Reclametracking, apps die je locatie mogen opvragen, privacy van je browser en WhatsApp: je telefoon geeft nogal wat informatie over je prijs. We maken hier een eind aan en zetten onze telefoon en tablet op slot. Wil je ook je smartphone beveiligen zodat alleen jij toegang hebt, lees dan verder.

Locatiegegevens delen

Voor een navigatie-app is het te begrijpen: het recht van de app om je actuele locatie op te vragen. Hetzelfde geldt voor een app als ‘Zoek Mijn’, waarmee je je telefoon of tablet kunt vinden in geval van verlies. Voor veel andere apps is het prijsgeven van je locatie allerminst vanzelfsprekend. Leg dit dus aan banden.

In iOS kies je in het instellingenvenster voor Privacy, Locatievoorzieningen. Je vindt nu een lijst met alle apps. Tik op een app en geef in de sectie Sta toegang tot locatie toe aan of de app je huidige locatie mag opvragen. Via de tweede optie – Exacte locatie – kun je zelf een nog nauwkeuriger locatie doorgeven aan de app. Heeft de app geen goede reden om je locatie op te vragen, dan kies je voor Nooit.

In Android kies je in het instellingenvenster voor Locatie. Tik op Locatietoestemmingen. Een overzicht van alle apps verschijnt. Tik op een app en bepaal of deze toegang tot de locatie krijgt.

Bepaal of de telefoon locatiegegevens mag prijsgeven.

Gebruik je een Android-telefoon en wil je in één keer regelen dat er geen gevoelige zaken – bijvoorbeeld je locatie – worden prijsgegeven? Open het menu Snelle instellingen (door je vinger vanaf de bovenrand van het scherm naar beneden te slepen) en deactiveer de optie Locatie.

Er zijn nog andere opties waarmee je privacygevoelige functies snel kunt uitschakelen. Zoek bijvoorbeeld naar de knoppen Toegang tot camera of Toegang tot microfoon. Zie je de knoppen niet? Voeg ze toe via het instellingenmenu.

Browsermachtigingen beperken

Tijd om de browsers onder handen te nemen. Maak je gebruik van Safari op iOS? Dan tik je in het instellingenvenster op Safari. Blader naar de sectie Privacy en beveiliging. Wil je niet dat er reclametrackers worden gebruikt om je internetactiviteit in de gaten te houden, dan zet je de schuif op Aan bij Voorkom tracking. Wil je bovendien dat het ip-adres van de iPhone (of iPad) niet wordt getoond, dan tik je op Verberg IP-adres en kies je voor Voorkom trackers.

Om je gegevens zoveel mogelijk af te schermen voor reclame, activeer je ook de optie Bescherm privacy in reclame. Hierna blader je naar beneden. In de sectie Instellingen voor websites bepaal je bij de onderdelen Camera, Microfoon en Locatie of websites toegang tot deze bronnen mogen hebben. Zo kun je kiezen voor Weiger, maar ook aangeven dat het per website moet worden gevraagd (Vraag).

Binnen Safari kun je onder meer je ip-adres voor trackers verbergen.

Ook als je gebruikmaakt van Edge (op iOS of Android) kun je de privacy op je telefoon of tablet beter laten respecteren. In Edge open je het onderdeel Instellingen (via de knop rechtsboven) en kies je Privacy en beveiliging. Wil je niet dat trackers worden gebruikt door websites en advertenties, dan activeer je de optie Traceringspreventie. Ook kun je het gebruik van cookies verbieden: kies voor Alle cookies blokkeren (of Alleen cookies van derden blokkeren) bij de sectie Cookies.

Bij Privacy vinden we bovendien de optie om pop-ups en advertenties uit te schakelen. Kies hiervoor de optie Pop-ups blokkeren en de optie Advertenties blokkeren. Tot slot is er de optie Microsoft Defender SmartScreen. Wanneer die optie is ingeschakeld, helpt deze slimme techniek je te beschermen tegen malafide websites en verdachte downloads, door deze in de praktijk te blokkeren.

Ook Edge kent de nodige afschermingsopties.

Info op vergrendelscherm

Het vergrendelscherm van de telefoon kan aardig wat gegevens prijsgeven. Bijvoorbeeld meldingen van apps, maar ook de daadwerkelijke inhoud. Heb je dat liever niet, dan kun je de inhoud goed op slot zetten.

In iOS heb je verregaande invloed op de meldingen. In het instellingenvenster kies je voor Berichtgeving. Wil je niet dat er een voorproefje van een melding wordt getoond? Kies Voorvertoning en tik op Nooit. Je kunt ook voor de gulden middenweg kiezen en kiezen voor Indien ontgrendeld. Voordat je het venster sluit, keer je terug naar Berichtgeving en bekijk je de sectie Meldingsstijl. Hier vind je een overzicht van alle apps. Via deze lijst kun je op appniveau bepalen welke apps een melding mogen tonen.

Tik op een app, bijvoorbeeld Berichten. De bovenste optie – Sta meldingen toe – bepaalt of er door de app een melding mag worden getoond. Via Lever altijd onmiddellijk af geef je aan of een bericht altijd moet worden getoond (zelfs als de telefoon of tablet in een modus ‘Niet storen’ is geschakeld).

De sectie Weergave op toegangsscherm is belangrijk. Hier bepaal je of het vergrendelscherm meldingen mag prijsgeven. Kies voor Toon voorvertoning en tik op Nooit als je dit niet op prijs stelt. Ook hier is er een middenweg via de optie Indien ontgrendeld.

Wat mag er op het vergrendelscherm worden getoond?

Tot slot kun je in de sectie Meldingen bepalen dat de berichten nooit worden getoond op je vergrendelscherm (verwijder het vinkje bij Toegangsscherm), maar bijvoorbeeld wel tijdens het gebruik van de telefoon (plaats een vinkje bij Berichtencentrum en Stroken).

Gebruik je Android, kies dan in het instellingenvenster voor Apps en meldingen. Tik op Meldingen. Via de optie Meldingen op het vergrendelscherm kun je in één keer alles afschermen. Tik erop en kies Geen meldingen weergeven. Wil je voor sommige apps een uitzondering maken, dan kun je de vergrendeling ook op appniveau bepalen. Ga terug naar Apps en meldingen en kies Alle apps weergeven. Tik op een app, bijvoorbeeld Berichten. Tik op Meldingen en zet de schuif op Aan of Uit bij Alle meldingen.

Smartphone vergrendelen

Er bestaan verschillende manieren om je telefoon of tablet te ontgrendelen, zoals via vingerafdruk- of gezichtsherkenning. De vertrouwde pincode maakt het risico dat het apparaat zonder je toestemming wordt ontgrendeld een stuk kleiner. Zo spelen in de Verenigde Staten verschillende rechtszaken waarin door sommige rechters werd bepaald dat een vingerafdruk wel mag worden gebruikt voor toegang tot een apparaat, maar een pincode niet. De wetgeving in Europa is hierover ook nog niet duidelijk.

Om je ontgrendelmethode aan te passen (bijvoorbeeld op basis van alleen een pincode), kies je in iOS voor het instellingenvenster en tik je op Face ID en toegangscode. Kies in dit venster de gewenste aanmeldmethode, bijvoorbeeld Toegangscode. In Android kies je in het instellingenvenster voor Beveiliging en vergrendelscherm. In de sectie Apparaatbeveiliging kies je de gewenste aanmeldmethode, bijvoorbeeld Pincode.

Sommige telefoons bieden in de sectie Geavanceerd (toegankelijk via het tandwiel) de aanvullende optie Lockdown-optie weergeven. Hierbij kun je het toestel in geval van nood via een aan-uitknop op het vergrendelscherm snel afschermen. Er worden dan bijvoorbeeld geen meldingen meer getoond en de optie om te ontgrendelen via je vingerafdruk wordt uitgeschakeld. Het toestel kan dan alleen nog maar via een pincode worden ontgrendeld.

Sommige telefoons beschikken over een lockdown-optie.

Persoonlijke kluis

Als je gebruikmaakt van OneDrive (voor iOS of Android), kun je een extra afscherming toevoegen voor gevoelige documenten: de Persoonlijke kluis. Dit is een extra beveiligd gedeelte binnen de online opslag. Je kunt hiervan slim gebruikmaken, bijvoorbeeld voor het opslaan van identiteitsbewijzen en verzekeringspapieren.

De Persoonlijke kluis gebruikt tweefactorauthenticatie om je toegang tot de gegevens te geven. Tevens wordt de map – zodra je deze hebt geopend – automatisch vergrendeld nadat je deze drie minuten niet hebt gebruikt. Ook kun je de bestanden in de map van de Persoonlijke kluis nooit delen.

In de mobiele app open je de map Persoonlijke kluis. Volg de stappen van de wizard om de map te activeren. Je kunt de automatische afgrendeling van de map iets later laten plaatsvinden, als je de drie minuten te kort vindt. Tik op de gebruikersnaam en kies Instellingen, Persoonlijke kluis. Geef de gewenste tijdsduur op bij Automatische vergrendeling.

Met OneDrive kun je gebruikmaken van de Persoonlijke kluis.

Ben je geen OneDrive-gebruiker? Het kan zijn dat jouw smartphone van zichzelf al een soortgelijke functie aan boord heeft. Zo is het op Samsung-telefoons een optie om bestanden te bewaren in een Veilige Map, die te vergrendelen is met bijv. je vingerafdruk.

Berichten onder handen

De ingebouwde app Berichten van iOS heeft een aantal interessante opties in huis waarmee je je gegevens verder afschermt. Je opent ze via het instellingenvenster. Kies Berichten. Wil je niet dat je naam en foto worden getoond, dan kies je voor Uit bij Deel naam en foto. Bovendien kun je afschermen dat foto’s en ander materiaal dat tijdens een conversatie in Berichten met je wordt gedeeld, ook toegankelijk is voor andere apps.

Tik op Gedeeld met jou. De optie Automatisch delen bepaalt of het gedeelde materiaal ook voor andere apps toegankelijk is. Vind je het niet erg dat specifieke apps wél toegang hebben tot het materiaal, dan selecteer je deze in de sectie Apps.

Bepaal welk gedeeld materiaal voor andere apps beschikbaar is.

Privacyrapport

Relatief nieuw in iOS is de functie Rapport over privacy van apps. Je vindt de functie als je versie 15 of hoger van iOS gebruikt. Dit rapport geeft je inzicht in het gedrag van de apps. Bijvoorbeeld hoe vaak er toegang tot bepaalde rechten wordt gevraagd, zoals het opvragen van je huidige locatie of het activeren van de microfoon. Ook de netwerkactiviteiten worden zoveel mogelijk vastgelegd, zodat je een beeld krijgt van de privacygevoelige activiteiten van je apparaat.

In het instellingenvenster kies je Privacy. Tik op Rapport over privacy van apps. Je vindt de optie onder in beeld. Tik op Schakel privacyrapport in. De gegevens worden niet direct getoond. In de loop van de tijd komt er steeds meer gebruiksinformatie beschikbaar. Wil je de rapportage na verloop van tijd weer uitschakelen, dan tik je op Schakel rapport over privacy van apps uit.

Klembord

Wist je dat je telefoon of tablet een klembord heeft, vergelijkbaar met Windows of macOS? Op het klembord worden tijdelijke gegevens opgeslagen, bijvoorbeeld als je een afbeelding of tekst kopieert. Het klembord kan door andere apps worden ingelezen en hiervan word je niet standaard op de hoogte gesteld.

Afhankelijk van de gebruikte Android-versie, kun je instellen dat je voortaan een melding krijgt wanneer het klembord wordt bekeken. In het instellingenvenster kies je voor Privacy. Activeer de optie Toon toegang tot klembord (indien die optie aanwezig is).

Overal tweefactor

Alleen een wachtwoord om toegang tot je diensten te beveiligen, is echt niet meer voldoende. Tweefactorauthenticatie blijkt in de praktijk wél zeer effectief om gegevens af te schermen. Hierbij gebruik je nog een ander middel – bijvoorbeeld een authenticatie-app of code in een sms-bericht – om je aan te melden. Tenslotte kijken we hier nog even naar.

Zorg dat je Apple ID (in geval van iOS) gebruikmaakt van tweefactorauthenticatie. In het instellingenvenster tik je bovenin op je gebruikersnaam. Kies Wachtwoord en beveiliging. Schakel de optie Twee-factor-authenticatie in. Volg de stappen van de wizard. Zo geef je hier onder meer aan welk telefoonnummer je wilt gebruiken om verificatiecodes te ontvangen.

Maak je gebruik van Android, dan kun je tweefactorauthenticatie ook inschakelen voor je Google Account. Je stelt dit onder meer in via de Google-app. Tik op de gebruikersfoto rechtsboven en kies Je Google-account beheren en tik op Aan de slag. Open de tab Beveiliging en blader naar Inloggen bij Google. Activeer de optie bij Verificatie in 2 stappen. Volg de stappen van de wizard om de extra beveiligingslaag te activeren.

Schakel waar mogelijk tweefactorauthenticatie in.

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.