Wil je een smartphone kopen? Kies voordat je een toestel uitzoekt, eerst het platform, zoals Android, iOS, Windows Phone of BlackBerry. Maar houd ook rekening met andere producten die je wilt gebruiken, want computers, tablets en televisies staan bij de diverse platforms steeds meer in wisselwerking.

De keuze voor een smartphone begint steeds vaker bij de keuze voor een bepaald platform. Je kunt bijvoorbeeld vallen voor het hoge gebruiksgemak van iOS, de soepele gebruikersinterface van Windows Phone, de flexibiliteit en vrijheid van Android of de goede messaging van BlackBerry. Je kunt je ook laten leiden door de overige producten die je wilt gebruiken en zo goed mogelijk wilt aansluiten, zoals tablets of televisies. Vooral Apple en Google bouwen aan een uitgebreid ‘ecosysteem’, met diensten en producten die met elkaar samenwerken.

Eén keer kiezen?
Na je platformkeuze zit je soms wel ‘vast’ aan die partij, ook wel vendor lock-in genoemd. Vooral Apple heeft daar een handje van, al is het wel verbeterd. Muziek die je via iTunes aanschaft, kun je tegenwoordig ook op niet-Apple-producten afspelen, zoals een Android-smartphone. Als je veel apps aanschaft, is het logischer bij dat platform te blijven. Je iPhone-apps kun je ook weer op je iPad-gebruiken. Dat geldt op vergelijkbare wijze voor smartphones en tablets met Android, als je hetzelfde account gebruikt. Bovendien profiteer je van andere platformspecifieke diensten, zoals iCloud om informatie te synchroniseren tussen je iPhone, iPad en computer.

Het aanbod van apps, muziek en video’s kan ook een argument zijn bij je platformkeuze. Doorgaans kwamen apps als eerste in de App Store voor iOS uit en later in Android Market. Tegenwoordig houdt dat vrij gelijke tred en ook wat aantal apps betreft, ontlopen ze elkaar niet veel. Het aanbod voor Windows Phone is het afgelopen jaar relatief gezien het snelst gegroeid, waardoor Marketplace inmiddels groter is dan BlackBerry App World. Bij alle platforms kun je je eigen media als muziek, video’s en e-books gebruiken, maar zijn er ook diensten om dergelijke content via internet aan te schaffen. Voor muziek zijn er ook gespecialiseerde diensten als Spotify, die via een app op meerdere platforms zijn te gebruiken.

Android: voordelen en nadelen

Android heeft zich de afgelopen jaren razendsnel ontwikkeld en met de komst van Android 4.0 oftewel Ice Cream Sandwich (ICS) is er voortaan één uitvoering voor zowel smartphones als tablets. Hopelijk gaat het de fragmentatie tegen, want tot op heden is er een wildgroei aan Android-versies. Voor het ontvangen van updates ben je bovendien afhankelijk van de keuzes van de fabrikant. Die garantie heb je zelden, al ziet Google graag dat updates gedurende 18 maanden garandeert worden. Fabrikanten gaan bovendien met de gebruikersinterface aan de haal en leveren toestellen met een grafische schil, zoals Samsung TouchWiz en HTC Sense. Niet alle gebruikers zijn hier over te spreken. Bij ICS is het ook minder nodig en zijn er goede argumenten om voor de originele oftewel ‘stock’ Android te kiezen, zoals de Galaxy Nexus.

Wat gebruiksvriendelijkheid betreft, blijft Android achter bij iOS, maar is op veel punten wel flexibeler. Een voorbeeld zijn de widgets, die je op de beginschermen kunt plaatsen met bijvoorbeeld een overzicht van je afspraken of e-mailberichten. Handig is ook de organisatie rondom je Google-account. De e-mail (Gmail), contactpersonen en agenda van het account kun je direct met je smartphone synchroniseren en ook veel andere accounts worden ondersteund. Met je Google-account kun je aankopen doen in Android Market.

Ontwikkelaars krijgen haast alle vrijheid, waardoor je bij dit platform allerlei soorten apps tegenkomt, ook apps die Apple zou kunnen verbieden. Daar staat tegenover dat er ook veel rommel in Android Market te vinden is. Hoewel er geen ‘iTunes-achtige’ software voor Android is, kun je wel bijvoorbeeld de winkel via de browser bezoeken en downloads naar je toestel sturen. Een meerwaarde is de uitgebreide gratis navigatie van Google, al is voor het ophalen van kaarten wel een internetverbinding nodig. Er zijn ook betaalde apps (onder meer van Navigon en Sygic, maar nog niet van TomTom) met offline kaarten.

Ecosysteem

Google brengt diensten rondom muziek (Google Music) en boeken (Google Books) ook naar Europa. Vooral Google Music, dat in de Verenigde Staten al beschikbaar is, lijkt interessant. Hiermee kun je tot 20.000 nummers online kunt opslaan. Door muziek naar de cloud te brengen, is het overal beschikbaar, onder meer vanaf je smartphone of tablet en via de browser. Een handige uitbreiding op je Android-smartphone is natuurlijk de Android-tablet. Als je hierop hetzelfde Google-account gebruikt, kun je je aankopen hier weer op zetten.

Enkele Android-smartphones kun je via hdmi-kabel met een televisie verbinden, al is dat soms een prijzige accessoire. Het draadloos streamen via wifi is dankzij dlna wel vrijwel altijd mogelijk als je je televisie deel hebt gemaakt van hetzelfde netwerk. Zo breng je bijvoorbeeld video’s, foto’s en muziek over naar een televisie. Dlna is een goede, universele tegenhanger van Apple AirPlay, maar geeft in de praktijk wel vaak wat meer problemen bij het verbinden en afspelen. Google brengt dit jaar ook zijn kastje voor bij de televisie naar Europa; Google TV is een tegenhanger van Apple TV die ook samenwerkt met Android-telefoons en zelfs apps kan draaien.

Toestellen

Android geeft een enorme keuze aan toestellen, in alle prijsklassen en met uiteenlopende vormfactors en specificaties. Er zijn soms leuke trends, denk bijvoorbeeld aan goedkope Android-smartphones met volledig qwertytoetsenbord onder het (relatief kleine) scherm, zoals de Samsung Galaxy TXT en de HTC ChaCha. Bij de ‘full-touchmodellen’ loopt de schermgrootte uiteen van 3,2 tot 5,3 inch. Je komt modellen met normale, maar ook dualcoreprocessoren tegen en de eerste quadcores dienen zich aan. De opslagcapaciteit kun je vrijwel altijd uitbreiden met een micro-sd-kaart. De camera telt doorgaans 5 of 8 megapixel met meestal 1080p-video.

Er zijn altijd enkele toestellen die eruit springen. Zo was Samsung succesvol met de Samsung Galaxy S en zijn opvolger, de Galaxy S II. Voor Google is de Galaxy Nexus gemaakt, het eerste toestel met Android 4.0. Sony (voorheen Sony Ericsson) heeft een sterke Xperia-lijn en ook HTC speelt een belangrijke rol in de Android-markt.

Verschil tussen dure en goedkope Android toestellen

Met name voor Android, en in mindere mate ook voor Windows Phone, heb je vaak een zeer brede keuze aan toestellen in alle prijsklassen. In goedkopere toestellen kan op verschillende onderdelen worden bespaard. Dat is niet altijd heel zichtbaar, behalve als er op de behuizing wordt bespaard, zoals bij de Nokia Lumia 710. Het toestel voelt meer ‘plastic’ aan, maar is ook beduidend goedkoper en een prima keuze als je kunt leven met de mindere opslagcapaciteit (8 GB in plaats van 16 GB) en cameraresolutie (5 in plaats van 8 megapixels). In goedkopere toestellen met Android zijn behuizing, processor en camera vaak een sluitpost, maar wordt vooral op het scherm bespaard. In plaats van bijvoorbeeld super-amoled of super-lcd wordt een goedkopere lcd-variant gebruikt met minder contrast en helderheid, maar nog steeds een prima beeld. Bij nog goedkopere toestellen gaat het ook nog ten koste van de resolutie, wat je vooral merkt als je bijvoorbeeld een webpagina op volledig scherm bekijkt.

Voordelen Android

Nadelen Android

iOS: voordelen en nadelen

Apple heeft met de iPhone baanbrekend werk verricht en het gebruiksgemak is bijna ongeëvenaard, hooguit door Windows Phone. Dat wordt gecombineerd met een hoge mate van flexibiliteit, hoewel niet op het niveau van het meer ‘open’ Android. Het begon allemaal als samensmelting van iPod en telefoon, wat hem voor de muziekliefhebber nog steeds de beste keuze maakt, maar ook toepassingen als browser en e-mail liggen op een hoog niveau. Het nieuwe iOS 5 brengt meer verbeteringen, vooral iCloud. Je kunt een gratis e-mailadres aanvragen (@me.com) en agenda’s, contacten, herinneringen, bladwijzers, notities, documenten en foto’s synchroniseren met verschillende iOS-apparaten en een computer. Op een Mac is OS X Lion nodig om hier optimaal van te profiteren, voor Windows is een controlpanel beschikbaar om met bijvoorbeeld Outlook te synchroniseren.

Ook het nieuwe berichtencentrum komt het gebruiksgemak en het overzicht ten goede. Notificaties voor bijvoorbeeld gemiste oproepen, sms’jes, reacties in Facebook en nieuwe e-mail worden in één venster samengebracht dat je op elk moment naar beneden kunt slepen. Een inkomende notificatie verschijnt als een strook aan de bovenkant van het scherm en is daardoor veel minder opdringerig. Je kunt in het berichtencentrum voor het weer en aandelen een widget instellen, al zijn widgets bij Android beduidend flexibeler. Sterk aan iOS is het grote aanbod van apps, ook voor bijvoorbeeld navigatie. Ondanks de relatieve geslotenheid van iOS zorgen veel apps ervoor dat de mogelijkheden toch vrijwel onbeperkt worden.

Ecosysteem

Apple heeft een complete keten aan producten om mee uit te breiden. Het sluit natuurlijk goed aan op een computer met Mac OS X, al geniet een Windows-gebruiker vrijwel dezelfde voordelen. Er zijn apps speciaal voor de iPad, maar de meeste apps voor de iPhone werken er ook op. Het apparaat kun je ook opnemen in je iCloud. Naast apps kun je muziek, boeken en films die je hebt aangeschaft hierop gebruiken. Vanaf je iPad download je de meeste content ook rechtstreeks via het bewuste account (op basis van je Apple-id).

Apple heeft met Apple TV een handig kastje voor bij de televisie, waarmee je bijvoorbeeld films kunt streamen naar je televisie, ook vanaf YouTube. Bijzonder is ook het nieuwe AirPlay mirroring, dat het volledige scherm van een iPhone 4S (of iPad 2) draadloos via AirPlay toont op een hd-televisie die op Apple TV is aangesloten, ideaal om games op het grote scherm te spelen. Daarnaast zijn er talloze accessoires die nuttig zijn voor het beluisteren van muziek, zoals docks of de AirPort Express om muziek te streamen of draadloos te printen. De fabrikant zou verder plannen hebben om onder eigen merk een televisie uit te brengen.

Toestellen

Het actuele model, de iPhone 4S, is beschikbaar in zwart of wit. Het is aan de buitenkant gelijk aan de iPhone 4, maar onderscheidt zich door een snellere processor, betere camera en de spraakassistent Siri, die op andere platforms nog ongeëvenaard is. De iPhone 4S is beschikbaar met 16, 32 of 64 GB geheugen. Je kunt dit niet uitbreiden. In de meeste situaties heb je aan 16 GB voldoende, zeker omdat je steeds meer informatie online kunt opslaan en bijvoorbeeld muziek en apps selectief kunt synchroniseren via iTunes. Voor navigatiesoftware (zoals TomTom) met Europese kaarten moet je 2 GB rekenen, zwaardere games nemen al snel 500 MB aan ruimte in.

Een nadeel is de relatief hoge prijs. Bij Android heb je keuze uit veel goedkopere modellen. Er zijn wel geruchten dat Apple met een goedkopere uitvoering van de iPhone komt. Ook kun je tegen lagere prijzen nog steeds de voorgangers kopen, zoals de iPhone 4 of iPhone 3GS, die beide ook iOS 5 ondersteunen. Op veel plaatsen, zoals bij Apple zelf, vind je ze echter alleen met 8 GB opslagcapaciteit, wat vrij krap is.

Voordelen iOS:

Nadelen iOS:

Windows Phone: voordelen en nadelen

Windows Phone 7 werpt zich vooral na het verschijnen van versie 'Mango' op als een aantrekkelijk alternatief met zeer gebruiksvriendelijke bediening, al gaat dat wel iets ten koste van de flexibiliteit. Onderscheidend is het startscherm met tegels die informatie geven over bijvoorbeeld gemiste gesprekken of nieuwe e-mail, als een soort widgets. Ook veel apps kun je als tegel vastpinnen op je startscherm.

Een Windows Live-account staat bij dit platform centraal. Je kunt andere accounts (zoals Facebook en Twitter) hier gemakkelijk koppelen. Ook Google en Exchange worden ondersteund. Opvallend is de manier waarop informatie wordt verzameld rondom je contactpersonen. In plaats van aparte apps voor onder meer e-mail, sms, Facebook en Twitter worden alle updates van één persoon gebundeld en kun je op al deze manieren contact leggen. Dat is een pluspunt als je actief bent op sociale netwerken. Je kunt zelfs groepen maken, bijvoorbeeld van je voetbalvrienden, en deze groepen net als individuele contacten vastpinnen als tegel.

Ecosysteem

Op je computer werkt Windows Phone samen met de Zune-software, een beetje het equivalent van iTunes. Je kunt het gebruiken om updates voor je telefoon te installeren en media (muziek, video’s, afbeeldingen en podcasts) te synchroniseren. Tevens heb je toegang tot Marketplace voor het downloaden van apps, kopen van muziek en kopen of huren van films. Als onderdeel van je Windows Live-account kun je ook gebruikmaken van SkyDrive, waarmee je tot 25 GB online kunt opslaan in de cloud. Het geeft ook toegang tot de gedeelde Office-documenten op de computer.

Er zijn games voor Windows Phone beschikbaar onder de noemer Xbox Live, maar de integratie met de gameconsole zelf is nog beperkt. De eerste stappen daartoe zijn Xbox Dashboard en Xbox Companion. De laatste dient als een soort afstandsbediening, waarmee je door de catalogus op de gameconsole bladert of films en muziek in de wachtrij zet om af te spelen.

De gebruikersinterface van het nieuwe desktopbesturingssysteem, Windows 8, deelt veel elementen met Windows Phone 7, maar in hoeverre de twee platforms in de toekomst samensmelten, valt nu nog nauwelijks te zeggen. Uiteraard heeft het bedrijf nog wel wat pijlen op zijn boog, denk aan bijvoorbeeld Skype en de verschillende zakelijke diensten rondom Office 365.

Toestellen

Fabrikanten die toestellen met Windows Phone willen maken, moeten aan vrij strenge eisen voldoen en kunnen binnen beperkte marges opereren. Verschillen tussen toestellen zijn daardoor vrij klein. Alle modellen hebben dezelfde resolutie (480x800 pixels), maar wel uiteenlopende schermafmetingen, meestal tussen 3,6 en 4,7 inch. De processorsnelheid ligt veelal tussen 1 en 1,5 GHz. Een toestel met minder snelle processor heeft maar zeer beperkt invloed op de gebruikerservaring, het besturingssysteem reageert overal vlot. Toestellen hebben minimaal 512 MB geheugen, maar soms ook meer. De opslagcapaciteit is doorgaans 8, 16 of 32 GB. Dat kun je over het algemeen echter niet uitbreiden.

Een van de meest geprezen toestellen van de afgelopen maanden is de Nokia Lumia 800, met de Lumia 710 als budgetvriendelijk alternatief. De toestellen onderscheiden zich met Nokia-specifieke diensten: Nokia Kaarten (een soort Google Maps), Nokia Rijden (gratis navigatie) en de muziekwinkel Nokia Music. Met Nokia Rijden kun je ook de kaarten op je apparaat downloaden, zodat dataverkeer wordt beperkt. Van de andere grote spelers zijn Samsung en HTC vooral actief op Android-gebied, maar ze hebben ook toestellen met Windows Phone uitgebracht.

Voordelen Windows Phone:

Nadelen Windows Phone:

BlackBerry: voordelen en nadelen

In het verleden wist BlackBerry OS zich vooral te onderscheiden met mobiele e-mail en de toestellen zelf met een echt qwertytoetsenbord. Voor de ‘gewone’ gebruiker is mobiele e-mail op de andere platforms echter praktischer, omdat je daarin rechtstreeks je e-mailaccount kunt koppelen. Bij BlackBerry zit je voor mobiele e-mail vast aan een duurder abonnement, dat je wel de mogelijkheid geeft om tot tien normale e-mailaccounts naar je toestel door te sturen en daar te beheren.

BlackBerry is onder jongeren nog steeds het populairste platform. Wat meespeelt, is de mogelijkheid om gratis te pingen, als onderdeel van de populaire dienst BlackBerry Messenger (BBM). Op andere platforms zijn overigens voldoende alternatieven om gratis berichten uit te wisselen, denk aan apps als WhatsApp. Ze werken in de meeste gevallen, in tegenstelling tot BBM, ook tussen verschillende platforms onderling.

De veilige opzet van het systeem levert soms ook problemen op. Zo konden BlackBerry-gebruikers in oktober vorig jaar in veel delen van de wereld drie dagen lang geen verbinding met BlackBerry-servers maken. Als genoegdoening gaf het bedrijf via App World een aantal populaire betaalde apps gratis weg. Het heeft het imago van de fabrikant echter geen goed gedaan.

Ecosysteem

Het ecosysteem van BlackBerry is altijd vooral gericht op het geavanceerde beheer van de toestellen voor bedrijven, maar als gewone gebruiker heb je daar weinig aan. Interessant is wel de nieuwe muziekdienst BBM Music, waarmee je voor een vast bedrag per maand muziek beluistert en deelt.

De PlayBook, een tablet met 7-inch scherm, vormt een handige combinatie met een BlackBerry, al slaat het product nog niet goed aan. Hoewel er geen aparte e-mailclient op zit, kun je de PlayBook wel koppelen met je BlackBerry voor het inzien van de e-mail, agenda en contacten op je toestel en gebruik van Blackberry Messenger. Dat is weliswaar extra veilig − de informatie komt namelijk niet op de tablet zelf te staan − maar ook wat omslachtig. De fabrikant werkt er aan om zijn e-maildienst geschikt te maken voor PlayBook, al blijkt dat technisch een behoorlijke uitdaging. De tablet ondersteunt overigens wel wifi, bijvoorbeeld voor browsen, en heeft een zeer soepele gebruikersinterface op basis van QNX, dat tegen de hoop en verwachtingen in nog steeds niet het debuut in de smartphones zelf heeft gemaakt.

Toestellen

Fabrikant RIM heeft een groot aanbod van Blackberry-smartphones, waarbij recente modellen van Blackberry OS 7.0 zijn voorzien. In eerdere modellen vind je nog OS 6.0, dat je overigens niet kunt opwaarderen naar de nieuwe versie. De belangrijkste toevoeging in OS 7.0 is de ondersteuning voor touchscreens, alhoewel je dat niet in elk model met dit besturingssysteem terugvindt. De producten laten zich groeperen als Bold, Curve en Torch, al vormen ze qua vormfactor geen houvast. De meeste producten hebben een toetsenbord (onder het scherm of uitschuifbaar), dat soms is gecombineerd met een touchscreen.

De fabrikant heeft inmiddels twee producten met alleen een touchscreen uitgebracht: de Torch 9860 en de goedkopere, kleinere Curve 9380. Een toestel met alleen een touchscreen is weliswaar bij alle platforms steeds meer de norm, maar het is lastig bij het schrijven van langere berichten. Je kunt door het grotere scherm wel meer genieten van multimediatoepassingen. Een BlackBerry ‘hoort’ voor de meeste mensen een toetsenbord te hebben. Als je daar snel mee kunt werken, is bovendien de combinatie met een touchscreen minder nodig en vaak zelfs soms ongewenst, maar alles hangt af van je persoonlijke voorkeur.

Voordelen BlackBerry:

Nadelen BlackBerry:

Alle voor- en nadelen op een rijtje

Voor het gemak hebben we op deze pagina alle voor- en nadelen van de verschillende platformen op een rij gezet en sluiten we af met een tabel waarin alle aspecten van het platform beoordeeld worden. Veel succes en plezier met het kopen van een smartphone!

Android

VoordelenNadelengroot aanbod smartphonesfragmentatie door veel verschillende toestellenflexibel snel groeiend ecosysteemook veel rotzooi in Android market

iOS

VoordelenNadelengebruiksvriendelijkrelatief 'gesloten' systeemuitgebreid ecosysteemprijzige toestellen

Windows Phone

Voordelen Windows PhoneNadelen Windows Phoneheel gebruiksvriendelijkweinig diversiteit in toestellensterke integratie van sociale netwerkenbeperkt ecosysteem

Blackberry

Voordelen BlackBerryNadelen BlackBerrysterke messaging met 'ping'kleiner aanbod van appssociale muziekdienst BBM Musicduurder abonnement

 AndroidiOSWindows PhoneBlackBerryGebruiksgemakgoedheel fijnheel fijnokeStandaard voorzieningengoedgoedruime voldoendegemiddeldKeuze toestellenheel veelheel weiniggemiddeldgemiddeldAantal beschikbare appsgigantischgigantischveelbeperktFlexibiliteitheel flexibelbeperktbeperktbeperktOpmerkingenSterke koppeling met Google-account. Brede keuze aan toestellen, ook relatief goedkope modellen.Synchronisatie en backup via iCloud. Beperkte toestelkeuze en relatief duur.Sterke koppeling Windows Live-account. Steeds breder aanbod van onder andere Nokia, HTC en Samsung.Gratis pingen, erg populair onder jongeren. Toegang e-mail alleen Blackberry-generiek.

Denk je alle ins en outs van Windows 11 te kennen? Dan dagen we je uit om onderstaande toptips eens door te nemen. Daarmee ontdek je onder meer hoe je vliegensvlug nieuwe apparaten aan het wifi-netwerk toevoegt, webdiensten aan de taakbalk vastmaakt en gesproken woorden omzet in tekst. Lees je mee? Want je weet (misschien) toch nog niet alles.

We gaan er in dit uitgebreide artikel van uit dat je de laatste grote Windows-update (24H2) hebt geïnstalleerd. Is dat nog niet het geval, dan kun je het besturingssysteem eenvoudig bijwerken. Ga vanuit het startmenu naar Instellingen / Windows Update. Bevestig vervolgens met Downloaden & installeren / Nu opnieuw opstarten. Nadat je even hebt gewacht, kun je met de nieuwste versie van Windows 11 aan de slag. Zie je de 24H2-update nergens staan? Activeer dan het schuifje achter Krijg de nieuwste updates zodra ze beschikbaar zijn en klik vervolgens op Naar updates zoeken.

1 QR-code wifi

Wil je een nieuwe tablet of smartphone aan je wifi-netwerk toevoegen, maar heb je het benodigde wachtwoord niet paraat? Geen probleem, want je deelt de inloggegevens eenvoudig met een QR-code. Ga hiervoor naar Instellingen / Netwerk en internet en klik achter Wi-Fi-netwerkwachtwoord op Weergeven. Er verschijnt een klein venster met het wachtwoord van het draadloze netwerk. Je kunt eventueel de weergegeven QR-code scannen, waarna het mobiele apparaat automatisch verbinding maakt. Zeker bij ingewikkelde wachtwoorden voorkom je zo tikfouten.

Sinds kort deel je in Windows 11 wifi-wachtwoorden via een QR-code.

2 Bestanden inpakken

Windows ondersteunt al héél lang het in- en uitpakken van zip-archieven. Dat is nuttig voor als je bijvoorbeeld meerdere foto’s naar iemand wilt versturen. Sinds enige tijd kun je in plaats van zip ook voor andere inpakformaten kiezen. Selecteer in de verkenner een aantal bestanden en klik erop met de rechtermuisknop. Kies via Comprimeren naar voor ZIP-bestand, 7z-bestand óf TAR-bestand. Na enkele tellen verschijnt het archief in je verkenner.

3 Snelle instellingen aanpassen

Rechtsonder vind je het menu met de snelle instellingen. Klik maar eens op het volumepictogram (de speaker) om dat te openen. Je krijgt hiermee vlot toegang tot diverse opties zonder dat je in de reguliere instellingen hoeft te graven. Denk aan onderdelen als Nachtlamp, Toegankelijkheid en bluetooth. Bij de snelle instellingen is er plek voor zes onderdelen. Draai aan het scrolwiel om meer opties te tonen. Wil je een bepaalde instelling bovenaan weergeven? Klik dan op dit pictogram en sleep het met ingedrukte muisknop naar de gewenste plek.

Wijzig in de snelle instellingen naar eigen inzicht de volgorde van de beschikbare onderdelen.

4 Taak beëindigen

Elke Windows-gebruiker heeft weleens te maken met een vastloper. Een programma bevriest, waarna je niks meer kunt doen. Meestal zit er niets anders op dan de taak te beëindigen. Dat gebeurt normaal gesproken via Taakbeheer, maar eigenlijk is dat een omslachtige route. Je kunt deze functie namelijk ook aan je taakbalk toevoegen. Ga naar Instellingen / Systeem / Voor ontwikkelaars en activeer het schuifje achter Taak beëindigen. Klik nu in de Taakbalk met de rechtermuisknop op een app. Via Taak beëindigen sluit je de applicatie direct af als dat nodig is.

Voeg de optie Taak beëindigen aan het contextmenu van de taakbalk toe.

5 Scrolsnelheid wijzigen

Wil je sneller of juist langzamer door (web)documenten scrollen? Pas dan de scrolsnelheid aan. Open de Instellingen en navigeer naar Bluetooth en apparaten / Muis. Je beweegt de schuifknop achter Regels om tegelijk te schuiven naar rechts of links, om respectievelijk een hogere of lagere snelheid in te stellen. Draai in een document nu eens aan het scrolwiel om de nieuwe waarde te testen. Overigens kun je in hetzelfde instellingenvenster ook de snelheid van de muisaanwijzer wijzigen.

Wie graag vlot door documenten navigeert, stelt een hoge scrolsnelheid in.

6 Website op taakbalk

Veel computergebruikers openen in de browser altijd dezelfde diensten, zoals NU.nl, Facebook of ID.nl. Een handige optie is dat je zo’n website aan de taakbalk kunt vastmaken. Start je browser (wij laten zien hoe het bij Chrome werkt) en surf naar de beoogde website. Je klikt nu rechtsboven op de knop met de drie puntjes om het instellingenmenu te openen. Via Casten, opslaan en delen kies je Pagina installeren als app. Wijzig eventueel de naam en bevestig met Installeren. De ‘app’ bevindt zich nu in het startmenu. Gebruik de zoekfunctie van het startmenu om de zojuist geïnstalleerde website te tonen. Klik in de zoekresultaten met de rechtermuisknop op de webdienst en kies Aan de taakbalk vastmaken.

Voeg het pictogram van ID.nl of een andere webdienst aan de taakbalk toe.

7 Tabbladen in verkenner

Van oudsher zijn Windows-gebruikers gewend om meerdere mappen in verschillende vensters van de verkenner te openen. In Windows 11 is dat niet langer nodig, want je kunt de mappen ook in tabbladen openen. Dat werkt hetzelfde als je wellicht van je browser gewend bent. Klik bovenaan de verkenner op het pictogram Nieuw tabblad toevoegen (plusteken) en blader naar de gewenste bestandslocatie. Je gebruikt als alternatief de toetscombinatie Ctrl+T. Tot slot kun je nog met de rechtermuisknop op een map klikken, waarna je In nieuw tabblad openen kiest.

8 Vensterindeling

In Windows kun je tegelijkertijd in meerdere vensters werken. Sleep maar eens (de bovenkant van) een programma naar de linkerkant om het venster precies tot de helft van het scherm uit te lijnen. Voor de rechterkant selecteer je dan een andere app. Windows 11 heeft nog veel meer mogelijkheden om geopende vensters over het scherm te verdelen. Zweef maar eens met de muisaanwijzer in een willekeurig programma rechtsboven op het pictogram Maximaliseren (naast het kruisje). Kies nu een van de zes opties. Splits het scherm bijvoorbeeld in drieën of vieren en werk vervolgens gemakkelijk in meerdere apps.

Bepaal zelf hoeveel vensters je op het scherm wilt zien.

9 Mappen in startmenu

Links naast de Aan/uitknop van het startmenu biedt Windows 11 plek aan diverse veelgebruikte mappen. Je moet deze functie wel even inschakelen. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek van het bureaublad en kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Ga nu naar Startmenu / Mappen en zet de schuifjes achter de gewenste mappen aan. De bijbehorende mappictogrammen duiken meteen op in het startmenu.

Plaats onder andere de mappen Documenten, Downloads en Afbeeldingen in het startmenu.

10 Vers bureaublad

Houd je werk en privé graag gescheiden? Switch dan eenvoudig tussen meerdere virtuele bureaubladen. Druk hiervoor op de toetscombinatie Windows-toets+Tab. Zodra je onderaan op Nieuw bureaublad klikt, begin je met een schone lei. Voeg op deze wijze zoveel virtuele bureaubladen toe als je maar wilt. Je gebruikt de toetscombinatie Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks/Rechts om tussen de verschillende omgevingen te schakelen.

11 Klembordgeschiedenis

Met kopiëren en plakken plaats je eenvoudig mappen, afbeeldingen of documenten op de gewenste plek. Zodra je een item kopieert, bewaart Windows dat tijdelijk op het zogeheten klembord. Dat werkt normaal gesproken alleen voor het laatst gekopieerde item. Sinds Windows 10 is het mogelijk om meerdere bestanden of mappen op het klembord te bewaren. Standaard staat deze functie uit. Ga naar Instellingen / Systeem / Klembord en zet het schuifje achter Klembordgeschiedenis aan. Open met de toetscombinatie Windows-toets+V de klembordgeschiedenis en bepaal welk eerder gekopieerd item je wilt plakken.

12 Focussessie

De zogeheten Focussessie helpt je om geconcentreerd te werken. Deze modus blokkeert onder andere inkomende meldingen en badges van apps. Hierdoor kom je niet in de verleiding om tussendoor tóch even iets anders te doen. Navigeer naar Instellingen / Systeem / Focus. Bij Sessieduur staat er een standaardtijd ingesteld van dertig minuten, maar dat pas je met de plus- en minknoppen naar eigen wens aan. Neem ook de overige opties door. Hoe meer onderdelen je aanvinkt, hoe minder je wordt afgeleid. Bevestig ten slotte met Focussessie starten.

Geef aan hoelang je ongestoord wilt werken.

13 Privacy aanscherpen

Op de achtergrond verzamelt Microsoft mogelijk allerlei gebruikersgegevens. Zo speelt de softwaregigant bijvoorbeeld graag data door naar apps, waarna er mogelijk gepersonaliseerde advertenties verschijnen. Je kunt daar een stokje voor steken. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging / Algemeen. Deactiveer in elk geval het schuifje achter Laat apps me persoonlijke advertenties zien door mijn reclame-id te gebruiken. Bekijk ook de overige onderdelen en schakel ze desgewenst uit.

14 Scrollen in volume

Luister je een podcast of kijk je naar een video? Je kunt op verschillende manieren het volume wijzigen. Zo hebben de meeste toetsenborden hiervoor aparte knoppen. Bovendien bevindt zich rechts in de taakbalk een volumepictogram (speaker). Klik hierop en beweeg de schuifregelaar naar rechts of links. Het kan zelfs nog sneller. Zweef met de muisaanwijzer boven het volumepictogram en draai aan het scrolwiel van de muis.

Verhoog of verlaag met scrollen het volumepercentage.

15 Spraakgestuurd typen

Even geen zin om te typen? Laat dan je uitgesproken zinnen omzetten in tekst. Druk eerst op de sneltoets Windows-toets+H en klik daarna op het microfoontje. De uitgesproken woorden verschijnen meteen op het scherm. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat er op de computer een microfoon is aangesloten. Dat is bij vrijwel elke laptop het geval.

Voor extra mogelijkheden klik je op het tandwielpictogram. Activeer bijvoorbeeld de optie Automatische interpunctie om leestekens toe te voegen. Als je spraakgestuurd typen vaak gebruikt, loont het de moeite om het schuifje achter Startprogramma voor typen via stem in te schakelen. Zodra je in een tekstveld zit, komt de spraakfunctie in het vervolg vanzelf tevoorschijn.

Gebruik spraakinvoer, bijvoorbeeld in Word, om vlotter teksten te verwerken.

16 Verborgen instellingen

Windows 11 bevat een heleboel instellingen die in de reguliere gebruikersomgeving achterwege blijven. Wil je toegang tot alle functies van het besturingssysteem? Dat regel je met de volgende truc. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek van het bureaublad en kies Nieuw / Map. Noem deze map: GodMode.{ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C}. Wanneer je met Enter bevestigt, wijzigt het pictogram van de snelkoppeling. Dubbelklik daarop om een zeer uitgebreid overzicht met opties te tonen. Als je tweemaal op een onderdeel klikt, opent het bijbehorende instellingenvenster.

Bekijk een ellenlange lijst met verborgen instellingen.

17 Smileys toevoegen

Voeg voortaan kinderlijk eenvoudig emoticons aan een e-mail of chatbericht toe. Druk gewoon op de sneltoets Windows-toets +. (punt) om een klein keuzemenu met emoji te tonen. Je tikt in de zoekbalk eventueel Nederlandse trefwoorden om specifieke emoticons te vinden. Typ je bijvoorbeeld Huisdier, dan kun je een plaatje van een hond, kat of konijn selecteren. Verder bevat de bibliotheek ook bewegende gif-plaatjes. Dubbelklik op een item om het toe te voegen.

In Windows is er een uitgebreide catalogus met emoji’s verstopt.

18 Apps automatisch starten

Als je een bepaalde app dagelijks gebruikt, kun je die gelijktijdig met Windows opstarten. Wie weet luister je bijvoorbeeld altijd muziek met Spotify of surf je op internet met Edge. Ga naar Instellingen / Apps / Opstarten. Zet het schuifje bij de gewenste programma’s op Aan. Zodra het bureaublad verschijnt, starten de gekozen programma’s automatisch op. Andersom kan trouwens ook. Wellicht opent Windows op eigen houtje toepassingen die je niet of nauwelijks gebruikt. Schakel deze applicaties dan uit. Weet wel wat je doet. Zo is het verstandig om een eventuele virusscanner altijd gelijktijdig met Windows op te starten.

19 Titelbalk schudden

Staat je scherm vol met geopende vensters? In eerdere Windows-versies kon je alle apps razendsnel minimaliseren. Je hoefde hiervoor alleen de titelbalk van een programma te schudden. Windows 11 beschikt ook over deze functie, maar die staat standaard uit. Ga via Instellingen / Systeem naar Multitasking en activeer het schuifje achter Titelbalk venster schudden. Klik nu op de titelbalk van een programma en houd de muisknop ingedrukt. Beweeg de muis vervolgens snel heen en weer. Hiermee minimaliseer je alle andere geopende programma’s naar de taakbalk, behalve het huidige venster.

Met deze kleine aanpassing kun je geopende vensters snel minimaliseren.

20 Taakbalk-items

Op de taakbalk bevinden zich diverse pictogrammen, zoals Zoeken, Taakweergave, Widgets en misschien ook Copilot. Wie deze onderdelen nooit gebruikt, kan ze net zo goed verbergen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Je kunt de zoekfunctie op verschillende manieren weergeven. Klik bij Zoeken op het uitrolmenu en kies Alleen zoekpictogram, Pictogram en label zoeken of Zoekvak. Je kunt ze ook allemaal even uitproberen, want elke wijziging is direct zichtbaar. Via Verbergen verdwijnt de zoekfunctie helemaal uit beeld. Bepaal met de schuifjes achter Taakweergave, Widgets en eventueel Copilot in hoeverre je deze onderdelen wilt weergeven.

Beslis op welke wijze je de zoekfunctie in de taakbalk wilt tonen.

21 Schaalgrootte aanpassen

Je kunt teksten, afbeeldingen en overige items in Windows vergroten door de schaalgrootte te verruimen. Klik met de rechtermuisknop ergens op een lege plek van het bureaublad en kies Beeldscherminstellingen. In het uitrolmenu achter Schaal staat de waarde standaard op 100%, maar je kunt als alternatief ook 125%, 150% of 175% selecteren. Je merkt direct verschil, want alles oogt een stuk groter. Er is ook een optie om een aangepaste schaalgrootte in te stellen, maar volgens Microsoft resulteert dat mogelijk in onleesbare tekst en apps.

Met een schaalgrootte van 175 procent verschijnen teksten en menu-onderdelen nogal groot in beeld.

22 Grote (koeien)letters

Wie de letters in Windows te klein vindt, kan daar iets aan doen. Ga naar Instellingen / Toegankelijkheid / Tekengrootte. Beweeg de schuifregelaar een stukje naar rechts. De voorbeeldtekst wijzigt meteen. Als je deze voorbeeldtekst comfortabel kunt lezen, bevestig je met Toepassen. Windows 11 past de lettergrootte in het besturingssysteem en ondersteunde apps aan. Kies je té grote letters, dan leidt dat wellicht tot onduidelijke menu’s. Gelukkig kun je die koeienletters altijd weer verkleinen.

Verhoog met grotere letters de leesbaarheid in Windows 11.

23 Oude rechtermuisknopmenu

Ten opzichte van Windows 10 is het contextmenu van Windows 11 flink op de schop gegaan. Het bevat minder opties. Goed om te weten is dat je het oude vertrouwde rechtermuisknopmenu alsnog kunt oproepen. Klik maar eens met rechts op een bestand of map. Via Meer opties weergeven komt het klassieke contextmenu tevoorschijn.

24 Donkere modus

De meeste mensen vinden overdag een gebruiksomgeving met lichte kleuren prettig. Kruip je ook weleens ’s avonds achter de computer, dan is juist een donkere gebruiksomgeving comfortabeler voor de ogen. Pas de weergave in Windows 11 hier eenvoudig op aan. Klik met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad en kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Via Kleuren beland je in het juiste menu. Je selecteert in het uitrolmenu achter Kies de modus de optie Licht of Donker. De wijziging is direct actief.

Switch vanuit de kleureninstellingen tussen de lichte en donkere modus.

25 Positie startknop

Standaard staan de startknop en vastgepinde apps in het midden van de taakbalk. Je kunt de boel ook naar links opschuiven. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Je klikt daarna op Gedrag van taakbalk om de onderliggende opties te tonen. Kies in het uitrolmenu achter Uitlijning van taakbalk de optie Links uitlijnen. De startknop en apps verplaatsen zich direct naar links.

Na een stevige sportsessie voel je je voldaan. Je bent trots op jezelf dat je het 'weer geflikt' hebt. Maar je sportkleding? Die ruikt allesbehalve fris. Wassen helpt natuurlijk, maar wat doe je als die geur hardnekkig blijft hangen?

Lees ook: Schoenen wassen in de wasmachine, zo doe je dat

Sterke zweetlucht? Natuurazijn!

Om ervoor te zorgen dat de sterke zweetlucht niet in de kleding blijft, gooi je de kleding 15 tot 20 minuten voor het wassen in een bak met koud water en een flinke scheut natuurazijn. De azijn haalt de penetrante geur eruit en verwijdert al wat vuil, maar tast het textiel niet aan. Dit helpt ook bij sportkleding met een oude zweetgeur. Daarna was je de kleding met de wasmachine of met de hand.

Heb je een flinke training gehad en echt geen tijd om je sportkleding voor de volgende wedstrijd te wassen? Je frist je sportkleding tijdelijk op door een plantenspuit te vullen met water en azijn, verhouding: 50/50. Spray het mengsel op het kledingstuk en de zweetgeur is weg. Was de kleding na de wedstrijd wel gelijk.

Was je sportkleding niet te heet!

Waarschijnlijk denk je: hup, wasmachine aan op 60 graden. Maar doe dit liever niet. Sportkleding is meestal gemaakt van speciaal materiaal dat sneller droogt, een ademende eigenschap heeft en vocht afdrijft. Deze stof is vaak delicater dan bij gewone kleding. Daarom is het belangrijk dat je de kleding voorzichtig wast, op maximaal 30 graden. Zet de wasmachine op een sportprogramma of een programma voor synthetische kleding. Een heter programma kan ervoor zorgen dat de sportkleding krimpt en het elastiek aangetast raakt. Check altijd voor het wassen het waslabel voor de specifieke wasinstructies van de kleding.

Keer de kledingstukken binnenstebuiten voordat je ze in de wastrommel gooit. Hiermee bescherm je de opdrukken en kleuren aan de buitenkant van je kleding. Bovendien zitten de bacteriën en dode huidcellen toch aan de binnenkant van je kleding. Prop de wasmachine niet te vol, want dan wordt je sportkleding niet goed gespoeld.

©Oriol Roca

Wel: vloeibaar wasmiddel. Niet: wasverzachter

Voordat je uit gewoonte een flinke scheut wasmiddel in de machine giet omdat je sportkleding zo vies ruikt: even wachten. Te veel wasmiddel zorgt er juist voor dat er zeepresten in de stof achterblijven. En dit zorgt ervoor dat de kleding je dode huidcellen nog beter blijft vasthouden. Het gevolg: nare geurtjes waar niemand blij van wordt. Gebruik het liefst vloeibaar wasmiddel, want de resten van waspoeder blijven vaak achter in kleding. Je mag wel een beetje baking soda in de wasmachine doen, dit neutraliseert de zweetlucht.

Veel mensen gooien het liefst ook nog wat wasverzachter met een geurtje bij de was, maar voor sportkleding is dit niet aan te raden. Wasverzachter legt namelijk een laagje over de vezels en verstopt hierdoor de vezels, waardoor de kleding niet meer goed schoon wordt. Hierdoor ruikt je kleding na een sportsessie juist erger naar zweet. En wasverzachter kan de stof en de elasticiteit ervan aantasten, waardoor de kleding gaat lubberen.

©anetlanda