: iTunes en iCloud

Apple biedt in principe twee manieren aan om een reservekopie te maken van je iPhone: mét en zonder kabeltje. Wil je een reservekopie via het kabeltje maken, dan wordt deze lokaal opgeslagen op je computer en heb je dus ook die computer nodig om de reservekopie terug te zetten.

Om een reservekopie te maken, sluit je de iPhone met het kabeltje aan op je pc of Mac en start je iTunes. Klik vervolgens op de knop iPhone rechtsboven. Op de pagina die verschijnt klik je links op Deze computer en rechts op Reservekopie maken. Wil je een reservekopie terugzetten? Dan klik je in deze pagina op de knop Reservekopie terugzetten. Voor een reservekopie via iCloud heb je geen kabeltje nodig. Daarvoor navigeer je op je iPhone naar Instellingen / iCloud / Opslag en reservekopie. Daar kun je onder aan de pagina drukken op Maak nu een reservekopie.

Een reservekopie uit iCloud zet je terug via Instellingen / Algemeen / Stel opnieuw in / Wis inhoud en alle instellingen. Je iPhone gaat dan terug naar de fabrieksmodus en tijdens de installatie kun je een iCloud-reservekopie terugzetten.

©PXimport

Tip 01 Via iTunes kun je reservekopieën maken en terugzetten.

©PXimport

Tip 01 Reservekopieën maken kan ook draadloos, dankzij iCloud.

Tip 02: Handmatige back-up

iOS mag dan veelzijdig en handig zijn, maar het is ook een zeer gesloten platform omdat Apple de touwtjes strak in handen houdt. Er zijn dus geen apps die je hele iPhone back-uppen zoals dat via iCloud gaat, maar het is wel mogelijk om je foto's en video's veilig te stellen. Ook dit kan zowel draadloos als bedraad.

Met een kabeltje werkt dit als volgt. Je sluit allereerst je iPhone aan op je computer. Gebruik je een Windows-pc, dan zie je het apparaat verschijnen in de Windows Verkenner onder het kopje Computers. Klik je daarop, dan zie je de map Internal Storage met daarin de mappen die je foto's en video's bevatten. Sluit je je iPhone aan op je Mac, dan wordt (bij een standaardconfiguratie) automatisch de Fotolader gestart. Je kunt dan alle foto's en video's laten importeren, of alleen de foto's en video's van je keuze.

©PXimport

Tip 02 Wanneer je de iPhone aansluit op je pc, kun je de foto's er eenvoudig vanaf halen.

Tip 03: Dropbox

Wil je wel gebruikmaken van de cloud voor een reservekopie, maar dit niet via Apple laten lopen (omdat je niet je hele bestaan in handen van Apple wil leggen)? Dan kun je ook Dropbox gebruiken. Het nadeel is wel dat je alleen foto's kunt uploaden naar de cloud, maar dat is wederom een restrictie die door Apple is opgelegd. Er zijn meer apps dan Dropbox die je in staat stellen om foto's te uploaden, maar het mooie van Dropbox is dat het een geautomatiseerd proces is. Dit is wel zo handig, want de kans dat je snel even je foto's uploadt voor je telefoon valt of gestolen wordt, is natuurlijk vrij klein.

Start de Dropbox-app en log in met je Dropbox-account (heb je die niet, dan kun je die maken in de app). Je krijgt dan direct de vraag of je automatisch foto's wil uploaden. Had je de app al geïnstalleerd, dan schakel je de functie in via Instellingen / Camera upload, waar je het schuifje op 'aan' zet. Alle foto's die je vanaf nu maakt (en alle foto's die al op je iPhone staan) worden vervolgens automatisch geüpload naar Dropbox.

©PXimport

Tip 03 Een reservekopie van alleen je foto's kun je ook maken via Dropbox.

Privacy

Veel back-upoplossingen die we in dit artikel bespreken, maken gebruik van de cloud. Het voordeel daarvan is dat je altijd de beschikking hebt over je gegevens, zolang je maar een internetverbinding hebt. Het nadeel is dat wanneer er om wat voor reden dan ook geen verbinding mogelijk is, je dus geen toegang tot je gegevens hebt.

En hoe zit het met je privacy, hoe veilig zijn je gegevens in zo'n cloud? Je mag ervan uitgaan dat je gegevens bij een cloud-dienst redelijk veilig zijn, simpelweg omdat zo'n dienst zich geen imagoschade kan veroorloven.

Android

Tip 04: Reservekopie via Google

Uiteraard bevatten ook Android-telefoons de mogelijkheid om een reservekopie te maken van de inhoud. Opmerkelijk genoeg is het, in tegenstelling tot in iOS, de meegeleverde back-upfunctie die redelijk beperkt is.

Standaard kun je in Android een back-up maken door te drukken op Instellingen / Accounts / Back-up opties. Daar druk je op Back-up maken en terugzetten. Bij Back-up van account kun je je Google-account opgeven, waarna je de optie Back-up mijn gegevens kunt aanvinken. De naam zegt het echter al, er wordt alleen een reservekopie gemaakt van je gegevens, zoals applicatiegegevens, wifi-wachtwoorden en instellingen. Foto's en video's worden bijvoorbeeld niet meegenomen in de reservekopie. Je kunt een reservekopie terugzetten door te drukken op Standaardgegevens herstellen. Tijdens de configuratie van een nieuwe Android-smartphone kun je met behulp van je Google-account een reservekopie terugzetten.

Overigens kan het zijn dat je, afhankelijk van het merk telefoon dat je koopt, nog extra back-upopties hebt, maar dat is nooit voor de gehele inhoud van de smartphone.

©PXimport

Tip 04 Via je Google-account kun je de belangrijkste instellingen op je telefoon veiligstellen.

Tip 05: Handmatige reservekopie

Net als bij de iPhone, kun je ook je Android aansluiten op je pc en zo foto's en video's naar je harde schijf kopiëren. Android is echter geen gesloten platform, wat inhoudt dat je op deze manier nog veel meer content van de smartphone kunt halen.

Wanneer je de Android-smartphone met de bijgeleverde kabel aansluit op je computer, verschijnt de naam van je toestel in de Windows Verkenner (we nemen Windows even als voorbeeld) onder het kopje Computer. Klik hierop en vervolgens op de submap (vaak genaamd Phone) waarna je de inhoud van je gehele smartphone ziet. Ideaal, want zo kun je niet alleen foto's en video's veiligstellen vanaf de smartphone, maar ook e-books, muziek, video's, downloads en wat je ook maar op je smartphone hebt staan. Zo zou het eigenlijk overal moeten werken.

Wat daarnaast fijn is aan Android, is dat je gegevens niet alleen van de smartphone af kunt kopiëren, maar er ook naartoe. Op een nieuwe smartphone plaats je de eerder gekopieerde content dus net zo gemakkelijk weer terug.

©PXimport

Tip 05 Door de Android-smartphone aan te sluiten op je computer, kun je alle inhoud eenvoudig downloaden.

Tip 06: Kies Air

Hoe handig het maken en terugzetten van een reservekopie ook is, je kunt niet precies kiezen wat je terug wil zetten. Gelukkig heeft Samsung daar een app voor, genaamd Kies Air. Kies installeert je gratis vanuit de Google Play Store.

Wanneer je de app start, krijg je een url te zien die je moet invoeren in de browser van een computer die verbonden is met hetzelfde wifi-netwerk. Zodra je dit doet, kom je op een pagina terecht waarin je de inhoud van je telefoon per categorie kunt bekijken, downloaden en uploaden. Met Kies Air kun je zo precies downloaden wat je veilig wil stellen, waarna je het op een eventuele nieuwe telefoon weer kunt herstellen.

©PXimport

Tip 06 Met Kies Air beheer je je smartphone en bepaal je eenvoudig wat je wil opslaan als reservekopie.

Windows Phone

Tip 07: Reservekopie maken

Windows Phone is in principe net zo'n gesloten systeem als iOS, en heeft ook als voordeel dat er een partij achter zit met een eigen clouddienst, in dit geval Microsoft SkyDrive. Bij het configureren van je telefoon, heb je een Microsoft-account moeten invoeren. Dit account wordt automatisch gebruikt voor het maken van reservekopieën. De reservekopie die je kunt maken is zeer compleet, maar je bepaalt zelf hoe compleet.

Wanneer je in Windows Phone navigeert naar Instellingen / Back-up / Applijst & Instellingen, dan kun je de basisreservekopie in- of uitschakelen. Dit houdt in dat er een reservekopie wordt gemaakt van de lijst met apps die op je smartphone zijn geïnstalleerd, van je oproepgeschiedenis, je themakleur, je ingestelde accounts enzovoort. Interessant is overigens dat Windows Phone alleen een reservekopie maakt wanneer je verbonden bent met wifi, tenzij dat langer dan een week niet gebeurt. Dan wordt er een mobiele verbinding gekozen. Reservekopieën van je sms-berichten schakel je in via Instellingen / Back-up / Applijst & Sms-berichten.

©PXimport

Tip 07 Met Windows Mobile kun je eenvoudig een reservekopie van gegevens maken.

Tip 08: Reservekopie van foto's

Ook in Windows Phone kun je aangeven dat foto's en video's opgeslagen moeten worden op je SkyDrive. Microsoft heeft dit echter in een apart menu gestopt, omdat je maar 7 GB aan opslagcapaciteit krijgt. Dat lijkt veel, maar na een paar weken foto's en video's uploaden, is die ruimte wel vol.

Wil je de back-up voor foto's en video's inschakelen, navigeer dan naar Instellingen / Back-up / Foto's. Je kunt hier ook aangeven in welke kwaliteit je de foto's en video's in de reservekopie wil hebben. Dat betekent niet dat de kwaliteit omlaag geschaald wordt, maar wanneer je bijvoorbeeld kiest voor Bestekwaliteit, worden alleen foto's geüpload van 10 megapixel of meer.

©PXimport

Tip 08 Ook foto's kun je automatisch uploaden als reservekopie, maar denk daarbij wel aan je SkyDrive-opslagcapaciteit.

Tip 09: Handmatige reservekopie

Net als in iOS en Android, is het ook in Windows Phone mogelijk om content, alleen foto's en video's, te downloaden naar je computer. Opmerkelijk genoeg gaat dat niet via de Verkenner (dit lag wel in de lijn der verwachting met een Microsoft-product), maar via de Windows Phone-app. Met deze app kun je nu de inhoud van je Windows Phone naar je computer synchroniseren, en andersom. De app is er overigens ook voor OS X.

©PXimport

Tip 09 De Windows Phone-app laat je je inhoud veilig downloaden naar je pc, en uiteraard ook weer uploaden.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.