Smartphonemerken benadrukken graag dat hun nieuwe toestellen steeds duurzamer zijn. Maar wat houdt dat in? En verduurzaamt de smartphone-industrie op eigen initiatief of doen ze dat vooral onder druk van overheden? We zetten de trends op een rijtje aan de hand van vier merken: Samsung, Apple, Nokia en het Nederlandse Fairphone.

Steeds meer mensen doen hun best om duurzamer te leven. Ze letten beter op de herkomst van hun supermarktproducten, pakken vaker de trein of elektrische auto in plaats van het vliegtuig en wekken een deel van hun eigen stroom op met zonnepanelen op het dak. Maar de smartphone, hoe duurzaam is die?

Mens en milieu

Hoe duurzaam een smartphone is, begint al bij de herkomst van de grondstoffen die nodig zijn voor de productie van de accu, de behuizing en andere onderdelen. Houdt de fabrikant verborgen uit welke mijnen de gebruikte grondstoffen komen, of meldt de fabrikant dat in een transparantierapport, en is er ter plekke toezicht op het voorkomen van kinderarbeid en onnodige milieuschade?

Merken als Fairphone en Apple lopen op dit vlak voorop. Apple laat – net als veel andere bekende merken – wel een steek vallen op het gebied van het welzijn van de duizenden fabrieksarbeiders die in verschillende Aziatische landen dag in, dag uit iPhones in elkaar zetten. Het bedrijf betaalt die medewerkers een karig loon, om de winstmarges op de iPhones zo hoog mogelijk te houden. Fairphone is een van de weinige merken die inzichtelijk maakt hoe het zijn fabrieksarbeiders behandelt en betaalt ze een normaal salaris.

Een ander duurzaamheidsvraagstuk is de keuze van smartphonefabrikanten voor gerecyclede onderdelen; die zijn doorgaans iets duurder, maar verkleinen wel de milieu-impact van een nieuw toestel. Merken als Samsung, Apple, Nokia en Fairphone gebruiken steeds meer gerecycled plastic, aluminium en andere duurzamere materialen om onderdelen te produceren voor hun telefoons. De kantoren en fabrieken van deze merken draaien ook gedeeltelijk of volledig op duurzaam opgewekte energie. Sommige merken, zoals Apple, hebben leveranciers ook gevraagd om zich te committeren tot het gebruiken van duurzame energie. Toch lopen de ambities uiteen. Apple bijvoorbeeld wil in 2030 volledig klimaatneutraal zijn, waar Samsung hier nog twintig jaar langer voor uittrekt.

In de praktijk

Samsung, Apple, Nokia en Fairphone hebben de afgelopen jaren ook andere duurzame stappen gezet. Zo zijn de verkoopdoosjes van hun toestellen kleiner geworden, waardoor er meer in een container en vrachtwagen passen. Niet-essentiële opvulmaterialen zijn hiervoor weggelaten. Ook plastic zakjes en stickers zijn uitgefaseerd, een zet waar Sony overigens mee vooropliep. En de fabrikanten leveren hun toestellen tegenwoordig ook zonder oplaadadapters, dus alleen met een usb-kabel. Dat scheelt de productie van tientallen miljoenen adapters per jaar en gebeurt met de gedachte dat vrijwel iedereen al één of meerdere adapters heeft. Hetzelfde geldt voor het meeleveren van bedrade oordopjes.

Het weglaten van de adapter en andere accessoires scheelt de fabrikant natuurlijk ook productiekosten. En dat geldt eveneens voor het verkleinen van de verkoopverpakkingen, want hoe meer doosjes er in een container passen, hoe minder containers de fabrikant hoeft te huren. Van die lagere productiekosten merk je als consument echter niets, want door de inflatie hebben merken de adviesprijzen van hun smartphones niet verlaagd.

Er zijn overigens ook merken die nog wél een oplaadadapter bij hun smartphones in de doos stoppen. Dat doen ze uit een servicegedachte, maar vaak ook omdat hun toestellen die speciale adapter vereisen om de razendsnelle oplaadsnelheid uit de marketingcampagne te realiseren. Xiaomi, Oppo, Motorola en OnePlus zijn enkele bekende merken die veel van hun toestellen nog met een oplaadadapter leveren.

©Mile Atanasov

Repareren

Ooit waren vrijwel alle smartphones voorzien van een kunststof behuizing, waarvan je de achterkant zo losklikte en de accu met je vingers losdrukte. Ook onderdelen als het scherm waren eenvoudig te vervangen. In de loop der tijd zijn smartphones steeds fraaier, dunner en completer geworden, maar tegelijk werd het steeds moeilijker om zelf dingen aan de smartphone te repareren of te vervangen; dat werd een klus voor officiële reparateurs.

Gelukkig zet de industrie tegenwoordig weer stappen om reparatie van smartphones te vereenvoudigen, zowel voor kleinere reparateurs als voor hobbyisten. Motorola, HMD Global (Nokia) en Google werken samen met de onafhankelijke internationale firma iFixit, dat reparatiehandleidingen (inclusief video’s) onderdelen en gereedschappen verkoopt om je smartphone te repareren.

Samsung is afgelopen zomer ook een samenwerking met iFixit aangegaan. Je kunt eenvoudig onderdelen kopen om bijvoorbeeld de glazen achterkant of accu van je Galaxy S20-, S21-, S22- of S23-telefoon te vervangen. Ook onderdelen als de luidspreker, aan-uitknop, usb-c-poort en volumeknoppen zijn via deze weg zelf of door een handige kennis te vervangen.

Apple biedt ook een eigen zelfreparatiedienst aan. Zo kun je de handleiding, onderdelen en gereedschappen kopen om onder meer het scherm of de accu van een iPhone 12-model of nieuwer te vervangen.

©charnsitr

Samsung

Samsung behoort tot de grootste smartphoneverkopers ter wereld en heeft dus veel invloed op het verduurzamen van de industrie. Als Samsung een beslissing neemt en die pakt goed uit, dan kan de concurrentie druk voelen om te volgen.

Een voorbeeld daarvan is de beslissing van Samsung om de Galaxy-smartphones zo te ontwerpen dat ze makkelijker te repareren zijn. Zo eenvoudig als tien jaar geleden – toen je een accu met je vingers zo uit de telefoon haalde – is het zeker niet, maar Samsung geeft nu wel via handleidingen aan hoe je onderdelen als de glazen achterkant en vastgemaakte accu kunt vervangen bij een defect. De fabrikant stelt ook reserve-onderdelen beschikbaar, zodat het voor een externe reparateur of iemand die een beetje handig is, eenvoudiger wordt om reparaties uit te voeren.

Een kapot Galaxy-toestel hoeft zo dus niet meer verplicht op de post naar een reparatiecentrum van een Samsung-partner. Die reparatiecentra hebben een slecht imago omdat gebruikers hun toestel vaak een week kwijt zijn – en zelf een vervangend exemplaar moeten regelen – en ze hoge kosten rekenen voor reparaties die niet onder de garantie vallen.

Apple

Ook Apple is een reus op de smartphonemarkt, dus de invloed van de iPhone-maker reikt ver. Dat blijkt ook regelmatig op duurzaamheidsvlak, zowel positief als negatief.

Misschien herinner je je de iPhone 7 uit 2016 nog, de eerste bekende smartphone die de 3,5mm-hoofdtelefoonpoort schrapte? Volgens Apple ‘een gedurfde beslissing’, maar dat geloofden maar weinig omdat het bedrijf tegelijkertijd zijn eerste generatie draadloze AirPods-oordopjes introduceerde. Veel merken volgden met het schrappen van de audiopoort om de verkoop van hun bluetooth-oordopjes aan te jagen. Niet duurzaam, want de batterijtjes in die oordopjes zijn na een paar jaar versleten en ze vervangen is vaak niet mogelijk. Dergelijke oordopjes belanden daarom vaak bij het elektronisch afval.

Gelukkig zet Apple ook veel goede stappen. Het bedrijf draait bijvoorbeeld op hernieuwbare energie, gebruikt veel gerecyclede materialen in zijn iPhones en andere producten, en deelt transparantierapporten over zijn duurzaamheidsambities en impact op het milieu.

Nokia

Nokia was vroeger een grote telefoonfabrikant, maar heeft anno 2024 nog maar weinig marktaandeel over op de smartphonemarkt. Het Finse bedrijf HMD Global, dat een licentievergoeding betaalt om de Nokia-merknaam te mogen gebruiken, ziet in duurzaamheid een kans om de verkopen aan te jagen. De onderneming verkoopt steeds meer nieuwe smartphones met een behuizing van (deels) gerecyclede materialen. Het bedrijf zet op zijn website ook per model uiteen welke grondstoffen er in het toestel zitten. Op zich doen meer smartphonefabrikanten dit inmiddels, maar wat HMD Global extra doet, is vijf jaar fabrieksgarantie geven op een selectie van zijn toestellen. Dat wekt vertrouwen in een duurzame gebruikstijd.

De Nokia G22 en G42 5G zijn verder zo ontworpen dat je zelf onderdelen kunt vervangen, of dit kunt uitbesteden aan een lokale reparateur. Reserve-onderdelen en handleidingen vind je bij Nokia zelf, dat hiervoor samenwerkt met het eerdergenoemde iFixit. Kopers van een Nokia-telefoon kunnen HMD Global zelfs verzoeken om samen met Ecologi bomen te planten. Inmiddels zijn er meer dan 160.000 bomen geplant, meldt de fabrikant. En heb je een smartphone, tablet of elektronische accessoire die ligt te verstoffen in de kast? Dan kun je het apparaat online aanmelden en kosteloos opsturen naar HMD Global, dat het apparaat belooft te recyclen.

Waar HMD Global nog wel stappen in kan zetten, is het updatebeleid. Duurzame smartphones als de Nokia X30 5G en G22 krijgen slechts drie jaar updates, waar veel andere merken vijf jaar of langer updates garanderen. Die toestellen zijn dus langer veilig te gebruiken.

Refurbished

Als je je gebruikte smartphone niet wil of niet meer kunt repareren, ligt het kopen van een nieuw model voor de hand. Maar je kunt natuurlijk ook een refurbished model kopen. Refurbished wil zeggen: een gebruikte telefoon die door de fabrikant gecontroleerd is en waarin indien nodig onderdelen zijn vervangen, zodat het toestel weer functioneert als nieuw. Op een refurbished toestel zit ook een paar maanden tot een paar jaar garantie. Grote verschillen dus met een tweedehands toestel dat je via Marktplaats koopt, waar je hoogstens fabrieksgarantie krijgt, en dan alleen als het toestel nog geen twee jaar oud is.

Steeds meer merken bieden refurbished smartphones aan. Fairphone en Apple zijn enkele voorbeelden. Refurbished toestellen van deze en andere merken kun je ook kopen bij derde partijen. Let hierbij goed op de betrouwbaarheid van de aanbieder.

Fairphone

De fabrikant die het meest inzet op duurzaamheid is het Nederlandse Fairphone. Deze smartphonemaker bracht zijn eerste telefoon uit in 2012 en is een zelfstandig bedrijf dat zich hard maakt voor elektronica met zo min mogelijk impact op het milieu. De nieuwe gadget moet bovendien met zoveel mogelijk respect voor arbeiders gefabriceerd worden én door de consument zelf te repareren zijn. Je kunt onderdelen als het scherm, de usb-c-poort en camera vervangen met behulp van een Philips-schroevendraaier en reserveonderdelen die te koop zijn bij de fabrikant.

Fairphone publiceert ook jaarlijks een uitgebreid rapport over zijn bedrijfsvoering en voortgang op het gebied van duurzaamheid. De bevindingen in het rapport zijn door iedereen te controleren, waardoor het merk transparant is over zijn doen en laten.

Benieuwd naar de Fairphone 5? Lees de review Fairphone 5 is voorbeeld voor de smartphone-industrie

Conclusie

Veel bekende fabrikanten zetten stappen om hun smartphones duurzamer te maken. Die ontwikkeling valt te prijzen, maar komt niet altijd voort uit ideologie. Sommige duurzame keuzes, bijvoorbeeld het verkleinen van de verkoopverpakking en het weglaten van accessoires, schelen de fabrikant ook geld. Dan is er ook nog druk van buiten, bijvoorbeeld van de EU, die merken dwingt tot duurzamere keuzes, bijvoorbeeld door een usb-c-oplaadpoort en betere repareerbaarheid te eisen. We constateren dat sommige merken op dit vlak al experimenteren om kennis op te doen om op tijd aan de nieuwe regelgeving te voldoen.

Het enige merk dat écht en al jarenlang op eigen initiatief zo duurzaam mogelijke smartphones maakt, is het Nederlandse Fairphone. Voor velen misschien nog een onbekende speler, maar wel een die de moeite waard is om beter te leren kennen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Nu de zomervakantie weer bijna ten einde is, gaan de kinderen weer naar school. Bij sommige scholen hebben leerlingen een laptop nodig om lessen te kunnen volgen. Wij vonden vijf uiteenlopende laptops voor een mooie prijs.

Op zoek naar een nieuwe laptop, bijvoorbeeld voor school of studie? Er is ruime keuze, maar welke laptop moet je nu hebben zonder teveel geld uit te geven? Wij vonden een vijftal betaalbare laptops met uitstekende prestaties.

Acer Aspire 3 A317-54-50KW

Met zijn grote 17,3‑inch scherm biedt de Acer Aspire 3 een fijne werkruimte voor wie graag overzicht houdt. Perfect voor multitasken, tekstverwerken of genieten van een film zonder voortdurend te moeten scrollen of zoomen. De snelle Intel-processor is er wel eentje van een eerdere generatie (11e), terwijl we nu bij de 13e generatie zijn aanbeland. Dit maakt het desondanks gezien het grote scherm een heel aantrekkelijke laptop. Wat wel iets is om rekening mee te houden: het werkgeheugen kun je niet uitbreiden; 8 GB kan al snel aan de krappe kant zijn.

Processor: Intel Core i5-1135G7 (11e generatie)
Werkgeheugen: 8 GB (niet uitbreidbaar)
Opslag: 512 GB SSD (uitbreidbaar tot 1 TB)
Beeldscherm: 17,3 inch

HP  15‑fd0951nd

De HP 15‑fd0951nd combineert moderne prestaties met een strak ontwerp. Binnenin draait een Intel Core i5‑processor van de 13e generatie, aangevuld met 8 GB RAM en een snelle 512 GB SSD. Ideaal voor werken met documenten, browsen en videobellen in hoge kwaliteit. Het 15,6‑inch Full HD‑beeldscherm biedt voldoende scherpte en ruimte voor comfortabel gebruik, en extra’s zoals een webcam met privacy-schuifje, ruisonderdrukking en een vingerafdrukscanner maken deze laptop net iets slimmer dan de gemiddelde allrounder. Wil je meer werkgeheugen, dan kun je de interne geheugenmodule vervangen door een 16 GB SO-DIMM-module, er is één enkel slot aanwezig. De SSD-opslag is tot 1 TB uit te breiden.

Processor: Intel Core i5-1334U
Werkgeheugen: 8 GB (uitbreidbaar tot 16 GB)
Opslag: 512 GB SSD (uitbreidbaar tot 1 TB)
Beeldscherm: 15,6 inch

ASUS Vivobook Go 14 E1404FA

De ASUS Vivobook Go 14 is een handige, compacte laptop die opvallend makkelijk mee te nemen is. Met zijn lichte behuizing en 14‑inch scherm is hij gemaakt voor onderweg of flexibel thuiswerken. De prestaties zijn prima afgestemd op dagelijkse taken zoals tekstverwerking, internetten en streamen, en dankzij het efficiënte ontwerp werk je stil en zonder afleiding. De vormgeving is modern en praktisch, zonder overbodige franje – gewoon een betrouwbare laptop die doet wat je ervan verwacht. Geheugen uitbreiden is niet mogelijk, wel kun je de interne M.2-ssd vervangen door een exemplaar van maximaal 2 TB.

Processor: AMD Ryzen 5 7520U
Werkgeheugen: 8 GB (niet uitbreidbaar)
Opslag: 512 GB SSD (uitbreidbaar tot max 2 TB)
Beeldscherm: 14 inch

Samsung Galaxy Book4 NP750XGJ‑KS3NL

De Samsung Galaxy Book4 combineert kracht en stijl in één compleet pakket. De aluminium behuizing oogt strak en professioneel, terwijl het 15,6‑inch Full HD‑scherm met IPS-technologie scherpe beelden levert met weinig reflectie. Binnenin werkt een 13e generatie Intel Core i5‑processor samen met 8 GB geheugen en een snelle 512 GB SSD – ruim voldoende voor veeleisende taken. Je start snel op via de ingebouwde vingerafdrukscanner en profiteert van moderne verbindingen zoals Wi-Fi 6. Alles bij elkaar een veelzijdige laptop dus, maar je kunt het geheugen van deze laptop niet uitbreiden.

Processor: Intel Core i5-1335UWerkgeheugen: 8 GB (niet uitreidbaar)
Opslag: 512 GB SSD (uitbreidbaar tot 2 TB)
Beeldscherm: 15,6 inch

Lenovo IdeaPad Slim 3 - 15.6 inch

De Lenovo IdeaPad Slim 3 is een compacte, stijlvolle laptop die uitblinkt in snelheid en gebruiksgemak. Dankzij de 13e generatie Intel Core i5‑processor schakel je razendsnel tussen programma’s. Ook prettig is het grote werkgeheugen van 16GB. Het 15,6‑inch Full HD‑scherm met IPS‑technologie zorgt voor een scherp en helder beeld, ideaal voor werk en studie. En met Dolby Audio heb je mooi, vol geluid tijdens videobellen of het streamen van series, en met handige extra’s zoals een vingerafdrukscanner en snelladen is hij verrassend compleet voor zijn klasse.

Processor: Intel Core i5-13420H
Werkgeheugen: 16 GB (niet uitbreidbaar)
Opslag: 512 GB SSD (uitbreidbaar tot 1 TB)
Beeldscherm: 15,6 inch

De zomer is in volle gang en dat betekent: barbecues, ijsjes en koude drankjes – en dus een overvol vriesvak. Herkenbaar? Met een extra vriezer heb je daar geen last meer van. Je kunt groot inkopen, alvast maaltijden invriezen voor drukke werkdagen (nog even niet aan denken!) en je hebt altijd iets in huis voor onverwachte gasten.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Tafelmodel vriezers: ideaal voor erbij

Heb je geen plek voor een grote vrieskast, dan is een tafelmodel vriezer een slimme keuze. Deze compacte modellen zijn ongeveer zo hoog als een aanrecht en passen gemakkelijk in een bijkeuken, de garage of schuur of op zolder. Ideaal als je wat extra ruimte nodig hebt voor ijsjes, barbecuevlees of restjes van een zomerse maaltijd. Ze hebben altijd meerdere lades – meestal tussen de twee en vier – zodat je alles netjes kunt indelen en snel terugvindt wat je zoekt. 

©Hedgehog94

Vrijstaande vriezers: overzichtelijk, ruim en praktisch

Heb je meer ruimte nodig of wil je grotere hoeveelheden invriezen, dan is een vrijstaande vriezer een uitkomst. Je kunt er makkelijk een voorraad vlees, brood, zomerfruit of zelfgekookte maaltijden in kwijt. De netto inhoud varieert flink: kleinere modellen beginnen rond de 150 liter, maar er zijn ook vriezers van ruim 250 liter of meer. Zo kun je de inhoud echt afstemmen op je huishouden.

Vrijstaande vriezers hebben meestal tussen de vier en zeven vrieslades, wat het indelen van alles wat je wilt invriezen een stuk overzichtelijker maakt. Let bij het kiezen ook op het geluidsniveau, vooral als je de vriezer in een open keuken of bijkeuken zet. Modellen met 36 decibel of minder zijn zeer stil en nauwelijks hoorbaar. Zit het geluidsniveau tussen 37 en 39 decibel, dan hoor je af en toe een zachte zoemtoon. Alles vanaf 40 decibel wordt als normaal geluid beschouwd. Ter vergelijking: elke 3 decibel erbij verdubbelt het volume.

Veel vriezers hebben een snelvriesfunctie die nieuwe producten razendsnel invriest, zodat de temperatuur in de rest van de vriezer stabiel blijft. Bij Liebherr heet dit bijvoorbeeld SuperFrost en bij AEG Frostmatic. Ook fijn: sommige modellen hebben een deur- of temperatuuralarm, dat afgaat als de deur te lang openstaat of als de temperatuur te ver oploopt. Handig bij stroomuitval of als iemand de deur per ongeluk heeft laten openstaan.

💡 Tip: Kijk naar het energielabel

Vriezers hebben sinds maart 2021 een nieuw energielabel met klassen van A tot G, waarbij A en B het zuinigst zijn. Er zijn nog niet veel vriezers met een A- of B-label. Wil je een zuinige vriezer, dan zit je goed met C (het oude A+) en D (het oude A). Ook E (het oude B) is nog redelijk zuinig. Vriezers met een F- en G-label zijn onzuinig. Speelt het verbruik een belangrijke rol bij jouw keuze? Dan is dit iets om rekening mee te houden. Op het energielabel vind je ook het energieverbruik in kWh/jaar terug. Wanneer je je stroomprijs weet, kun je berekenen wat je jaarlijkse kosten zijn. 

No Frost: nooit meer ontdooien

No Frost is een technologie in vriezers die automatisch ijsvorming voorkomt. In plaats van dat vocht uit de lucht bevriest op de wanden en roosters zoals bij gewone vriezers, zorgt No Frost ervoor dat dit vocht wordt afgevoerd voordat het kan bevriezen. Dit betekent dat je nooit meer hoeft te ontdooien en geen ijslaag meer krijgt op wanden, roosters of verpakkingen. Je houdt meer netto vriesruimte over omdat er geen ruimteverlies is door ijs, terwijl de temperatuur stabieler blijft en verpakkingen niet aan elkaar vastvriezen. Bovendien is een No Frost vriezer energiezuiniger omdat er geen isolerende ijslaag ontstaat die de koeling belemmert, en zorgt de betere luchtstroom voor een gelijkmatigere koeling door de hele vriezer.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Sterk merk: Liebherr

Wie op zoek is naar een vriezer die jarenlang meegaat, komt vaak uit bij Liebherr vriezers. Dit Duitse merk staat voor degelijke techniek, stille compressoren en een uitstekende isolatie. Dat Liebherr vertrouwen heeft in zijn eigen producten, blijkt uit de standaard garantie van 8 jaar die op vriezers wordt gegeven – dat is flink langer dan bij veel andere merken. Het assortiment is uitgebreid, van compacte tafelmodellen en ruime vrijstaande vriezers tot vrieskisten. Ze zijn vaak uitgerust met No Frost-technologie, robuuste lades en praktische functies zoals temperatuuralarmen. Hoewel Liebherr in de hogere prijsklasse zit, verdient de investering zich terug door de lange levensduur en lage onderhoudskosten.

©Liebherr

Conclusie: een extra vriezer is altijd handig!

Of het nu gaat om ruimte voor ijsjes en barbecuevlees, of om ruimte voor al je ingevroren maaltijden en seizoensproducten: een extra vriezer maakt het leven een stuk gemakkelijker. Natuurlijk niet alleen in de zomer, maar het hele jaar door!