Smartphones beheersen een steeds groter deel van ons leven en bevatten daardoor foto's, video's, notities, agenda-afspraken, enzovoort. Maar ook smartphones zijn weleens aan vervanging toe. Hoe zorg je er dan voor dat je inhoud bewaard wordt?

Verschillende platformen

Er zijn veel verschillende soorten smartphones, maar in tegenstelling tot vroeger zijn er veel minder besturingssystemen, om de simpele reden dat niet iedere telefoonfabrikant meer de noodzaak voelt om z'n eigen besturingssysteem te ontwikkelen. Er zijn er nog altijd veel meer dan twintig, maar in realiteit zal je er maar een handjevol tegenkomen wanneer je op zoek gaat naar een mobiele telefoon.

In dit artikel bespreken we er drie. De twee populairste: iOS (van Apple) en Android (van Google) en daarnaast ook Windows Phone, dat nog lang niet zo populair is als iOS of Android, maar wel enorm is opkomst is (zeker nu Microsoft Nokia heeft gekocht).

iOS

Tip 01: iTunes en iCloud

Apple biedt in principe twee manieren aan om een reservekopie te maken van je iPhone: mét en zonder kabeltje. Wil je een reservekopie via het kabeltje maken, dan wordt deze lokaal opgeslagen op je computer en heb je dus ook die computer nodig om de reservekopie terug te zetten.

Om een reservekopie te maken, sluit je de iPhone met het kabeltje aan op je pc of Mac en start je iTunes. Klik vervolgens op de knop iPhone rechtsboven. Op de pagina die verschijnt klik je links op Deze computer en rechts op Reservekopie maken. Wil je een reservekopie terugzetten? Dan klik je in deze pagina op de knop Reservekopie terugzetten. Voor een reservekopie via iCloud heb je geen kabeltje nodig. Daarvoor navigeer je op je iPhone naar Instellingen / iCloud / Opslag en reservekopie. Daar kun je onder aan de pagina drukken op Maak nu een reservekopie.

Een reservekopie uit iCloud zet je terug via Instellingen / Algemeen / Stel opnieuw in / Wis inhoud en alle instellingen. Je iPhone gaat dan terug naar de fabrieksmodus en tijdens de installatie kun je een iCloud-reservekopie terugzetten.

©PXimport

Tip 01 Via iTunes kun je reservekopieën maken en terugzetten.

©PXimport

Tip 01 Reservekopieën maken kan ook draadloos, dankzij iCloud.

Tip 02: Handmatige back-up

iOS mag dan veelzijdig en handig zijn, maar het is ook een zeer gesloten platform omdat Apple de touwtjes strak in handen houdt. Er zijn dus geen apps die je hele iPhone back-uppen zoals dat via iCloud gaat, maar het is wel mogelijk om je foto's en video's veilig te stellen. Ook dit kan zowel draadloos als bedraad.

Met een kabeltje werkt dit als volgt. Je sluit allereerst je iPhone aan op je computer. Gebruik je een Windows-pc, dan zie je het apparaat verschijnen in de Windows Verkenner onder het kopje Computers. Klik je daarop, dan zie je de map Internal Storage met daarin de mappen die je foto's en video's bevatten. Sluit je je iPhone aan op je Mac, dan wordt (bij een standaardconfiguratie) automatisch de Fotolader gestart. Je kunt dan alle foto's en video's laten importeren, of alleen de foto's en video's van je keuze.

©PXimport

Tip 02 Wanneer je de iPhone aansluit op je pc, kun je de foto's er eenvoudig vanaf halen.

Tip 03: Dropbox

Wil je wel gebruikmaken van de cloud voor een reservekopie, maar dit niet via Apple laten lopen (omdat je niet je hele bestaan in handen van Apple wil leggen)? Dan kun je ook Dropbox gebruiken. Het nadeel is wel dat je alleen foto's kunt uploaden naar de cloud, maar dat is wederom een restrictie die door Apple is opgelegd. Er zijn meer apps dan Dropbox die je in staat stellen om foto's te uploaden, maar het mooie van Dropbox is dat het een geautomatiseerd proces is. Dit is wel zo handig, want de kans dat je snel even je foto's uploadt voor je telefoon valt of gestolen wordt, is natuurlijk vrij klein.

Start de Dropbox-app en log in met je Dropbox-account (heb je die niet, dan kun je die maken in de app). Je krijgt dan direct de vraag of je automatisch foto's wil uploaden. Had je de app al geïnstalleerd, dan schakel je de functie in via Instellingen / Camera upload, waar je het schuifje op 'aan' zet. Alle foto's die je vanaf nu maakt (en alle foto's die al op je iPhone staan) worden vervolgens automatisch geüpload naar Dropbox.

©PXimport

Tip 03 Een reservekopie van alleen je foto's kun je ook maken via Dropbox.

Privacy

Veel back-upoplossingen die we in dit artikel bespreken, maken gebruik van de cloud. Het voordeel daarvan is dat je altijd de beschikking hebt over je gegevens, zolang je maar een internetverbinding hebt. Het nadeel is dat wanneer er om wat voor reden dan ook geen verbinding mogelijk is, je dus geen toegang tot je gegevens hebt.

En hoe zit het met je privacy, hoe veilig zijn je gegevens in zo'n cloud? Je mag ervan uitgaan dat je gegevens bij een cloud-dienst redelijk veilig zijn, simpelweg omdat zo'n dienst zich geen imagoschade kan veroorloven.

Android

Tip 04: Reservekopie via Google

Uiteraard bevatten ook Android-telefoons de mogelijkheid om een reservekopie te maken van de inhoud. Opmerkelijk genoeg is het, in tegenstelling tot in iOS, de meegeleverde back-upfunctie die redelijk beperkt is.

Standaard kun je in Android een back-up maken door te drukken op Instellingen / Accounts / Back-up opties. Daar druk je op Back-up maken en terugzetten. Bij Back-up van account kun je je Google-account opgeven, waarna je de optie Back-up mijn gegevens kunt aanvinken. De naam zegt het echter al, er wordt alleen een reservekopie gemaakt van je gegevens, zoals applicatiegegevens, wifi-wachtwoorden en instellingen. Foto's en video's worden bijvoorbeeld niet meegenomen in de reservekopie. Je kunt een reservekopie terugzetten door te drukken op Standaardgegevens herstellen. Tijdens de configuratie van een nieuwe Android-smartphone kun je met behulp van je Google-account een reservekopie terugzetten.

Overigens kan het zijn dat je, afhankelijk van het merk telefoon dat je koopt, nog extra back-upopties hebt, maar dat is nooit voor de gehele inhoud van de smartphone.

©PXimport

Tip 04 Via je Google-account kun je de belangrijkste instellingen op je telefoon veiligstellen.

Tip 05: Handmatige reservekopie

Net als bij de iPhone, kun je ook je Android aansluiten op je pc en zo foto's en video's naar je harde schijf kopiëren. Android is echter geen gesloten platform, wat inhoudt dat je op deze manier nog veel meer content van de smartphone kunt halen.

Wanneer je de Android-smartphone met de bijgeleverde kabel aansluit op je computer, verschijnt de naam van je toestel in de Windows Verkenner (we nemen Windows even als voorbeeld) onder het kopje Computer. Klik hierop en vervolgens op de submap (vaak genaamd Phone) waarna je de inhoud van je gehele smartphone ziet. Ideaal, want zo kun je niet alleen foto's en video's veiligstellen vanaf de smartphone, maar ook e-books, muziek, video's, downloads en wat je ook maar op je smartphone hebt staan. Zo zou het eigenlijk overal moeten werken.

Wat daarnaast fijn is aan Android, is dat je gegevens niet alleen van de smartphone af kunt kopiëren, maar er ook naartoe. Op een nieuwe smartphone plaats je de eerder gekopieerde content dus net zo gemakkelijk weer terug.

©PXimport

Tip 05 Door de Android-smartphone aan te sluiten op je computer, kun je alle inhoud eenvoudig downloaden.

Tip 06: Kies Air

Hoe handig het maken en terugzetten van een reservekopie ook is, je kunt niet precies kiezen wat je terug wil zetten. Gelukkig heeft Samsung daar een app voor, genaamd Kies Air. Kies installeert je gratis vanuit de Google Play Store.

Wanneer je de app start, krijg je een url te zien die je moet invoeren in de browser van een computer die verbonden is met hetzelfde wifi-netwerk. Zodra je dit doet, kom je op een pagina terecht waarin je de inhoud van je telefoon per categorie kunt bekijken, downloaden en uploaden. Met Kies Air kun je zo precies downloaden wat je veilig wil stellen, waarna je het op een eventuele nieuwe telefoon weer kunt herstellen.

©PXimport

Tip 06 Met Kies Air beheer je je smartphone en bepaal je eenvoudig wat je wil opslaan als reservekopie.

Windows Phone

Tip 07: Reservekopie maken

Windows Phone is in principe net zo'n gesloten systeem als iOS, en heeft ook als voordeel dat er een partij achter zit met een eigen clouddienst, in dit geval Microsoft SkyDrive. Bij het configureren van je telefoon, heb je een Microsoft-account moeten invoeren. Dit account wordt automatisch gebruikt voor het maken van reservekopieën. De reservekopie die je kunt maken is zeer compleet, maar je bepaalt zelf hoe compleet.

Wanneer je in Windows Phone navigeert naar Instellingen / Back-up / Applijst & Instellingen, dan kun je de basisreservekopie in- of uitschakelen. Dit houdt in dat er een reservekopie wordt gemaakt van de lijst met apps die op je smartphone zijn geïnstalleerd, van je oproepgeschiedenis, je themakleur, je ingestelde accounts enzovoort. Interessant is overigens dat Windows Phone alleen een reservekopie maakt wanneer je verbonden bent met wifi, tenzij dat langer dan een week niet gebeurt. Dan wordt er een mobiele verbinding gekozen. Reservekopieën van je sms-berichten schakel je in via Instellingen / Back-up / Applijst & Sms-berichten.

©PXimport

Tip 07 Met Windows Mobile kun je eenvoudig een reservekopie van gegevens maken.

Tip 08: Reservekopie van foto's

Ook in Windows Phone kun je aangeven dat foto's en video's opgeslagen moeten worden op je SkyDrive. Microsoft heeft dit echter in een apart menu gestopt, omdat je maar 7 GB aan opslagcapaciteit krijgt. Dat lijkt veel, maar na een paar weken foto's en video's uploaden, is die ruimte wel vol.

Wil je de back-up voor foto's en video's inschakelen, navigeer dan naar Instellingen / Back-up / Foto's. Je kunt hier ook aangeven in welke kwaliteit je de foto's en video's in de reservekopie wil hebben. Dat betekent niet dat de kwaliteit omlaag geschaald wordt, maar wanneer je bijvoorbeeld kiest voor Bestekwaliteit, worden alleen foto's geüpload van 10 megapixel of meer.

©PXimport

Tip 08 Ook foto's kun je automatisch uploaden als reservekopie, maar denk daarbij wel aan je SkyDrive-opslagcapaciteit.

Tip 09: Handmatige reservekopie

Net als in iOS en Android, is het ook in Windows Phone mogelijk om content, alleen foto's en video's, te downloaden naar je computer. Opmerkelijk genoeg gaat dat niet via de Verkenner (dit lag wel in de lijn der verwachting met een Microsoft-product), maar via de Windows Phone-app. Met deze app kun je nu de inhoud van je Windows Phone naar je computer synchroniseren, en andersom. De app is er overigens ook voor OS X.

©PXimport

Tip 09 De Windows Phone-app laat je je inhoud veilig downloaden naar je pc, en uiteraard ook weer uploaden.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!