De Fairphone laat zich niet alleen makkelijk upgraden, maar is minstens zo eenvoudig te repareren. Het toestel is tevens duurzaam en wordt ook maatschappelijk verantwoord ontwikkeld. Inmiddels is de Fairphone 2 uitverkocht. Wat maakt deze telefoon zo speciaal?

Fairphone is in 2010 begonnen als een bewustwordingscampagne. Oprichter Bas van Abel wilde aandacht vestigen op ethische misstanden rondom de fabricage en ontwikkeling van smartphones. Zo komen verschillende grondstoffen uit conflictgebieden of uit plaatsen waar milieuwetgeving en arbeidsomstandigheden niet goed zijn. Daarnaast wordt de gemiddelde smartphone geproduceerd in fabrieken met bedroevende arbeidsomstandigheden. Zo zijn er zelfs fabrieken – waar bijvoorbeeld iPhones gemaakt worden – met speciale netten om zelfmoord tegen te gaan.

Al snel kwam Bas tot de conclusie dat het bieden van alternatieven effectiever werkt dan het creëren van bewustzijn. Hij begon daarom het concept van een eerlijke smartphone te ontwikkelen. In 2013 werd in Amsterdam het bedrijf Fairphone opgericht. Doelstelling was een telefoon maken die zo vriendelijk mogelijk is voor mens en milieu. In juni 2013 ging deze telefoon (met het toenmalige prijskaartje van 325 euro) in productie. In korte tijd slaagde het bedrijf erin om 5.000 bestellingen binnen te halen. Onder meer KPN heeft indertijd toegezegd 1.000 telefoons af te nemen. De eerste Fairphones werden in december 2013 aan de klanten geleverd.

Makkelijk upgraden en repareren

Het mooie aan de Fairphone is dat het toestel gemaakt is om te upgraden en te repareren. In de webwinkel van het bedrijf zijn zelfs nog enkele reserveonderdelen voor de inmiddels vijf jaar oude oorspronkelijke telefoon te leveren. Daar hoort wel een kanttekening bij. Halverwege 2017 is de productie van nieuwe onderdelen voor de oorspronkelijke Fairphone gestaakt en – getuige het eigen forum van de fabrikant – zijn accu’s voor dat toestel al langer niet leverbaar. Wat dat betreft zit er klaarblijkelijk ook een eind aan de levensduur van een Fairphone.

©PXimport

Voor de Fairphone 2, die in december 2015 bij de eerste gebruikers in de broekzak belandde, zijn nog wel onderdelen beschikbaar. Een nieuwe accu kost 20 euro en breek je per ongeluk je scherm dan ben je 87 euro kwijt voor een vervangend exemplaar. Wie zijn smartphone wel eens ongelukkig heeft laten vallen, weet dat dit een zeer zachte prijs is voor een nieuw scherm. Voor vervanging is ook geen professionele reparatiedienst nodig. Dat is te danken aan het modulaire ontwerp van de telefoon.

Hoe werkt dat? De meeste onderdelen van de Fairphone zijn zonder gereedschap te vervangen. De telefoon is te openen door clipjes opzij te schuiven. In het toestel staan op de onderdelen instructies gedrukt om het uit elkaar halen te versimpelen. Zo meldt de accu dat je deze eerst moet verwijderen om bij het scherm te kunnen. De twee onderdelen die het meest sneuvelen in smartphones, het scherm en de accu, zijn beide zonder gereedschap te vervangen.

Vanzelfsprekend is niet alles perfect. Reguliere smartphones worden voor het grootste deel in elkaar geplakt met lijm en epoxy. Dat maakt het mogelijk om onderdelen veel dichter op elkaar te zetten, waardoor ontwerpers net iets dunnere smartphones kunnen realiseren. Ter vergelijking, de fairphone 2 is 11 mm dik, de iPhone XS 7,7 mm en de Samsung S9 komt op 8,5 mm. Ook is het OS van de Fairphone antiek te noemen: Android 7.

Aandacht voor grondstoffen en arbeidsomstandigheden

Daar staat tegenover dat Fairphone aandacht heeft voor de winning van grondstoffen en arbeidsomstandigheden. Daarbij wordt onder meer gebruik gemaakt van The Dragonfly Initiative, een adviesbureau dat onderzoek doet naar de herkomst van grondstoffen. Aan 38 grondstoffen voor smartphones is een set kenmerken toebedeeld zoals ‘aandeel in het verbruik in consumenten-elektronica’, ‘mogelijkheid om te recyclen’ en ‘verwachte uitputtingssnelheid’. Ook aspecten als ‘conflicten in winningsgebieden’, ‘aandeel aan gezondheidsproblemen’ en ‘associatie met radioactiviteit en vervuiling’ zijn meegenomen. Fairphone focust op een top 10 van grondstoffen uit deze lijst.

©PXimport

Een voorbeeld van een grondstof die de focus heeft, is kobalt. Dat is nodig is om accu’s te produceren. Bijna de helft van de wereldwijde productie van deze grondstof komt uit Congo-Kinshasa (DRC). In 2016 heeft Amnesty International nog een rapport uitgebracht over de vaak schrijnende omstandigheden van de arbeiders, zeker in de kleinschalige mijnen waar de firma Huayou Cobalt de opbrengst van inkoopt en doorverkoopt.

Diepe mijnschachten worden met primitieve gereedschappen uitgegraven en kinderen vanaf zeven jaar zouden er al aan het werk zijn. Gebrek aan beschermende kleding en uitrusting leidt onder meer tot long- en huidaandoeningen.

In een follow-up rapportage uit 2017 noemt Amnesty verbeteringen bij Huayou Cobalt, specifiek in het tegengaan van kinderarbeid, ‘potentieel positief’ hoewel een gebrek aan transparantie de inschatting over de kwaliteit en effectiviteit van de aanpak moeilijk maakt. Fairphone werkt in Congo-Kinshasa samen met Huayou Cobalt. Het Amsterdamse bedrijf denkt door samenwerking de meeste impact te kunnen boeken in het verbeteren van mijnbouwomstandigheden. Gelijktijdig is de verwachting dat ook de economische ontwikkeling zo gestimuleerd wordt, wat weer tot algehele verbetering van het leefklimaat leidt.

Prijzen en investeringen

Fairphone heeft over de afgelopen jaren verschillende prijzen gewonnen waaronder de Deutscher Umweltpreis, European Business Awards en The Next Web. Eind 2017 kwam daar het nieuws bij dat twee duurzame investeringsfondsen samen 6,5 miljoen euro in het bedrijf gestoken hebben. Dit jaar volgde een crowdfunding-campagne om meer geld binnen te halen en gelijktijdig iedereen een kans te geven om te beleggen in het bedrijf. De doelstelling was om minimaal 1 miljoen euro op te halen, maar uiteindelijk kwam het eindbedrag uit op de zelf ingestelde limiet van 2,5 miljoen euro.

Mensen die ingelegd hebben op de Fairphone krijgen een rente en kunnen op termijn het bedrag omzetten in aandelen. Fairphone gaat het bedrag gebruiken om de verkoop binnen Europa uit te breiden, nieuwe technologie te ontwikkelen en de bevoorradingsketen verder te verbeteren. Op het eigen blog komen onder meer verbeteringen in de goudmijnen van Oeganda en een Welzijnsfonds voor Werknemers bij de partner in China in de aandacht. Wanneer de Fairphone 3 precies gelanceerd gaat worden is nog niet duidelijk.

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.

Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.