ID.nl logo
Huis

iPhone 7 Plus review: een half jaar later

De iPhone 7 Plus maakte ten tijde van de lancering niet direct de beste indruk. Zoveel verschil met de 6s leek er niet en het ontbreken van een koptelefoonaansluiting deed de wenkbrauwen fronsen. Redacteur Martin vraagt zich af: is hij na een half jaar gebruik enthousiaster geworden?

Wanneer je bent overgestapt van een iPhone 6(s) Plus naar een 7 Plus zul je qua toestel weinig verschil merken. Stap je over van een kleiner toestel, dan is het verschil wereldschokkend en niet per definitie in positieve zin. Ik weet nog dat ik bij de lancering van de 6s overwoog om de Plus te nemen, maar nadat ik deze een aantal minuten in mijn handen had, wist ik het zeker: hier kan ik nóóit aan wennen. 

De 7 Plus heeft (logischerwijs) datzelfde probleem. Voor mijn gevoel ligt het zwaartepunt te hoog, waardoor ik constant het gevoel heb dat het toestel uit mijn handen kiept. Daarnaast heb ik geen heel grote handen, waardoor het bijna onmogelijk is om het toestel met één hand te bedienen (als je je duim twee keer snel op de Thuisknop houdt, komt de inhoud van het scherm een stukje omlaag, maar dat lost natuurlijk de breedte van het scherm niet op. 

Ondanks mijn twijfels ben ik toch voor de Plus gegaan, om één simpele reden: de batterij (en tevens de dubbele camera waar ik heel nieuwsgierig naar was). Ik redde het nog geen halve dag met mijn 6s, terwijl mijn vrouw fluitend meer dan een dag wist vol te maken met haar 6s Plus.

iPhone 7 benchmarks

Apple smijt tijdens de Keynote-speeches altijd met krachttermen als het gaat om hoe snel de nieuwe iPhone wel niet is. Opmerkelijk is dat de iPhone 7 Plus in GeekBench met een singlecore-benchmark niet als hoogste scoort. Met een score van 3473 staat het toestel op de tweede plek, onder … de gewone iPhone 7 (wat overigens met 3488 maar een paar punten scheelt). 

Uit de doos een snelheidsmonster, maar na een paar maanden?

Wel is de iPhone 7 Plus veel sneller dan de iPhone 6s Plus (2509) en de Samsung Galaxy S7 Edge (1696). Kijken we naar de multicore-benchmark, dan liggen de waarden wat verder uit elkaar. De iPhone 7 Plus is het snelst (5664), de iPhone 6s Plus scoort iets minder (4234). Qua snelheid is de iPhone 7 Plus dus een flinke stap vooruit (al blijft het de vraag in hoeverre dat nodig is, mijn iPhone 6s heeft met geen enkele app problemen).

Vers uit de doos is de iPhone 7 Plus een snelheidsmonster gebleken, maar hoe zit dat eigenlijk na een paar maanden? Ik ben iemand die z’n iPhone redelijk volstort met apps. Nooit tot op het punt dat ik ruimtegebrek heb (zeker niet sinds ik de iCloud-fotobibliotheek gebruik), maar 70 tot 80 procent haal ik makkelijk. Het fijne is dat daar op mijn iPhone 7 Plus weinig van te merken is. 

Ik heb hem nogmaals door de GeekBench gehaald, en hoewel de benchmark-score van de singlecore-test met 3414 iets lager is dan toen ik hem net kocht (3473), is die afname verwaarloosbaar. Daarnaast scoort hij in de multicore-test zelfs hoger, namelijk 5691 vergeleken met 5664 in september 2016. Uiteraard heeft dat alles te maken met iOS-updates die de boel efficiënter maken, maar het is fijn om te weten dat het toestel niet merkbaar trager wordt. Alhoewel Apple wel een reputatie heeft om na enkele jaren het toestel flink te vertragen met updates.

Koptelefoon

Tja, dan de koptelefoonaansluiting, of beter gezegd, het gebrek daaraan. Apple claimt moedig te zijn door die oude technologie eruit te halen. Hoewel ik die moed niet ontken, is het natuurlijk gewoon zo dat Apple graag z’n eigen EarPods wil verkopen. Daar zou ik niet heel erg veel moeite mee hebben gehad, als die EarPods dan ook van superdegelijke kwaliteit waren. En dat zijn ze niet. 

De Lightning EarPods klinken precies als gewone EarPods: degelijk, maar niet spectaculair. En dat is een gemiste kans die ik schandalig vind, want als je zo graag je nieuwe technologie ‘moedig’ aan de man wilt brengen, laat dan ook zien wat er mogelijk is. Gelukkig hebben we de dongel nog, zodat je ook gewoon dure koptelefoontjes kunt gebruiken én je ‘oude’ accessoires.

Ook ben ik een paar keer tegen een situatie aangelopen dat ik mijn iPhone wilde opladen met een powerbank en muziek wilde luisteren via de oordopjes, dat gaat dus niet. Als je heel veel accessoires hebt, dan werkt die dongel prima … als je hem kunt vinden. Want eerlijk? Ik heb mijn iPhone 7 nu sinds september, en ik heb géén idee waar die dongel is (en weiger een nieuwe te kopen). Ik snap de beslissing van Apple, maar ze hebben iets belangrijks weggenomen en je krijgt er véél te weinig voor terug. 

©PXimport

De camera's

Je kunt je afvragen waarom ik in godsnaam een iPhone 7 Plus heb gekocht als ik niet zo heel erg te spreken ben over de eerdergenoemde wijzigingen, die waren immers al bekend voor ik het toestel kocht. Het antwoord is simpel: allereerst wilde ik een grotere batterij, maar daarnaast heb ik me laten verleiden door de camera. Daarbij zeg ik direct: als ik geen review had moeten schrijven over de iPhone, dan had ik dat niet gedaan (voor 1000 euro had ik ook een prachtcamera kunnen kopen). 

Helaas viel ook die camera in eerste instantie een beetje tegen. De portretmodus was immers nog niet ingeschakeld en het enige wezenlijke verschil is dat ik nu foto’s van dichtbij kon maken. Iets wat overigens niet vlekkeloos ging, want er kwamen rare artefacten in beeld waardoor de foto eigenlijk onbruikbaar was. Verder maakt de iPhone 7 Plus prachtfoto’s, maar dat deed zijn voorganger ook al.

Aanvankelijk was ik enorm teleurgesteld in de nieuwe mogelijkheden van de (dubbele) camera van de iPhone 7 Plus toen ik hem net kocht, maar inmiddels ben ik er heel blij mee. De problemen met de optische zoom heb ik na de eerste iOS-update niet meer teruggezien en ik gebruik die tweede camera ontzettend vaak.

Zoomen en portretfunctie

Waar inzoomen tijdens het vastleggen van een video met eerdere iPhones een doodzonde was (de digitale zoom verpestte de kwaliteit simpelweg) werkt dat bij de iPhone 7 Plus fantastisch. Geen knijpbewegingen meer, maar subtiel aan een wieltje draaien of in één klap van camera verspringen. Daarnaast zien de foto’s er fantastisch uit: ze zijn helderder, de flits is veel natuurlijker en bij weinig licht is de iPhone 7 Plus véél beter dan z’n voorganger.

De portretfunctie is het beste aan de camera

Het allerbeste van de iPhone 7 Plus-camera kwam weken na de lancering van het toestel: de portretfunctie. Via een softwarematig trucje heeft Apple het voor elkaar gekregen om scherptediepte te introduceren op het toestel. Toen ik het hoorde had ik er weinig vertrouwen in, softwarematig kan nooit zo goed zijn als hardwarematig. En dat is waar. Af en toe, héél af en toe zie ik een keer een foutje in een portretfoto. Maar in de meeste gevallen is het resultaat perfect.

Batterijduur

Een grotere batterij wordt vaak aangedragen als reden dat Apple de koptelefoonaansluiting heeft weggehaald. Dat is eigenlijk niet waar, want wie een iPhone 7 (Plus) uit elkaar haalt, ziet dat de vrijgekomen ruimte is ingenomen door een grotere taptic engine (die voor de haptische feedback zorgt). Toch heeft de batterij evengoed ook meer capaciteit gekregen: de iPhone 7 Plus bevat een batterij van 2900 mAh, een upgrade dus van 2750 mAh-batterij in de 6s Plus. 

In combinatie met de nieuwe zuinigere A10-fusion-chip, zou dit moeten zorgen voor een uur extra accuduur van de batterij, totaal dus 13 uur bij actief gebruik. Genoeg tijd om bijvoorbeeld met de trein naar een afspraak kunnen terwijl ik van alles op mijn iPhone doe, waarbij ik me geen zorgen hoef te maken of ik bij de terugrit nog genoeg batterij heb. Met de iPhone 6s kon je dat vergeten, met de iPhone 6s Plus kon dat wel. In alle eerlijkheid kan een uurtje meer of minder me niet zo heel veel schelen, het belangrijkste is dat ik het een hele (werk)dag red met mijn iPhone, en dat is met de iPhone 7 Plus het geval (maar met de iPhone 6s Plus dus ook).

Conclusie

Is de iPhone 7 Plus een reden om te upgraden? Vooropgesteld: ik vind de iPhone inmiddels belachelijk duur geworden en eigenlijk is geen enkel toestel zoveel geld waard. Maar als je een iPhone 4s of 5 hebt en je bent toe aan een nieuwe, én je hebt het geld ervoor over, dan is de iPhone 7 Plus de logische keuze. Heb je een 6 Plus of 6s Plus? Dan vind ik een overstap niet vanzelfsprekend. 

De camera van de 7 Plus is fantastisch, daar ga je héél veel plezier aan beleven, maar dat is, zelfs in combinatie met een 3D Touch-thuisknop en de spatwaterdichtheid, geen nieuwe aanschaf waard. Dan zou je beter kunnen wachten op een iPhone 7s Plus, waarvan de geruchten alweer veelbelovend zijn. Dat verandert echter niets aan het feit dat de iPhone 7 Plus het beste toestel is van Apple tot nu toe, al weet het dat aanvankelijk goed te verbergen.

Tekst: Martin Gijzemijter

Uitstekend
Conclusie

iPhone 7 (Plus) --------------- **Prijs** Vanaf € 909,- **Kleuren** Zwart, grijs, zilver, goud, roze **OS** iOS 10 **Scherm** 5,5” LCD, 1920 x 1080 (iPhone 7 Plus) **Processor** 2,4 GHz, quadcore (Apple A10) **RAM** 2 GB **Opslag** 32, 128 of 256GB **Batterij** 2900 mAh **Camera** 12 megapixel dualcam 7 megapixel frontcam **Connectiviteit** 4G, bluetooth 4.2, wifi, GPS **Formaat** 15,8 x 7,8 x 0,7 cm (iPhone 7 Plus) **Gewicht** 188 gram (iPhone 7 Plus) **Website** [www.apple.com](http://www.apple.com/nl/iphone-7/)

Plus- en minpunten
  • Oerdegelijk
  • Twee camera's
  • Portretfunctie
  • Geen koptelefoonaansluiting
  • Geen fysieke Thuisknop
▼ Volgende artikel
Zoeken op internet: er is meer dan Google
© ugguggu - stock.adobe.com
Huis

Zoeken op internet: er is meer dan Google

De zoekmachine van Google is nog steeds veruit de populairste in Nederland en België, maar het is de vraag of het voor elke zoekopdracht ook de beste keuze is. We geven je handige zoektips voor Google, maar bespreken ook krachtige alternatieven, al dan niet aangedreven door AI.

In dit artikel geven we je de beste tips en tools om optimaal te zoeken op het internet:

  • Via Google:
    • Verfijn je zoektermen met operators of gebruik geavanceerd zoeken op Google
    • Afbeeldingen zoek je bij Google Afbeeldingen, Pixabay of Pexels
    • Maak gebruik van omgekeerd zoeken
    • Gebruik de Google-app voor nog meer zoekopties
    • Google Scholar voor wetenschappelijk werk
  • Europeana voor cultuur
  • Internet Archive voor historische webpagina's
  • Met AI:
    • Snel antwoord op je vraag met AI-overviews
    • Installeer de browserextensie ChatGPT for Google (voor Chromium-browsers)
    • Maak gebruik van hybride zoekmachines als Perplexity en You.com
    • Gebruik de zoekmachinefunctie van ChatGPT

Geen zin om die vingers aan het werk te zetten? Geen toetsenbord meer nodig: laat je stem het werk doen

Tip 1 Google-instellingen

Wanneer je naar www.google.com surft, zie je direct de balk waarin je zoektermen kunt invoeren, waardoor veel gebruikers de optie Instellingen helemaal rechtsonder op de statusbalk missen. Toch kun je via deze optie je zoekervaring in Google op verschillende manieren aanpassen. Via Zoekinstellingen kun je bijvoorbeeld SafeSearch en Gepersonaliseerd zoeken inschakelen (Google gebruikt dan zoekopdrachten uit de browser voor relevantere resultaten). Met Personalisatie en cookies kun je onder andere advertentiepersonalisatie in- of uitschakelen. De optie Zoekgeschiedenis laat je, indien aangemeld bij Google, eerdere zoekopdrachten bekijken en verwijderen.

Je kunt diverse instellingen aanpassen vanuit de homepagina van Google.

Tip 2 Google-zoektermen

Na het invoeren van een zoekterm verschijnen de zoekresultaten. Welke resultaten je precies te zien krijgt, hangt af van Googles zoekalgoritmes (zie kader ‘Google-algoritmen’), maar het is uiteraard ook belangrijk welke zoektermen je intikt en hoe je dit precies doet. Diverse zoekoptimalisatietips vind je op deze webpagina (klik hier zeker ook op de link Google-zoekopdrachten verfijnen). Hieronder lichten we de interessantste uit en vullen deze aan met extra tips.

Weet alvast dat zoekopdrachten in Google niet hoofdlettergevoelig zijn: Haarlem, HAARLEM of haarlem maakt dus geen verschil. Om naar een exacte woordgroep te zoeken, plaats je deze tussen dubbele aanhalingstekens, bijvoorbeeld "De stille genieter". Standaard zoekt Google naar alle woorden die je invoert (dit wordt een impliciete AND-relatie genoemd), maar je kunt ook aangeven dat je naar pagina’s zoekt die één van de woorden bevatten door de Booleaanse operator OR (in hoofdletters) te gebruiken: stille OR genieter. Wil je specifieke woorden uitsluiten, laat je deze voorafgaan door een minteken, zoals in -stille.

Je kunt de zoekopdracht ook beperken tot een specifieke site of domein door site: voor je zoekterm in te voeren (zonder spatie), zoals site:id.nl Windows of site:nl Windows. Op een vergelijkbare manier kun je de zoekresultaten tot specifieke bestandstypes beperken, als volgt: filetype:pdf Windows.

Er zijn nog veel meer ‘shortcuts’ mogelijk, maar waarschijnlijk geef je hiervoor de voorkeur aan een gebruiksvriendelijke grafische interface.

Je zou het haast vergeten: om binnen een geopende webpagina te zoeken, hoef je in je browser maar op Ctrl+F te drukken en een zoekterm in te tikken.

Hoe meer zoekcriteria, hoe gerichter (en beperkter) de zoekresultaten.

Google-algoritmen

Zoekbots (web crawlers of spiders) gaan voortdurend op zoek naar nieuwe of vernieuwde webpagina’s op het internet, waarna de verzamelde informatie wordt geïndexeerd. De gegevens worden hierbij getagd met allerlei metadata om de inhoud te categoriseren, zodat Google sneller de relevantste zoekresultaten kan leveren.

Als je een zoekmachine gebruikt, doe je dat aan de hand van allerlei reeksen regels, oftewel algoritmen. Het oudste en bekendste algoritme is PageRank, dat beoordeelt hoe waardevol een webpagina is op basis van het aantal en de kwaliteit van de links die ernaartoe verwijzen. Andere algoritmen die al langere tijd worden ingezet, zijn bijvoorbeeld Panda (het verlaagt de zoekscore van websites met inhoud van lage kwaliteit, zoals oppervlakkige content of plagiaat) en Penguin (het straft websites met een lagere zoekscore als uit hun onnatuurlijke linkbuilding, bijvoorbeeld via linkfarms of betaalde links, blijkt dat ze hun ranking willen manipuleren).

De laatste jaren zie je algoritmen die sterk leunen op AI, zoals BERT, dat het begrip van de context van zoekopdrachten verbetert, en MUM (Multitask Unified Model), dat in staat is om informatie uit uiteenlopende bronnen, mediaformaten en talen te verwerken.

Je begrijpt vast dat ook SEO-bedrijven (Search Engine Optimization) erg geïnteresseerd zijn in deze algoritmen, zodat ze hun sites nog beter kunnen laten scoren.

Tip 3 Geavanceerd zoeken

Wil je complexere zoektermen gebruiken en heb je de typematige shortcuts niet zo goed onder de knie, maak dan gerust gebruik van de grafische zoekinterface van Google. Klik hiervoor op Tools rechtsonder de zoekbalk. Naast het aantal bijbehorende zoekresultaten kun je nu uit enkele filters kiezen, zoals land, taal en periode. Als je aangemeld bent bij Google, verschijnt hier ook Geavanceerd zoeken, waarmee je naar de grafische zoekinterface wordt geleid. Je kunt dit gedeelte ook rechtstreeks bereiken, via www.google.nl/advanced_search, ook zonder aanmelding.

Dit zoekformulier spreekt grotendeels voor zich en de uitgebreide opties laten fijnmazige zoekopdrachten toe. Zo kun je bijvoorbeeld zonder kennis van operatoren of andere shortcuts een zoekopdracht samenstellen naar webpagina’s die een exacte woordgroep bevatten, met uitsluiting van specifieke woorden, in het Nederlands, op een specifieke website en alleen voor PowerPoint-documenten.

Wanneer je vervolgens op de knop Geavanceerd zoeken drukt, zie je de overeenkomstige zoekopdracht in de zoekbalk verschijnen. Handig, want zo leer je snel zelf de juiste operatoren gebruiken.

Met het zoekformulier van Google kun je op een eenvoudige manier complexe zoekopdrachten uitvoeren.

Tip 4 Afbeeldingen

Soms wil je specifiek naar afbeeldingen zoeken en ook hiervoor kun je bij Google terecht. Het volstaat om op Afbeeldingen te klikken, net onder de zoekbalk. Merk op dat je hier ook andere zoekcategorieën vindt, zoals Video’s, Nieuws, Producten, Boeken en (via Meer) Financieel. Klik je vervolgens op Tools, dan verschijnen specifieke filters voor afbeeldingen, zoals Grootte, Kleur, Type, Periode en Gebruiksrechten, zodat je gericht naar plaatjes kunt zoeken.

Bij Gebruiksrechten kun je kiezen tussen Creative Commons-licenties (uitleg vind je hier) en Commerciële en andere licenties. Selecteer vervolgens een afbeelding en klik in het rechterdeelvenster op Licentiegegevens voor meer informatie. Helaas is het vaak niet (meteen) duidelijk om welke licentie het precies gaat.

Ben je specifiek op zoek naar rechtenvrij beeldmateriaal, dan kun je daarom beter gebruikmaken van zoekplatforms als Pixabay of Pexels. Bij deze laatste kun je bovendien filteren op standen (Liggend, Staand, Vierkant), op formaat (Groot, Medium, Klein) en op een twintig kleurschakeringen.

Voor rechtenvrij beeldmateriaal gebruik je beter een gespecialiseerd zoekplatform zoals Pexels.

Tip 5 Omgekeerd zoeken

Veel gebruikers weten niet dat je webpagina’s of andere afbeeldingen kunt zoeken op basis van een geüploade afbeelding – dit wordt ook wel omgekeerd zoeken genoemd. Je wilt bijvoorbeeld weten welk gebouw er op een foto staat, of je wilt nagaan op welke sites de afbeelding voorkomt. Ga naar Google Afbeeldingen en klik op het camera-pictogram rechts in de zoekbalk. Sleep een afbeelding naar het venster, klik op Upload een bestand of plak de url van de afbeelding in de balk. Zodra je op Zoeken klikt, gaat Google Lens op zoek naar visuele overeenkomsten en relevante links. Klik onder de foto op Exacte overeenkomsten om te zien welke sites die afbeelding hebben gebruikt. Je kunt het focuskader op de foto schalen en verplaatsen om aan te geven welk deel van de afbeelding je precies wilt analyseren. Het is ook mogelijk de visuele zoekopdracht met trefwoorden aan te vullen. Bevat je afbeelding tekst, dan kun je deze via de 文A-knop rechtsonder laten vertalen in de gewenste doeltaal.

Omgekeerd zoeken met Google Lens.

Tip 6 Google-app

Om zoekopdrachten via Google uit te voeren op je Android-toestel of iPhone, kun je de gratis app Google installeren en gebruiken. Ook hier kun je zoektermen intikken of, via het microfoon-pictogram, inspreken. Naast de zoekbalk vind je een camera-pictogram waarmee je zoekopdrachten aan Google Lens (zie tip 5) kunt doorspelen.

Onder de zoekbalk vind je ook weer een 文A-knop, waarmee je tekst op een afbeelding kunt laten vertalen. Daarnaast is er een muzieknoot-icoon: klik hierop en speel, zing of neurie een muzieknummer. Als het goed is, herkent Google Zoeken de melodie en krijg je aangepaste zoekresultaten, zoals muzieknummers op YouTube.

Met de Google-app krijg je handige zoekopties via duidelijke pictogrammen.

Tip 7 Browser-zoekmachine

Google mag dan de populairste zoekmachine zijn, het is zeker niet de enige en, afhankelijk van wat je precies zoekt of waar jij belang aan hecht, ook niet noodzakelijk de beste. Hieronder vind je enkele handige alternatieven. We leggen je eerst uit hoe je in je browser een andere standaardzoekmachine instelt of hoe je via snelkoppelingen specifieke zoektools kunt aanroepen.

Laten we beginnen met Chromium-browsers. Tik, afhankelijk van je browser, in de adresbalk chrome://settings/search, brave://settings/search of edge://settings/search in. In Chrome of Brave klik je vervolgens op Zoekmachines en Site Search beheren. Klik op het knopje met de drie stippen naast je favoriete zoekmachine en kies Instellen als standaard. Je kunt ook een extra zoekmachine toevoegen en deze via een ‘snelkoppeling’ vanuit de adresbalk oproepen. Stel, je wilt Brave Search (zie tip 13) als extra zoekmachine. Klik dan op de knop Toevoegen. Vul Brave Search in bij Naam, bijvoorbeeld bs als Snelkoppeling en https://search.brave.com/search?q=%s bij URL met %s in plaats van zoekterm. Bevestig met Toevoegen. Wanneer je nu bs <spatie> intikt in de adresbalk, gevolgd door een zoekterm, zal je browser deze doorgeven aan Brave Search.

In Edge werkt dit op vergelijkbare wijze, via Zoekprogramma’s beheren en Toevoegen.

Je kunt meerdere zoekmachines in je browser definiëren (met aangepaste snelkoppelingen).

Tip 8 Privacybewust zoeken

Privacyvriendelijke zoekmachines zijn een goed alternatief als je geen fan bent van het bijna onbegrensde dataverzamelen door diensten als Google of Bing. Als je privacy belangrijk vindt, kun je beter kiezen voor een zoekmachine die minder of geen persoonlijke gegevens bewaart, zoals DuckDuckGo. Je kunt elk zoekresultaat ook in ‘anonieme weergave’ bezoeken (aangegeven door een blauw kader rond de webpagina), waarbij je DNS-aanvraag wordt gemaskeerd, samen met je ip-adres, locatie en user agent (die aangeeft met welke browser en welk systeem je werkt), ongeveer zoals bij een VPN-verbinding. Handig zijn ook de zogeheten bangs, vergelijkbaar met snelkoppelingen in browsers (zie tip 7). Er zijn maar liefst zo’n 13.500 bangs beschikbaar, zoals !p (Pinterest), !pexels (Pexels), !dpl (DeepL) en !wbm (WayBack Machine). Tik gewoon de bang in, gevolgd door je zoekterm in de zoekbalk.

Andere betrouwbare zoekmachines die ook privacy hoog in het vaandel dragen, zijn Startpage, van Nederlandse origine, en het Franse Qwant, beide met vergelijkbare privacygaranties.

Vanuit DuckDuckGo kun je webpagina’s ook geanonimiseerd bezoeken.

Tip 9 Specifiek zoeken

Zoekmachines als Google, Bing en DuckDuckGo bieden weliswaar de mogelijkheid om gericht te zoeken naar afbeeldingen, video’s en nieuwsberichten, maar voor specifieke zoekopdrachten zijn gespecialiseerde platformen vaak beter geschikt.

Voor wetenschappelijk werk is Google Scholar alvast een uitstekende keuze. Deze dienst biedt toegang tot meer dan 300 miljoen artikelen, boeken, proefschriften en rapporten uit diverse disciplines, vaak met links naar volledige teksten. Je kunt filteren op periode, taal en brontype. Na aanmelding kun je resultaten aan je persoonlijke bibliotheek toevoegen en organiseren in eigen categorieën, handig om bronnen later te raadplegen.

Ben je meer geïnteresseerd in (Europese) cultuur, dan is Europeana een waardevolle bron. Deze bibliotheek geeft toegang tot meer dan 50 miljoen culturele objecten, waaronder kunstwerken, boeken, muziek, video’s en erfgoedcollecties. Tijdens het zoeken kun je filters activeren als Thema (Archeologie, Kranten, Sport enzovoort), Media (Afbeelding, Tekst, Geluid, Video) en licentie (mate van vrij gebruik).

Als je historische gegevens nodig hebt, is Internet Archive onmisbaar. Je vindt hier een enorme hoeveelheid content, zoals 40 miljoen boeken en teksten, 800 miljard gearchiveerde webpagina’s (open de rubriek Web voor de Wayback Machine), miljoenen audiobestanden, afbeeldingen, video’s en zo’n 2 miljoen softwareprogramma’s.

Met het Internet Archive heb je toegang tot een indrukwekkend en veelzijdig historisch archief.

Tip 10 AI aanzetten

Tot nu toe hebben we vooral traditionele zoekmachines en doorzoekbare archieven besproken, terwijl AI nauwelijks aan bod kwam. Toch heeft AI een groeiende invloed op zowel de werking van zoekmachines als je zoekgedrag.

Google is bijvoorbeeld bezig met de uitrol van AI-overviews in zijn zoekmachine. Deze door AI gegenereerde samenvattingen verschijnen bovenaan de zoekresultaten en bieden een snel overzicht van informatie over de zoekopdracht, samengesteld uit diverse, aanklikbare bronnen. Google noemt dit de Search Generative Experience (SGE).

Je kunt deze functie vooral gebruiken om complexe vragen te beantwoorden. Hoewel SGE in de EU nog niet beschikbaar is, zie je al wel de eerste tekenen van deze ontwikkeling. Bij sommige zoekopdrachten, zoals bij Wat is fotosynthese?, laat Google bijvoorbeeld bovenaan een of meer fragmenten (‘featured snippets’) zien van betrouwbare bronnen, inclusief links. Vaak verschijnen er ook video- of afbeeldingsknipsels, wat je kunt testen met bijvoorbeeld Geef de stappen voor het bakken van een cake.

De knipsels bovenin Googles zoekresultaten zijn een opstapje naar de AI-overviews.

Altijd AI bij de hand

Met deze AI-laptops

Tip 11 AI-extensie

Je kunt de zoekmachine van Google, evenals die van Bing en DuckDuckGo, uitbreiden met AI-functionaliteit via de browserextensie ChatGPT for Google, beschikbaar voor Chromium-browsers zoals Chrome, Edge, Brave en Opera. Installeer de extensie, geef de gevraagde toestemming (de extensie krijgt toegang tot de bezochte webpagina’s), en meld je aan met je Google-account. Het is handig om de extensieknop meteen vast te pinnen op de knoppenbalk van je browser.

Open een van de genoemde zoekmachines en voer een zoekopdracht in. Als alles goed is, verschijnt rechts van de zoekresultaten een menu waarin je bovenaan kunt kiezen aan welke AI-chatbot je de zoekopdracht wilt doorgeven, zoals GPT 4o mini en Gemini. Voor GPT 4o mini moet je mogelijk eerst op een ander tabblad aanmelden bij www.chatgpt.com. De andere AI-bots zijn alleen beschikbaar via een betaald abonnement.

Je kunt de tool ook zo instellen dat de zoekopdracht alleen naar een AI-bot wordt gestuurd als je de zoekopdracht met een vraagteken afsluit. Klik op het tandwielpictogram, open Zoekpaneel en selecteer bij Triggermodus de optie Vraagteken. Bevestig met Wijzigingen opslaan.

ChatGPT for Google: de gratis versie beperkt je tot een paar AI-bots.

Tip 12 Hybride zoekmachines

De gratis versie van ChatGPT for Google is behoorlijk beperkt en vereist de nodige machtigingen. Vind je dit storend, dan kun je beter kiezen voor een ‘hybride’ zoekmachine. Deze combineert traditionele zoekalgoritmes, webscraping en indexering van internetinformatie, waarna AI wordt ingezet voor verwerking en samenvatting van deze gegevens.

Perplexity is een voorbeeld van zo’n hybride zoekmachine. Na het invoeren van een zoekopdracht zie je de gebruikte bronnen, gevolgd door een overzichtelijk antwoord en gerelateerde vragen. Je kunt ook een beperkt aantal documenten uploaden (3 per dag), maar hiervoor moet je je wel aanmelden. De Pro-versie (circa 23,50 euro per maand) biedt meer mogelijkheden, waaronder diverse AI-modellen, onbeperkt aantal uploads en toegang tot Dall-E.

Een andere hybride zoekmachine is You.com, die op een vergelijkbare manier werkt. Zodra je je aanmeldt, komen er extra functies beschikbaar, zoals de keuze uit verschillende ‘agents’ met een eigen focus. Zo benadert Research je zoekopdracht diepgaander wetenschappelijk en Creative tracht deze om te zetten in een infogram. De Pro-versie (15 USD per maand) biedt toegang tot nog meer AI-modellen en agents.

You.com: een hybride zoekmachine waarin AI de zoekresultaten direct verwerkt.

Tip 13 AI-aanvullingen

Niet alleen Google heeft door dat AI onmisbaar wordt voor zoekmachines, ook concurrenten als Brave en Microsoft Bing hebben dit goed begrepen. Bij de relatief nieuwe zoekdienst Brave Search kun je zelf kiezen of je traditionele zoekresultaten wilt uitbreiden met AI-gegenereerde samenvattingen, vergelijkbaar met de AI-overviews van Google. Bij het invoeren van een zoekopdracht krijg je eerst alleen traditionele zoekresultaten te zien. Klik je rechts van de zoekbalk op het ster-pictogram, dan verschijnt direct een samenvatting met aanklikbare bronvermeldingen. Het schuifbalk-pictogram biedt de mogelijkheid extra filters te activeren.

Als je een zoekopdracht invoert bij Bing, zie je vaak bovenaan een gestructureerde AI-samenvatting met bronvermelding. Rechts van de zoekbalk vind je de knop Diepgaand zoeken, waarbij wordt vermeld dat GPT-resultaten ongeveer 30 seconden duren.

Bing analyseert hierbij je zoekopdracht om je achterliggende intentie en nuances beter te begrijpen. Dit resulteert in variaties op je oorspronkelijke zoekopdracht (in het kader ‘Diepgaand zoeken’), waarmee je verschillende aspecten van het onderwerp belicht en geen informatie mist. Daarnaast raadpleegt Bing meer websites dan bij een standaard zoekopdracht.

Brave Search: je beslist per zoekopdracht of je AI-samenvattingen wenst.

Tip 14 AI-zoekmachines

Traditionele zoekmachines verschuiven steeds meer richting AI, terwijl pure AI-chatbots zoals ChatGPT op hun beurt zoekmachinefunctionaliteit integreren. Aanvankelijk was de ChatGPT Search-functie enkel beschikbaar voor betalende Plus-gebruikers, maar nu is deze voor iedereen toegankelijk.

Bezoek ChatGPT of installeer de ChatGPT-app (voor desktop en mobiel) en meld je aan bij OpenAI. Voer je zoekopdracht in als prompt, klik op het wereldbol-pictogram onder de prompt zodat het blauw kleurt, en klik vervolgens op de blauwe pijlknop. ChatGPT raadpleegt meerdere internetbronnen en geeft een overzichtelijke samenvatting. Bij elke paragraaf verschijnt een aanklikbare link, en onder het antwoord kun je op Bronnen klikken. Dit opent een apart deelvenster of pop-up (op mobiel), waar je een korte context en aanvullende klikbare citaten vindt.

ChatGPT Search is ook als browser-extensie beschikbaar in de Chrome Web Store voor Chromium-browsers. Houd er rekening mee dat deze extensie meteen je standaardzoekmachine vervangt door ChatGPT. Wanneer je een zoekopdracht in de adresbalk invoert, word je nu automatisch omgeleid naar de site van ChatGPT. In Tip 7 lees je hoe je de standaardzoekmachine eventueel weer kunt herstellen.

ChatGPT heeft intussen een heuse internetzoekfunctionaliteit ingebouwd.

Tip 15 Nadelen van LLM’s

Je kunt generatieve AI-chatbots ook gebruiken als een zoekmachine op basis van AI, waarbij de antwoorden niet per se live op het internet worden opgezocht, maar door het neurale netwerk van het Large Language Model (LLM) worden gegenereerd op basis van eerdere trainingsdatasets.

Je houdt dan wel het best enkele zaken in gedachten. Zo hebben de meeste LLM’s een cut-off-datum, wat betekent dat de trainingsdata minstens zo oud zijn. LLM’s gebruiken ook soms verouderde informatie zonder dit expliciet te melden, waardoor je mogelijk niet beseft dat de data niet actueel zijn. Bovendien kunnen LLM’s soms op overtuigende wijze informatie verzinnen (‘hallucineren’). Weet ook dat niet alle AI-chatbots directe bronverwijzingen bieden. Factchecking via betrouwbare bronnen (zoals met traditionele zoekmachines) is dan zeker aan te raden.

Meer nog dan bij traditionele zoekmachines kunnen de antwoorden van een AI-chatbot ook sterk afhangen van hoe je de vraag formuleert. AI-chatbots zoals ChatGPT zoeken soms live op internet als zij zelf inschatten dat dit nodig is, wat invloed kan hebben op het antwoord. Een trefwoord als momenteel of januari 2025 in je prompt bijvoorbeeld kan hiervoor al volstaan.

Bij ChatGPT werk je links zonder ‘live’ internet en rechts met live internet (trefwoord ‘momenteel’).

Tip 16 Voordelen van LLM’s

Je moet extra voorzichtig zijn wanneer je LLM’s puur op basis van AI bevraagt, maar voor sommige zoekopdrachten krijg je vaak sneller en betere antwoorden. We geven slechts een paar voorbeelden.

Als je de menuopties van een applicatie niet goed begrijpt, is het vaak lastig om via traditionele zoekmachines een verklaring te vinden, tenzij er een online handleiding beschikbaar is. Met een AI-chatbot als ChatGPT volstaat het meestal om een schermafbeelding van de menu-opties te maken (bijvoorbeeld met Shift+Windows-toets+S), deze via Ctrl+V in de prompt te plakken en een korte tekstprompt toe te voegen. Zoek je bijvoorbeeld een Excel-formule of een script in VBA (voor Office-macro’s), dan kun je vaak volstaan met een duidelijke omschrijving als prompt. Even later krijg je dan een werkende code terug.

Er zijn ook andere zoekopdrachten waarin AI-chatbots dikwijls beter presteren dan traditionele zoekmachines, bijvoorbeeld als je stap voor stap instructies, algoritmische of logische problemen, advies voor concrete situaties, samenvattingen of historische kennis nodig hebt, tenzij het misschien om sterk gespecialiseerde onderwerpen gaat.

Wat ons betreft is het duidelijk: optimaal zoeken wordt steeds interactiever en zal gebaseerd zijn op een slimme combinatie van zoekalgoritmen en AI.

Heb je problemen met een programma? Upload een screenshot naar ChatGPT!

▼ Volgende artikel
Review Huawei Watch 5 – Prachtig horloge met bekende problemen
© Wesley Akkerman
Gezond leven

Review Huawei Watch 5 – Prachtig horloge met bekende problemen

De Huawei Watch 5 is een fraaie smartwatch met een nieuwe knop waarmee je snel uitgebreide gezondheidscontroles uitvoert. Maar is dat genoeg om de prijs van minimaal 449 euro te rechtvaardigen?

Goed
Conclusie

De Huawei Watch 5 maakt indruk met zijn hoogwaardige afwerking, schitterende amoledscherm en degelijke batterijduur. De nieuwe X-Tap-sensor is technisch interessant, maar weet zichzelf nog niet echt onmisbaar te maken. Ondanks de vlotte prestaties en sterke basis legt de prijsdruk de lat hoog, zeker in vergelijking met concurrerende modellen. Voor veel gebruikers is het lastig te rechtvaardigen waarom ze meer zouden betalen voor functies waarvan de toegevoegde waarde niet direct voelbaar is.

Plus- en minpunten
  • Prachtig ontwerp
  • Premium materialen
  • X-Tap-sensor voelt innovatief
  • Soepele software
  • Lange batterijduur
  • App-ecosysteem
  • Geen betaalmogelijkheden
  • X-Tap-sensor niet overtuigend
  • Prijzig

De versie die wij onder handen namen, tikt met een prijs van 649 euro stevig aan. Het gaat om het 42mm-model, geleverd met een titanium band. Die band heeft een opvallend kliksysteem waarmee je het horloge strak om je pols vastzet. Handig in gebruik, maar omdat hij geen verstelbare gaatjes heeft, is het wel belangrijk vooraf te checken of hij goed past. Voor wie zekerheid zoekt, is een eenvoudiger, klassiek bandje misschien een meer praktische keuze.

Toch sluit de titanium band visueel naadloos aan op het gestroomlijnde ontwerp van de Huawei Watch 5. De roestvrijstalen kast oogt elegant en voelt verrassend licht aan. Opvallend genoeg blijkt juist deze luxueuze uitvoering minder comfortabel voor sporters: de band kan bij intensief gebruik gaan schuren of irriteren. Met een ander, eenvoudiger bandje is dat probleem snel opgelost. Dat maakt het geheel niet alleen draagbaarder, maar ook beduidend goedkoper, want alternatieve bandjes kosten al snel tussen de 100 en 150 euro minder.

©Wesley Akkerman

Draait als een zonnetje

Het amoledscherm meet 1,5 inch en valt op door de flinterdunne randen, wat direct bijdraagt aan de luxe uitstraling. Het licht gebogen saffierglas geeft het geheel een fraaie mix van klassiek en modern. Op het gebied van kleurweergave, contrast en helderheid presteert de Huawei Watch 5 uitstekend. Zelfs in fel zonlicht blijft het display goed leesbaar. Wel is er een keerzijde: het scherm vangt veel reflectie, en daar valt weinig tegen te beginnen.

De prestaties van het systeem zijn soepel en stabiel, en ook de batterij stelt niet teleur. Dankzij de verschillende energiemodi kun je eenvoudig schakelen tussen intensief gebruik en spaarstand. Wie zuinig omspringt met functies als gps, haalt moeiteloos meerdere dagen – en met wat beleid zelfs een week – uit één laadbeurt. Opladen duurt zo'n 80 minuten via de meegeleverde lader, maar de Watch 5 werkt ook met Qi-opladers. Die zijn qua snelheid niet sneller, maar kunnen wel handiger zijn in dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

De X-factor

Een opvallende vernieuwing in dit model is de X-Tap-sensor, onderdeel van het bredere TruSense-systeem. Deze extra sensor gebruikt je vingertop – waar de huid dunner is en de bloedvaatjes dichter bij het oppervlak liggen – om metingen zoals hartslag en zuurstofsaturatie (SpO2) nog preciezer te maken. Hij werkt aanvullend op de hoofdsensor aan de onderzijde van het horloge en moet de invloed van storende factoren als haargroei, losse pasvorm of beweging beperken. Het resultaat: betrouwbaardere gezondheidsdata.

Door je vinger een minuut lang op de X-Tap-sensor te houden, start je handmatig de Health Glance. Deze functie stelt een uitgebreid rapport samen met maximaal elf gezondheidswaarden, waaronder hartslag, SpO2 (binnen tien seconden), ECG, hartritmevariabiliteit, stressniveau, huidtemperatuur en zelfs een ademhalingstest die volgt na een paar hoestjes. In de praktijk werkt dit zoals beloofd. Wel blijft het belangrijk te beseffen: de uitkomsten zijn bedoeld voor eigen inzicht, niet als medisch oordeel.

©Wesley Akkerman

Voor je gezondheid

De technologie achter X-Tap is zonder twijfel knap en vernieuwend, maar het blijft de vraag of het echt een concreet probleem oplost. De iets snellere metingen en handmatige activering bieden op papier voordelen, maar voor de doorsnee gebruiker is het de vraag of dat verschil groot genoeg is om indruk te maken. De innovatie is inhoudelijk interessant en levert zeker extra inzicht op, maar voelt minder baanbrekend dan Huawei suggereert, zeker nu ook andere merken steeds vaker met alternatieve meetpunten buiten de pols werken.

Wat wel overtuigt, is de uitgebreide fitnesstracking. Met meer dan honderd sportprofielen, van golf tot freediving, en automatische herkenning van activiteiten, biedt de Watch 5 volop mogelijkheden. De gezondheidsfuncties, zoals slaap- en stressmonitoring, zijn betrouwbaar en doen weinig onder voor de concurrentie. Toch blijft de presentatie van die data in de Huawei Health-app vrij beperkt. Die biedt vooral grafieken van hoe het was, zonder dat daar echt motiverende adviezen of slimme coaching uit voortkomt. Daardoor blijft de praktische waarde van al die informatie wat onderbenut.

©Wesley Akkerman

Mooi systeem, maar…

De Huawei Watch 5 draait op het visueel aantrekkelijke Harmony OS Next en voorziet in standaard slimme functies zoals notificaties en muziekbediening. Nieuw is de gebarenbediening, waarmee je dubbel te tikken oproepen of alarmen kunt beheren. Dankzij eSIM-ondersteuning kun je het horloge bovendien los van je telefoon gebruiken. Hoewel de basis solide is, voelt de gebarenfunctionaliteit nog beperkt aan. De toepassing ervan is voorlopig summier en mist bredere app-integratie. Daar is dus nog ruimte voor ontwikkeling.

De grootste rem op het slimme karakter blijft echter het karige aanbod in de AppGallery. Grote namen als Spotify en Google Maps ontbreken, en ook contactloos betalen werkt buiten China nauwelijks. Bovendien is er geen volwaardige slimme assistent aanwezig. Daardoor blijven de smart-mogelijkheden onder de maat en voelt de Watch 5 minder als verlengstuk van je smartphone dan je zou verwachten op dit niveau. Terwijl de basisfuncties prima draaien, mist het horloge net dat ecosysteem om echt overtuigend mee te kunnen met de top.

©Wesley Akkerman

Huawei Watch 5 kopen?

De Huawei Watch 5 maakt indruk met zijn hoogwaardige afwerking, schitterende amoledscherm en degelijke batterijduur. De nieuwe X-Tap-sensor is technisch interessant, maar weet zichzelf nog niet echt onmisbaar te maken. Ondanks de vlotte prestaties en sterke basis legt de prijsdruk de lat hoog, zeker in vergelijking met concurrerende modellen. Voor veel gebruikers is het lastig te rechtvaardigen waarom ze meer zouden betalen voor functies waarvan de toegevoegde waarde niet direct voelbaar is.

Op het gebied van gezondheid en standaardfuncties levert de Watch 5 prima werk, maar als slimme smartwatch schiet hij tekort. Het beperkte appaanbod, met opvallende afwezigen als Spotify en Google Maps, en het ontbreken van ondersteuning voor contactloos betalen buiten China, knagen aan het gebruiksgemak. Daardoor blijft het gevoel hangen dat je ondanks de krachtige hardware toch niet het complete plaatje krijgt. En juist dat maakt deze Watch, zeker gezien zijn prijskaartje, moeilijker te positioneren als volwaardig alternatief.