Smartphones hebben niet het eeuwige leven. Maar als er één onderdeel kapot gaat, hoeft dat niet te betekenen dat het gelijk einde oefening is. Je smartphone zelf repareren scheelt mogelijk een hoop geld. Lees hier tips.

Een geslaagde reparatie begint bij goed gereedschap. Voor een mobiel zijn er uiteenlopende typen nodig. Voor Apple-apparaten en ook steeds vaker voor Huawei-smartphones zijn de vijfhoekige pentalobe schroevendraaiers een vereiste. Beide fabrikanten volgen elkaar bovendien in het toepassen van de tri-wing- of Y-schroeven in hun laatste modellen, waarvoor een tripoint Y000-schroevendraaier nodig is.

Sommige fabrikanten als Acer en HTC gebruiken ook zeskantige torx-schroeven waar ook weer een aparte schroevendraaier bij hoort. Je kunt ze natuurlijk los kopen voor een paar euro per stuk, maar met een reparatiekitje ben je beter af. Je krijgt er dan meteen enkele handige openingstools als spatels, plectrums, een spudger (een tweezijdig pennetje), een pincet en een of meer zuignappen bij.

Er bestaan kitjes die zijn toegespitst op je merk en universele kitjes met allerhande verschillende typen schroevendraaiers en bitjes. Die vind je onder meer bij iFixit.

Smartphone-scherm kapot

Je mobiel glipt makkelijk uit je handen en met een beetje pech zit je met een versplinterd scherm. Maar ook het scherm van de smartphone kun je vaak zelf vervangen. Er zijn weer verschillende schroevendraaiers nodig en je zult alle verschillende korte en lange schroefjes goed uit elkaar moeten houden. Een magnetisch matje komt hierbij goed van pas. Voor iPhones zijn die verkrijgbaar met een print van het binnenste van zo’n telefoon, maar ze zijn ook blanco te vinden. Je kunt er dan zelf aantekeningen op maken.

Een smartphone als de iPhone 6 repareren is een secuur werkje waarbij je eerst met behulp van een wriktool en een zuignap (zie de afbeelding bovenaan dit artikel) het apparaat moet openen. Vervolgens zul je voorzichtig de beschermkapjes en aansluitingen voor de batterij moeten losmaken, en daarna de zogeheten frontpanel assembly met vier connectors voor de camera, de home button, de data kabel en de digitizer. Daarna kun je het scherm van de behuizing loskoppelen.

Vervolgens zul je de home button, de oorspeaker, de module met de frontcamera, de microfoon en de nabijheid- en helderheidsensors en dan nog het lcd-beschermplaatje moeten verwijderen. Na het plaatsen van de nieuwe lcd mag je alle onderdelen weer netjes assembleren en het nieuwe scherm aan het frame koppelen.

©PXimport

Smartphones die gecertificeerd zijn volgens IP67 of IP68 Ingress Protection (ook wel International Protection Rating) voor de indringbaarheid van stof en water maken je het wel een stukje lastiger. Zo zijn de iPhones 7 en 8 min of meer waterdicht, wat betekent dat het scherm stevig zit vastgelijmd. Lossnijden met een mesje is niet aan te raden.

Om het scherm los te maken van het frame is het beter de randen te verwarmen om de lijm zacht te maken. Daarna kun je met de zuignap aan de slag. Aanbevolen wordt daar een speciale hotgun of een Iopener (een kussentje dat je dertig seconden opwarmt in de magnetron) voor te gebruiken, maar met een gewone haardroger moet het ook lukken.

Batterijslijtage en defecte adapters

Ook de batterij van een smartphone slijt, maar het gemak waarmee je een smartphonebatterij vervangt is er niet beter op geworden. Voor het vervangen van een batterij ben je nu genoodzaakt de werkwijze te volgen zoals die voor het scherm bestaat. Dat betekent de rand verwarmen en het toestel openen met wriktooltjes en een zuignapje, waarna je verschillende beschermkapjes en aansluitingen moet verwijderen, afhankelijk van het type.

Zo zul je voor de laatste iPhones ook de Taptic Engine trilmotor en de hoogtemeter moeten losmaken die in de plaats is gekomen van de audio-aansluiting. Dan zul je nog voorzichtig de plakstrips moeten verwijderen waarmee de batterij stevig aan het frame is gelijmd. Nieuwe strips worden meestal met de nieuwe batterij meegeleverd.

©PXimport

Accu’s slijten en raken na verloop van tijd steeds sneller leeg. De meeste accu’s zijn echter makkelijk te vervangen. Merkeigen accu’s zijn prijzig, maar goedkopere kloonaccu’s zijn ruim voorhanden. Het voltage mag iets afwijken, maar niet meer dan 1,5 volt. Het aantal ampères mag wel hoger zijn. Sommige alternatieve accu’s hebben meer cellen dan het origineel. Deze hebben behalve een hoger ampèrage dus ook een hoger wattage en een langere gebruiksduur.

Ook alternatieve stroomadapters zijn makkelijk te vinden. Het voltage mag niet meer dan vijf procent afwijken. Een 20 volt-adapter ter vervanging van een 19 volt-adapter zou geen problemen mogen geven. De stroomsterkte van de adapter mag niet lager zijn dan wat de accu aan stroom vraagt, wel hoger. Een hoger ampèrage geeft meer vermogen, waardoor de adapter minder heet wordt en in de regel langer meegaat.

Smartphones en waterschade

Nog niet elke smartphone is waterbestendig. Is je mobiel met een wasje meegedraaid, dan is de kans dat die het overleeft niet groot, maar is het toestel in bad of de toiletpot gevallen en heeft hij er niet te lang in gelegen, dan is hij mogelijk te redden. Een beroep op de garantie maakt weinig kans, want een indicator in het toestel verraadt de waterschade. In ieder geval dien je zo snel mogelijk de batterij, de simkaart en een eventuele extra geheugenkaart te verwijderen en droog te deppen.

De navolgende adviezen lopen uiteen. Een veel genoemde oplossing is de telefoon enkele dagen in een afgesloten bak of zak met ongekookte rijst te leggen. Dit zou het vocht aan het apparaat moeten onttrekken en in de rijst moeten absorberen. Commerciële droogzakken als de Thirsty Bag doen min of meer hetzelfde. Ze bevatten silicagel, hetzelfde spul dat je in kleine zakjes kunt aantreffen bij nieuwe hardware of nieuwe schoenen. Een pakket met enkele tientallen kleine zakjes silicagel kun je overigens al voor een paar euro in huis halen en achter de hand houden.

©PXimport

Weer een andere methode is het reinigen van de telefoon met isopropylalcohol. Het klinkt paradoxaal, maar door hem in een bakje met isopropylalcohol te leggen, zorg je ervoor dat de mineralen uit je telefoon worden gespoeld. De achterliggende gedachte is dat niet het water, maar de achterblijvende mineralen de meeste schade en kortsluiting veroorzaken.

De alcohol geleidt niet en verdampt relatief snel, maar je moet je mobiel nog wel twee dagen rust geven voordat je hem opnieuw opstart. Een fles isopropylalcohol kost circa acht euro per liter. Versneld opdrogen met een warme föhn of de oven is in ieder geval niet aan te raden en kan de schade door oxidatie nog groter maken.

Tot slot

Smartphone-operaties zijn een stuk complexer en vragen meer stappen. Het is soms priegelwerk, maar als je een begeleidend filmpje van Ifixit of Fixjeiphone volgt, kun je veel reparaties zelf uitvoeren. Behalve voor het vervangen van de lcd en de batterij zijn er tal van instructiehandleidingen voor het uitvoeren van operaties op onder meer de camera’s, de speakers of de wifi-antenne. Ifixit geeft bij zijn instructies ook de moeilijkheidsgraad en de geschatte werktijd aan, waardoor je goed kunt bepalen of de klus iets voor jou is.

Sommige bewerkingen kunnen wel meer dan 50 stappen vragen. Als het je duizelt bij het zien van een instructiefilmpje, moet je het beslist uitbesteden. Je smartphone laten repareren is dan een stuk veiliger.

Tekst: Hans Niepoth

Bij ID.nl zijn we gek op apparaten die het dagelijks leven nét een beetje makkelijker maken. En wat is er nu – zeker tijdens warme dagen – makkelijker dan altijd ijsblokjes of ijskoud water binnen handbereik? We zetten vijf modellen op een rij die uitblinken in comfort en gebruiksgemak.

Samsung RS6HA8880B1 (Family Hub)

Ben je op zoek naar een koelkast die meer doet dan alleen koelen? De Samsung RS6HA8880B1 is een slimme Amerikaanse koelkast met een indrukwekkende inhoud van 614 liter. Dankzij SpaceMax-technologie blijft de buitenmaat compact, terwijl de binnenkant verrassend ruim is. Het geïntegreerde Family Hub-scherm doet dienst als digitaal prikbord, kookassistent en entertainmenthub. Met camera's binnenin zie je zelfs onderweg wat er nog in de koelkast ligt. De ijs- en waterdispenser is aangesloten op de waterleiding en bevat een UV-nanofilter voor optimale hygiëne. Twin Cooling Plus zorgt voor aparte luchtstromen in het koel- en het vriesgedeelte, wat de versheid van jouw voedsel ten goede komt.

Hisense RS694N4TFE

Zoek je een ruime en betaalbare koelkast met ijsdispenser? Dan zit je goed met de Hisense RS694N4TFE. Deze stijlvolle zwarte side-by-side heeft een inhoud van 562 liter, verdeeld over een koel- en een vriesgedeelte. Het apparaat beschikt over Total No Frost, wat handmatig ontdooien overbodig maakt. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige temperatuurverdeling, wat bederf tegengaat. Handig: de ijs- en waterdispenser werkt met een intern waterreservoir van 4,5 liter, zodat een vaste aansluiting niet nodig is.

LG GSXE90EVDD

Deze ruime Amerikaanse koelkast van LG biedt met 628 liter voldoende plek voor alles wat je gekoeld wilt bewaren. Het model combineert een fraai zwart design met slimme technologie zoals LinearCooling, waarmee temperatuurschommelingen worden geminimaliseerd. Dankzij No Frost en de water- en ijsdispenser met waterleidingaansluiting geniet je van optimaal gemak. De inverter-compressor maakt het apparaat stil en energiezuinig. Dit model is bovendien voorzien van de InstaView-functie, waarbij je door twee keer kloppen de inhoud kunt bekijken zonder de deur te openen.

Bosch KAD93AIDP (Serie 6)

De Bosch KAD93AIDP is een solide en stijlvolle keuze met een netto-inhoud van 533 liter. Dankzij de anti-fingerprint RVS-look blijft hij er netjes uitzien, ook bij intensief gebruik. De VarioZone-indeling biedt flexibiliteit, met uitneembare plateaus en lades. De ijs- en waterdispenser levert zowel ijsblokjes als crushed ice, en is aangesloten op een vaste waterleiding. Total No Frost voorkomt ijsvorming, en met functies als superkoelen en supervriezen ben je altijd voorbereid op grotere hoeveelheden boodschappen.

Siemens KF96DAXEA (iQ500)

Met zijn French-door ontwerp en een inhoud van 574 liter biedt de Siemens KF96DAXEA een moderne uitstraling en veel gebruiksgemak. Deze koelkast beschikt over een hyperFresh-lade op 0 °C voor vlees en vis, en houdt dankzij multiAirflow een constante temperatuur. De water- en ijsdispenser werkt via een vaste aansluiting, en levert naast ijsblokjes ook crushed ice. Het model is voorzien van ledverlichting, een digitaal display en een deur-alarm. Met een geluidsniveau van 39 dB is hij bovendien opvallend stil.

Wanneer je naar Windows 11 overstapt, zijn er ongetwijfeld zaken waaraan je moet wennen. Maar soms kunnen die dingen ronduit irritant zijn. Daarom bekijken we de grootste ergernissen van Windows 11 én de manieren om ze te verhelpen.

Wat voor de een ergernis is, kan voor de ander simpelweg een verrassende functie zijn. Alles draait om persoonlijke perceptie. We zijn in de fora van Windows 11-gebruikers gedoken om de pijnpunten te vinden. De belangrijkste klachten zijn: de dagelijkse prestatieproblemen die worden veroorzaakt door te veel achtergrondprocessen, Microsoft stuurt je voortdurend richting haar betaalde diensten en overdreven bemoeizucht bij meldingen, badges en reclame. In plaats van te klagen, zorgen wij voor een oplossing. 

Opstartvertraging

Onnodige opstartapps zijn altijd al een bron van ergernis geweest in Windows. Ze belasten de pc doordat ze waardevolle cpu-bronnen aanspreken en zorgen voor een opstartvertraging. Windows 11 bevat zelfs meer bloatware dan Windows 10. Bloatware is een term voor toepassingen die je niet nodig hebt en die het systeem afremmen. Deze toepassingen worden vaak voor de aankoop op nieuwe apparaten geïnstalleerd of ze sluipen op je pc via downloads waarin ze gebundeld zitten. Hoe meer programma’s je hebt, hoe meer achtergrondprocessen die het opstarten kunnen vertragen.

Je kunt ze te slim af zijn door ze te beëindigen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies voor Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op alle processen die zijn gekoppeld aan ongebruikte applicaties en gebruik de opdracht Beëindigen. Daarna schakel je de onnodige opstartapps definitief uit. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen. Ga naar Apps / Opstarten en zet de apps uit waarvan je niet wilt dat ze samen met het systeem automatisch opstarten.

Wees terughoudend wat betreft toepassingen die automatisch opstarten.

Nieuwsfeeds uitschakelen

Widgets zijn een soort mini-apps. Ze tonen bijvoorbeeld de weersverwachting, een overzicht van je agenda-afspraken of de voetbalresultaten. Standaard toont Microsoft ook zijn nieuwsfeed van het MSN-netwerk, wat doorgaans geen toegevoegde waarde heeft. Oorspronkelijk waren widgets bedoeld om nieuwsfeeds en sociale media in het besturingssysteem te integreren.

Sommige gebruikers houden ervan, anderen haten de widgets hartgrondig, omdat er toch al van alle kanten steeds meer nieuws en sociale info op ons afkomen. Wie zit te wachten op de volgende vondst die meer van hetzelfde levert? Als je tot deze laatste groep behoort, dan kun je de functie uitschakelen. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Taakbalk / Taakbalkitems en schakel daar Widgets uit.

Gebruik je de widgets zelden of nooit, zet ze dan uit.

OneDrive beperken

Microsoft heeft er een handje van om je met zachte hand naar haar online opslagdienst OneDrive te dirigeren. Bij de eerste set-up krijg je de vraag om OneDrive te gebruiken en daarna maakt OneDrive automatisch en zonder waarschuwing verschillende back-upmappen op OneDrive aan. Dat lijkt op een assertieve dienstverlening, maar de waarheid is dat je als gebruiker op die manier sneller tegen de limiet van 5 gigabyte gratis OneDrive-opslagruimte aanbotst. Het is een marketingtactiek van Microsoft waardoor je gedwongen wordt om te upgraden. Hierdoor ga je sneller overwegen om een betaald abonnement te nemen. Met een Personal Microsoft 365-account krijg je 1 TB aan opslag en 6 TB met een Microsoft Family-abonnement.

Je kunt je overigens afvragen in hoeverre hier een loopje wordt genomen met je privacy. Online back-ups zijn handig, maar ben je ermee gediend dat je gegevens op de servers van Microsoft worden opgeslagen? Misschien wil je liever gebruikmaken van een andere online back-updienst? Nu wordt de indruk gewekt dat de concurrentie tweede keuze is. Ben je het niet eens met deze overijverige OneDrive-synchronisatie, dan klik je met rechts op het pictogram van OneDrive in het systeemvak. Vervolgens selecteer je het tandwieltje rechtsboven om de Instellingen van OneDrive te openen om naar het tabblad Synchroniseren en back-up maken te gaan. Dan klik je op Back-up beheren. Daar kun je aangeven om documenten, afbeeldingen of je bureaublad niet online te bewaren.

Bepaal zelf de mappen waarvan OneDrive een back-up moet maken.

OneDrive ontkoppelen

Wanneer je OneDrive niet vaak gebruikt, kun je deze dienst op je Windows-apparaat ontkoppelen en zelfs verwijderen. Door de koppeling met je Microsoft-account zijn de persoonlijke bestanden in OneDrive beschikbaar op elk apparaat waarop je bent ingelogd met hetzelfde Microsoft-account. Je bent dus niet meer aan een vaste werkplek gebonden. Door te ontkoppelen weet je zeker dat de lokale map niet meer kan synchroniseren met de online opslag.

Klik met rechts in het systeemvak op het pictogram van OneDrive (het wolkje). Kun je dit pictogram niet zien? Klik dan eerst op het PijltjeOmhoog van het systeemvak. Daarna open je het instellingenvenster van OneDrive en ga je naar het tabblad Account. Onder je account selecteer je Deze pc ontkoppelen / Account ontkoppelen. De gegevens die al in OneDrive staan, blijven hierdoor onaangeroerd en de speciale OneDrive-map op de computer verandert in een normale map. Je kunt er bestanden in plaatsen, verwijderen en verplaatsen, maar ze worden niet langer automatisch gesynchroniseerd in de cloud.

Ook al ontkoppel of verwijder je OneDrive, de virtuele map blijft staan in het navigatievenster van Windows Verkenner.

Weg met OneDrive en Edge

Ben je OneDrive echt helemaal beu? Weet dan dat je OneDrive zelfs kunt verwijderen. Het zal je Windows-pc niet beschadigen. Ga naar Instellingen / Apps en open het lijstje met Geïnstalleerde apps. Daar vind je Microsoft OneDrive. Klik op de drie puntjes achter de naam van deze app en selecteer Verwijderen net zoals je dat met elk ander programma zou doen. Het duurt een paar seconden voor de app is verwijderd. Ondertussen heeft Microsoft er ook voor gezorgd dat je op dezelfde manier de browser Edge kunt verwijderen. In het begin van Windows 11 was deze functie nog lichtgrijs gemarkeerd.

Dankzij de nieuwe antimonopoliewet kun je sinds maart 2024 ook de browser van Microsoft verwijderen.

Game Bar voor niet-gamers

De instellingen van Windows 11 bevatten een speciaal onderdeel bedoeld voor gaming. Wanneer je de toetscombinatie Windows-toets+G gebruikt, open je de Windows Game Bar. Daarmee kun je schermafdrukken en clips vastleggen van games die door Microsoft zijn geverifieerd. Eigenlijk is deze functie bedoeld voor het vastleggen van Xbox-games, maar je kunt hem ook gebruiken voor schermopnames van gewone programma’s.

Geen kwaad woord over de Windows Game Bar. Maar als je geen of zelden games speelt, heeft het geen zin om de Game Bar en Game Mode op de computer in te schakelen. Bovendien kan deze applicatie veel cpu en geheugen gebruiken. Om de Game Bar uit te schakelen, ga je weer naar het instellingenvenster van Windows. Daar kies je Gaming / Game Bar. Vervolgens schakel je bovenaan de optie uit bij Je controller mag Game Bar openen. Daarna ga je terug naar het venster Gaming en je kiest het tabblad Gamemodus om ook hier de optie Gamemodus uit te zetten.

Ben je geen gamer, schakel dan de Game Bar uit.

Badges in de kiem smoren

Windows 11 toont voortdurend meldingen op de taakbalk die je waarschuwen voor onder meer updates en nieuwe e-mail. Deze zogenaamde badges staan standaard ingeschakeld. Ze blijven eindeloos opduiken. Bankwebsites sturen je constant badges, maar ook browserextensies doen dat. Het wordt snel te veel van het goede. Nogal wat gebruikers ergeren zich hieraan, wat heel begrijpelijk is.

Je kunt de badges uitschakelen door met rechts op de taakbalk te klikken en dan te kiezen voor Taakbalkinstellingen. Scrol aan de rechterkant naar beneden en klik op Taakbalk. Vervolgens scrol je nog wat verder naar beneden tot je bij Gedrag van taakbalk bent. Hier kun je de optie uitschakelen bij Badges weergeven in taakbalk-apps. Dit is trouwens ook de plaats waar je de uitlijning van de taakbalk wijzigt. Standaard staan de pictogrammen gecentreerd op de taakbalk. Hier kun je aangeven dat die links moeten worden uitgelijnd. Hierdoor wordt het Startmenu aan de linkerkant weergegeven zoals vroeger.

In de taakbalk kun je de badges verbergen.

Terug naar bekend startmenu

Mis je het startmenu van Windows 10? Er is een interessante tweak waarbij je het Windows 11-startmenu vervangt door het type uit Windows 10. Download Open-Shell van de GitHub-website. De laatste versie op het moment van schrijven is OpenshellSetup 4.4.195. Je hebt de keuze tussen een zelfuitvoerbaar exe-bestand of een gecomprimeerd 7Z-bestand. Wij gaan voor het exe-bestand.

In de set-upwizard schakel je de opties Classic Explorer en Classic IE uit. De optie Create a start menu folder moet aangevinkt blijven. Zodra het installatieproces voltooid is, open je via Windows Zoeken de Open-Shell Menu Settings. Daarna kun je kiezen tussen de Classic Style, Classic with two columns of Windows 7 style.

Misschien wil je ook de knop naar het startmenu aanpassen zodat deze op die van Windows 10 lijkt. Hiervoor vink je de optie Replace start button aan. Vervolgens kies je een van de drie voorstellen uit, of je klikt op Pick Image. Zoek op het web naar een afbeelding van het Windows 10-startmenu en selecteer die. Wil je op je schreden terugkeren en Open-Shell verwijderen? Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Selecteer Open-Shell en gebruik de optie Verwijderen.

Geef het startmenu zijn oude look terug.

Advertenties uitschakelen

Windows 11 genereert een unieke identifier, een zogenaamde reclame-ID, om je activiteiten te volgen. Hiervoor gebruikt Microsoft je zoekopdrachten, eerdere aankopen van Microsoft-producten en online activiteiten die gekoppeld zijn aan je Microsoft-account. Adverteerders kunnen die gebruiken om jou gerichte advertenties te sturen wanneer je apps gebruikt. Ben je gevoelig voor je privacy, dan zet je hier ook het mes in.

Open Instellingen en ga naar Privacy en beveiliging. Klik rechts op het onderdeel Algemeen. Zet de schakelaar uit bij Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Doe hetzelfde bij Websites hebben toegang tot mijn lijst met talen zodat er inhoud kan worden weergegeven die relevant is voor mijn locatie. Optioneel schakel je ook de optie daaronder uit: Start en zoekresultaten door Windows laten verbeteren door app-lanceringen bij te houden. Tot slot zet je ook de vierde optie uit: Suggesties voor inhoud in de app Instellingen weergeven.

Draag zorg voor je privacy en schakel reclamemeldingen uit.

Meldingen uitschakelen

In het Berichtencentrum komen ook systeemwaarschuwingen, ongelezen berichten, nieuwe artikelen van je favoriete websites en meer meldingen binnen. Deze kunnen nuttig zijn om je op de hoogte te houden van wat er gebeurt, maar het is best mogelijk dat de hoeveelheid meldingen en geluiden overweldigend is en op je zenuwen gaat werken. Daarom kun je meldingen uitschakelen om afleiding te minimaliseren. Open de Instellingen en klik op Systeem. Aan de rechterkant klik je op de pagina Meldingen. Hier kun je de schakelaar Meldingen uitschakelen omzetten. Wil je nog verder gaan, dan zet je de schakelaar Niet storen aan.

Zo, dat scheelt een hoop afleiding.

Snoeien in bloatware

Een nieuwe pc komt met een hoop bloatware en bij Windows 11 is dat niet anders. Het gaat om software waar je niet om hebt gevraagd. Bloatware neemt niet alleen geheugenruimte in beslag, hij verslechtert ook de prestaties van het systeem. Meestal gaat het om spelletjes, testversies van beveiligingssuites en virusscanners, cloudservices en zelfs fotoboeken.

Er zijn freewaretools die scannen naar bloatware, ook wel crapware genoemd, om die automatisch te verwijderen. Maar als je er niet goed in thuis bent, kun je hiermee meer kwaad dan goed doen. Sommige applicaties zijn immers noodzakelijk voor de goede werking van het systeem. De website Should I Remove It is gespecialiseerd in het vinden en verwijderen van bloatware. Hier vind je uitgebreide overzichten van bloatware bij alle belangrijke computermerken. Neem bijvoorbeeld Toshiba, die heeft meer dan dertig applicaties die als testversie worden geïnstalleerd. Snoei de bloatware dus handmatig. Dat doe je via Instellingen / Apps / Geïnstalleerde apps. Daar zie je alle programma’s die op de machine zijn geïnstalleerd. Blader door de lijst en controleer welke programma’s je kunt verwijderen.

Volgens de website Should I Remove It bevat een Toshiba de meeste bloatware.