ID.nl logo
Review: Fairphone 5 is voorbeeld voor de smartphone-industrie
© ID.nl
Huis

Review: Fairphone 5 is voorbeeld voor de smartphone-industrie

Een smartphone levert je veel plezier op, maar is ook belastend voor het milieu. En het is over met de pret als je je toestel per ongeluk laat vallen en een reparatie dusdanig duur blijkt te zijn dat je dan liever gelijk een nieuw model koopt. Het Nederlandse Fairphone is een voorbeeld voor de smartphone-industrie, want de nieuwe Fairphone 5 is zo duurzaam mogelijk gefabriceerd, zelf te repareren en krijgt minimaal acht jaar software-updates. In deze Fairphone 5-review lees je alles over het toestel.

Uitstekend
Conclusie

De Fairphone 5 is niet voor iedereen de beste smartphone, maar wel de beste keuze als je geeft om mens en milieu, en/of als je je toestel zo lang mogelijk wilt gebruiken.

Plus- en minpunten
  • Zo duurzaam mogelijk
  • Zelf te repareren
  • Acht tot tien jaar software-updates
  • Mindere specificaties
  • Kortere accuduur

Fairphone is dertien jaar geleden ontstaan als een beweging om de elektronicaketen te verduurzamen. Het is de enige Nederlandse smartphonemaker en tevens de meest duurzame telefoonfabrikant ter wereld. De Fairphone 5 is het nieuwste model, nu te koop voor een adviesprijs van 699 euro. Goedkoop is hij dus niet, zeker niet met de specificaties van de smartphone in gedachten. Die doen meer denken aan een midrange smartphone van 499 euro. Maar Fairphone heeft sterke argumenten om zijn adviesprijs te rechtvaardigen.

©Rens Blom

De Fairphone 5 is bedacht in Nederland.

Duurzaam karakter

Het duurzame karakter van de Fairphone 5 werkt prijsverhogend. De grondstoffen die gedolven zijn voor de smartphone, komen zoveel mogelijk uit fairtrade-mijnen en andere mijnen waar de fabrikant de werkomstandigheden van arbeiders en milieu-impact kan controleren.

Ook de Chinese fabrieksarbeiders die de smartphone in elkaar zetten, verdienen een normaal salaris. Veel concurrerende telefoonmakers melden weinig tot niets over de herkomst van hun grondstoffen en de werkomstandigheden op de productielocatie. Fairphone publiceert jaarlijks een rapport dat onder andere inzichtelijk maakt met welke partijen het merk samenwerkt. Verder recyclet het bedrijf 212 gram elektronica-afval voor elke verkochte Fairphone 5; het gewicht van de telefoon.

De laatste factoren die bijdragen aan de relatief hoge prijs van de Fairphone 5 zijn de garantie en software-ondersteuning. De Fairphone 5 heeft vijf jaar fabrieksgarantie, wat veel langer is dan de verplichte twee jaar. Het is zelfs langer dan de drie jaar die Nokia geeft op sommige modellen. Daarnaast belooft de fabrikant acht jaar software-updates. Dat is langer dan Samsung (vijf jaar), Apple (zes jaar) en Google (zeven jaar). Fairphone hoopt zelfs tien jaar updates te leveren, maar kan die laatste twee jaar niet garanderen.

©Rens Blom

In de doos zit alleen een smartphone, verder niets.

Repareren

De fabrikant wil dat jij zo lang mogelijk met de Fairphone 5 kan doen, want dat is pas echt goed voor het milieu. Daarom is de smartphone zo ontworpen dat je hem grotendeels zelf kunt repareren.

De achterkant klik je binnen drie seconden met je vingers los, waarna je de accu op dezelfde manier verwijdert. Onderdelen als het scherm, de camera’s voor- en achterop, en de usb-c-poort zijn via een kleine kruiskopschroevendraaier eenvoudig te vervangen. Je haalt de minuscule schroefjes zo los, maar raak ze niet kwijt!

Fairphone verkoopt de reserve-onderdelen via zijn eigen webwinkel en geeft reparatie-instructies. De onderdelen blijven jarenlang beschikbaar, zo belooft de fabrikant. In de praktijk is het inderdaad bijzonder makkelijk om onderdelen te vervangen. En ben je er zelf wat huiverig voor, dan weten we zeker dat iemand in jouw omgeving het wel kan doen.

De eenvoud van repareren is een verademing vergeleken met een smartphone van Samsung of Apple. Bij die modellen (en die van de meeste andere gangbare merken) is de accu bijvoorbeeld vastgelijmd en het vervangen van een kapot scherm moet meestal door een reparateur gedaan worden, wat snel honderden euro’s kost.

©Rens Blom

De accu is eenvoudig los te klikken, andere onderdelen vereisen een klein schroevendraaiertje.

Als smartphone zelf presteert het toestel wisselend. Het modulaire ontwerp komt verrassend stevig over, ligt prettig in de hand en de door ons geteste versie met transparante achterkant ziet er gaaf uit. Hij heeft echt een eigen smoel.

Ook de schone Android-software – zonder aanpassingen van Fairphone – bevalt ons goed. Nu is het afwachten of het merk zijn updatebelofte waar kan maken. Door het updatebeleid van de oudere Fairphone-telefoons hebben we positieve verwachtingen, al heeft het merk regelmatig heel lang nodig om een Android-versie-update beschikbaar te stellen.

©Rens Blom

Drie screenshots van de software naast elkaar.

Specificaties

De pijnpunten van de Fairphone zitten ’m in de specificaties. Die zijn – we zeiden het al – niet vergelijkbaar met andere telefoons in dit prijssegment. De camera’s zijn prima, maar beduidend minder goed dan gebruikelijk.

©Rens Blom

Linksboven: de hoofdcamera, rechtsboven: de groothoekcamera, onder: 2x ingezoomd via de hoofdcamera.

Het oledscherm oogt kleurrijk en scherp, maar de maximale helderheid van het scherm is aan de lage kant. Het scherm is daarom minder goed leesbaar op een zonnige dag.

©Rens Blom

Het scherm is binnen goed af te lezen, maar buiten in de zon minder.

Ook de accuduur valt tegen, vermoedelijk door de relatief kleine accucapaciteit van 4200 mAh. We moeten de smartphone regelmatig bij het avondeten al aan de oplader leggen. De korte accuduur is met name onderweg vervelend, maar ook eenvoudig op te lossen omdat de batterij te verwisselen is. Met een extra accu in je zak ben je dus altijd verzekerd van een volledig opgeladen smartphone.

Opladen via de usb-c-poort gaat overigens snel als je de juiste oplader regelt. Er zitten uit milieuoverwegingen geen usb-kabel en stroomadapter in de doos. Met een usb-pd-lader van 30 watt laad je de Fairphone 5 het snelst op, namelijk binnen een uur.

Conclusie: Fairphone 5 kopen?

De in Nederland ontworpen Fairphone 5 is een lichtend voorbeeld voor de smartphone-industrie. Zo duurzaam mogelijk gefabriceerd, met minimaal acht jaar software-updates en door de gebruiker zelf te repareren. Interessant voor wie geeft om mens en milieu, maar ook voor wie zo lang mogelijk met zijn telefoon wil doen.

Qua specificaties biedt de Fairphone 5 minder dan je in dit prijssegment zou verwachten, maar aan duurzaamheid hangt een meerprijs die voor de doelgroep van de Fairphone 5 zwaarder zal wegen dan een iets betere camera of een wat feller scherm.

▼ Volgende artikel
In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

In dit artikel

Je leest hoe je je gourmetstel stap voor stap schoonmaakt zonder de antiaanbaklaag te beschadigen. We leggen uit wanneer je het beste begint met schoonmaken, hoe je losse onderdelen en het elektrische deel veilig reinigt en welke fouten je beter niet kunt maken. Ook krijg je praktische tips om je tafel tijdens en na het gourmetten schoon te houden, zodat je na afloop snel klaar bent.

Lees ook: Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Watch on YouTube

Veelgemaakte fouten bij het schoonmaken van een gourmetstel

Aangekoekte resten wegkrabben met een mesje of staalwol lijkt misschien slim (want: snel), maar beschadigt de antiaanbaklaag blijvend. Ook bij het elektrische deel gaat het vaak mis. Het verwarmingselement onderdompelen in water is onveilig en kan het gourmetstel onbruikbaar maken. Alles direct in de vaatwasser zetten is ook geen goed idee. Vaatwasprogramma's duren vaak lang en werken op hoge temperaturen. Antiaanbaklagen en dunne metalen onderdelen kunnen daardoor sneller slijten of kromtrekken. Twijfel je, dan is met de hand afwassen altijd de veiligste keuze.

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

▼ Volgende artikel
Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.